Vísir - 28.10.1948, Qupperneq 4
%
yi s i r
v’T'' ~ ■
Fimmtudagurinn 28. október 1948
WlSXXi
DA6BLAÐ
Dtgefandi: BLAÐADTGÁFAN VISIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson,
Skrifstofa: Austurstræti 7.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Simar 1660 (fimm linur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
„Noregur í litum" sýnd
102 sinnum í sumar.
Meira' en lO þús- tnnmns
hafn séO tmyntfimm.
Raunhæfcu: staiísgrundvöllui.
egar aðalfundur Landssambands íslenzkra útvegsmanna
var settur, komst formaður sambandsstjórnarinnar svo
að orði, að útgerðin byggði ekki á raunhæfum starfsgrund-
velli, en hann þyrfti að skapa. Þetta er hverju orði sann-
ara, svo sem reynsla undanfarinna ára sýnir. Flestir munu
hafa gert ráð fyrir, að útvegsmenn fylgdu máli sínu fram
og krefðust kjarabóta, sem að gagni mættu koma, en svo
virðist, sem mjög hafi þar farið á annan veg. Áður en
útvegsmenn skildust að þessu sinni, kusu þeir verðlags-
ráð, sem að því er virðist, er fyrst og fremst ætlað að
gera kröfur til ríkisstjórnar og Alþmgis um nægjanlega
hátt verðlag á sjávarafurðum.
Ekki virðist úr vegi að athuga mál þetta nokkuru nán
ar.'Á undanförnum órum hefur tekist að haldá starfrækslu
útvegsins uppi með því móti, að ríkissjóður hefur ábyi’gst
lágmarksverð á fiski til framleiðenda. I upphafi gerðu
menn sér litla grein fyrir hverjar afleiðingar slík ábyrgð
kynni að liafa, enda hlaut málið óþinglega afgreiðslu.
Þegar það loks rann upp fyrir þeim mönnum, sem að
samþykktinni stóðu, hve örlagaríkt spor hafði verið stig-
ið, var gripið til þess ráðs að verðjafna milli lýsis og
fisks, sem varð þó að teljast mjög hæpið, er skip óttu í
hlut, sem einvörðungu stunduðu síldveiðar. Þessu hefur
þó farið svona fram um nokkurra ára bil, enda eina sýni-
lega leið, sem fær var að öðru óbreyttu.
Yfir þessu úrræði kveður formaður landssambandsins
þann dóm, að útvegurinn byggi á óraunhæfum grundvelli
og er það rétt. Ábyi’gð ríkissjóðs hlýtur að reynast útveg-
inum lítils virði, með því að ríkissjóði liafa þegar verið
bundnir svo þungir baggar, að hann hefur ærið nóg með
sitt, þótt ekki verði á bætt. Verðuppbætur af hálfu ríkis-
sjóðs geta ekki farið fram, nema því aðeins að öðrum skatt-
borgurum en útvegsmönnum verði íþyngt stórlega. Jöfn-
un afurðaverðs sjávarfangs bitnar hinsvegar á útvegs-
mönnum einum ínnbyrðis og er í rauninni ekki annað en
blekking.
Nú er svo komið, að verð ó landbúnaðarafurðum hefur
verið greitt stórlega niður á ári hverju, til þess að hefta
óhóflega hækkun visitölunnar. Er talið, að niðurgreiðslur
af hálfu ríkissjóðs muni nema á ári uin 60 millj. króna.
Eigi þar við að bætast, að ríkissjóður verði að taka á sig
verulegar byrðar vegna verðuppbóta sjávarfangs, segir
sig sjálft, að tekjurnar verður að sækja í vasa skattborg-
aranna, sem þegar eru þungu hlaðnir. Þessi leið er ekki
fær, nema því aðeins að um hreina auðjöfnun vei’ði að
ræða, eða með öðrum orðum beina „sosia!iseringu“. Slíkt
er skammgóður vermir og engin endanleg lausn. Fyrr en
varir verður allur þjóðarbúskapur kominn í kaldakol, —
ríkið Sjálft verður að yfirtaka framleiðslutækin og al-
menningur verður að draga úr kröfum til lífsgæða, með
þyi að ríkið getur ekki frekar en aðrir atvinnurekendur,
þolað hallarekstur til lengdar.
Þing Landssambands íslcnzkra útvegsmanna virðist
hafa liopað af hólmi, án þess að bera fram jákvæðar til-
lögur um lausn vandamála útvegsins. Þess var í rauninni
heldur ekki að vænta. Almenningi er ljóst, engu síður cn
útvegsmönnum, að verðþenslan í landinu er að koma öll-
urn atvinnurekstri á kné. Verðþensluna verður að yfirbuga
á einhvcrn hátt, og fara vafalaust til þess ýmsar leiðir, en
allur frestur er til ófremdar og aukinna vandræða. Þeim
mun l'átækari, sem allur almenningur verður, þeim mun
þyngri reynist verðbólgan í skauti og þrengingarnar til-
finnanlegri, er loks verður hafist handa um raunhæfar að-
gerðir. Með því að kosningar fara fram að liðnu rösklega
cinu ári, er tæpast gerandi ráð fyrir að róttækra aðgerða
gæti á Alþingi, með því að enginn flokkurinn þorir að
j,hengja bjölluna á költinn“. , ; . .j
Frú Guðrún Brunborg’ er
nú búin að sýna kvikmynd-
ina, „Noregur í litum“, 102
sinnum hér á landi í sumar.
Mun ekki of lágt áætlað,
að meira en tiu þúsundir
manna liafi séð myndina á
þessum stöðum, en auk þess
liefir frú Guðrún sýnt „Eng-
landsfarana“ á um 25 stöð-
um í sumar, þar sem hún
liafði ekki haft tækifæri til
þess áður. í kvöld byrjar
hún svo sýningar á báðum
kvikmyndunum hér í Tjam-
'arbíó. Hún mun sýna Noreg
í litum fyrir skólafólk og'
fyrir milligöngu fræðslu-
málastjórnarinnar kl. 5 og'
7 í dag. Verður aðgangseyri
| svo í lióf stillt, sem unnt er
iog kostar miðinn 3 krónur,
(en liverjum fylgir „prógram“
svo að verð miðans er raun-
(verulega aðeins 2 krónur. —
.Verði aðsókn mikil mun
myndin verða sýnd oftar, en
óvist er hversu oft.
i Englandsfararnir verða
sýndir í kvöld kl. 9 og siðan
eftir því, hve aðsókn verður
mikil. Menn ætlu þó ekki að
draga að sjá myndina, því að
alveg er óvíst, hversu sýn
ingarnar verða margar.
| Frú Guðrún Brunborg fer
til Noregs 11. nóvember. —
^ Ætlar liún sér að vera búin
að koma sjóðnum til styrkt-
ar norskum námsmönnum
hér upp í 100.000 kr. áður en
hún fer af landi burt.
Nokkur
Wýtf fyrlrtækL
Fyrir skömmu er tekið til
starfa nýtt fyrirtæki hér í
Rvík, sem nefnist Málmiðjan
h. f.
Framleiðir fyrirtækið alls-
konar ljósakrónur, lampa,
skrautskálar og fleira af því
tagi úr kopar. Framleiðsla
fyrirtækisins er til sölu í
hinum ýmsu verzlunum í
bænum.
Þann 26. október var lagð-
ur til hinzta livílustaðar ung-
,ur Reykvíkingur Magnús
Benjamínsson sj ómaður.
Hann var fæddur 31. marz
:1918.
j Kæri vinur minn, fátt hefir
mér komið eins óvænt og er
einn vinur þinn tjáði mér
dánarfregn þina 17. þ. m. En
fótmál dauðans fljött er stíg-
ið, og svo var með endalok
þín í þessum lieimi.
Eg vil með þessum fáu orð-
um þakka þér fyrir allar
stundir sem eg fékk að njóta
með þér, fyrir allt sem þú
varst mér. Þú varst svo ólíkur
mörgum öðrum mönnum á
þinum aldri, alltaf reiðubú-
(inn að rétta lijálpandi hönd
(hvenær sem eg leitaði til þín.
(Þó þú sért nú svo skyndilega
jkallaður burt á bezta slceiði
(Hfsins, þá mun minning þín
jlifa hjá oss, minningin um
j tryggan vin, glaðan og góðan
jdreng, er öllum þótti svo
jvænt um er kynntust þér, en
j sál þín lifir þó líkaminn sé
liár. Þín eg sakna, þín eg
minnist, vinur. Nú ertu liorf-
in mép sjpnum um hríð, þú
ert farinn lieim yfir liafið
breiða, þar sem birtan Ijóm-
ar og jafnræði ríkir. Bjarti
áttavitinn blasir nú móti þér.
Attaviti kærleikans, sem við
öll þráum að sjá þegar þessu
jarðneska lífi lýkur.
Um leið og eg nú kveð þig
hinztu kveðju, Maggi minn,
vil eg votta dóttur þinni litlu
og systkynum þínum mína
dýpstu samúð og biðja Guð
að styrkja þau í sorginni,
megi ylur kærleikans þerra
tregatárin.
Harmur þó vor lijörtu fyíli
hinztu kveðjustundu á,
lifir vonin að við aftur
endurfinnumst Guði lijá,
þar um árs- og aldaraðir
er oss búin sæluvist;
þár sem fagna i friði allir
fyrir Drottinn Jesú Ivrist.
Vertu sæll, Maggi! Blessuð
sé minning þín.
Vinur.
Kanada eykwr
landvai*iiiriiar
Einkaskeyti til Vísis.
Frá United Press.
j Landavarnaráðh. Kanada,
jBrook Claxton, skýrir frá því
að Iandvarnir Kanada verði
jefldar í samræmi við land-
^varnir Vestur-Evrópu og
Bandaríkjanna.
Telur hann þetta nauðsýn-
legt til þess að Kanada geti
lagt fram sinn skerf til varn-
ar Norður-Atlantshafi. Land-
varnaráðherrann skýrði enn-
fremur frá því, að Kanada-
stjórn væri ákveðin í því að
samræma liervarnir sínar
lier vörnum Bandarík j anna
og vinna í samráði við aðrar
frjálsar þjóðir að sameigin-
legum vörnum.
□ EDDA 594810297 = 2.
í dag
er fimmtudagur 28. október, —
302. dagur ársins.
Sjávarföll.
Árdegisflóð var kl. 2,05 i morg-
un. Síðdegisflóð verður kl. 14.35.
Næturvarzla.
Næturvörður er í Ingólfs Apó-
teki, sími 1330. Næturlæknir í
Læknavarðstofunni, sími 5030. —
Næturakstur í nótt annast B.S.R.,
simi 1720.
Veðrið.
Á Grænlandshafi er lægð, en
háþrýstisvæði fyrir austan land.
Veðurliorfur fyrir Faxaflóa:
Sunnán kaldi og síðar stinnings-
kaldi, rigning öðru hverju.
Mestur Iiiti í Reykjavík í gær
var 4,8 stig, en minnstur hiti í
nótt 2,3 stig.
Dávaldurinn Waldosa
er kominn liingað til lands að
nýju og hyggst halda hér nokkr-
ar skemmtanir.
Útvarpstíðindi
17. tbl. 11. árg., eru komin iit.
Nýlega
afhenti Anna Tómasdóttir, Eyr-
arlandi við Aluireyri, Slysavarna-
félagi íslands eitt þúsund krónur
a.ð gjöf í tilcfni af níræðisafmæli
sínu.
Ræjarstjórn Hafnarfjarðar
liefir ákveðið að fela varabæj-
arstjóra Guðmundi Gissurarsyni
starfið til bráðabirgða. Sam-
konndag náðist ekki um kosningu
nýs bæjarsjóra á fundi bæjar-
stjörnarinnar.
Hjúskapur.
Nýlega voru gefin saman í hjóna
band ungfrú Þórdís Tryggvadótt-
ir og Egill Björgúlfsson. Heimili
ungu hjónanna er að Álftanesi,
Seltjarnarnesi.
Gullfaxi
fer til Kaupmannahafnar og
Prestwick þann 30. þ.. m. Daginn
eftir fer vélin frá Reykjavík til
Oslo tíé 'Stökklfólms’. ;Jír 1J
Austfirðingafélagið
í Reykjavík heldur skennnti-
fund i Tjarnarcafé í ltvöld kl. 8.30.
Fjalakötturinn
sýnir gamanleikinn „Græna
lyftan“ í Iðnó í kvöld kl. 8.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 18.30 Dönskukennsla. 19.00
Enskukennsla. 19.25 Þingfréttir.
19.40 Lesin dagskrá næstu viku.
20.20 Útvarpshljómsveitin (Þór-
arinn Guðmundsson stjórnar): a)
Lagaflok,kur eftir Tschaikowsky.
b) Vals úr ópcrcttunni „Þúsund
og ein nótt“ eftir Strauss. 20.45
Lestur fornrita: Úr Fornaldar-
sögum Norðurlanda; — Ilrólfs
saga kraka (Andrés Björnsson
21.15 Aldarafmæli Dómkirkjunn-
ar í Reylcjavík: a) Erindi (síra
Bjarni Jónsson vígslubiskup). b)
Dómkirkjukórinn syngur. c) Páll
ísólfsson leikur á orgel. 22.00
Fréttir. 22.05 Symfóniskir tón-
leikar (plötur): a) Cellókonsei’t
i D-dúr eftir Tartini. b).Symfó'n-
ía í g-móll cftir Moeran.