Vísir - 26.01.1946, Blaðsíða 4

V 1 S I R
Lau&ardaginn 26. janúar 1946
VISIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAtTTGÁFAN VlSm H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugssoh,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfísgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Féiagspréntsmiðjan h.f.
Kosningadagurinn,
Amorgun eigum við Reykvíkingar að velja
bæjarstjorn til næstu fjögra ára. Kosn-
ingahríðín er arm garð gengin, frekar ómerki-
leg á flestan hátt, að þvi er baráttu minni-
hlutaflokkanna varðar, og verður ekki séð að
þeir hafi mikið á unnið með öllum sínum
gusugangi. Almenningi er ljóst, að Reykja-
víkurbær þarf stefka og samhenda stjórn á
næstu árum, eigi að takast að sneiða fram hjá
verstu boðafölluiti frá styrjaldarofviðri og
stórsjó undanfarinna ára. Sjálfstæðisflokkur-
inn er einn líklegur til að ná meirihluta. Hvert
atkvæði, sem stuðlar að auknu áhrifavaldi
annarra flokka, ryður braut fyrir los og öng-
þveiti, óheilbrigt samningamakk flokka í milli
og hrossakaup einstakra bæjarstjórnarmeð-
lima, nákvæmlega eins og nú tíðkast á Al'-
])ingi. öllum eru slíkar aðfarir hvimleiðar,
enda sannanlega ekki affarasælar. .
Reykvíkingar! Tryggið Sjálfstæðisflokkn-
um öruggan meirihluia, — svo öruggan, að
hann þurfi á engan hátt að styðjast við fúa-
lamir hinna flokkanna. Kjósið svo fljótt sem
því verður frekast við komið. Hver sá, er kýs
fyrir hádegi, léttir flokkunum starf þeirra
seinni hluta dagsins og um kvöldið. Kommún-
istar láta svo, sem þeir muni berjast til sig-
urs, — en eitt er að vilja, annað að geta. Lok-
ið þó ekki augunum fyrir því, að menn geta
styrkt þá á ýmsan hátt, meðal anhars með
því að sitja heima, eða jafnvel sækja seint
kosninguna. Þátttakan verður að vera sem
" mest strax í upphafi, með því að mikil að-
sókn reynist hverjum manni hvatning til að
láta ekki hlut. sinn eftir liggja. Sjálfstæðis-
menn! Gerið skyldu ykkar í öllum greinum.
Kjósið fljótt og hvetjið aðra til að gera hið
sama.
Kosmngafyriiheit hommánista.
Fámenn klíka kommúnista stöðvaði alla af-
greiðslu hér við höfnina fyrir nokkrum árum,
þótt vitað væri að alger skortur væri yfir-
vofandi á nauðsynjavörum. Þeir þóttust að
vísu hvergi nærrl koma þeim „smáskæru-
liernaði", en Þjóðviljinn grobbaði' af því á
ef tir, 'að flokkurinn hefði staðið á bak við til-
tækið og önnur fleiri af slíku tagi. Gat þetta'
haft þjóðhættulegar afleiðingar, með því að
bandamenn höfðu næg önnur verkefni fyrir
skip sín en að láta þau liggja hér bundin í
Mfn, 'vegna aðgerða fámennrar klíku komm-
¦únista, sem óðu uppi hér við höfnina. Þetta
er eitt dæmi um að hagsmunir Reykjavíkur
og hagsmunir þjóðarinnar hafa ávallt legið
iommúnistum í léttu rúmi, þótt þeir hafi
skriðið hundflatir til allra óhappaverk'a í þjón-
nstu sinni við erlenda yfirboðara af sinni gcrð.
Fyrir þessar bæjarstjórnarkosningar hafa
kommúnistar þegar stöðvað fiskflutningaskip-
in, en yfirvofandi er verkfall hjá fjölmenh-
Kjósið rétt á morgun —
á mánudag er það of seínt.
Fjögra ára öngþveiti.
Af andstöðuflokkum sjálfstæðismanna er Kommúnista-
flokkurinn sá' eini, sem lætur í veðri vaka, að hann gefi
náð meirihluta í bæjarstjórn. En þessi flokkur hefir ekki
hinn minnsta möguleika til að ná slíkri aðstöðu við kosn-
ingarnar. Til þess þyrfti hann að bæta við sig 4 bæjar-
fulltrúum. Hver einasti hugsandi maður í bænum veit, að
það getur þessi flokkur ekki frekar en að fljúga til tungls-
ins. Engin líkindi eru til að Alþýðuflokkurinn fái fleiri
fulltrúa en hann hefir nú, en þeir eru þrír. Framsóknar-
flokkurinn er gersamlega vonlaus um að fá mann kosinn.
Atkvæði, sem á þann listá falla, gera engum gagn og fá-
um mein.
Sjálfstæðisflokkurinn éinn getur fengið meirihluta —
enginn annar. Reykjavík verður ekki stjórnað af hygg-
indum og framsýni og öfgalaust næsta kjörtímabil nema
örugg stjórn eins flokks sitji við stýrið. Ef Sjálfstæðis-' staðnum. Sú sókn hefir staðiölátlaust mánuð-
flokkurinn missir meirhlutann, verður hér f jögra ára öng-
þveiti, sem hlýtur að spretta af togstreitu og hrossakaup-
um þriggja flokka, sem hver um sig er í minni 'hluta.
I bæjarmálunum mundi endurtaka sig bið sorglega tog-
streitu-ástand, sem verið hefir í landsmálunum pg á Al-
þingi síðan kosningarnar 1942. Látum einn flókk bera
ábyrgðina, en köstum ekki hagsmunum bæjarins í í'aðm
pólitískra upplausnarafla, þar sem öllu er skipað með
yfirboðum og hrossakaupum.
„Der Tag". Fyrir heimsstyrjöldina 1914—18 löl-
uðu Þjóðverjar oft um „der Tag".
Það var ekki neinn sérstakur dagur í almaft-
akinu, heldur aðeins sá dagur, — hvenær seni
hann kæmi, — er Þjóðverjar byrjuðu uppgjór
sitt við þjóðirnar á meginlandinu, sem hindr-
uðu þá í þeirri útþenslu utan álfunnar sem
innan, er þeir töldu að sér væri þörf á. Þelta
var því í atigum Þjóðverja „hinn stóri dagur",
þegar draumur allra góðra Þjóðverja rættist,
um a& nú yrði þýzka þjóðin öndvegisþjóðin,
svo sem henni bæri með réltu.
*
Annar Eg geri ráð fyrir, að ýmsir hér í bæ
dagur. hafi „der Tag" í huga um þessar mund-
ir. Það ber að vísu ekki að skilja þann-
ig, að einhvern daginn nú á næstunni — til
dæmis á morgun — eigi að hefja strið. Nei,
því að stríðið er hafið, sóknin gegn Sjálf-
slæðisflokknum og fyrir yfirrájSunum i höfuð-
„Yfirráðin iil alþýðunnar".
um saman og er nú á hámarki. Á morgun á að
vera „der Tag" andstöðuflokka Sjálfstæðismanna
— þá á að láta kjósendurna ganga frá þeim við
kjörborðið. En það er hægra sagt en gert.
r'* »
Útvarps- Tvö kvöld vikunnar hafa farið frani
iimræður. útvarpsumræður um bæjarmálin. Þar.
hafa heyrzt ýmsar raddir og rök-
semdir. Slíkt er nauðsynlegt. Það þarf að.gefa
möhnum kost á að kynnast málunum frá öllum
hliðum og útvarpið er bezti „miðlarinn", þegar
svo steridur á. En þótt hverjum flokki sé gefið
tækifæri lil þess að koma fram í útvarpi, er
ekki þar með sagt, að hann hljóti að græða á
því. Nei, það er ekki tryggt, því að til þess verð-
ur flökkurinn að sýna, að hann vilji og geti
komið einhverju fram.
Plutningur
málanna.
Eg geri ráð fyrir, a'ð flestir bæjar-
búar, sem láta sig framtíð bæjar-
ins einhver'jn skipta, hafi setið við
útvarpstækin í fyrrakveld og á þriðjudagskveld-
ið. Þar komu fram ýmsir helztu mennirnir, sem
slaðið hafa i baráttunni. Rólega var af stað far-
ið, eins og vcnjulega við slíkar umræðtir. Fyrst-
u'r talaði borgarstjórinn og rakti þróunina hér
nianna nezt í
ferð umræðiianna,
um-
er talað.
Hitnar.
itnmiiar
sem um
*
í fyrrakveld fór svo að hitna í umræð-
unum. Fyrr en varði voru hnútur farn-
ar' að fl.iúga um borð, og margt óþegið orð fengu
hlustendur þá að heyra. Allt var þetta þó í átt-
ina; menn gátu nokkuð áttað sig á málunum,
hæði af því, sem mcnn sögðu eða létu ósagt
og yfirleitt, hvernig þeir hegðuðu sér fyrir fram-
an hljóðnemann. Það má margt læra af ekki
lengri umræðum en þeim, scm þarna fóru fram.
Eftir þær ætti engum Reykvíking — né öðrum
^jósanda — að vera vandi að skipa sér í flokk.
íisía í'élagi verkamanna, og fyrir því verkfalli
Jiafa kommúhistar beitt sér, til þess að vega
aipp á móti eigin ráðstöfunum í dýrtíðannál-
nnum. Slík^ tvískinnungur er hættulegur
hvar sem er, en þó hættulegastur komist þeir
til valda innan bæjarstjórnarinnar. Komið í
veg fyrir niðurrifs- og skemmdastarfsemi
kommúnista!
X D-listinn.
1 Með slíkum herópum vaða kommúnistarhir fram. En
hver hugsandi maður, sem veit fyrir hverju þeir berjast,
fær óbragð í munninn við að hafa yfir hræsni þeirra.
Hvergi í heimi, þar sem kommúnistar hafa komizt til
valda, hafa nokkur yfirráð farið í hendur alþýðunnar.
Þar sem völd kommúnista eru alger, eins og í Rússlandi,
hefir ekki korn af þeim runnið til alþýðunnar. Völdin
hefir fámennur flokkur, sem stjórnar með fullu einræði.
Alþýðan verður að vinna og hlýða. Raust hennar heyrist °8 mun bað mál manna. að hann hafi talaS
ekk'i. Atkvæði hennar hefir ekkert gildi. Þannig eru „yfir-' ",anna bezl ' Þessum umræðum, hvora
ráð alþýðunnar", þar sem kommúnistar komast til valda.
En hvarvetna nota þeir sömu slagorðin, sömu aðferðirnar,
til þess að koma ár sinni fyrir borð. I öllum löndum telja
þeir alþýðunni trú um að húrí eigi að ráða. En þegar þeir
hafa brotið þjóðina undir sig, er það flokkurinn — fáir
menn —, sem ræður og gerir fólkið að varnarlausum
vinnudýrum, sem hvorki mega hugsa né tala. Þaimig- er
ástandið nú í Póllandi og Rúmeníu. Þannig yrði það hér,
ef nógu margir fengjust til að trúa hræsninni og flærð-
inni og með því smíða hlekkina á sjálfa sig.
Kommúnistar hafa hvergi orðið til gagns eða nytsemd-
ar í nokkru þjóðfélagi. Þar, sem þeir hafa unnið með
lýðræðisflokkum, hefir allt farið í moluín. Þeir þrífast ekki
þar sem fólkið er frjálst og óháð. Þar eru þeir aldrei í
essinu sínu, vegna þess að þar hafa fleiri málfrelsi en
þeir sjálfir.
Síðasta kosningapllagg kommúnista kom út í
gær ogheitir Ný menning.
Þar segir fyrst: „Otgef.: Nokkrir andstæðing-
ar fasismans." Það táknar á íslenzku: Fyrrver-
andi stuðningsmenn og samherjar fasismans,
samkvæmt skipun frá Kreml. Næst kemur: „Á
hyrgðarmaður: Jóhanhes úr Kötlum." Ekki
hætta á öðru en að einhver andi svifi þar yfir
vöínunum, þótt fjaðralaus kunni að vera. En
hann skreytir sig þá ekki með stolnum fjöðr-
um á meðan.
í einskonar inngan'gsorðum segir svo:
„.... Þjóðviíjinn hcfir talið sér skyldara, í
þeim hörðu átökum, sem fara nú fram um yfir-
ráðin i bæntim, a'ð helga rtim silt málefnum
Reykjavíkurbiia, cn hahia uppi viirnum fyrir
eitt af voldugustu ríkjum hcims."
En þá sjaldan blaðið hefir reynt að veita Rúss-
um lið, hefir því jafnan farizt svo óhöndug-
lega, að réttára hefði verið að það þegði.
Þá segir Iitlu síðar: „Ifin daglegu.níðskrif um
vinveitt ríki, cru þó svo blöskranleg og bera
vilni, tmi svo algert siðleysi, að ekki cr viðun-
andi-áð þegja "alsfcrlega við þeim."
Já.. kommúnistar geta trútt um talað — aldrei
hafa þeir nítt neitt vinveitt ríki, aldrei hafa þeir
sýnt siðleysi né lieitt, sem því nafni gaeti kall-
azt.------------Nei, piltar, þvílíka hræsni ættuð
þið að geyma fram yfir kosningar, enda vcrðnr
þá nógttækifæri tiil þess að láta fjaðralausa anda
svífa yfir kommúnistavannrm".----——--------------,—
Hvers vegna er kommúnistunum svo umhugað, að ís-
lenzk alþýða, og nú ekki sízt kjósendur Reykjavíkur, geti
séð ástandið í ráðstjórnarríkjunum í töfraljósi æfintýr-
anna? Hvers vegna ætla þeir að sleppa sér, þegar sagt er
frá astandinu eins og það er^? Það er vegna þess, að þeir
berjast i'yrir því og engu öðru, að koma á sovjét-skipu-
lagi hér á landi. Þeir vita sem er, að fái menn hér að vita
hið sanna, muni allt starf kommúnistanna í þágu sinna
erlendu húsbænda unnið fyrir gýg. .Þess vegna gera þeir
sér nú mikið far um að taka það fram í ræðu og riti, að
þeir ætli^ekld að taka af íslendingum málfrelsi, trúfrelsi
né ritfrelsi. En 'marga grunar, að lítið sé um slíkt frelsi
í Rússlandi.
Til þess að halda við blekkingum sínum um paradís
hins austræna lýðræðis, hefir einn af spámönnuhi þeirra,
Jóhannes úr Kötlum, borið vitni um mannréttindin í Sovjcí-
rikjunum í stórum pésa, sem út kom i gær. Er augljóst,
að nú þykir kommúnistunum mikið við liggja, að blekk-
inga-skjaldborg þeirra verði ekki rofin, svo að þeir geti
haldið áfram.að grafiaJ.imdan.ísIenzku lýðræði með kald-
rifjuðum svikum og sjónhverfingum.