Vísir - 01.03.1947, Qupperneq 4

4
tYISIR
Laugnrdaginn 1. murz 1ÍM7
VBSIK
DAGBLAÐ
Otgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR II/F
Ritstjórari Eristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Verðlækkun.
‘J^ikissíjórnin hefir ákveðið að lækka verð á kjöti og jarð-
eplum, nieð niðurgreiðslum úr ríkissjóði. Verður var-
ið 88 aurum til vcrðlækkunar á hverju kílói kjöts, sem
.selt verður í landinu frá og með deginum í dag að telja.
J>ótt slíkar niðurgreiðslur úr rikissjóði séu í sjólfu sér
neyðarúrræði, cr ckki annað ráð hentara eins og sakir
standa, til þess að vega upp á móti hækkandi visitölu.
Allt til þessa hefir hækkun visitölunnar stafað að mestu
af Jiækkandi verðlagi og kaupgjaldi innanlands, en ekki
ul' liækkun innflutts varnings, nema að óverulegu leyti.
Tvú er liins vegar við því búið, að á þessu verði breyting,
aneð þvi að vöruverð fer stöðugt hækkandi á erlendum
inarkaði, en þess mun einnig gæta hér á landi jafnVel
þótt hcrt verði á eftirliti og aðrar ráðstafanir gerðar til
þess að hafa hemil á hækkandi vöruverði.
Allir lieilvita menn viðurkenna nauðsyn þess, að unnið
verði að iækkun vísitölunnar og nægir ekki úr þvi, sem
komið ei- að stöðva hana í 310 stigum. Framlciðslan ris
ekki undir rekstrarkostnaði með því móti, og rcynist á
e.ngan hátt samkeppnisfær ó erlendum markaði.
Frakkar hafa fyrstir þjóða kosið þann kostinn að klifa
niður verðþcnslustigann. Reið stjórn jafnaðarmannsins
I.eon Blums ó vaðið og lækkaði verðlag í landinu um 5
af hundraði, cn því næst liefir vcrið lialdið álram á sömu
hraut og vöruverð verið lælckað tvisvar um sama hundr-
aðshlufú með opinberum aðgerðum. í fyr.flu licrmdu frétt-
:ir að nokkurrar óánægju gætti vegna þessara ráðstafana,
< ii er frá leið reyndist þetta á allt annan vcg. Þjóðin fagn-
3iði að til raunhæfra ráðstafa hafði verið gripið. Síðasta
imánuðinn hefir nokkurs kurr gætt meðal opinbcrra starfs-
manna, þar eð þeir luifa tali'ð að launakjör væru óvið-
tinandi, en ríkisstjórnin hefir cngan bilbug látið á sér
finna og synjað með öllu kauphækkunarkröfunumu. Hef-
ir forsætisráðiierrann lýsl yfir þvi, að vilji þjóðin rétta
við, verði hún einnig nokkuð ó sig að leggja og ekki þýði
að fljóta sinnulaus með straumnum.
Aðstaða Frakka er á flestan liátt erfiðari en okkar,
cnda er þjóðin nýlega sloppin undan oki hernámsáranna.
en henti þeim að vinna gegn verðþenslunni, ætti sama
máli að gegna um okkur, en aðstaða okkar er í því efni
álcjósanlcg, vcrði Jienni eklci spillt með eignaráni og refsi-
aðgerðum gegn almenningi, svo sem margir óttast og við-
skiptalíf alll her vott um þessa stundina. Því fyrr, sem
liorfið verður að baráttu gegn verðþenslunni, þeim mun
betri og skjólari árangurs er að vænta, án þess að slikt
slcapi þjóðinni lilfinnanlcgar byrðar. Miklir erfiðleikar
felast aftur i því að liið opinbera, fyrirtæki þess og stofn-
anir, munu hvíla með miklum þunga á öllum skattgreið-
endum á næstu árum og liefir það lýst sér siðustu mánuði
i stórfelldum verðhækkunum á lífsgæðum, sem þessi fvr-
irtæki miðla öllum almenningi. Greiðslugetu almennings
má ofbjóða. F"yrr en varir risa menn ekki undir þeim
opinberu álöguin, sem af þeim er krafist ,cn þegar svo
er komið verður að varpa byrðununi yfir á framleiðsluna
sjálfa, sem einnig lilýtur að gefast upp og lenda í alls-
herjar slculdaskilum og lögboðinni svikastarfsemi, svo
rsem gekk og gerðist á árunum fyrir striðið. Vonandi þarf
þjóðin ekki að burðast með slikan smánarhlett aftur.
Launþegai- eiga alla sina afkomu úndir því, að atvinnu-
vegunum mégi vegna vel. Um leið og að þeim kreppir,
Iieldur atvinnuleysi og ncyð innreið sína. Slikt má elcki
lienda. Með hjartsýni og framkvæmdasemi má afstýra
niiklun* hörmungum. Nýsköpunin kemur því a'ðeins að
tilætluðum notum, að starfsskilyrði séu fyrir hendi. Hún
er úf af fyrir sig góð, svo langt s.em hún nær, en verði
Jiagur hennar ekki tiyggður, verður hún byrði cqgu sið-
ur en annað, og krefst aðeins fleiri legufæra við land-
steiuana. Höllukeri nýsköpunarinnar verður ekki hátt á
ípfti haldið, meðan botninn er enn „suður í Borgarfirði“.
iitt untisttfja-
I>ó cg viti vel um sumt.verðið hefir liækkað um
sem hr. Gunnar Bjamason
hefði ótt að segja frá í sinni
grein uni hrossasöhma til
Póllands, þaií eg ekki að taia
um það liér. Eg býst ekki við,
að neiim hafi ánægju af þvi
fremur en eg, a'ð vita þessi
hross rekin hingað suður til
að hrekjast hér i óveðri og
vera svo vikum skipti á mis-
jöfnum högum. I>að hljóta
að vera mikil viðhrigði fyrir
skepnurnar, ofan a heim-
þrána, a'ð fara úr heimaliög-
unum einmiit, þegar þehn
lcið þar vel, og höfðu nóg að
bita.
Eg segi „hrekjast hér“
þangað til að }>au fengu að
deyja; það var nú svo sem
gott, þegar loksins það komst
í verk að aflífa þau. I-lclci
harma eg þa'ð, að þau fengu
að deyja hér á landi.
Annars hcld eg að ber.t
hefði verið fyrir Gunnar að
skrifa elcki eitt orð inu þessa
t hrossasölu til Póllands. Salan
: hefir orðið til ininnkunúr
fyrir landið, eins og vant er,
þegar ekki cr sta'ðið við gerða
samninga, og allt fer á a'ðra
leið en ætlað er.
G. B. talar um.þetta á eftir
með kæruleysi og tek eg hér
upp noklcur orð úr grein
< hans.
1 G. B. segir: „Það mætti
nú með nokkrum sanni
I segja, a'ð háðir aðilar, kaup-
andi og seljandi, megi vel
1 una þessum málalokum.
tKaupandi féklc færri hross
en til stóð; var því fcginn, en
bændur eru lítið hrossfærri
eftir en áður.“ Enn segir
Gunnar: „Þeir, sem nulu
hrossafsláttarsölunnar verða
a'ð vera þakklátir. því kjöt-
30- MiO G' írá þvi i fjvra, ©g
er það vafalaust að miklu
leyti að þakka þessum út-
flutningi.1*
i cndni' hrossanna geta með
jglöðu geði setið inni í góðum
og hlýjum húsum, þótt hrið-
in hamist úti á skepnum
þeirra bjargarlausum. I>essi
miskunnariausa meðferð á
I útigönguhrossum verður að
* hverfa, ef. vel á að fara.
Eii fleira kemur tíi sögunn-j ðslca Ga vona að guð
ar. Kostnaðurinn við að reka Qpnj fólksins, svo það
hrossin suður er sagður hafa sj.U; að' { er að fara ilIa
orðið .12.000. kr. tólí þús- ■njéð"dýrin.
uud krónur —. Svo kemur ^
vera þeirra hér syðra, aflifun
lirossanna o. fl„ o. fl. G. B. J
lalar um hrossauppeidi liér á ‘ m
landi. Menn hér ættu bara að ^ SdMíBO ©I4.K.I Hy
ala upp liross fvi'ir sjálfa sig föt til Þvzka-
til atu og hrukunar* en sala a '
hrossum til útlanda á ekki IðtVuS*
að eiga sér stað. Hún (salan) | Rauði-krossiim beinir þeim
er nógu lengi búin að setja tilmælum tíl j,eirra5
lngunn Pálsdóttir
frá Akri.
óhreinindablett á þjóðina,
hvað me'ðíerðina snertír
hrossitmun, og er liklega
litið betri en fóðurskorlurinn
liér á landi, sem stundum á
sér stað. I>að er gaman að
heyra talað af þekkingu og
revilslu, en það ber út af þvi,
þo í útvarpið sé' kouiið. Fáir
senda föt og annan vaming
a til Þýzkalands, að senda ekki
alveg' ný föt, því að tollur af
þeim er gífurlegur.
Rauði-kross Islands mun
Íluldu áfram að sjá nrn mat-
væla- og fata-sendingar til
Þýzkalands, og verður næsta
ferð þanga'ð,me'ð slikan varn-
tala um skepmu'. Stundum in„^ um miðjan þ. m. Er
er talað um góðliesta,en cng- leicið móti farangrinum á
inn talar um hvað mörg góð- fimmtudögum og föstudjög-
hestaefni liafa verið eyðilög'ð um milli kl sið<1 fyrir
af sorglega vondu uppeldi. framan Kveldúlfshúsin við
Eg á við, þegar móðirin á að skúlagölu.
ala upp folaldið, en hefirj Fólk j pýzkalundi, sem
sjálf eklci annað en gaddinn j)essar gjafir hefir fengið,
að herja að vetrinum. hefir um leið og það liefir
Gunnar talar um lirossa- tjáð þakklæti fvrir þær, ósk-
rælct hér á landi og segir: a'ð þess, a'ð ckki yr'ði sendur
„í góðum vetrum gcla hross nýr fatnaður til Þýzkalands,
bjargað sér í 10 mánúði og þvi tollur þar af nýjum íötum
jafnvel í 12 mánuði.“ En eg er mjög hár. Fást ný föt þar
vil spyrja: Hvaða vetur koma á svörtum mai'kaði fyrir'
hér á landi svo veðurhliðir sama verð og toiiurinn er af
og snjólausir, að elcki þurfi gjafafötunum séu jrau ný.
að lílcna útígönguhrossum. Hins vegar er enginn tollur
að minnsta kosti um tima? af notuðum fatnaði og eru
I
En það er bara ekki gert. slíkar sendingar nicð jiöklc-
Ilúsaslcjól og hey vantar og um þegnav, enda er þeirra
vaninn svo sterkur, að eig- mjög brýn þörí.
BERGMAL
Brosleg saga. .
Menn brostu viöa í bænum í
ær, þegar þaö fréttist aö „bil-
I uöum“ strætisvagni heíöi veriö
] stoliö og ekiö niöur í bæ. V'agn-
1 stjórinn liafði bvugðiö sér frá,
jtil þess aö íá aöstoö við aö
koma bílnum af staö, þegar
maðuv — nýbúinn að fá próf
og tímabundinn aö öllum líkind-
um — gat komið honum í gang
og ekið til hæjarins. — Meun
hafa við orö, að strætisvagnarn-
ir ættu að ráða mann þenna
tafarlaust og senda hann jafnan
á vettvang, þegar vagn bilar.
Frostin.
Þá eru frostin búin að standa
hér samfleytt í mánuð og v.irö-
ast nú loks horfur á, aö eitt-
hvert hlé veröi á þeim, hvc
lengi sem það kann að standa.
Þurfa íslendingar þó ekki að
kvarta, þegar þeir bera veöur-
íariö hér saman við ótíöina í
öörum löndum Evrópu, ti!
dæmis á Bretlandi og mörgutn
löndum á meginlandiuu. Berast
þaöan margar sögur um vand-
ræöin, sem af kuldunum stafa.
Börnin blánuðu.
Eítirfarandi saga gerðist í
Danmörku fyrir skemmstu:
Maður nokkur hafði hlaupizt
á brott frá lconu sinni og tveim-
ur liörnum og hafði meö sér
eldsneytis skömmtunarseðla
fjölskylclunnar. Konan sat ein
heima með börniri, lét þau vera
i rútninu og dúðaði þau sem
bezt, en allt kom fyrir eklci.
Kuldinn i óhitaðri íbúðinni náöi
tökum á þeim og hvernig sem
konan revndi að hlýja þeim.
urðti þau blárri og blárri í
framan, unz húu sá sér þann
kost vænstan að kalla á hjálp.
Vóru börnin þá flutt í sjúkra-
hús-og hefði illa farið, ef það
hcföi dregizt öllu lengur.
Miinchausensaga.
Önnur saga, Hklega frá Eng-
landi, minnir á eina af sögum
AIiincKauseus.. Máður nokkur,
bóndi, hafði þurft aö skreppa
að hciman og var nokkura daga
fjarverandi. Meöan hann var
fjarverandi kyngdi niöur snjó
og er maðurinn hélt heimleiðis
(>g var kominn á þær slóðir,
þar sern kot hans-útti aö vera,
sá hanri ekkert nema óslitna
snjóbreiðu. Vappaöi hann um
og kom þá auga á örlitla mis-
hæð á snjónum. lfr hann gáði
betur að, var þetta efsta rtind
skorsteinsins. Iíöijnafólk . var
heilt á húíi, því að húsiö haföi
staðið vel upp úr, þangaö til
nóttina áður cu maðurinn kom
heiin.
ótti við hláku.
Mitt i frosthörkunum eru
menn íarnir að óttast hlákurn-
ar, hvenær sein þær koma. í
Englandi eru þá t. d. íyrirsjá-
anleg mikil flóö, svo að tjónið,
sein frostin hafa valdið, mtm
cnir aukast.aS mun viö leysing-
-arnar. Það rná segja,-.að. ckki
sé ein +ónm stök.