Vísir - 27.05.1946, Blaðsíða 4
4
V 1 S I R
Mánudaginn 27. maí 1946
VISIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAUTGÁFAN VÍSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Sameimng kraítanna.
Vilhjálmur Árnason skipstjóri
fimmtugur.
„Sölckvahlaðinn sigramaður
svífur að með kvikan skut“.
■pins og skýrt var frá hér í blaðinu fyrir
’*’* skörnmu, hefur verið leitast við að koma
því til vegar, að samvinna gæti tekizt i al-
þingiskosningunum milli meirihluta Sjálf-
stæðisflokksins og þess hluta, sem sérstöðu
hefur haft vegna núverandi stjórnarsam-
vinnu. Vildi minni hlutinn fá aðstöðu til að
j'Iytja sínar skoðanir innan þingflokks og
trúnaðarráðs, með því að fá mann í öruggt
sæti á lista flokksins i Reylcjavík. Um stund
leit út fyrir, að sættir mundu ekki takast og
hvor aðili- fara sína leið. Eir fyrir atbeina
og milligöngu greindra og víðsýnna manna,
hafa fullar sættir tekizt með því að minnihlut-
anum var tryggt fimmta sæti á listanum, eins
og þegar er fram komið. Gengur því flokkur-
inn heill og óskiptur til kosninganna. Bjarni
Benediktsson hefur að eigin ósk tekið sjötta
sæti listans, sem sumir jnunu kalla baráttu-
sapti, en nú þegar allir sjálfstæðismenn í bæn-
um hafa tekið höndum saman í einhuga og
drengilegri baráttu, má segja að flokkurinn
hafi aldrei gengið stcrkari til kosninga í
Beykjavík — og sjötta sætinu getur flokkur-
inn ráðið sjálfur. En til þess má enginn sjálf-
stæðismaður láta sinn hlut eftir liggja og hver
og einn verður að leggja hönd á plógfcn. |ln% ,ieldur afburða aflamað-
Málefna-ágreiningur sá, sem verið hcfiuýur Qg sjósóknari.
út af samvinnunni við kommúnista og ýmsif Vilhjálmur lank far-
í því sambandi, mun nú meira færasl inn fyrir1 niannaprófi við Slýrimanna-
vébönd flokksins og verða ræddar þar, semJskólann , Reykjavík árið
-ákvarðanir flokksins eru teknar. Mun á þann 1{jl9> fór siðan á logarana og
hátt afstaða flokksins út á við verða sterk- vaiul sifí brált upp. Tók við
Siri °S samstiltari en verið hefur um langt sljól.n - togaranum „Gvlli“
:skeið. Þetta hlað hefur að engu lcyti hreytt (lí)28 og <,erðist þegar einn af
•om sköðanir gagnvart samvipnu við komm- frelllstu aflamönnmn togara-
únista, né um þær afleiðingar, sem slík sam-' flolans Hefil. ]iann verið ælið
vinna hlýtur að hafa í för mcð sér fyrir'siSan ýmist afla]iæstur eða i
borgaralega flokka. En allt hendir nú til jfreinslu röð ar llvert. Það
þcss. að ekki muni langt um líða þangað ti 1 nuinu flestir niæla, að enguní
kommúnistaflokkar verði ekld taldir sam- sé gerl rangt ti]) j)ó að saþt se
yinnuhæfir í borgaralegu Jjjóðfélagi. Og hér^g enginn einslaklingur lrnfi
nmnu áhrif kommúnista fara þverrandi með (lregið ineiri ])jorg | þjóðar-
degi hverjum eftir kosningar. |búi« síðastliðin 16 ár en Vil-
Nú standa yfir umbrota- og erfiðleikatímar ]t já]n)lfr
og þjóðfélög víða um heim eru i deiglu hins Villijálmur var einn af
n\ja tima. Sjaldan hefur verið meiri nauðsyn slofnendum Hampiðjunnar,
en nú að þeir standi saman sem samleið oiga' scin 'liefir- reynzt nij()g nvt_
í þjóðfélagsmálum og berjast vilja fyrir því,'samt fyrirtæki fyrir útgerð
uð viturlegar framkvæmdir, frjálslynd- þróun | landsins ýrið 1966 stofnaði
<<g borgaralegt lýðræði verði ráðandi í þjóð- ,]iann ásamt fleirum útgerðar-
íélaginu. Sameining þeirra krafta sem bak félagið Venus i Hafnarfirði
í dag er fimmtugur einn af
merkustu mönnum i íslenzkri
fískimannastélt, Vilhjálmur
Árnason skipstjóri á Venusi.
Það hefir lengi tíðkazt að
mínnast mælra manna og
kvenna á slikum timamót-
um, og fær Vilhjálmur ekki
umflúið það hlutskipti, þótt
hinsvegar vili allir sem
manninn þekkja, að honum
er ekki mjög geðfellt að sjá
lof um sig á prenti.
Vilhjálmur er fæddur 27.
maí 1896, að Stokkseyrarseli
i Stokkseyrarhreppi, sonur
Árna Vilhjáhnssonar bónda
og konu haps, Sigriðar Þor-
kelsdóttur. Eoreldra sína
missti Vilhjálmur á unga
aldri og ólst að mestu upp
hjá vandalausum. Eins og títt
var um unglinga í þá daga,
vandist hann snemma erfiðri
vinnu, bæði sveitavinnu og
sjóróðrum á opnum skipum.
Síðar lá leiðin til höfuðstað-
arins, á þilskipin. Reyndist
liann fljótt liðtækur við fær-
ið, og varð þegar í röð
fremstu dráttarmanna. Um
tvílugsaldur gerði hann út
opið skip á Austfjörðum á
sumrin og var sjálfur for-
maður. Kom brátt í ljös að
iþar fór enginn miðlungsmað-
eyri, liinni ágæfiustu konu, og
eiga þau þrj-ú efnileg Jáörn,
einn dreng og tvær stúlkur.
Því miður gefst ekki tæki-
færi til að taka í liönd af-
mælisbamsins á þessum
merkisdegi, því hann er um
þessar mundir að veiðum á
skipi sínu. En margir munu
senda honum i dag hlýjar
áinaðaróskir, þakka honuín
fyrir dugnað og drengskap
og l)iðja þess að hann megi
njóta gæfu og gengis og um
langan aldur halda áfram að
prýða íslenzka sjómannastétt.
'við þessar hugsjónir standa, er þ
nm ()g hefir stjórnað togara fé-
Iagslns síðan. Hann nýtur ó-
skoraðs trausts meðal starfs-
Gagiifræðá-
skóla Ifváktii0
tsagi tapp
Gagnfræðaskúlánum í
Iieijkjavík var sacjt upp {). 21.
\). m. 619 nemendur stund-
ufín nám í skólanum í vetur.
Skólinn starfaði i 16 deild-
um. í skólahúsinu við Lind-
argölu slunduðu 874 nem-
cmlur nám, en i Stýrimanna-
skóldnum 245.
Að þessu sinni luku 85
nemendur og 1 utanskóla
gagnfræðaprófi. Ilæstu eink-
unn á því prófi tók Katrin
Einarsdótlir frá Keflavík.
Illaut hún 8.24 stig. Ilæsta
prófið í skólánum tók Magn-
ús Ingimundarson. Hlaut
hann í) stig
Núna standa yfir í skól-
anum svonefnd landspróf.
Þau þreyta 39 nemendur.
nauðsyn eins og sakir standa.
Af ásta^ðum, sem óþgrft er að rekja nánar
Lér, gengur Sjálfstæðisflokkurinn nú hér í bræðra sinna og er nú for-
Keykjavík sterkari, samhentari og skeleggari niaður i félagi skipstjóra- og
til kosninganna en hann hefur gert um lang-
e.n tíma. Slíkt verður ekki sagt um mótstöðu-
flokka hans. AHar líkur benda því til, að
Njálfstæðisflokkurinn geti við þessar kosning-
ar náð bétri árangri í Reykjavík en nokkru
sinni áður.
Þetta blað mun vinna að því af fremsta Jjvinur vina sinna. Mjög vin-
megni, aí íullum heilindum og i öruggri tru Sæll er hann skipverjum sin
; góðum málstað, að fíokkurinn nái sem
giæsilegustum árangri í kosningum. Og það
hvetur hvérn einasta sjálfstæðismann til að
gera skyldu sína í þeirri baráttu sem fram-
undan cr.,. ..
SSt-
stýrimanna á togurum. Enn-
freinur liafa honum verið
falin ýms önnur trúnaðar-
störf fyrir slétlina.
Vilhjálmur er heilsteyptur
dréngskaparmaður og sannur
um enda hafa margir þeirra
verið með honuin nálega alla
lians skipsljóratið. Ilann er
giftur Guðríði Sigurðardótt-
ur frá Ranakoti á Stokks-
illifáðui'strigi
Vatt
VERZL.
ZZ85.
Eggjaskeraia*
Venzliánin liigólfur
Hringbraut 38
Sími 3217
Fornar I’étur Sigurðsson%skrifar mér eftirfar-
fylgjur. andi: „Hinar fornu fylgjur ómenning-
ar og villimennsku eru lífseigar eins
og afturgöngurnar i þjóðsögunum. Má þar til
nefna manndráp og hörmungar styrjaldanna,
áfengisböl, óþrifnað og marga aðra smán mann-
legrar eymdar. Iikki er hægt að jafna saman
samgöngum og fólksflutningi hér á Iandi við
það, sem var er eg' var unglingur. Þó eimir
enn eftir af vesaídómi niðurlægingartímabils-
ins. Vil eg nefna samgöngurnar milli Hafnar-
fjarðar og Reykjavikur og mætti sennilega hafa
strætisvagnana með ’líka.
*
Oll sæti Sökum starfs, sem eg þurfti að sjá um
skipuð.' i Hafnarfirði, gat eg ekki komizt hjá
þvi að fara nokkrar ferðir á milli.
En ekki mun eg leika niér að slikum ferðalög-
lun. Það var viðburður, hvaða tima dags sein
var, nenia kl. 7 að morgni, ef sæti var laust
í vögnunum. Auðvitað er öllum selt sæti, en
)ft er kássað svo i ganginn milli sætanna í
vögnunum, að fólk æjar og kveinar og kemst
varla út eða inn. í einni ferðinni taldi cg yfir
20, sem stóðu.
*
Olöglegt. Óeinkennisbúinn lögregluþjónn, sem
eg þekki vel, stóð i miðri kösinni.
Hann fullyrti, að þetta væri ólöglegt, og þegar
eg fór úr vagninum, spurði eg vagnstjórann,
hvort Ieyfilegt væri að troða svo mörgum í
vagninn. „,Iá, annað Iivort tökum við eins marga
og okluir sýnist, eða við keyrum alls ekki.“
Þetta svar hans er sæmilegt sýnisliorn af tíðar-
andanum á þessari öld kröfufrekjunnar, er menn
vilja enguiu' lúta nema eigin geðþótta. Sá, sem
:ehir, á að græða, hvað sem kaupandanum líður.
*
Pyrir Eg lenti i einum Hafnarfjarðarvagn-
bíótíma. ánna huist fyrir kl. 9 sunnudagskveld-
ið 5. mai. Þá kastaði fyrst tólfunum.
Við Iivcrja vagnstöð á aðalgötu Hafnarfjarðar
stóðu hópar af þessum unglingalýð frá Reykja-
vík, scm ekki liefir annað að gera en stunda
•)íóin, götuna og kaffihúsin. Þessir hópar höfðu
komið frá Reykjavík til ]>ess að sækja bíóin
í Ilafnarfirði og stormuðu nú vagninn við hverja
stöð, en auðvitað komst ekki helmingurinn irin
í þann.
*
Troðið. En í vagninn var nú troðið jafnt og
])étt, þar til hver og einn varð að gera
sér að góðu að vera klemindur upp i fangið
á þeiin næsta fyrir aftan. Þetta minnti óþægi-
lega á hið forna niðurlægingartímabil og illa
skepnuflutninga. Meðfram veginum stóð svo fölk
hér og þar, sem býr milli Hafnarfjarðar og
Reykjávíkur, og þurfti að komast með vöghun-
um, en komst ekki, sá þá fara, Iivern af öðr-
um, troðfulla með þenna lýð, seni svo rækilega
stuhdar bióin og slæpingslif.
*
Reykt Hér við bætist svo, að i ])essum troð-
í ákafa. fulhi vögnum' cr mönnum leyft að
bræla' fólk i kaf i tóbaksreyk. Hvað
á eiginlega slíkur siður að þýða? Því ekki að
banna reykiiigar í þessum vögnum, eins og
drætisvögmnnim i Reykjavik? Þcir fara lika
í 10 mínútna fresti mikinn hluta dagsins, og
sennilega de-yja tóbaksdýrkendur ekki þessar tíu
minútur, þótt ekki hafi þcir þessa lífsnáuðsyn
sina. Það kemur svo sem líka fyrir, að erfitt
?r að fá glugga opnaða.
Sýnishorn. Einn éagnstjórinn á þessari leið
. sagði við mig, að stundum væru 00
manns í vagninum og svo reykti fjöldi manns.
Ilann sagðist vera þessu mótfallinn, þótt hann
notaði tóbak sjálfur. Það er óskiljanlegur skort-
ur á rökréttri hugsun, að ætlast alltaf til þess,
að sá, sem hefir ekki vanið sig á ósið, láti i
minni pdkahn fykir hinum, sem ösiðina temjá
sér. En það cr eitt sýnishornið enn af menn-
ingu» mannanna.“
IltttitHHWthMMMMl