Vísir - 04.12.1946, Síða 4
4
VISIR
Miðvikudaginn 4. deseniber 1940
DAGBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Vopnainnílutningur.
Tlyrii- nokluurn dögum var frá því skýrt og byggt á við-
* tali við lögreglustjóra, að lögreglan liefði í fórum sín-
um nokkrar skæruliðabyssur, sem flutlar hefðu verið til
Jandsins í óleyfi. Byssur þessar munu til engra nota nema
mannvíga, enda virðist ekkert geta réttlætt innflutning
þeirra. Þótt öldurnar hafi risið oft og einatt hátt á mann-
fundum eða í blaðaskrifum, mun allur þorri þjóðarinnar
telja að ágreiningsmálin beri að leysa mcð öðru cn vopna-
valdi.
Vonandi kveður ekki mikið að sljkum vopnainnfluln-
ingi, en vissulega er ástæða lil að standa þar vel á verð-
imtm. Ætti borgurunum að vera skylt. svo sem lögreglu-
stjóri hefur einnig mælzt til, að gefa lögreglunni allar
npplýsingar varðandi vopnaburð einstaklinga, sem ætla
má að sé ólögmætur. Æskilegt væri að lögreglan gæfi ít-
strlegri greinargerð um málið, þannig að almenningur væri
engu Ieyndur og gæti gert sér fulla grein l'yrir hættunni,
-sem al' slíkum vopnaburði stafar. Eigi hér einstaklingar
hlut að máli, má segja að hættan geti ekki talizt veruleg,
og að þeir festi kaup á vopnunum frekar til gamans en
gagns. Sé aftur um félagsskap að ræða, virðist hættan
meiri, og í báðum tilfellum er um ólögmæfan verknað að
ræða, sem ekki ber að þola órefsað, hver svo sem þar á
hlut að máli.
Jafnframt því, sem fullnægjandi ráðstafanir ber að gera
gegn innlendum mönnum, sýnist full þörf á að efla út-
lendingaeflirlit i landinu til stórra muna. Frá því er styrj-
öldinni lauk liefur lcgið hingað óslitinn fólksstraumur og
mörg hundruð manns dvelja í landinu, sein flutzt hafa,
hingað síðustu mánuðina, í og með vegna fólkseklu. Senni-
legt er, að forlíð sumra þessara manna orsaki, að þeir geli
ekki verið eftirsóttir borgarar. Ilvað sem því líður, er ó-
hjákvæmilegt að auka á kröfurnar um útlendingaeftirlit-
ið, einmitt nú þegar styrjöld er nýlokið og upplausnar-
ástand ríkjandi í flestum löndum hcims.
1. deæmbei.
|7ommúnistar eru gramir stúdentum vegna mannavals
*■ þcirra við hátíðahöldin 1. descmber s.l. Telur Þjóð-
viljinn, að þeir hafi farið þar eftir einni meginreglu, sem
sé þeirri, að enginn sósíalisti hafi mátt koma fram við
hátíðahöldin. Þegar þess cr gætt, að hér er um eins konar
|)jóðhótíð að ræða, sýnist fara vel á, að kommúnistar hafi
sig þar ekki um of í frammi, og eiga stúdentar þakkir
skildar fvrir að hafa þá ekki á oddinum.
Uppivöðslusemi kommúnistanna innan háskólans hef-
ur .vissulega verið um of síðuslu árin, og virðist ástæða
til að draga nokkuð úr áróðursstarfsemi þeirra innan skól-
'anna yfirleitt. Vcgna sérstöðunnar gefa menn því mciri
gaum, sem fram fer í háskólanum, en öðrum skólum ó-
æðri, en starfsemin cr ein ojf hin saina í hvaða skóla- scm
<r, og beinist að sania marki. Einkum hefur kommúnist-
um orðið vel ágengt í þcssu starfi frá því, er þeim var
falin forustan í menntamálunum, svo sem þráfaldlega hef-
'iir vcrið varað við hér í blaðinu. Aíieiðingar af þessari
starfsemi efga eftir að koma betur í ljós með uppvaxandi
æskulýð þjóðarinnar, sem cr ofurseldur áróðri kommún-
istanna. Er ástandið þannig víða um sveitir landsins, að
fólk hefur uppi ráðagerðir um að taka börn sín úr skól-
iun, þar sem óhóflegur kommúnistiskur áróður er hafður
i frammi bcint og óbéint.
Stúdentar hafa yfirleitt valið þjóðholla menn og ætt-
jarðarvini til að hafa orð fyrir þeim 1. deseinber. Að þessu
sinni var þar cngin undantekning gerð. Al' því leiðir aft-
ur,'að kommúnistar gátu tæpast komið lil greina, er ræðu-
mcnn voru valdir. Slíkt ættu þeir að skilja, engu síður en
íiðrir, og sýna ]>á viðeigandi hlédrægni, cn reyna ekki að
trana séi’rl'ram, þar sem enginn biður þá um að lcggja
orð til mála.
Plagg, sem enginn fær að sjá.
'F'iliöyuM• h itfjintjti mí ii €t
Nú eru tvær vikur liðnar
síðan I íagf ræðinga ne.f ndjn
skilaði áliti sími til tólf-
mannanefndarinnar. Al-
menningur hefir að vonum
mikinn hug á að vita hvað
hinir lærðu menn leggja til
málanna. En þessu plaggi
hefir verið þaldið stranglegji
leyndu og er með ölju ó-
skiljanlegt hvers vegna það
má ekki koma fyrir almenn-
ings sjónir. I því er ekkert
sem nokkur ástæða er til að
leyna og í raun og vcni eiga
landsmenii heimtingii á, að
álilið sé aðgengilegt fyrir
þá sem óska að kynnast því.
Þessu blaði er kunnugt um
aðalatriði álitsins og telur
enga goðgá að skýra frá því
í stórum dráftum hvað hag-
fra*ðingarnir leggja til að
gert sé til áð lagfæra fjár-
mála- og atvinnuástandið í
landinu.
Álilið er í þremur aðal-
köflum sem heita: 1. Ástand
og horfur. II. Yfirlit um
leiðir. III. Greinargerð um
æskilegar ráðstafanir.
Ástand og horfur.
I fyrsta kaflanum er ra*tt
um ástand og horfur í gjald-
cy rismálu m, f já rf es li ngar-
málum og sjávarútvegi. í
g jaldey rismálu n um seg j a
þeir að sé þannig ástatt, að
um næstu áramót verði að-
eins 27 millj. kr. til al-
mennrar ráðstöfunar í er-
lendum gjaldeyri. Og að öll
inneign erlendis lil alm. nota
(ulan nýbyggingarsjóðs)
verði gengin til þurðar þegar
liðnir séu 2—3 mánuðir af
næsta ári. Þeir scgja að pen-
ingatekjur manna séu of
háar í samanburði við það
vcrð sem skráð er á erlend-
um gjaldeyri. Nauðsynlegt sé
að ná eðlilegu blutfalli milli
verðlags hér á landi og þess
verð sem er í aðalviðskipla-
löndum okkar. Ráðið sé,
annað hvort ,að færa niður
tekjur og verðlag innanlands,
cða hækka verð á erlendu
vörunum (með hækkuðum
tollum).
Fjárfestinguna hér innan-
lands tclja þeir „hamslausa“,
sem orsaki Iiina miklu verð-
þenslu. Þeir segja að ástæð-
an fyrir þenslunni sé meðal
annars gífurlega aukin út-
lán bankanna, sem aðeins að
litlu leyti hafi farið til’ ný-
sköpunarframkvænula.
Um sjávarútveginn, ný-
sköpunina og opinberar
framkvæmdir, segja þeir, að
ef engar sérstakar ráðstaf-
anir verði gerðar, sé stöðvun
fyrir dyrum. Ýmsar hugleið-
ingar eru þeir með í þessum
efnum, sem engin nýmæli
geta talizt. Verður ekki ann-
að skilið en að þeir lelji
horfurnar og ástandið geysi-
alvarlegt. Komast þcir að
þeirri niðurstöðu að lisk-
verðið mcgi ekki vera minna
en Gö aura kg., ef sjómenn
eigi að hafa svipuð laun og
verkamenn í landi.
Yfirlit og leiðir.
I þessum kafla er rætt um
ýmsar leiðir út úr ógöngun-
um. Um beinar verðlækkun-
arráðstafanir á kaupi og
landbúnaðarvörum mæla
þeir úr og í. Helzt er svo
að skilja að þeir telji þessa
leið ekki l'æra, vegna þess
hverjum „pólitiskum örðug-
leikum“ þessi leið vrði háð
í franikvæmd. Þeir tala um
að festa visitöluna í 300, en
ýmsa erfiðleika sjá þeir á
því. Skattahækkanir telja
þeir eina leið til að draga
Úr verðbólgunni. Gengis-
lækkun telja þeir ekki koma
til greina vegna verðhækk-
unar á öllum erlendum vör-
um. Hinsvegar vilja þeir
hækka aðflutningstolla uin
alll að 100% á ölíu nema
brýnum nauðsynjum, (sem
l'lestar eru því nær toll-
frjálsar nú). (ijaldeyris- og
innflulningshöft vilja þeir
skerpa mikið.
Æskilegar ráðstafanir.
Þá er komið að því seni
þeir kalla æskilcgar ráð-
stafanir.
Til þess að koina á jafn-
vægi i greiðsluviðskijitum
við úttönd, leggja þeir lii
að þctta sé gert:
1. Hækkun á innflulnings-
tollum.
2. Skaltar á sölu erl. gjald-
cyris til annars en vöru-
innflutnings.
3. Hert verði á innfl. höft-
umim,
4. Háðstafanir gegn fjár-
flótta.
Gerð er grein fyrir hverj-
um lið fyrir sig, sem ekki
verður farið út í hér.
Um lausn dýrtíðarvanda-
málsins er langur kafli, en
ekki verður sagt að það sé
að sania skapi ujipbyggilegl.
Þeir vilja láta festa verð-
lagsuppbótijia við vísitölu
300, er standi í tvö ár. Ríkis-
sjóður á að ábyrgjast bænd-
um verðhækkun á rcksturs-
vörum Jieirra og launþegar
eru lausir allra mála ef vísi-
talan nær ákveðnum stiga-
fjölda yfir 300 (ckki nánar
tiltckið), og svo á ríkis-
stjórnin að lofa að næg
vinna verði handa öllum.
Ríkissjóður á að verðbæta
sjómönnum bátafiskinn svo
að tryggt sé að fyrir hann
fáist 65 aurar kg. Mun þetta
kosta ríkissjóð 17—25 millj.
eftir því hvernig salan geng-
ur.
Til þess að standa undir
þessu og niðurgreiðslu land-
búnaðarvara, sem talin er
20 millj., er gert ráð fyrir
þcssum fjáröflunarleiðum:
1. Benzínskattur (marg-
falda þann seni nú er).
2. Hækkun á skemmtana-
skatta.
3. Hækkun verðs á víni og
tóbaki.
1. Hækkun innflutnings-
tolla.
5. Skattur á síldarafurðir.
(i. 50% skattur á gjaldeyr-
issiilu til annars en vöru-
kaupa.
Þetta eru fjáröflunarleiðir
til að styrkja aðalatvinnu-
vegi þjóðarinnar!
1 þessu sambandi er lagt
til að stofnað verði „fjárhags-
ráð“, sem hafi yfirráð gjald-
eyris, innflutnings, allar fjár-
festingar, yfirráð yfir bönk-
unum og gert jafnvel ráð’
fyrir að það taki fjárráðin
á Alþingi eða segi því lyrir
verkum.
Allsherjar eignakör.num.
Þá er komið að einu höf-
uðviðfangsefninu, sejn er
allsherjar eignakönnun í
landinu. Fasleignir og skip
á að virða eins og raunvcru-
legt gangverð þeirijg er nú.
Eimfíg á að irieta búfé, bif-
reiðir, vörubirgðir og Jilnta-
ljrýf (sem eiga að metast eft-
ir sjóðum félaganna).
Skuldabréf, sem ekki er
frainyísað til skráningar,
verði ógild og skuldunaut
ekki skvlt að greiða þau.
Gei'a skal ráðstafanir til að
menn geti ekki keypt skart-
gripi, sein liægl er að leyna!
Megin tilgangurinn er að'
komast fyrir um gjaldþol
þorgaranna, svo a.ð hægt sé
að finna út, liversu miklar
nýjar skattabyrðar þeir þoli.
Nefndin leggur til, að á
grundvelli eignakönnunar-
innar sé seltar með lögum
þessar kvaðir:
1. Mjög hái' skattur á skatt-
svik, sem koma í ljós.
Framh. á 7. síðu.
Frystíhiísin
fgurfa Sán.
Aukafundur S. II. hinn 16.
nóv. 1910 samþykkir að skora
á Alþingi og Ríkisstjórn að
sjá um, að frystihúsin lái
nægileg lán til nýbygginga,
aukninga og endubóla, sam-
kvæmt meðniælum Nýbygg-
ingarráðs, og það svo
snemma að framkvæmdir
dragist ckki að óþörfu.
Aukafundur S. H. hinn 16.
nóvember 1946 skorar á Rlk-
issljórnina að breyta lögum
um gjaldcyrisverzlun þannig,
að hraðfrystilnisaeigendur
fái umráðarétt yfir þeim
gjaldevri, er þeir afla.