Vísir - 18.03.1948, Blaðsíða 4

4
Fimratudaginn 18. marz T948
V I S I R
irisixs.
DAGBLAÐ
Ctgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VJSIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Kær kveðja til menntamanna.
f*túdentar hafa nú fyrir nokkru haldið tvo fundi um of-
heldisverk þau, sem framin hafa verið í Tékkóslóvakíu,
og vitt í samþykktum aðfarir kommúnista gegn jwófess-
orum og stúdentum, sem hraktir hafa verið' frá liáskólan-
um i Prag vegna skoðana sinna. Ekkert mannlegt er mér
óviðkomandi, sögðu Rómverjar til forna, og ségja má, að
þetta séu einkunnarorð menntamanna og hafi ávallt verið.
Freisi andans er þeim heilagt, enda grundvöllur fyrir fram-
förum mannkynsins, svo sem sannazt hefur frá því, er
myrkur miðaldanna var rofið vegna haráttu brautryðjend-
anna í vísindum og menningarmálum.
Þjóðviljinn velur menntamönnum ekki kveðjurnar,
vegna þessara fundahalda. Segir blaðið, að „andskotans
hræsnarar og aumingjar, sem kalli sig menntamenn“, hafi
jjótt taka því að halda fund um málið og mótmæla aðför-
unum. Kommúnistar munu hafa tekið þá afstöðu á fund-
um þessum, að þeir teldu hyggilegt að bíða nánari frétta
frá Tékkóslóvakíu, og svipuð mun afstaða l'lokksbræðra
jjeirra á Norðurlöndum liafa verið. Sannar fréttir virðast
liú hafa borizt til Danmerkur. Þar segja fylgismenn komm-
únista sig úr flokknum unnvörpum, og fuliyrt er að flokks-
félög á Jótlandi hafi rofið tengsl sín við flokkinn með
öllu. Hér heima vilja kommúnistar bíða eftir fréttunum,
i von um að hrunið verði ekki jafn tilfinnanlegt lijá jæim
og hjá flokkshræðrum þeirra á Norðurlöndum.
Þótt allar þær fregnir, sem horizt hafa frá Tékkósló-
vakíu sjálfri, væru að einhverju leyti rangar, má fullyrða,
að i aðalatriðum fá Jjær staðizt. Þannig viðurkenna komm-
únistar sjálfir i fréttaburði sinum, að fangelsanir hafi far-
ið fram, að framkvæmdanefndir bafi verið skipaðar, að
kosningum hafi verið frestað, að Jjingmenn hafi verið
sviptir umboði, að Masaryk utanríkisráðherra liafi fyrir-
farið sér, að sendiherrar og ræðismenn Tékka víða um
heim hafi sagt af sér störfum, að stúdentar og prófessorar
hafi verið reknir frá háskólum og sé þeim ætlað að vinna
í kolanámum, að kommúnistar sitji nú einir i stjórn ásamt
fjórum fulltrúum vinstra arms jafnaðarmanna. Allt eru
J>etta staðreyndir, sem kommúnistar hafa slaðfest í frétta-
burði sínum, en fleira mætti tína til.
Hvernig hafa lýðræðisjjjóðirnar brugðizt við atburð-
unum í Tékkóslóvakíu. Bandaríkjamenn telja friðinum
teflt í tvísýnu og gera nauðsynlegar ráðstafanir vegna ör-
vggis lands síns. Bretar átelja aðfarirnar harðlega. Norð-
urlandaþjóðirnar allar víta ofbeldisverkin og búa sig und-
ir hcin átök við kommúnistaflokkana heima fyrir. Þannig
telja Sviar, að ófriðarhættan hafi stórlega nálgast landa-
mæri sín og eru við ölhi búnir, ef kommúnistar hyggjast
að efna j>ar lil ófremdarverka. Allar 1 ýðræðisj>jóðirnar
undantekningarlaust fordæma föðurlandssvik kommúnista
og fimmtuherdeildar starfsemi. Islcnzka jjjóðin liefur cinn-
ig vaknað við vondan draum, en hún mun. vissulega sjálf
kenna íslenzku kommúnistunum, hvað til Jjeirra friðar
heyrir, þegar að J)\í kemur. Almenningur þekkir þá of
vel fil að óttast j)á, cn grípi þeir á sínum tíma fil óyndis-
úrræða, verður séð við þeim, þánnig að Jjcir komi slcemmda-
starfsemi sinn ekki fram, ]>ótt viðleitnina skorti ekki. Þetta
mega kommúnistarnir \-ita í tæka tíð.
Fréttir herma svo frá nú i dag, að danskir kommún-
Istar hafi haft nokkurn viðbúnað til blóðugrar byltingar
þar í landi, en þar sem vitað er, að kommúnistar haga
baráttu sinni víðast hvar á einn og sama hátt, er ástæða
til að gela framverði flokkshræðra þeirra gaum, þótt með
smærri Jjjóðum sé.
AUt hátterni kommúnista hefur verið með slikurn cn-
dcmum hér á landi, að tæpast er orðum að ])cim eyðandi,
en þögn og fyrirlifning hæfir þeim bezt. Þjóðin í heild býr
yfir þeim þroska, að hún lætur ekki blekkjast af lyga-
áróðri Jjessa flokks né aðhyllast skemmdastarfsemi hans.
Þeir dagar eru teljandi, sem áhrifa flokksins kann að gæta.
Fleiri en „andskotans hræsnarar og aumingjar, sem kalla
fúg menntamenn11 sjá við ])eim.
- M I N NINGARQRÐ
Arnaldur Jónsson
blaðamaður.
I dag verður til moldar
borinn hér í Reykjavik Arn-
aldur Jónsson bla'ðamaður,
en hann lézt 10. þ. m. aðeins
28 ára að aldri.
Arnaldur var fæddur 29.
september 1919 að Ytravatni
i Skagafirði. Hann var sonur
.Tóns kaupmanns Stefánsson-
ar á Akureyri og Önnu Jósefs-
dóltur. Hann ólst upp i
Skagafirði hjá móður sinni
! til 13 ára aldurs, fór hann J)á
i unglingadeild Hólaskóla og
síðan að Laugarvatni, en þar
stundaði hann nám í eitt ár.
Siðan stundaði liann nám við
Samvinnuskólann um skeið
og varð síðan blaðamaður
við Tímann.
Það eru ekki ýkja mörg ár
síðan fundum okkar Arnald-
ar bar saman í fyrsta sinn,
en mjög fljótlega eftir fvrstu
kynni olckar tókst )neð okk-
ur góð vinátta, er hélzt til
J)ess liann féll frá svo snögg-
lega sam raun varð á. Fyrstu
Jcynni okkar urðu, eins og
eðlilegt var gegnum blaða-
mennsku, en hann var ])á
starfandi blaðamaður við
dagblaðið Visi, er eg réðisl
þangað blaðamaður.
Arnaldur var ágætur félagi
og skemmtilegur samstarfs-
maður, enda naut hann per-
sónulegra vinsælda allra
þeirra, er með honum störf-
uðu. Hann var jafnan kátur
og fjörugur og mátti mikið á
hjáta til Jæss að liann skipti
skapi og Jæss vegna var gott
að vera í návist hans. Hins
vegar var hann skapmaður
og gátu misgerðir við hann
setið lengi í honum, ef hon-
um sárnaði á annað borð.
Það ár, sem störfuðm saman
við sama blað, átti eg Jæss
auðvitað nokkurn kost, að
kynnast Iionum einnig sem
starfsmanni. Eg tel Arnald
hafa verið ágætan blaða-
mann, færan í starfi sínu og
á sumum sviðum blaða-
mennskunnar afbragð. Hann
átti mjög lélt með að skrifa,
enda gáfaður vel.
Arnaldur var einn ])eirra
fáu manna, sem sigll hafði
til annarra landa lil J)ess að
kynna sér blaðamennsku.
Hann fór til Bandaríkjanna
og lagði stund á blaða-
mennskunám við háskóla i
Minneapolis um éins árs
skeið, en síðan hvarf Iiann
heim lil íslands aftur og vann
sem blaðamaður við Vísi og
síðan Timann. Æfi Arnaldar
varð ekki löng. Hann lézt að-
eins 28 ára að áldri og átti
J>á margt eftir ógert. er hann
hafði ætlað sér að inna af
hendi. Blaðamannastéttin er
fámenn og má þvi sízt við
J)vi að jnissa góða og gegna
félaga snemina úr sínum
hópi, sem síðar meir hefðu
getað orðið J)ess megnugir
að halda hróðri hennar á
lofti. Það má segja um Arn-
ald eins og fleiri, að lianir dó
of ungur og er eg J)ess full-
viss, að hefði honum enzt
aldur, hefði mátt búast við
mörgu góðu af honum.
Arnaldur var stórhuga og
hugsaði hátt, en vegna æsku
sinnar liafði hann lítið af J)ví
framkvæmt, er hann hafði
hugsað sér áður en hann lagðj
yfir hina miklu móðit. seni
er hlutskipti vor allra.
I dag kveðjum við vinir
og starfsfólagar Arnald í
hinsta sinn. Að Arnaldi var
eftirsjá bæði sem manni og
félaga, en enginn má sköpum
renna.
Að lokum vildi eg votta
móður hans innilegustu sam-
úð. Iiún kveður nú elzta son
sinn, sem miklar vonir voru
við tengdar. Við samstarfs-
menn lians og vinir kveðjunx
góðan dreng og félaga og
minnumst hans með hlýhug
og söknuði.
Kristján Jónsson.
Sveitastjórnarmál,
2. hefti 7. árg. er komiS út. Efni
þessa heftis er sem hér segir:
Fundargerð Sambands isl. sveit-
arfélaga, Magnús Sigurðssoa,
bankastjóri, látinn, Um Jöfnunar-
sjóð sveitarfélaga, Sauðárkrókur
,og ,,hað cr löng ieiðin til keis-
arans“. Margar myndir eru í
heftinu
R E
RGM
—♦—
AL
Smá-jazzþáttur.
Mér hefir borízt i hendur
,,Jazzblaðið“, sem gefið er út á
vegum jazzsinna, eins og nafnið
heudir til. Er |)að til mikils
fróöleiks og ánægju öllum
þeini, sem jazz unna, en á köfl-
um næsta torskilið þeim. sem
mætur hafa á jazz, að vissu
marki, ,eins og t. d. mér. Hefi
eg raunar vikið að J)ví áður hér
i Bergmáli óg s'kál ]>að ítrekað
nú. til J)ess, aö jazzvinum detti
ekki í hug, aö hér sé verið með
ómaklega gagnfýni á blað
þeirra eða verið að amast við
])essari tegund tónlistar.
Aðeins fyrir jazzvink
Eh eg get ekki varzit þeirri
hugsun, eftir að hafa lesið
„Jazzblaðið“ í snarhending, aö
J)að hljóti nær eingöngu að
vera skrifað fyrir J)á, er liafa
Jiaulkynnt sér J)essi . niál, en
ekki fyrir allan J)orra manna,
sauösvartan almúgánn í jazz-
málum. Mér virðist sem „Jazz-
blaðið“ sé algert fagrit, á sínu
sviöi eins og t.d. ,,Læknablaðið“
og „Tímarit verkfræðingafé-
félagsins“, sem enguiii er fært
að lesa nema fagmönnum á
þeim sviðum. Mér skilst á grein-
um ,,Jazzbl.“, að J)að eigi sanit
að vera fyrir almenniug, ni. a,
til ]>ess að kynna lionum sjón-
armið jazzmanna og, einkenni
þessarar tegundar hljóðagerö-
ar.
Be-hop.
En J)ví fer fjarri. Hvernig
í dauðanum getur aðstandend-
um blaösins dottið í lnig, aö
venjulegt fólk botni í frétta-
klausu um, aö hin fræga Be-
bop bljómsveit Gillespies hafi
haldið hljónileika í Kaup-
mannahiifn í febrúar? IJvað er
Be bop? Já, má eg spvrja, hver
þremillinn er Be-bop? Það má
vel vera, aö Jætta sé sú albezta
tegund jazz, sem siigur fara af.
en eg. er 'engu nær og svo
er um ílesta.
Rex.
A öðrum stað er minnzt á Rcx
Stevvart, sem kvað vera mjög
slyngur á eitthvert hijóðfæri í
jazz-hljómsveit, þar sénV sagt
er, að hann hafi sett allt á'ann-
an euclann á meginlandi Ev-
.rópu. Þó er tekið frán)y(í»;bréfa-j
fskiptunv,,S“ vÚ Jon MúÍafgað.'
Rex komi vart til greina i jazz-
kosningum. Hvaða fréttir eru
Jætta fyrir almenning (sem
ætla má, aö sé aöalfjárhagsstoð
blaðsns) ? Eða J)á, að einhver
Sandy Williams (hafið þér
heyrt hans getið?) sé „fallandi
stjarna“ ? Þetta er ekki hægt.
Ekkert Hokus-pokus.
Gagnrýni Jæssi, J)ótt ófull-
komin sé, vegna skorts á rúmi
hér, er fram komin til Jæss að
benda á. aö ef venjulegt fólk á
aö geta lesiö blaöið sér til
gágns, verður að taka jazzmál-
in fastar tökum. Mér dettur t. d.
í hug með J)ví að fá einhvern
jazz-tónfróöan. mann til .þess að
skýra frumatriðin í því, sem að
jazz lýtur, }>ar á meöal Be-bop,
jiv.e, boogie-woogie og hvað
J)að nú allt heitir. Eins og er
má segja að þetta sé einhver
óskiljanlegur hópus-pókus. fyr-
ir okkur hina, meira að segja
hlægilegur hókus-pókus.