Vísir - 26.01.1946, Blaðsíða 4
4
VÍSIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAtTTGÁFAN YlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugssoh,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Yerð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Kosningadagurinn,
Amorgun eigum við Reykvíkingar að velja
bæjarstjorn til næstu fjögra ára. Kosn-
ingahríðin er um garð gengin, frekar ómerki-
leg á flestan hátt, að því er baráttu minni-
hlutaflokkanna varðar, og verður ekki séð að
þeir hafi mikið á unnið með öllum sínum
gusugangi. Almenningi er ljóst, að Reykja-
víkurbær þarf stefka og samhenda stjórn á
næstu árum, eigi að takast að sneiða fram hjá
verstu boðaföllum frá styrjaldarofviðri og
stórsjó undanfarinna ára. Sjálfstæðisflokkur-
inn er einn líklegur til að ná meirihluta. Hvert
atkvæði, sem stuðlar að auknu álirifavaldi
annarra flokka, ryður braut fyrir los og öng-
þveiti, óheilbrigt samningamakk flokka í milli
og lirossakaup einstakra bæjarstjórnarmeð-
lima, nákvæmlega eins og nú tíðkast á Al-
])ingi. öllum eru slíkar aðfarir livimleiðar,
enda sannanlega ckki affarasælar. .
Reykvíkingar! Tryggið Sjálfstæðisflokkn-
um öruggan meirihluta, — svo öruggan, að
liann þurfi á engan hátt að styðjast við fúa-
lamir hinna flokkanna. Kjósið svo fljótt sem
því verður frekast við komið. Hver sá, er kýs
fyrir hádegi, léttir flokkunum starf þeirra
seinni hluta dagsins og um kvöldið. Kommún-
istar láta svo, sem þeir muni berjast til sig-
urs, — en eitt er að vilja, annað að geta. Lok-
ið þó ckki augunum fyrir því, að menn geta
styrkt þá á ýmsan hátt, meðal annars með
því að sitja heima, eða jafnvel sækja seint
Losninguna. Þátttakan verður að vera sem
mest strax í upphafi, mcð því að mikil að-
sókn reynist hverjum íilanni hvatning til að
láta ekki hlut. sinn eftir liggja. Sjálfstæðis-
menn! Gerið skyldu ykkar í öllum greinum.
Kjósið l'ljótt og livetjið aðra til að gera hið
sama.
Kosningaíyrisheit hommúaista.
Fámenn klika kommúnista stöðvaði alla af-
greiðslu hér við höfnina fyrir nokkrum árum,
þótt vitað væri að alger skortur væri yfir-
vofandi á nauðsynjavörum. Þeir þóttust að
vísu livergi nærri koina þeim „smáskæru-
hernaði“, en Þjóðviljinn grobbaði af því á
eftir, að flokkurinn hefði staðið á bak við til-
tækið og önnur fleiri af slíku tagi. Gat þetta
haft þjóðhættulegar afleiðingar, með því að
bandamenn höfðu næg önnur verkefni fyrir
skip sín en að láta þau liggja hér bundin í
Föfn, vegna aðgerða fámennrar klíku komm-
únista, sem óðu uppi hér við höfnina. Þetla
er eitt dæmi um að hagsmunir Reykjavíkur
og hagsmunir þjóðarinnar hafa ávallt legið
kommúnistum í léttu rúmi, þótt þeir hafi
skriðið hundflatir til allra óhappaverka í þjón-
nstu sinni við erlenda yfirboðara af sinni gcrð.
Fyrir þessar bæjarstjórnarkosningar hafa
kommúnistar þegar stöðvað fiskflutningaskip-
in, en yfirvofandi cr vcrkfall hjá fjölmenn-
íista félagi verkamanna, og fyrir því verkfalli
hafa kommúnistar beitt sér, til þess að vega
upp á móti eigin ráðstöfunum í dýrtíðarmál-
unum. Slíkur tvísldnnungur er hættulegur
hvar sem er, en þó hættulegastur komist þeir
til valda innan bæjarstjórnarinnar. Komið í
veg fyrir niðurrifs- og skemmdastarfsemi
kommúnista! ......——......
i X D-listinn.
V I S I R
Laugardaginn 26. janúar 1946 .
Kjósið rétt á morgun —
á mánudag er það of seint.
Fjögia ára öngþveitl
Af andstöðuflokkum sjálfstæðismanna er Kommúiiista-
flokkurinn sá eini, sem lætur í veðri vaka, að hann gefi
náð meirihluta í bæjarstjórn. En þessi flokkur hefir ekki
hinn minnsta möguleika til að ná slíkri aðstöðu við kosn-
ingarnar. Til þess þyrfti hann að bæta við sig 4 bæjar-
fulltrúum. Hver einasti hugsandi maður i bænum veit, að
það getur þessi flokkur ekki frekar én að fljúga til tungls-
ins. Engin líkindi eru til að Alþýðuflokkurinn fái fleiri
fulltrúa en hann liefir nú, en þeir eru þrír. Framsóknar-
flokkurinn er gersamlega vonlaus um að fá mann kosinn.
Atkvæði, sem á þann lista falla, gera engum gagn og fá-
um mein.
Sjálfstæðisflokkurinn éinn getur fengið meirihluta —
enginn annar. Reykjavík verður ekki stjórnað af hygg-
indum og framsýni og öfgalaust næsta kjörtímabil nema
örugg stjórn eins flokks sitji við stýrið. Ef Sjálfstæðis-
floklairinn missir meirhlutann, verður hér f jögra ára öng-
þveiti, sem hlýtur að spretta af togstreitu og hrossakaup-
um Jiriggja flokka, sem hver um sig er í minni hluta.
I bæjarmálunum mundi endurtaka sig hið sorglega tog-
streitu-ástand, sem verið liefir í landsmálunum og á Al-
þingi síðan kosningarnar 1942. Látum einn flokk bera
ábyrgðina, en köstum ekki hagsmunum bæjarins í faðm
pólitískra upplausnarafla, þar sem öllu er skiþáð með
yfirboðuin og hrossakaupum.
Það var ekki neinn sérstakur dagur i almaft-
akinu, heldur aðeins sá dagur, — hvenær seni
hánn kæmi, — er Þjóðverjar byrjuðu uppgjór
sitt við þjóðirnar á mégihlandinu, sem hindr-
uðu þá í þeirri útþensiu utan álfunnar sem
innan, er þeir töldu að sér væri þörf á. Þelta
var þvi í augufn Þjóðverja „hinn stóri dagur“,
þegar draumur allra góðra Þjóðverja rættisl,
um að nú yrði þýzka þjóðin öndvegisþjóðin,
svo sem henni bæri með l’éttu.
*
Annar Eg geri ráð fyrir, að ýmsir hér í hæ
dagur. hafi „der Tag“ i huga um þessar mund-
ir. Það ber að vísu ekki að skilja þann-
ig, að einhvern daginn nú á næstunni — til
dæmis á morgun — eigi að hefja stríð. Nci-,
því að stríðið er hafið, sóknin gegn Sjálf-
stæðisflokknum og fyrir yfirráðunum i höfuð-
sfaðnúni. Sú sókn hefir staðið látlaust mánuð-
! um saman og er nú á liámarki. Á morguh á að
vera „der Tag“ andstöðuflokka Sjálfstæðismanna
— þá á að láta kjósendurna ganga frá þeim við
kjörborðið. En það er hægra sagt en gert.
* w
Útvarps- Tvö kvöld vikunnar hafa farið frám
umræður. útvarpsumræður um bæjarmálin. Þar
hafa heyrzt ýmsar raddir og rök-
semdir. Slíkt er nauðsynlegt. Það þarf að gefa
mönnum kost á að kynnast málunum frá öllum
hliðuhi og útvarpið er hezti „miðlarinn“, þegar
„Yfináðin fil alþýðoimar".
’ Með slíkum herópum vaða kommúnistarnir fram. En
hver hugsandi maður, sem veit fyrir hverju þeir berjast,
fær óbragð í munninn við að hafa yfir hræsni Jteirra.
Hvergi í heimi, þar sem komnuinistar hafa komizt til
valda, hafa nokkur yfirráð farið í hendur alþýðunnar.
Þar sem völd kommúnista eru alger, eins og í Rússlandi,
hefir ekki korn af þeim runnið til alþýðunnar. Völdin
hefir fámennur flokkur, sem stjórnar með fullu einræði.
Alþýðan vcrður að vinna og hlýða. Raust hennar heyrist
ekki. Atkvæði hennar hefir ekkert gildi. Þannig eru „yfir-
ráð alþýðunnar“, Jiar sem kommúnistar lcomast til valda.
En hvarvetna nota Jieir sömu slagorðin, sömu aðferðirnar,
til þess að koma ár sinni fyrir borð. 1 öllum löndum telja
Jfeir alþýðunni trú um að hún eigi að ráða. En þegar þeir
hafa brotið þjóðina undir sig, er það flokkurinn-fáir
menn —, sem ræður og gcrir fóllcið að varnarlausum
vinnudýrum, sem livorki mega Iiugsa né tala. Þannig. er
ástandið nú í Póllandi og Rúmeníu. Þannig yrði það hér,
ef nógu margir fengjust til að trúa hræsninni og flærð-
inni og með því smíða hlekkina á sjálfa sig.
Kommúnistar hafa hvergi orðið til gagns eða nytsemd-
ar í nokkru þjóðfélagi. Þar, sem þeir liafa unnið með
lýðræðisflokkum, hefir allt farið í molum. Þeir þrífast eklri
þar sem fólk-ið er frjálst og óháð. Þar eru þeir aldrei í
essinu sínu, vegna þess að þar hafa flciri máífrelsi en
þeir sjálfir.
svo sténdur á. En þótt hverjum flokki sé gefið
tækifæri \ií þess að koma fram i útvarpi, er
ekki þar með sagt, að hann hljóti að græða á
því. Nei, það er ekki fryggt, því að til þess verð-
ur flókkurinn að sýna, að hann vilji og geti
komið einhverju fram.
*
Flutningur Eg geri ráð fyrir, að flestir bæjar-
málanna. búar, sem láta sig framtíð bæjar-
ins einhvefju, skipta, hafi setið við
útvarpstækin í fyrrakveld og á þriðjudagskveld- __
ið. Þar konm fram ýmsir helztu mennirnir, sem
staðið hafa i baráttunni. Rólega var af stað far-
ið, eins og venjuléga við slíkar umræður. Fyrst-
úr talaði borgarstjórinn og rakti þróunina hér
og mun það mál manna, að hann hafi talað
manúa bezt í þessmn umræðum, hvora um-
ferð umræðnanna, sem um er talað.
v *
Hitnar. f fyrrakveld fór svo að liitna í umræð-
unum. Fyrr en varði voru hnútur farn-
ar að fljúga um borð, og margt óþegið orð fengu
lilustendur þá að heyra. Allt var þetta þó í átt-
ina; ntenn gátu nokkuð áttað sig á málunum,
bæði af því, sem menn sögðu eða létu ósagt
og yfirleitt, hvernig þeir hegðuðu sér fyrir fram-
an hljóðnemann. Það má margt læra af ekki
lengri umræðum en þeim, sem þarna fóru fram.
Eftir þær ælti engum Reykvíking — né öðrum
fcjósanda — að vera vandi að skipa sér í flokk.
fitmsbisrðurimi ór Kötlmn.
Hvers vegna er kommúnislunum svo umhugað, að ís-
Ienzk aljtýða, og nú ekki sízt kjósfendur Reykjavíkur, geti
séð ástandið í ráðstjórnarríkjunum í töfraljósi æfintýr-
anna? Ilvers vegna ætla þeir að sleppa sér, Jtegar sagt er
frá ástandinu eins og það er;? Það er vegna þcss, að þcir
berjast í'yrir því og engu öðru, að koma á sovjet-skipu-
lagi hér á landi. Þeir vita sem er, að fái menn hér að vita
hið sanna, múni allt starf kommúnistanna í þágu sinna
erlendu húsbænda unnið fyrir gýg. -Þess vegna gera þeir
sér nú mikið far um að laka það fram í ræðu og riti, að
þeir ætli ekki að taka af Íslendingum málfrelsi, trúfrelsi
né ritfrelsi. En marga grunar, að lítið sé um slíkt frelsi
í Rússlandi.
Til þess að halda við blekkingum sínum um paradís
hins austræna lýðræðis, liefir 'einn al' spámönnuin Jjéirráf
Jóhannes úr Kötlum, borið vitni um mannréttindin í Sovjet-
ríkjunum í stórum pésa, sem út kom í gær. Er augljóst,
að nú þykir kommúnistunum mikið við liggja, að blekk-
inga-skjaldborg þeirra verði ekki rofin, svo að þeir geti
haldið áfram að grafa. .tuidan íslenzku lýðræði með kald-
rifjuðum svikum og sjónhverfingum.
Síðasia kosningaplagg kommúnista konv út í
gær og heitir Ný menning.
Þár segir fyrst: „Útgef.: Nokkrir andstæðing-
ar fasismans." Það táknar á íslenzku: Fyrrver-
andi stuðningsmenn og samherjar fasismans,
samkvæmt skipun frá Kreml. Næst kemur: „Á
byrgðarmaður: Jóhannes úr Kötlum.“ Ekki
hætta á öðru en að einhver andi svifi þar yfir
viitnunum, þótt fjaðralaus kunni að vera. En
hann skreytir sig þá ekki með stolnum fjöðr-
um á meðan.
í einskonar inngangsorðum segir svo:
„.... Þjóðviljinn hefir talið sér skyldara, í
þeim hörðu átökum, sem fara nú fram um yfir-
ráðín í bænum, að helga rúm sitt málefnum
R'eykjavíkurbúa, en halda uppi vörnum fyrir
eitt af voldugustu ríkjum heims.“
En þá sjaldan blaðið hefir reynt að veita Rúss-
um lið, hefir því jafnan farizt svo óhöndug-
lega, að réttara hefði verið að það þegði.
Þá segir litlu síðar: „Ilin daglegu. níðskrif um
viúveitt ríki, eru þó svo blöskranleg og bera
vitni, uni svo algert siðleysi, að'ekki er viðun-
ándi-áð þ'égjá'’áígirlega við þeim.“
Já. kommúnistár geta trútt unv talað — aldrei
hafa þeir nítt neitt vinveitt ríki, aldrei hafa þeir
sýnt siðleysi né neitt, sem þvi nafni gæti kall-
azt.---------Nei, piltar, þvílíka hræsni ættuð
þið að geyma fram yfir kosningar, enda vcrðnr
þá nóg'tækifæri til þess að láta fjaðralausa anda
svífa yfir kommúnisláváÚítnYt. * -—............