Vísir - 09.04.1946, Qupperneq 7
I>riðjudaginn 9. april 1946
V I S I R
•Algor k\ rrð rikti. Svo gekk sá, er stóð l'yrir
(iyrum úti, eitl eða tvö skref. Dyr voru opnað-
ar og þegar hallað aftur.
Ilugaræsing Isabellu sjatnaði. Það voru dyr
Patricks, sem lokað hafði verið. Hún sat lengi
hreyfingarlaus, munnsvipurinn har hörku
vilni. — Það var mikill liraði á hugsunum Isa-
bellu þessa stundina. Þctta var „liennar augna-
blik“, scm aldrei mundi aftur koma. Var hún
nógu djörf til að gripa þetta tækifæri eða
átíi hún að láta það ónotað?
Enn um stund héll hún þéttingsfast um slól-
afmana, en svo reis liún skyndilega á fætur.
Hún slökkti í herbergi sínu og opnaði dyrnar.
í göngunuin var dinunt, nema að ljós logaði
á litlum lampa i nokkurri fjarlægð ,en lungl-
skinið lagði inn um gluggana. Isabella lok-
aði (iyrunum liljóðlega á eftir sér. Henni fannst,
að líðan sín hlyti að vera áþekk líðan svefn-
göngumanns, er liún gekk þvert yfir göngin
að dyrunum á herbergi Patricks, og þó hafði
hún aldrei verið eins vel vakandi eða hugsað
skýrar en á þessari stundu. Á morgun yrði allt
um seinan. Það var það eina, sem hún hugsaði
lim, og hún lyfli hönd sinni og barði tiægt á
dyrnar. — Þögn stundarkorn. Svo lieyrði hún
fótalak og að gengið var til dyranna, Patrick
opnaði. Ljós loguðu í herberginti og gluggarn-
ir háu að baki lians voru opnir.
,,Patrick.“
Isabella hvíslaði nafn hans titrandi röddu, og
þar sem hann gerði sig ekki liklegan til þess
að snerta hana, lagði hún liönd sína á öxl lnms.
Ermin, sem var'við, hrundi, og nakinn ha.ud-
ieggur hennar kom í ljós.
„Patrick.“
Hún sá, að roði hljóp i andlit Iians, og svo
að það brá fyrir glömpum i augum hans, það
var sem eldur hefði kviknað í liuga hans, en
aðeins andartak — til þess eins að slokkna aft-
ur, og í örvæntingu sinni og vissu þegar um
ósigur, sagði hún af ákafa og niðurbældri þrá:
„Ó, eg elska þig .... eg elska þig!“
„Isabella, fyrir guðs skuld —■“
Hann þreif allhranalega um hönd hennar,
og hélt um úlnlið hennar meðan hann ávarpaði
liana, lágt, mjúkum rómi, svo að enginn heyrði
til þeirra, og livert orð var sem hnífstunga í
hjarta hennar:
„Eg er ekki þér verður — eg veil að þú mæl-
ir af einlægum, hlýjum hug, og eg bið þig að
fyrirgefa mér, en cg verð að segja —“
„Þú vill mig ekki?“
Hvísl liennar, tillit augna hennar, bar því
vitni live hún hafði verið litillækkuð, og Patriek
varð niðurlútur, en hann svaraði styrkri röddu:
„Eg elska aðra konu. Reyndu að skilja mig
og fyrirgefa mér.“
Það var allt og sumt. Einhvern veginn komst
hún í lierbergi sitt, þar sem engin ljós loguðu,
og i hjarta hennar var auðn og kuldi, en úti
var garðurinn fagri umvafinn bleiku skini
mánans. Bardaginn var um garð genginn og
liún hafði beðið ósigur. Hún settist á rúm sitl
og fyrirvarð sig af lijartans grunni. Hún, sem
hafði alltaf verið stolt, liafði lítillækkað sig og
játað ást sína á manni, sem hafnaði henni. Ilún
óskaði sér þess, að hún væri dauð, að liann bæri
aldrei framar fvrir augu hennar — og þó var
enn eins og veik von, eins og smá ljós, sem enn
blakti á skari. Eitt sinn lyfti liún höfði. Kinnar
hennar voru rakar af tárum. Hún lagði við
Það var satt, sem eg sagði, að John væri svo
breyttur að vart væri hægt að þekkja hann fyr-
ir sama niann. Þú veizt hve raunalegur hann
hefir jafnan verið í garð okkar allra. En gagn-
yarl Mollie hefir liann komið öðru vísi fram.
Það er cins og hann sjái eftir öllu, sem liún
þarfnast'-— hún á ckki einkabifreið — hún á
ekkerl sjálf. Eg sagði þetta aðeins lil jjess, að þú
iiéldir að hún væri hamingjusöm, þvi að þá —
ó, j>ú veizt hvað fýrir mér •vakti. Eg veit ekki
af hverju eg játa alll þelta, kannske af því, að
eg hefi aldrei viljandi gert nein.um rangt til eða
koinið óheiðarlega fram, og eg vil eklci eiga
minningár um slika framkomu sjálfrar minj
án j)ess að liafa gerl úrhól. Sársaukalaust get
ég ckki um þetta lnigsað,Og þu'matl trúa þvi,
að mér þykir vænl um hana. Ilún ér drenglýnd,
djörf og trú, — og eg elska j)ig. — Með þvi er
eg ekki að ségja þér neitl sem þér var ekki áð-
u.r um lcunnugt. Þær eru víst margar, sem hafa
elskað þig, og eg er víst bara ein f hópnum, en
eg cr þeim kannske frábrugðin í því, að eg vil
sluðla að þvi, að j)ú vcrðir hamingjusamur,
j)ótl eg geli aldrei orðið áslar þinnar aðnjótandi
og cg set liamingju þínar ofar heiðri bróður
mins. Því segi eg við j>ig: Farðu lieim! Farðu
lieim og' kynntu þér allt af eigin reynd sjálfur.
Eg er kannske ekki fyllilega með sjálfri mér.
fyrramálið iðrast eg kannske eftir að liafa
Frá mönnum og merkum aiburðum:
HINIR ÓSIGRANDI.
Svo átti að heita, að hermennirnir fengju 24
stunda hvíld eftir 24 stunda bardaga, en sjaldnast
var hægt að hafa þetta þannig. Merin voru alltaf
í skotfæri, [>ótt þeir færu að „hvíla“ sig. Eg sá þá
oft liggja sofandi á götunum eða gangstéttunum,
í rústunum, hvar sem þeir gátu lagzt fyrir. Og hver
maður svaf með riffilreimina um öxlina, því að
reynslan liafði sýnt, að menn máttu ekki leggja
vopn sín frá sér.
Þá 24 tíma, sem m.enn áttu að nafnniu til að fá
að vera í friði, voru [>eir vaktir hvað eftir annað,
því að alltaf þurfti að berjast við eldana. Þeir voru
enn verri viðureignar en áhlaup fótgönguliðsins.
Þegar sókn Þjóðverja hófst höfðum við 1100 hús
á valdi okkar, en fyrstu þrjá dagana voru 400 eyði-
lögð og 300 brunnu til grunna.
Svæðið, sem við höfðum á valdi okkar, varð sí-
fellt minna. Við gátum aðeins haldið áfram barátt-
unni, af þvi að við fengum jafnt og jjétt hjálp eft-
ir holræsunum f'rá öðrum borgarhlutum. En þó var
ekki hægt að flytja miklar birgðir eftir þessum leið-
um, en þó var hjálp að því. Við höfðum svo fá
vopil, að við vorum hættir að fá einstökum her-
mönnum þau, heldur var þeim skipt niður milli
varðstöðva og virkja. Varð t. d. að ræða um j>að,
hvaða varðstöð ætti að fá eina vélbyssu í viðbót eða
tíu handsprengjur.
Fyrstu sjö dagana var viðurværið alltaf hið sama
— niðursoðin tunga og vín með. Vínið fengrim við
úr kjöllurum vínkaupmannanna í hverfinu og var
auðveldara að afla þess en vatns, en tungan var
af birgðum, sem við höfðum náð af Þjóðverjum.
En á sjöunda degi urðu þessar birgðir okkar undir
rústum húss, sem hrundi, og gátum við ekki náð
þeim með neinu móti. Eftir það var kosturinn soð-
ið bygg, sem úthlutað var einu sinni á dag.
Þessa baráttudaga sannfærðist eg um það, að kon-
urnar voru enn jjolbetri en karlarnir. Þær unnu
nótt sem dag og virtust aldrei jjreytast.
Um alla Varsjá voru menn að reyna að koma
á sambandi milli stöðva sinna eftir holræsunum
undir borginni, en holræsakerfið er 60 ára gamalt.
Sumstaðar urðu menn að ganga kengbognir, og svo
var erfitt að fara eftir sumum ræsunum, að j)að
tók til dæmis níu stundir að komast frá Stare Mi-
asto til miðborgarinnar, þótt vegalengdin sé aðeins
um hálfur annar kílómetri. Margir fórust jiarna í
holræsunum, jjað leið yfir þá af ódauninum, svo
að þeir drukknuðu eða straumurinn í þeim stærstu
tók þá mcð sér, cf þeir misstu fótfestuna augnablik.
ökkur var nú næstum ómögulegt að halda uppi
loftskeytasambandi við umheiminn, Jjví að 25. ágúst
tilkynnti merkjaforingi minn, að J)rjár af fjórum
sendistöðvum okkat væru grafnar undir rústum og
eyðilagðar. Hin síðasta var svo illa farin, að aðeins
var hægt að nota hana við og við, og mátti húast
við að hún yrði ónothæf á hverri stundu.
Okkur stafaði af Jæssu geigvænleg hætta. Sendi-
stöðin var eina tækið, sem eg hafði til að rækja
með hershöfðingjastörf mín, og líka eina tækið,
sem gæti gert mér kleift að komast í samband
við Rússa, er ])eir byrjuðu sókn á ný, Var jjví að-
eins ein leið fær fyrir mig og foringjaráð mitt,
nefnilega að halda til miðborgarinnar, og var af-
ráðið að fara Jjangað Jjann 27. ágúst.
Að kveldi Jjess dags leit eg í síðasta sinn yfir'
Stare Miasto, eða öllu heldur leifar sex alda starfs
og strits, sem eyðilagt hafði verið i tíu daga lát-
ar sintiar var hann beöinn aö skera af kjúklingnum lausum bardögum. Eg leit einnig út yfir Vistúlu,
skrifað Jjér og sendi ekki bréfið. Þess vegna
sting eg Jjví undir dyrnar lijá Jjér í kvöld. Þá
finnur Mohammeð Jjað i fyrramálið, þegar
liann færir Jjér morgunkaffið. Eg óska Jjcss
ckki, að fundum okkar heri saman aftur. Eg
vil gleyma J)ér, en Jjó geri eg ráð fyrir, að mér
lakisl það aldrei. Ó, Patrick, eg fyrirverð mig
fyrir framkomu mína í gærkvöldi og þó, nei
eg fyrirverð mig ekki. Eg cr glöð. En Jjclta
skiptir jjig engu. Þér stendur á sama um mig.
Og jjvi kveð eg J)ig nú og óska þér ]ieilla.“
I s a b e 11 a.
Þctta einkennilega bréf, bar, Jjrátt fyrir ó-
samheng'i, vitni um, að það'vai* skrifað í ein-
lægni. Patrick las það aftur og brenndi það svo
til ösku. Hann traðkaði á öskunni. Hann gat ekki
skilið bina snöggu hugarfarsbreytingu, sem varð
])ess valdandi, að Isabella hafði skrifað J)etta
bréf. Ilann kunni ekki nð meta J)*ð, að með þvi
var hún að gcra úrbót, vegna Jjess að á einu
andartaki hafði hún látið ástríður ná yfirhönd
yfir sjálfsmetnaði sinum og heilbrigðri skyn-
semi. Honum fannst aðeins eitt máli skipta, og
það var, að Mollie var óhamingjusöm.
Og fvrir kvöldið var harin lagður af stað frá
Kairo áleiðis til Englands.
’AKVÖlWÖKVm
'20
Frægur skurölæknir var í boöi og vegna írægö-
handa gestunum. Til allrar óhamingju beit hnítur-
inn ílla og íuglinn var seigur, svo aö hnifurinn
skrapp af honum og íéll í kjöltu húsfreyjunnar.
„Guö minn góöur,“ varö henni að orði. ..F
þori eg að láta yður skera mig.“
„Veriö ötdungis óhræddar,“ svaraöi læt’"'.':
„Þér eruö enginn kjúklingur.“
Þegar sporvagnastjórar í Shanghai gera
hlustirnar. Og hún gekk skjálfandi að dyrun- fall, kunna ,borgarbúar jjví ágætlega. Sporva/
um og leit út í göngin. Þar var enginn, en mán- stjóiarnir kunna nefnlega ekki við aö leggja •
inn skein inn um gluggana. vinnu, heldur haga þeir verkfalli sínu þannig
Og einhvern veginn leið hin langa nólt. þeir láta alla farþegana feröast ókeypis, m?
Hún skrifaði honum bréf og sagði m. a.: „vérkfallið" steudur.
a
'an
en liandan hennar liafði ekkert hljóð lieyrzt i 23
daga samfleylt. Hvenær bærist hjálpin? Mundu ;dl-
ar fórnir Varsjárbúa verða til einskis?
Klukkan ellefu að kveldi hófum við brottför okk-
ar. Við fórum niður um liolræsisop í Krasinski-
torgi, en Jjað var aðeins um 200 metra frá vél-
byssuhreiðrum Þjóðverja, sem reyndu að ljana hverj-
um manni, er ætlaði þarna niður.
Þegar eg fór niður fékk eg strax velgju af ódaun-
inum. Aður en varði var eg lentur í þykkri leðjri,
sem náði mér í mitt læri. Það kostaði stórkostlegt
átak að berja niður viðbjóðinn. Eftir klukkustund
voru allir komnir niður og síðan hófst gangan. Við
bjuggumst við að verða finnn stundir á leiðimú.