Vísir - 06.01.1947, Blaðsíða 2

2
V I S I R
Mánudaginn 6. janúar 1947
liJíjJií
Skrifið
kyennasíðunni
um áhugamál
yðar.
Haltu þá skíl
Það hefii' verið venja is-
lenzkra blaða, þegar árið er
liðið og nýtt er runnið, að
líta yfir farinn veg og sjá
hvað áunnizt hcfir á árinu.
Minnasl allskonar fram-
kvæmda í athafnalífi þjóðar-
innar og þess hvort hún „liafi
gengið til góðs göluna fram
eftir vcg“. Er þá venjulega
talið upp það sem er til bóta,
cn annað látið liggja í láginni.
En liér er um nokkuð ann-
að að ræða. Spekingurinn
Pythagoras gaf ])á reglu læri-
sveinum sinum: Láttu aldrei
bjá líða, er þú ert genginn til
Jivílu, að lita yfir feril þinn
um daginn. Rannsaka athafn-
ir þínar vandlega. — Hugsaðu
um það hvar þér hafi skjátl-
azt. Hvað þú hafir aðhafzt.
— Og livað þú hafir látið ó-
gert, er þér bar að gera.
Sjáir þú við þessa rannséikn,
að þú hafir brevtt rangiega,
þá ávíta sjálfan þig harðlega.
— Hafir þii breytt réttilegá
ináttu gleðjast yfir því. —
Þetta yfirlit mun færa þig á
vegi dyggðarinnar. —
Fleiri liafa haft þenna góða
sið þó áð það liafi verið dá-
litið á ánnan veg'. Dale
Carnegie höfundur bókarinn-
ar „Yinsaddir og álnif“, segir
frá því að hann hafi haldið
bækur yfir starfsemi sína, og
skrásett mikið undir fyrir-
sögninni: „Flónska sem mér
liefir orðið á“. Telur hann að
liann eigi þessari sjálfsgagn-
rýni mikið að þakka.
Carnegie hafði námskeið í
ræðulist. Nefnir hann sér-
staklega einn af neniendum
sínum, sem hafi orðið frægur
inaður, og haft frábæra stjórn
ú sjálfum sér. Þessi maður
taldi að sér hefði orðið mest
gagn að þvi að lialda dagbók
yfir allan feril sinn, viðtöl við
tnenn, og annað það sem
hann tók sér fyi'ir liendur.- I
vikulokin leit hann alltaf yfir
farinn veg, Athugaði allt sem
fyrir hafði komið, hvar hon-
um liefði skjátlazt, hvar hon-
Um hefði vel. tekizt, og á
iivern veg hann gæti bætt um
framkomu sína og athafnir
allar. Yar honum þetta hinn
inesti styrkur i daglegu lífi.
Má vera að hann hafi lært
af Benjamín Franklín. En
bann lél sér ekki nægja viku-
vfirlitið. Hann leit yl'ir hvern
<iag að lcveldi. Og hann komst
að raun um það að hann liefði
þrettán slæma galla. Þrir af
þeim voru þessir: Iíann eyddi
tímanum til einkis. Ilann fár-
aðist yfir smámunum. Ilann
Framh. á 8. síðu.
Verndið fætur barnanna.
Eflir dr. Bundesen.
Til þess að börnin geti far-
ið allra sinna ferða þurfa
þau að hafa sterka fætur,
stælta og vel lagaðai Inngrón-
ar neglur, sigg, flatil og lík-
þorn eru því mjög skaðleg.
Þau ei u ekki aðeins til óþæg-
inda þegar barnið gengur eða
hleypur, heldur getur þetta
váldið því að barnið beri sig
ekki nógu vel og orðið til
þess að hefta þroska þess.
Auk þess geíur kvilli sem
kann að vera lítill í æsku,
orðið til stórbaga á fullorðn-
um, ef hann er vanræktur.
En sem betur fer má ráða
bót á mörgu sem er fótum
barna til óþæginda ef mæð-
ur þeirra fara skynsamlega
að. Sjá um að börnin fái
þægilega skó, sem eru mátu-
legir og einnig að þau geri
æfingar sem styrkja fæturna.
Þrennskonar starf hvílir
á fótunum. Þeir bera þunga
líkamans, taka við ýmiskon-
ar hnjaski er hann kann að
verða fýrir og ganga. Bygg-
ing fótanna er fiókin, og
þeir geta ekki starfað rétti-
lega nema þeir sé i góðu lagi,
bókstaflega tatað. Fótarhein-
in, ristin og tábergið, eru sú
uppstaða sem gefur fætinum
kaft til að vinna sitt verk.
En fótarbeinin eru studd af
sinum og vöðvuni. Ef togn-
ar á sinum og vöðvum sök-
um ónógrar hrevfingar, eða
sökum vanhirélu gela þau
ekki stutt rist eða táberg,
fótinn skorlir þá fjaður-
magn, liann flezt þá út af
þunga líkamáns, þegar staðið
er, eða gengið. Gerir ])á fót-
yérkur vart við sfg eða verk-
ur í öklum. Stundum kemur
líka í Ijós verkur í kálfun-
um, en ekki í fótunum sjálf-
um. Það ætti því ætíð, er
börn kvarta um verki í kálf-
uniun, að láta lækni skoða
fætur þeirra.
Langvarandi ])i*ekleysi
fótavöðvanna getur orsakað
flatil til framhúðar, og getur
það orðið barninu til armæðu
og baga ævilangt. Börn, sem
svo er ástatt um geta oft
ekki gengið til leika mcð fé-
lögum slnum og ekki iðkað
íþróttir. Fyrir kemur að þau
taka upp á því að standa eða
bera sig ankamialega til þcss
að losna við fótaverk eða ó-
þægindi. Getur ]>að orðið að
vana og liáð vexti þeirra og
þroska.
Barnið byrjar þegar i
vöggunni að æfa fótavöðva
sína er þáð spennir út' tærn-
ar eða kreppir þær saman.
Þá ])egar er nauðsynlegt að
gæta þeiss, að barnið sé ekki
i of litlum sokkum eða líá-
leistum. Það getur komið í
veg fyrir að barnið geti
hreyft fótinn nægilega, —-
þrengt að fótarvöðvunum og
veiklað þá. Það er lieppileg-
ast að barnið hafi svigrúm
til að sprikla og ])ess verður
alltaf að gæta að sokkar og
leistar þess sé nægilega rúm-
ir og stórir.
Síðar getur komið i Ijós
þrekleysi í fótum ef barnið
ey mjög feitt eða þungt. —
Reynir þá stöðugl um of á
fæturna og vöðva þá er
styðja fótarbeinin. Einnig
getúr löng lega veildað fæt->
urna. Það er heppilcgt aðl
gæta þess að börn leiki sér
ckki og gangi ekki of lengi
í einu, hvílist heldur á milli,
ef þau hafa verið rúm-
liggjandi lengur en fáeina
daga. ,
Til eru æfingar, sém liollar
eru og styrkjandi fyrir fæt-
urna. En sjálfsagt er að láta
lækni skoða barnið, sé um að
ræða þrekleysi eða annað
]>að sem varlmgavert er. —
Æfingar þær sem nú verður
lýst eru mjög heppilegar til
þess að styðja og stæla fæt-
urna.
1. Barnið stcndur á gólfinu
og tinir upp, með tánum, cin-
hvern Iilut, svo sem kúlu eða
blýant. Það þarf að fleyja
hlutnum ol't á gólfið og láta
laka hann upp á ný, cf gagn
á að vera að æfingunni.
2. Barnið á að gan’ga 50
skref á tánum og síðan 50
skref á hælunum eingöngu.
Þéssa æfingu á að géra í
nokkrar mínútur.
3. Barnið hlaupi, dansi eða
„sippi“ á mjiikum sandi eða
grasi, þar sem fóturinn verð-
ur að taka dálítið á i hverju
spori.
4. Barnið standi á gólfinu
og nemi tær þess við rönd á
handklæði eða klút, sem ligg-
ur á gólfinu. Það á nú að
draga handklæðið undir fót-
inn með þvi að kreppa tærn-
ar eða þenja þær út á víxl.
En þó að barnið hafi
sterka og góða fætur getur
það ekki komið í veg fyrir
að það verði sárfætt, eða fái
evmsli í hæla og tær, þegar
það gengur á slæmmn skóm.
Blöðrur, líkþorn eða sigg,
gcta komið af skémi sem eru
oflitlir eða of stórir. Þetta er
allt sársaukafullt og háir
harninu og það getur jafnvel
valdið ígérðum og þrinilun á
fótunum. Skoðið fætur barn-
anna, og ef þér sjáið að hör-
undið er hart, þykkt og gul-
leitt innan fótar við radur
stóru tánna, eða aftan á
hælnum, ])á megið þér vita
að þörf er á að skil’t sé um
skó.
Minnist þess líka að barnið
er alltaf að vaxa. Aðgætið
skó þess mánaðarlega til þess
að vera viss um að barnið
sé ekki vaxið upp úr þeim.
Og látið ekki barnið nota
skóna er þeir fara að verða
þvi of litlir eða að einhverju
leyti til óþæginda. Það borg-
ar sig ekki, að láta barn slíta
út skóm sem eru því til
skaða. Það á lieldur elcki að
láta yngri börnin nota skó
sem hin eldri börn eru vaxin
uppúr. Notaðir skór eru mót-
aðir af fótum fyrri eiganda,
og liæfa þá ekki þeirn -sem
hafa annað fótalag.
Þegar nýir skór eru keypt-
ir lianda barninu 'er nauðsyn-
legt að þeir séu því mátuleg-
ir. Lítil börn eru oft himin-
lifandi yfir því að fá nýja
skó og vilja þá endilegU taka
fyrstu skóna, sem þau máta.
En það er valt að treysta
því, að þau segi rétt til um
að skórnir sé þægilegir. Móð-
irin og sþlumaðurinn verða
bæði að atliuga vel skóinn
á fætinum og þreifa á hon-
um, er barnið liefir sett hann
upp. Það verður að vera
nægileg breidd fyrir tærnar
og skórinn þægilega rúmur.
En sé skórinn meira en hálf-
um þumlungi of langur, get-
ur hann orðið til óþæginda
og valdið byltum. Of víðir
skór geta uuddað fótinn og
orsakað blöðrur.
(Utanlands eru víða í skó-
búðum X-geislatæki, sem
notuð eru við að máta skó-
fatnað. Má þá glöggt sjá fót-
inn og hvernig um hann fer
innan í skónum. Væri ósk-
andi, að skókaupmenn liér
saú sér fært að hafa þessi
tæki í búðum sínum. Kemur
það sér 6érstaklega vel þegar
máta þarf skó á bömum).
Hraustir fætur eru mjög
mismunandi að lögun, sum-
ir hafa t. d. háa rist, aðrir
lága. Mæður skilja þetta ekki,
sumar hverjar, og halda, að
þau börn, sem liafa lága rist,
ir ilina, eða „innlegg“, senm
svo er kallað. En stoð undir
ilina getur orðið til þess að
veikja vöðvana, þegar henn-
ar cr ekki þörf. Enginn skildi
því láta börnin nota „inii-
legg“ nema það sé eftir lækn-
isráði.
Það er bezt að nota rétta
skó á réttuimstað. Hælalausa
hafi flatil og þurfi stoð fyr-
lina skó og flatbotnaða má
nota á grasi og mjéikum
jarðvegi. En á liörðum göt-
um borgarinnar þurfa ungir
fætur skófatnað, sem styður
fótinn, og þykka sóla. Ber-
fætt ætti börnin aðeins að
ganga stuttan tíma í einu og
þá aðeins þar sem það er ó-
hætt og mjéikt undir fæti.
Fætur barna þarf að liirða
vel. Þvo fætur þeirra * á
hverju kvöldi eftir liita og
þunga dagsins, láta þau liafa
hreina sokka daglega og ’sjá
um að neglurnar sé klipptar
nógu oft: Þær ætti alltaf að
klippa þvert fyrir. Kemur
])að í veg fyrir inngrónar
neglur, sem bæði valda sárs-
auka og geta þessutan haft
ígerð í för með sér. Fótar-
neglurnar ætti aldrei að
klippa bogadregnar. Sjáið
um að fætur barnanna sé
alltaf hreinir og vel þurrk-
aðír. Þrifnaður og skvnsam-
leg liirðing er alltaf lieilla-
drjúgust.
HAFNARFJÖRDUR
, BlaSið vantar mann til að annast af-
greiðslu þess í Hafnarfnði, nú þegar.
Tahð við afgreiðsluna í Rvík . Sími 1660.
ÐAGBLAÐIÐ VÍSMIi
Innheimia.
Stúlka, rösk og ábyggileg, vel kunn-
ug í bænum, óskast nú þegar til þess
að innheimta mánaðarreikmnga.
Upplýsingar á skrifstofu blaðsins.
Ketilpípur
Mismunandi stærðir og lengdir, útvegum vér tafar-
laust frá Tékkoslóvakíu.
R. Jéhannesson h.f.
Railðarárstíg 1. Sími 7181.