Vísir - 08.03.1952, Side 5
V I S I E
Nýlega er komin lát Veður-
frosði, sem Jón Eyþórsson veð-
urfráeðingur hefir samið og gef-
ið út. i
Er þetta allstórt kver, um 80
bls. að stærð, með fjölda línu-
rita og teikninga. Hefir Jón tek-
ið kver þétta saman fyrir til-
rnæli rektors og náttúrufræði-
kennara Menníaskólans í Rvík
og til að bæta úr brýnni þörf j
kennslubókar í þessari ..grein. |
Kverið er prentað í mjög
litlu- upplagi og gefið út sem
handrit. Nokkur eintök hafa
verið sett í bókaverzlanir til j
sölu: !
í bókinni er stutt en ljóst og
greinargptt yfirlit yfir veðurfar
og allt það helzta sem almenn-
ing varðar um veðurfræði. —
Bókin er því fróðleg pg- hagnýt
fyrir hvprn þann einstakling,
serrt fræðast vill um veðráttu
og eitthvað á undir hana að
sækja. Bókinni er skipt í eft-
irfarandi kafla: Veðrið, mæli-
tæki og áhöld, Hitafar loftsins,
Loftþrýsting og vindar, Raki,
ský og úrkoma, Veðurbreyting-
ar og veðurspá, Þrumuveður:
Ljósafyrirbrigði, Veðurfar á
jörðinni og loks Veðurfar og'
veðrátta á íslandi. Aftast í bók-
inni er svo skrá yfir nýyrði yf-
ir veðurfræðileg orð og hugtök
og telur bókarhöfundur það von
sina að nýyrði þessi .verði al-
menningi, munntamari og rök-
rænni en, hin erlendu orð, er
þau leysa af hólmi.
';G KAUS frelsið
■eftir ' rússneska kommunistann og: emba ttismanninn Víctor A. Kravchenko er vafala'ust merkilegasti or
skemmtllegasta s,jáífsæ!vtsaKa, sem rituð hoíur verið síðasta áratug, svo að ekki sé of djúpt tekið í árinm.
Um fáar bækur hafa staðið jafnmiklar cieilur, bó að segja megi að úr þeim hafi dregið að méstu með dómi
í hinu fræga máli, sem Kravchenko höfðaði gegn tímaritinu Action Francaise og lauk með fullum sigri
Kravchehkös. —? Bók.: þessi kom út í islenzkri þýðingu í byrjun dcsembormánaðar s. 1. og er óhætt að fu!I-
yrða, að hún sé mest umtaiaða bókln, sem gefin var út síðastliðið ár. — Hér fara á eftir ummæli nokk-
ui-ra merkra Islendinga og blaðaummæ.i, sem birzt hafa um bókina.
Gylfi í reynsluför
þ.m.
S4mk.væmt upplýsingum frá
skrifstofu Gísla Jónssonai4 er
reynsluferð Gylfa ákveðin 18.
niaíz n.k.
Gylfi er seinni dielsel-togar-
inn, sem smíðaður er í Englandi
(í Goole), fyrir 'íslendinga, og
eini nýsköpunartogarinn, sem
eftir er að afltenda.
Tpgarinn mun að líkindum
verða pfhentur mjög fljótlega
að reynsluferð lokinni: Hann
verður gerður út frá Patreks-
íirði sem kUnnugt er.
6ti K.R,
Ari Guðmundsson setti met
í 50 m. baksundi á sundmóti
Kft í Sjmdhpílinni £ fyrradag
á 3;3.9 sek.
Annars urðu sigurvegarar
þessir: 100 m. bringusund
karla: Þorsteinn Löve, ÍR,
l. 18.6 mín. 100 m. skriðsund
kvenna: Iielga Haraldsdóttir,
KR, 1.23.5 mín. (hlaut iTlug-
freyjubikarinn). 100 m. bringu-
sund drengja: Jón Magnússon
ÍR, 1.24.8 (drengjamet). 100 m.
skriðsund drengja: Gylfi Guð-
mundsson ÍR, 1.08.3 mín. 200
m. bringusund kvenna: Þórdís
Árnadóttir Á., 3.15.7 mín. 100
m. flugsund karla: Sig. Þor-
kelsson Æ, 1.22.7 mín. 100 m.
bringusund telpna: Guðný
Árnadóttir KFK, 1.41,3 mín.
4x50 m. bpðsund karla: Ægir,
1.55.0 min. 10x25 . biýngusund
kvenna: Gagnfræðaskóli Aust-
urbæjar, 3.35.7 mín.
Stéingrímur Steinþórsson,
f orsætisráðherra:
„Ég, hef les-
ið bók Vict-
ors Kravch-
énko „Ég
kaus f rels-
ið“. Bókin
er skemmti-
leg og fræð-
andi, svo að
ég las hana
í striklotu.
Lestur þeirr-
ar bókar
staðfesti óumdeilanlega þá
stáðreynd, sem mér .var að
vísu fullljós áður, að einræði í
hvaða mynd sem það birtist,
er óþolandi fyrir alla frjálsa
þugsun og heilbrigt atvinnulíf.
Þessi bók. á .þyí. ,skilið. -.að hún
sé iJesjp ,pileð.,gaumgfefni“.,
Öiafuj- Thors, atvinnumála-
ráöherra:
- . . ; , ,,Ég hef fá-
ar bækur.
lesið jafn
, skemnitilcig- :
ar og fróð-
legar . sem
sjájfsævi-
sögu Krav-
chenk.os „Ég
. kaus frels-
ið“.
Björn Ólafsson, mennta-
nmlaráðherra:
„Ég las bók-
ina „Ég
kaus frelsið"
með . mikilVi
ánægju.Hún
er fjörlega
og.skemmti-
lega rituð
og gef-ur ná-
kvæmari lýs-
lÉIÍ^^tilÍ ingar af fé-
lagslífi og
starfsemi í
Ráðstjórnár-
rikjunum én memr eiga y««-
leitt .kost á að kynnast í slík-
um ritum".
Eysteinn Jónsson, fjár-
, málaráðher ra:
„Ég sé ekki
eftir þeim
. tíma, sem ég.
notaði til
þess að lesa.
bókina „Ég
kaus frels-
ið“. Bökin
er bráð-
skemmtileg .
og gefur fá-
gætt tieki-
færi til að
gægjast austur fyrir járntjald-
iiVt________________- ■ ■
; fcw il»<tM<5Í!'a.gbr-a; --Vi» .. --iLvSga
Bjami Benediktsson,
utanríkismðher ra:
„Kommún-
isminn hef-
ur nú Viein
eða óbein á-
hrif á líf
svo að segja
hvers ein-
asta manns
í heiminum.
— Enginn
kemst. þess
vegna und-
an því að
taka afstööu
til hans, með honum .eða á
móti, Sú ákvörðun verður ör-
ugglegast byggð ,á því að
kýnna sér hvernig hann hefur
reynzt í frgmkyæmd. Um það
efni eru til margar ..heimildir,
mlsjafnlega áreiðanlegar og
aðgengilegar. Páar eða en'gar
þessará heimilda eru áreioam-
Jegri en.'bókin ,,Ég ;kaus frels-
ið", Hún er .skrifuð af ger-
kúnhþgúSn manni, óg til'ráun
andstæSin.ga hans til að af-
sanna. frásagnir hans fór ger-
samioga út um þúfur og sner-
ist höfundinum aiveg í vil. -Þá
er bókin svo aðgengileg, að fá-
ir hætta vi'ð lestúr hennar, sem
á henpi byrja. Hér er því sú
þeimild um liið merkilega fyr-
irbæri, kommúnismann, sem
allir ættu að afja sér og
kynnfi sér ti! hiítar'*.
Hermann Jónasson, landbún-
aöarráðlierra:
.. ; ,,Ég hef les-
sýnir. að það
er .alltaf sjálfu sér líkt hvað
sem það kallar sig og hvenær
sem það ríkir. En með nútíma
tækni og þekkingu verða vinnu
aðferðir einræðisins þó ennþá
ægilegri en áður.
Bókin ,er þörf hugvekja um
það, hyers virði lýðræðið raun-
yerulega er fyi'ir manninn".
Brynjólfur Bjarnason,
alþingismaður:
,,„Ég kaus
frelsið" eft-
ir Victor
Kravchenko
er meðal
iéiðinlegustu
og -ómerki-
legustu þóka,
sem ég hef
lesið".
Magnús Kjartansson, ritstjóri
Þjóðviljans:
„Ég byrjaði
að lesa bók-
ina„Égkaus
., frelsið" eftir
V'iCtor Krav-
chenko, en
| bókin . var
-svo leiðin-
I leg., að ég
j'hætti við
hana eftir
80 90 1>1 að-
, síður".
Berniiorð Stefánsson, forseti
efri deildar Alþingis:
,,Ég hef les-
ið , bók Vict-
ors A. Krav-
, chenko „Ég
kaus frelsið"
og þótti mér
hún . . syo
skemmtileg
og .. fróðleg,
að ég las í
henni fi*am
eftir nóttu
þar tií henni
var lokið.“.
Stefán Jóh. Stefánsson, fyrr-
vcrandi f orsætisráðherra:
„Ég hef les-
ið .með mik-
illi athygli
bókina „Ég
kaus. frelsið"
eítir Kray-
chenko. Bók
in er ágæt-
lega skrif-
uð, skemmti-
leg aflestrar,
og sú sann-
færing vex
og styrkifit
eftir því. sem lengur er lesið
og betur .ihugað, að hér sé u-m
sanna fráspgn og sjáífsævi-
sögu ú.ð í-feðo, ritaða með sá s-
auka og trega þess rjt’höfuhd-
ar sem sjálfur hefur gengið
gegnum e'draunh nftr":
Jón Pálmason, fovseti same'n-
aðs Aljnngis:
„Bókin „Ég
WMWBBawy-.. kaus frelsið"
fi oftir Victor
■ ■ Ki'avcenlio
er. mjög
merkileg og
skemmtilega
rituð sjálf.s-
ævisaga. —
Hún gefur
ijóga og við-
tæka hug-
■myird um
það, liverniR'
sú stjórnarstéfna e'r í f'rám-
kvæmd. sem heiliað hefúr ó-
trúlega mPji'ga menn viða um
lönd. Þar ,sem víoa a.nnar§taöT
ar hcfur sannazt, að fjarlægð-
in gerir fjötlin blá og mennina
mikla. Það verður oftast ann-
að uppi á teningnum við náin
kynái
Bókin er þannig skrifuð og
svo fróðleg, að ..allir. sem hafa.
áhuga á sjórnmálum eiga að
lesa hana, hvórt sem þeir eru
fyigismenn eða andstæðingar
rússncsku stefnunnar".
Jón B,jörnsson, skáld , og . rit-
höfundur í Morgunblaðinu
18. des. 1951:
.... Þessi merka sjálfsævi-
saga mun verða mikið Jesin
og auðvitað lika umdeild hér
á landi. I>að er blátt áfram ó-
hjákvæmllegt að lesa hana, ef
maður á annað borð óskar að
kynna sér orsakirnar að því,
sem er að gerast þessi ár. —
Skiptir þá ininnstu .máli hvar
í flokki menn s.tanda. Þýðingin
er á góðu máli og hefur hún
þó verlð allt annað en-létt
verk, Þýðandi og útgefandi á
mikla þökk skiliö fyrir að hafa
Icomið þessu merkisriti á ís-
lenzku".
Þjóðviljinn -22. des. 1951:
„.,.. Siðasta bók þessarar
tegundar (áróðursrit. Kegn sóöi-
alistúm og Sovétrikjunum) er
heljarmikill doðrantur, F.g
kaus frelsið, og- höfuhduiinn
talinn vera drykkjusjúklingur
að nafni Krafsénko. Hiti er
alkunna að hinn raunveruiegi
höfun.dur er bandarísli ur at-
vinnufalsari Isaac Levine að
nafni. Urðu mikil málaferii út
af bók þessari í Paris á . sinuin
tíma pg .f.ékk „höfuhdurinn"
hina hraklegustu útreið, eins
og alkunnugt er.... “.
Haili á útgáfu bókarinnar
yrSi samkvæmt því áætlaöur
tæpar 10 þúsundir króna! Og
lióf, að ,JKg kaus frclsiö" mun
vera ein ódýrasta bókin, sem
nú er hér á boðstólum — og'
ódýrasta sé miðað við stærð'.
Bitdómur í Alþýðublaðinu
‘14. desember 1951:
..... Mun þetta vera kunn-
asta lýsmg af ástandinu í
Rússlanli eftir byitinguna og
spunnust út af henni um-
fangsmiiiil réttarhöid í París
fyrir nokkru. Kommúnistar
báru Kry'chenko þeim sökum,
að hann iæri með staðlausa
stafi og rússneska stjórnin
sendi iuílan .iárnbrautarvigu
af vitnurn , til réitarhaldanna,
en Kravchenko vann þar fræg-
an sigui'.
SjáUsævisaga Kravchanko
kom fyi-st út 194:! Síðan hcf-
ur húsx verið þvdd á ötal
tungumál og selzt : mUljóuum
eintalra á v.esíurlöndum".
Guðmuu bn Daníelsson skálá,
í Vísi 27. febrúar 1952:
Sjaldan eða aldrei . hef ég
setið furðuiostnari við ieúur
bókar heldur en núna und-
anfarna daga meðan Kravciicr.-
ko talali til jrún frá blaðiíð-
um sjáUsævisögu sinnar 'Ég
kaus fré-isið, í þýðingu I.ár-
usar Jóhannessonar. . . Það er
ekki að fúrða þo að hinar
frjálsu þjóðir Vesturlar.da
rækju upyi stór augu, þegar
þeim barst í herdur 'p-itta
plagg ab austan — hið nick-
asta sem .■ ússneskur sovétb<'rg-
aii l.efur létið írá sér fava
— n' .ilcar. ’egia . al ,<jfni, ,s,n .ii-
•:*.! Trtílí! framsetningu.
Ilptta er- sagnfræðirit, ekki
skáldsácpjr, en s/:i mikill rit-
það er athyglisvert að jafn- höfundur er þessi höfimdur.
vel þótt npplagið seldist allt
myndi það engan veginn
hröldtva fyrir útgáfukostnaði!
(L,cturbi'eyting Þjóðviljans).
Lárus Jóhannesson er slyng-
ur fjáraflamaður og kastar
ekki fé í stórum stil í vjtleysu.'
Enginn .lætur sér detia i hug
að hann kasti 70 þúsundum
kr. í þ.nð að gefa út Ég kaus
frelsið. Hvpðan . fær • þann þá
fé' til að mæta hallanum? Hef-
ur hann fengið Marshall-stvi'k?
Eða hefur hann .fengið. einhwer
önnur fjárframlög frá , þejm
aðilum, sem mestan áhuga
hafa á því að koma bókinni
á framfæri, Bandaríkjunum?.. .
Úr ritdómi í „Tímanum“ 6.
des. 1951:
,,....Þótt bók Kravchenkos
gefi glöggt yfirlit um stjórn-
málaþróunina í Sovétríkjunum
er hún ekki skrifuð-sem puir
og fræðilog stjórnmálasaga. —;.
Kravchcnko lætur atburiina
sjálfa tala og segir frá per-
sónulegvi reynslú sinni og
fjölda annarrá nafngreipdra
einstaklinga. Frásögn•• hans c.r
óvenjulega lifandi, enda het’ði
bókin ekki verið jafn viasæl
að öðrum. kosti.
.... Bókin ei nú komin út
í íslenzkri þjíðingu, er Lárus
Jóhannesson Blþrn. hefur girt.
Virðist þýSingin nákvæm cg
vel af hendi leyst. Þessi l>ók
vevðslaildar að vera lesin af
ölltun þeim, sem vilja afla s*'r
fróðieiks og auka skilning sánn
á þeiin átökum. sem nú eiga
sér stað í alþjóSamálum. Og
vípt er það, að engum, sim
byrjav aö lesa hana, imm
þyjtja hún Ieiðinlcg".
H. J. í ritdómi í Vísi 15.
desembe r 1951:
„Það er fengur að því að fá
þessa Dók á islenzku... . Höf-
undur bókarinnar — Vlc.tei
Iíravchemto — er hins vegar
einn úr þeim hópi, sem góða
aðstöðu hafði til að fyl rjast
með hví hvort kommúr.J.i-
inn var lie’stefna eða ckki ....
Konœr.í listar um heim al!an
hafa. sjaldan ærst eins og við
útgáfu bókar hans, og sann-
ar þa.ð fiestu betur n.ð 'peim
er ekki veí við frásögn liöf-
undar:...... Þeir hafa reynt að
gera Kravchenko ömcrkir.g
moð ýmsu móti. en hefur ckki
tekizt, því aö hann liefur stað-
ið af sér hverja. hríð, gem þoir
hafíx gert. að honum....
Þessl bók er því öllum 'úugs-
andi mönmim kærkomin, og á
útgefandinn þakklr skilið íýrlr
að hafa ■atiHt vcrðinu sro í
að bók hans er gædd öllum
kostum 'eztu slcáldsögu, on
verður þeim .mun áhrifaii'.siri
on ; ská.dsugan sem maður vuit
að. hér tr aðeins skýrt ftá
raunveruiogum staðreyndum.
Það cr ekki að furða, þó
kpmmúnistar i tarís og-’pai- á
ef.tir ailir “'ðrir .kommuni-.itar.
réekju • ujip rpiðiöskur, rifu
klæði r-iii seg‘V’1 höfuii'linr.
IjÚga' öllu . og reyndu að hrépa
hann uiður. ... En eins />g
ílestir ‘íl.iota að muna laax
hinu ikemiittiiega einvígi hóf-
undar pg heitti'úarholsa fyrir
dómstóium Fr.ákklands árið
1949 með álgerum sigri höf.md-
ar.
Miklu fleira er sorglegt en
hlægilegt í bók Krav-
chenkos. Þó bregður allt-
a.f við og við fyrir hinni s'ér-
stæðu rússnesku kímni, likt
og snöggum leiftrum, sem lýsi
upp hið skuggalega svið at-
burðanna. .. .
Hér Cr ékki rúm til að rskja
efni þessarar miklu. sjálfssevi-
sögu, sem er 561 bls. í stóru
broti og þétt prentuð. Eíni
hennar er harmsögulegt og
víða hryllilegt, hví hún sltýi'-
ir frá því hvernig von mikils
hluta mannkynsins bregst og
hvernig langþjökuð þjóð rís
úr öskunni til þess að lenda í
eldinum. En hvarvetna sk n s
gegnum frásögnina ást höfund-
ar á h.jóð sinni og landi og
ást hans til mannanna, jafn-
vel þeirra sem ill örlög hafa
dæmt til þess að verða bóðiar
meðbræöra sinna. Frásdgnar-
snilld höfundarins lyftir lika.
verkinu ';np í bókmenntalega
sigurhæð, svo einnig að þvi
Jeyti ;er „Ég kaus frelsið" ein
af ágætustu bókum siSar’. ára.
'Þýðing Lárusar Jóhanr.esson-
o,r er stórvii'ki, sem að gæðum
ste.ndur jafnfætis því bezta,
spm hér þekkist, málið litauð-
ixgt og hreint, prófarksiesiur
langt fyrir ofan neðallag, ann-
ar ytri frágangur smekkiegur".
Þí'í.si stórmerlta bók er Iang-
ódýrasta bókin, sem kom á
markaðinn síðasíliðið ár miðað
við stærö.
Verð bókarinnai' er ekki nema
kr. .60.00 heft, kr. 75.00 í
shirtingbandi og kr. 80 00 i
rexínhandi,
Látið ekki dragast að kaiipa
bpkina. Það getur orðið um
seinan.
Fæst h,já öilum bóksölum.
Pi'entsmiðja Austurlands h.f.
___________ _______ ___________ ... Hv-erfisffötu T8. —• Síml 8077. »
:SS^S2SSSS8SKSSSSSSSfS8SSSSS8S88S8iiSSS8?£?SSSS8SSSSSSSS5íSSSS*S5SSSSS885S5SSSSSgS?SS8^8SSSg8^SSSiSS*SSSSS?Si?aSSS8S.tÞ