Vísir - 17.09.1946, Qupperneq 4
4
V I S I R
Þriðjudaginn 17. septcmbcr 19l(>
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAtTTGÁFAN VISIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 6,00 á mánuði.
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Alþýðusambandsþingið.
Tkfú í haust verður háð 19. þing Alþýðusam-
** bands Islands. Eru verkalýðsfélögin að
k.jósa fulltrúa til þings þessa dagana, en í
kvöld fer fram kjör á fulltrúum í Dagsbrún,
sem er stærsta og áhrifamesta verkalýðsfélag
hér á landi. Veltur á miklu að vel takist um
val fulltrúa |>ess félags, með því að gera má
ráð fvrir að þeir móti stefnu þá, sem ráð.andi
vcrður á AlJjýðusambandsjjinginu í veruleg-
nm atriðum. Hefur tckizt samvinna milli
]>eirra verkamanna, sem fylgja Sjálfstæðis-
ílokknum að málum og Alþýðuflokksmanna
að þessu sinni, en hefði lyrr mátt vera, íneð
því að stjórn kommúnista á verkalýðsmál-
unurh cru í rauninni blettur á Jjjóðinni, sem
Iiefði átt að afmá fyrir löngu. Þeir hófust þar
til valda fyrir sinnuleysi verkamanna og
stjórna Jiar með ótakmörkuðu einræðisvaldi,
án þess að taka nokkurt tillit tii minnihlutans.
Eitt alkvæði getur ráðið úrslium um fulltrúa-
val, þannig að fái kommúnislar jiessu at-
kvæði flcira en hinir, fá þeir lista sinn kosinn
og l'ulltrúana alla. Er slíkt óeðlilegt og brýtur
í bága við allar lýðræðisreglur. Takist að
þessu sinni að vinna bug á meiri hluta valdi
kommúnista vcrður tryggt að blulfallskosn-
'ingar verða upp teknar innan verkalýðsielag-
anna, sem er sjálfsagt, með |>ví að þótt verka-
lýðssamtökin ættu í sjálfu sér að vera ópóli-
, tísk hefUr önnur orðið raunin og allar lcosn-
ingar innan þeirra hafa mótast l'yrst og
fremst af stjórmálastarfseminni.
Kommúnistar í stjórn Dagsbrúnar bera
ífram lista til fulltrúakjörs, scm skipaður er
.31 fulltrúa. Listi ]>essi hefur verið borinn
nndir trúnaðarráð félagsins og vcrið sam-
])ykktur þar. Má vænta l)ess að kommúnistar
skipi sér fast um þctta fulltrúaval, en J)ótt
nðstaða þeirra sé að ýmsu levti sterkari en
hinna, vegna þeirra ólýðræðislegu rcglna, sem
gilda innan félagsins, má J)ó gera ráð fyrir
að með samtilltu átaki Sjálfstæðismanna og
Alþýðuflokksmaana, megi koma kommúnist-
unum á kné í eitt skipti fyrir öll, þótt ])eir
fái framvegis fulltrúa kjörna í réttu hlutfalli
við liðstyrk sinn innan verkalýðsfélaganna.
.Það ber þeim, en ekki hcldur meira. Sæki
vcrkamenn kosninguna vel að jæssu sinni, en
sitji ekki lieima, svo sem oft hcfur raun á
orðið fyrr á árum, er tryggt að kommúnistar
verða í minni hluta. Er Jiess að vænta að
þátttaka í kosningunum verði góð að þessu
sinni, og jafnframt verði tryggt að fullt lýð-
ræði ríki innan verkalýðsfélaganna mcð hlut-
fallskosningum. Sjálfstæðismenn og Alj)ýðu-
ílokksmenn hafa komið sér saman um, að
taka upp slrkt kosningafyrirkomulag, nái þeir
meirihlutavaldi. Með þessu valdi væri tryggt
að allir flokkar ynnu saman að verkálýðsmál-
unum, og þannig ætti hagur vcrkamanna að
vera be/.l trýggður. Framl'erði kommúnista
innan verkalýðsíelaganna hefur leitt til J)ess,
að ýmsir af beztu mönnum samtakanna hafa
dregið sig í hlé og ekki viljað eiga nokkurn
])átt í félagsstarfseminni. Er slíkt illa farið
og þarf að breytast. Enginn verkamaður má
liggja á liði sínu í kvöld, en ganga til kosn-
inga og hnekkja þaning uppivöðslusemi
kommúnista. A því veltur velferð og l'ram-
fíðarstarf félagsins.
'Jtá ^uÍurneAjutn.
Framh. af 1. síðu.
með lionum tilraun með að
ná neyzluvatni upp á yfir-
Iiorðið úr heiðinni fyrir of-
an Keflavik. Árangur af
þeim lilraunum varð góður
og fékk setuliðið nægilegt
vatn.
Hófust þá Keflvíkingar
Iianda um frekari boranir
eftir vatni og um sama leyti
var einnig hafin liolræsagerð
i þorpinu, Fékk Iveflavikur-
hrcppur góðan stuðning frá
rikinu lil þessara fram-
kvæmda, þvi að með ríkis-
ábyrgð fékk liann um 1 millj.
kr. lán til að hrinda af slað
þessum verkum. Er nú búið
að bora liolur, sem skila 2—
3 1. á sek. og mun það verða
nægilegt neyzluvaln fyrir
Keflavík. Þá hefir einnig ver-
ið keyptur vatnsgeymir af
setuliðinu og var hann flutt-
ur úr Ilafnarfirði lil Kefla-
vikur.
Keflavikurhreppur liefir
fest káup á bolnvörpungi
og mun hann væntanlegur
til landsins á næsta ári. —
Verður andvirði hafnar-
mannvirkjanna, sem rikið
kevpti í Kcflavik, látið renna
til togarakaupanna, en óráð-
ið er livort lireppsfélagið eða
einstaklingar sjá uin útgerð
hans. Sex bátar frá Svíþjóð
bafa komið til Keflavíkur
og hafa þcir reynst mcð á-
gætum. Eru þeir allir frá
50—75 tonn að stærð.
A undanförnum árum hef-
ir fjöldi aðkomubáta sótt
sjó frá Keflavík á vetrum
og hafa þeir verið hvaðan-
æfa af landinu. Hefir verið
mikill skortur á löndunar-
tilbúin til ílniðar í nóvem-
ber hefi eg lil sölu.
Uppl. gefur:
Baldvin Jónsson hdl.
Vesturgötu 17. Sími 5545.
Vanur maður óskar eftir
atvinnu við
mlðsteðva*-
lagElnfu
með öðrum. Tilboð
merkt: „Pípulagningar"
sendist afgr. Vísis.
Stðlka
með barn á fyrsta ári ósk-
ar eftir einhverskonar
heimilisvinnu. Ilúsnæði
þarf að fylgja. Nöfn og
heimilisfang sendist blað-
inu sem fyr.st merkt „Hús-
störf“.
Leikskóli
Lárusar Páls-
sonar tekinn
tiB starfa.
Leikskóli Lárusar Pálsson-
ar er nýtekinn iil starfa á
þessu starfsári. Kennslan fer
fram í Þjóðleikhúsinu um
eftirmiðdaginn.
Eimmlán nemendur verða
í skólanum i vetur, og eru
nokkrir þeirra eldri, sem
stundað hafa nám við skól-
ann áður, en nokkrir eru
cinnig nýir og hafa ekki
fengizt við þcssi mál fyrr.
Aðalkennari skólans er, eins
og að undanföi-nu, Lárus
sjálfur. Kcnnir liann leik og
l'ramsögn, en honum til að-
stoðar cru Sif Þórs, sem
kennir dans og limaburðar-
list, og Brandur Jónsson,
skólasljóri, sem kennir tal-
lækni. Skólanum er hagað
þannig', að fyrsta liálfan
mánuðinn er kenndur upp-
lcslur á kvæðum, en síðan
er tckið til við leiklistina
sjálfa, og þá leiknir kaflar
úr leikritum. Skólinn stend-
ur yfir í allan vetur og fram
í maí.
Útvarpstíðindi,
15. tölubl. 9. árgangs, eru ný-
komin út og flytur m. a. grein
seni nefnist: Svifur að .liausti
Grein um Veðurstofuna, tvö
kva>.ði eftir Hraga Sigurjónsson,
og viðtal við. Einar Pálsson for-
mann islenzkra úavarpsáhuga-
manna. Þá er i heftinu smásaga,
Þátturinn: Raddir lilustenda ogi
Sindur.
rúmi fyrir þenna bátafjölda.
Ber því brýna nauðsyn lil
að liraða hafnarmannvirkj-
unum þar, þvi Keflavik virð-
isl ekki minni miðslöð fyr-
ir þorskyeiðarnar en Siglu-
fji)rour síklveiðanna.
ÍMB fil leigu.
Góð 2 herbergi og eldluis
til leigu í nýtízku húsi,
gegn hcils dagsvist.
Tilboð merkt: „Þæg-
indi“, leggist inn á afgr.
Vísis fyrir föstudags-
kvöld.
“ Svefnót tóman, svel'nsófi,
dömukápa, (Amerísk),
svört mcð skinni, dömu-
dragt teinótt, skriðara
saumuð.
Odýrí!
Bjargarstíg 7, hæ&ir..
Ensk
bamaken’a,
sem ný, ásamt kerrupoka
til sölu. Verð kr. 250.00.
Einníg grár kduínupels
með, á 2ja 3ja ára.
Uppl. i Samlúni 8, eft-
ir kl. (i.
I’étur Sigurðsson erindreki hefir ritað Berg-
máli eftirfarandi bréf: „Lögreglusamþykkt
Reykjavíliur er fremur lítil bók og' fljótlesin, en
senniLega Iesa hana fáir. Hún ætti að vcra til
á sem flestum heimilum í bænum og hver ein-
asti bæjarbúi þarf að vita, hvaða reglur hon-
um eru settar. Altir, sem ökutæki hafa eða reið-
hjól, þurfa að kynna sér lögreglusambykkt bæj-
arins. Grunar mig að margur kærulaus hjól-
reiðapiltur viti lítið, hvað í þessari litlu bók
er heimtað af þeim og öðrurn, sem um bæinn
fara.
Það er bannað.
Skemmtilegra yrði að fara um bæinn og eiga
þar heima, ef allir bæjarbúar gættu þegnskyldu
sinnar og breyttu í einu og' öllu samkvæmt þeim
reglum, sein settar eru. Ef til dæmis enginn
knstaði bréfarusli og öðrum óliroða á götur bæj-
arins. Þ a ð c r b a n n a ð. Ef enginn berði
gólfteppi eða mottur framdyramegin við hús
eða á almannafæri, eða viðraði eða berði dýn-
ur og rúmföt ó svölum götumegin. Þ e t t a e r
b a n n a ð. Ef enginn gengi blístrandi um göt-
ur bæjarins, væri með óp og köll eða annan
hávaða. A 1 11 slíkt er bannað.
Fleira er bannað.
Ef cnginn truflaði svefnfrið manna með neins-
konar hávaða, livorki úti né inni. Einnig þ a ð
e r b a n n a ð. — Þá er og bannað að fara
með sleða, reiðhjól, vagna og önnur ökutól,
nema barnavagna, um gangstéttir og auðvitað
er bannað að setja bifreiðirnar upp á gangstétt-
irnar. Eg gekk fyrir skömmu um margar þröng-
ar götur í Kaupmannahöfn, Osló og Stokkhólmi
og fleiri feorgum erlendis, til dæmis í Skot-
landi, en ékki rekur mig minni til að eg ræk-
ist á bifreið uppi á gangstéttunum. Þrí þá þessa
ómenningu bér i bæ?
Utivist barna.
Þá bannar lögreglusamþykkt Reykjavíkur
börnum að vera scint úti á kvöldum. Þó er
ekkcrt óvanalegt að börn og unglingar séu með
truflandi liávaða á götum úti, þegar fullorðið
fólk cr að ganga til náða, og það seint á kvöld-
um. Hvílík blessun það yrði bæjarbúum, ef
lögreglusamþykktinni væri framfylgt rækilega,
ekki aðeins einhverri sérstakri grein, eins og
lögreglan bcrst fyrir við o við, heldur í öllu.
Þvögur og mas.
Bannað er og, að fóllc standi í þvögum á göt-
um og gangstóttum, og þyrfti gangandi fólk í
Reykjavík að læra uniferðarreglur, ekkert síður
en þeir, sem með ökutæki fara. Algengt er, að
farþegar í bilum masi látlaust við bílstjórann,
cn þetta er bannað. — Menn, sem búa í þétt-
býli, a'ttu að leggja stund á að gera alla um-
ferð sem hættuminnsta, sambúð manna þægi-
lega og bæinn sinn þrjfalegan og vistlegan í
alla staði.
„Með lögum ska! !and byggja.“
Þá skyldu menn hafa hugfast, að lög og fyrir-
mæli, sem ekki er frainfylgt, eru frernur tii skaða
en bóta. Hann, sem sagði: „Með lögum skal land
byggja“, hefir skilið mæta vel,að agalaus og taum-
laus mundi mannskepnan vart verða öðrum ó-
tamningum viðráðanlegri. En nú háir okkur ekki
lagaleysi, heldur agalevsi og slcortur á löggæzlu.
Öll sú linkind er nú stórum að spilla þjóðinni
og þetta grípur um sig í heimilislífi manna,
vinnubrögðum og viðskiptuin og á öllum svið-
um þjóðlífsins, frá þeim hæsta til hins lægsta.“
Bergmál þakkar Pétri Sigurðssyni tilskrifið og
vill taka undir það, sem hann segir. Það er
mjög vel að orði komizt, þegar sagt er, að okk-
ur hái ekki „lagaleysi hcldur agaleysi".