Vísir - 21.11.1947, Blaðsíða 4

V 1 S I R
Föstudaginn 21. nóvtmber 1947
VISIR
DAGBLAÐ
Utgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skiifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
VerldöIL
Verkfall járniðnaðarmanna hefur nú staðið á annan mán-
uð, og þrátt fyrir málamiðlunar tilraunir, hafa sættir
ekki tekizt og á þeim eru enn engar horfur. Fyrir almenn-
ing hljóta margvísleg óþægindi að leiða af slíkum trufl-
unum eðlilegs athafnalífs, en hjá þeim óþægindum verður
ekki komist, meðan heppilegt er talið að beita verkföllum
eða v.erkbönnum til lausnar kaupdeilum. Liggur i augum
uppi að slíkar tiltektir tryggja á engan hátt rétta né sann-
gjarna lausq deilumálanna, sá sigrar, sem lengur getur
haldið út, — en allir aðilar og þ'ó þjóðfélagið frckast,
skaðast beint og óbeint á slíkum atvinnutruflunum.
Vitað.er að kommúnistar hafa efnt til verkfalls járn-
iðnaðarmanna, til þess eins að reyna á kraftana, en fyrir
þeim vakir jafnframt að reyna að efna til frekari verk-
falla til samúðar, þegar það verður talið heppilegt og lík-
legt til að torvelda það stjórnarsamstarf, sem tekizt hefur
milli borgaraflokkanna. Fór Alþýðusambandsþingið elcki
leynt mcð það viðhorf sitt, enda var þar haft í hótunum
um frekari verkföll, og lögð álierzla á, að þeir verkamenn
yrðu styrktir fjárhagslega, sem í verkföllunum eiga.
Kommúnistar beittu jániiðnaðarmönnum fyrir sig að þessu
sinni, af þeim sökum að þeir töldu að þar gætu þcir mest-
um spjöllum komið fram, því að fiskiflotinn og raunar
siglingaflotinn allur ætti hag sinn undir því að fá við-
gerðir inntar af hendi. Kommúnistar töldu að þetta verk-
fall eitt og út af fyrir sig gæti orðið rikisstjórninni óþæg-
ur Ijár í þúfu og torvcklað allt starf licnnar.
Þegar kommúnistar hafa loks gengið úr skugga um
að þetta lokaráð þeirra reynist ekki svo fljótvirkt né
áhrifaríkt, sem þeir ætla, ásaka þeir ríkisstjórnina fyrir,
að hún hafi annarsvegar cfnt til verkfallsins, en standi
hinsvegar í vegi fyrir heppilegri lausn þcss. Sér hver heil-
vita maður' hversu fráleit slik ásökun er, enda sett fram
í og mcð til að blekkja járniðnaðarmenn, þannig að þeir
sætti sig betur við atvinnuleysið og tjón það, sem af því
leiðir fyrir þá, — og sem seint verður unnið upp, jafnvel
þótt þeim takist að knýja fram einhverja kauphækkun,
sem litlar líkur eru þó til. Hætt er við að ef járniðnaðar-
menn fengju kauphækkun og smiðjurnar heimild til til-
svarandi aukningar álagningar, þá myndi það þær einar
afleiðingar hafa, að verkefnin myndu i framtíðinni reyn-
ast færri og minni, en vqrið hefur til þessa. I tveginum er
algjörlega um megn, að standa undir þeim greiðslum, sem
til þess hafa leitt af viðhaldi og viðgerðum slcipanna, en
af því leiðir aftur, að með hækkuðu verðlagi hlýtur að
draga úr sómasamlegu viðhaldi flotans og hann hlýtur
að grotna niður. Þótt járniðnaðarmenn ynnu sigur í þess-
ari kaupdeilu sinni, yrði það þeim dýr sigur og óheppi-
legur. .
Verkalýðsflokkar érlendir hafa lýst því þráfaldlega
yfir, að þeir væru vaxnir unp úr þeim vinnuaðferðum, að
béita vérkföllum til þess að! fá kröfum sínum framgengt.
Þeir viðurkenna þá staðreynd, áð vérkföll eru hverju þjóð-
félagi og hverri stétt of dýrt gaman, en eðíilegra er að
lcitast við i íengstii lóg að fá kröfurn sínum framgengt
með frjálsum samningum án verkfalla og atvinnutrufl-
ana, sem þeim eru samfara. Þar, sem kommúnistar ráða
innan verkalýðssamtakanna beita þeir þó verkföllum sér
til framdráttar fyrst og fremst, en þegar misboðið hefur
verið þolimæði þjóðanna, kallar þessi flokkur yfir sig
hefnd annarra öfga. Sannar raunin að verkalýðssamtök-
in eru á villigötum (elja þau sér henta að beita verkfalls-
réttinum úr hófi fram. Það er beitt vopn, sem snúist getur
í Iiendi þess aðilans, sem hampar því um of.
Verkamenn eru vissulega vel að launum sínum komnir
og hagur þeirra er sízt of góður, enda fer hann versn-
andi mcð aukinni verð|)enslu. Hagur verkamanna og
annarra launastétta felst í því lyrst og fremst, að unn-
inn verði bugur á verðþepslunni og kaupmáttur krón-
únnar.aukinn,—j .
Skuggsjá borgaraniia
FIÐLA
ÚTVARPSINS
I síðasta tölublaði útvarps-
tíðinda er m. a. greiri eftir
Pétur Pétursson, sem hann
nefndir „Verkfræðingar á
villigötum“. Er þar margt
athyglisvert sagt um rekslur
útvarpsins. sem. almenningur
hefði gott af ao kynnast. T.
d. segir svo i þessari grein,
að útvarpið hafi fengið
„leyfi fyrir yfirfairslu á
45000 dollurum til greiðslu
á teikningu á fvrirhuguðu
útvarpshúsi; og nú i ár eftir
1 að mjög var farið að bera
á gjaldeyrisleysi landsmanna,
fékk það leyf'i fyrir fiðlu frá
Bi’etlandi. F-ðian kostaði 75
þús. krámir (af rauðu gullí
eru strengirnir snúnir). „Og
ennfrenuir segir: „Ekkí er þó
ljóst, hvérjuni fiðla þessi er
ætluð, því að skömmu cftir
að hún kom til landsins var
hún send i „Vesturveg“. —
\ldrei • uu aðalfxðluleikari
Útvarpsins hafa séð hana
né heldur aðxár fiðlai’ar
þess, þó þá fýsli þess
nijög, og má því segja
unx þá eins og Fiðlu-Björn,
kvað, að þeir séu „mæddir“ í
raunum sínum“.
Að lokum segir P.P. í grein
sinni: „Nú kemur til kasta
hlustendanna, að njóta vei
hinnar glæsilegu framtiðar:
Rekstrartruflanir vegna
skorts á efni til endurnýjun-
ai’, 300 þúsund króna teikn-
ing af húsi, sem verður senni-
lega aldrei reist, auk reisu-
kostnaðar 100—200 þúsund
krónur, 75 þúsund króna
fiðla i annaxi heimsálfu, há
Alþingi: - ~ ?
iibs, hvei eigi að stjéma
æðúigardeOd Landspítalans?
TilL fil þál, am a§ Mn taki til starfa.
Eins og Vísir skýrði frá á
sínum tíma, verður töf á því,
að fæðingardeild Landspítal-
ans verði fullgerð.
Varð smávægileg deila um
það, hverjum þessi dráttur
væri að kenna, en ekki um
það rætt, liver úri’æði rnætti
hafa, til að koma málinu i
liöfn. Jónas Jónsson liefir
nú horið fram á Alþingi svo-
hljóðandi till. til þingsálykt-
unar:
„Alþingi ályktar að slcoi’a á
ríkisstjórnina að gei’a nú
þegar allar nauðsynlegar
ráðstafanir til að fæðingar-
déildin taki til stai’fa úridir
yfii’stjórn foi’stöðumanns
handlæknisdeildar Landspít-
aláns.“
J. J. segir í greinai’gerð:
„Um nokkurra mánaða
skeið liefir hin mikla fæðing-
ardeild, sem getur tekið móti
54 sængui’konum, staðið full-
gei’ð á lóð Landspítalans, en
afnotagjöld, síversnandi úl-
varpsdagskrá o s. frv. Látið
nú fara vel um ykkur, góðir
hálsar, og njótið þess vel,
sem að yklcur er rétt.“
Samkvæmt frumvarpi til
fjárlaga fyrir næsta ár er
gert ráð fyrir að, verja kr.
1265.878,00 i launagreiðslur
hjá Ríkisútvarpinu, kr. 315,-
000,00 i ski’ifstofukostnað og
kr. 750,000,00 fyrir útvai’ps-
efni, en samtals eru litgjöld
þessarar stofnunar áætluð kr.
2,976,578,00. Hvað finnst
mönnuxn um þetta allt?
Skuggi.
ekki verið riotuð. Virðist ekki
vanta annað en í’úmstæði og
sængurklæðnað til þess, að
þessi stofnun verði opnuð til
afnota fyrir almenning i
bænum. Mun skoðanamunur
um, hvort deildin eigi að vera
sjálfstætt fyrirtæki eða lúta
yfirumsjón prófessors í hand-
lækninguxn við Landspítal-
ann, hafa tafið fyrir notkun
hússins. Er þetta með öllu ó-
viðunandi, þar sem heimili í
Reykjavik og nágrenni eru
jafnmannfá og annars stað-
ar á landinu og alxxienn ósk
sængurkvenna að geta dvalið
á fæðingarlieimili fyrir og
eftir barnsburð. Víða um land
er mikill áliugi að koma upp
fæðingai’heimilum og mun
þessi dráttur að óþöiíu spilla
fyrir góðu máli, ef þau tíð-
indi spyi’jast um landið, að
liöfuðstaðarbúum lánist ekki
að útvega sér rúmstæði og
sængui’föt í þessa stofnun,
eftir að liúsið er fullgert.“
SALTKJÖJ
hangikjöt, hestakjöt í buff
og gullasch, kindabjúgu,
lifur, ungkálfakjöt, heitur
blóðmör, lifrarpylsa og
svið.
Kjötverzlun
ijaltð Lýðssonar,
Grettisgötu 64 og
Hofsvallagötu 16.
BERGMAL
Rafmagnið.
ÞaS er ósköp Htið hægt aö
segja um rafmagniS núna. Þaö
er rniklu auöyeldara — því miö-
ur — að tala urn rafmagnsleysi,
því aö viö viröumst, ætla aö
hafa nóg af því í vetur, eins og
stunjdum áður. Satt aö segja er
svo kómiÖ nú, þegar aöeins er
rúmlega miöur ; nóvember, aö
rafmagniö er íitld rneira eti
þegar það er í lágmarki, á að-
fangadag jóla. Hvernig skyfdi
þaö verða, þegar sá dagur
rennur. Ætli þaö sé ekki bezt
að fara að viða að sér grútar-
lömp'um og kolaeldavél.
Myrkur og kuldi.
Það fylgist nokkurn veginn
að, myrkur ura miðjan dag
(Snælandsútgáfan er lxeöin af-
sökunar á þessum stuldi á bók-
arheitinu) og kuldi, því að
hvorki Rafmagnsveitan né
Hitaveitan geta fullnægt þörf-
um bæjarbúa, þegar- -þessar
stofnanir þurfa einmitt að
standa sig. Eg segi bara það,
að einhverjum verður orðið
kalt um það er lýkur, ef kuld-
arnir haldast lengi eins og þeir
eru núna, ekki sízt af því aö
Hitaveitan er búin að gera
megnið af bæjarbúum að kulda-
kreistum.
Ráð væíi að skrúfa fyrir.
Eg ætla nú ekki að hafa þessi
orð miklu fleiri — að......sinni.
Eins og nú horfir munu gefast
ærin tækifæri til þess síðar að
ræða’málin nánár ogbetfa ef-aö
eiga eitthvað eftir af skotfær-
um, ef baráttan verður löng og
hörð. En meðal annara orða:
Hvernig er mað allar héraða-
veiturnar, sem mjólka Sogs-
kcffið? Er skrúíað fyrir þær á
þeim tínxa, sem þeir hafa rnest
þörf fyrir rafmagn, senx greitt
hafa orkuverið við Sog? Raun-
ar ætti aldrei að veita ráfmagni
út- fy-rir aðalkerfið, því að ljós-
eru dauf hér allan liölangan
daginn, og þeir, sem starfa með
vélum, eru sífellt með lífið x
lúkunum um að vélarnar
„brenni yfir“ vegna lágrar
spennu. Þetta er atriði, sem
þarfnast athugunar og hennar
skjótrar. — Reykjayík á að fá;
allt Sogsrafmagnið!
Slakað til.
- „Leiklistarunnandi" íæiddist
mér fyrir að ætla að láta „U.
G.“ hafa síðasta orðið, svo að
eg ætla að hleypa honum að
með hálft orð. En svo eru þess-
ar umræður lika búnar. Leik-
listarunnandi segir: „Eg hafði
ekki búizt við því, að orð mín í
Bergmáli á dÖgunum hefðu þau
áhrif á U. G., sem raun ber
vitni. í skrifi hans ber harla
lítiö á heilbrigðri gagnrýni en
'þeirn mun meira á skítkasti' í
garð Leikfélagsins. U. G. þyk-
ist ákaflega fyndinn, en eg er
Frh. á 7. síðu.