Vísir - 03.02.1953, Side 1

VI
43. árg.
Þriðjudaginn 3. febrúar 1953
27. tbl.
„Hans Egede" næsta viðfangs-
efni Þjéileikhiíssins.
yEfingar laafnar á rismiklu leijkriti
eiíir Ifavíd Stefánsson.
Næsta meiri háttar viðfangs-
cfni Þjóðleikhússins verður
sjónleikurinn „Hans Egede“,
eftir Davíð Stefánsson.
Æfingar eru þegar hafnar af j
kappi, að því er Vísi var tjáð í
morgun. Lárus Pálsson er leik-
stjóri, en aðalhlutverkið síra
Hans Egede, sem nefndur hefur
verið postuli Grænlands, fer
Jón Sigurbjörnsson með.
Jón hefur áður leikið í Þjóð-
leikhúsinu við ágætan orðstír,
en einna minnisstæðastur mun
hann leikhúsgestum úr Sölu-
maður deyr. Hann er nýlega
kominn frá Ítalíu, þar sem hann
var við söngnám, en hann er
talinn hvorttveggja, góður leik-
ari og söngmaður. Herdís Þor-
valdsdóttir fer með hlutverk
Geirþrúðar, konu hans, en í
öðrum aðalhlutverkum eru Val-
ur Gíslason og Haraldur Bjöms-
son.
Leikritið „Hans Egede“ gerist
á fyrstu árum 18. aldar í Noregi,
Danmörku og Grænlandi, og
munu leiklistarvinir bíða með
nokkurri eftirvæntingu þessa
mikilfenglega sjónleiks frá
hendi Davíðs Stefánssonar.
Sýningar Þjóðleikhússins
undanfarið hafa verið mjög
fjölsóttar, húsfyllir á flestum
sýningum, bæði hér í bænum
og eins úti á landi, þar sem
„Rekkjan" hefur verið sýnd á
vegum þess. Það leikrit verður
sýnt um helgina á Hellu í Rang-
árvallasýslu og á Selfossi.
Kostar V2 penny
að slá Vn penny.
Einkaskeyti frá AP. —
London í gær.
Það er áreiðanlegt, að
myntslátta borgar sig ekki að
öllu leyti. Sósíalistaþingmað-
ur að nafni Lipton hefur
bent á það, að í hvert slcipti,
sem sleginn sé „farthing“ —
f jórðurigur úr penny — kosti
sláttan hálft penny, tvöfalt
meira en gildi peningsins.
Hann vill láta hætta þessari
vitleysu! Butler fjármálaráð-
lierra benti honum á, að þetta
mál yrði að athuga í nánu
samhengi við myntsláttu al-
mennt, og sennilega myndi
mörgum blöskra, ef allt,
sem þyrfti, yrði hækkað um
fjórðung úr penny.
MilSjén manna í nauðum í Hollandi.
James B. Conant, fulltrúi
Bandaríkjastjórnar ■' Vestur-
Þýzkalandi.
Herta Kuusinen í ónáð.
¥rúlr ekki skýringum Rússa.
Einn aðalleiðtogi finnskra
kommúnista, Herta Kuusincn.
hefur fallið í ónáð við það, að
Tító-isma hefur skotið upp I
kommúnistaflokki Finna.
Herta hefur verið nlynnt.
hægfara kommúnistum, sem
hafa ekki
fengizt til
þess að leggja
blessun sína
yfir Slansky-
málaferlin,,
handtökurnar
í Austur-
Þýzkalandi
og hin ó-
vænta hreinsun í Sovétríkjun-
um.
leggja blessun sína yfir
Slansky-málaferlin, handtók-
urnar í Austur-Þýzkalandi og
hina óvæntu hreinsun I Sovét-
ríkjunum.
Foringi þessara hægíara
manna er Atos Wirtanen, sem
er forsprakki ' hóps vinstri
sósíaldemókrata, er hafa gert
bandalag við kommúnista. —
Hann hefur látið svo um mælt
á opinberum fundr „Mér cru
málaferlin óskiljanleg. ■ Þrcun-
in í A.-Evrópu er ekki iýðj-æð-
isleg.“
Annar hægfara kommúnisti,
Raoul Palmgren, hefur verið
rekinn úr stöðu sinni sem aðal-
ritstjóri kommúnistadagblaðs-
ins Vapaa Sana, af því að
hann neitaði að birta skýringar
Tass-fréttastofunnar á réttar-
höldunum yfir Slansky og birti
þess í stað frásögn vestrænna
fréttastofnana af þeim.
Frakkar yfir 43
milljónir í ár.
París (AP). — Mannfjöldi í
Frakklandi mun komast upp
í 43 milljónir á þessu ári.
Manntalsskýrslur sýna, að
íbúar landsins voru 42,773,000
laust fyrir áramótin og gerir
hagstofan ráð fyrir 400,000
fæðingum á árinu.
Brezk farþega-
vél ferst.
London (AP). — Brezk flug-
vél fórst í gær á leið frá Bret-
landi til Jamaica og með henni
39 manns.
Seinast heyrðist til flugvél-
arinnar í gærmorgun, er hún
var 350 mílur austur af Ný-
fundnalandi. Þetta var fjögurra
hreyfla vél frá Skyways Ltd.
með 6 manna áhöfn, en farþeg-
ar voru 33, þeirra meðal 10
hermenn, en hinir konur og
börn.
Harry S. Truman hafnar stöðum, þar
sem 100.000 dollara árslaun eru í boði.
„Þeh’ vilja aðeíras ssafnið siaitt**. segir hansa.
N. York (AP). — Harry S.
Truman, óbreyttur borgari, er
ekki enn búinn að ráða við sig,
hvað hann ætiar að taka sér
fyrir liendur á næstunni.
Víst er, að hann hefur hafnað
mörgum tilboðum um atvinnu,
og buðust honum þó miklu
meira en forsetalaun hj á ýmsum
þeirra, sem vildu fá hann í
þjónustu sína.
Eitt fyrirtæki bauðst
meira að segja til þess að
gera samning við hann til
átta ára, og átti Truman að
fá 100.000 dollara árslaun
þar.
Annað fyrirtæki vildi fá
hann til þess að taka að sér
yfirstjórn á sölu varnings þess,
sem fyrirtækið framleiðir, og
bauð það Lonum meira en
100.000 dollara árslaun fyrir.
Truman hefur hafnað öllum
slíkum tilboðum.
Hann hefur látið svo um
mælt, að honum komi ekki til
hugar að taka við Uirfi, sem
gæti leitt til þess, að einhver
skuggi félli við það á embætti
það, sem hann héfur haft á
undanfömum áruni. Hann set-
ur einnig tvö skilýrði varðandi
starf það, sem hann kann að
takast á hendur,
í fyrsta lagi verður það að
vera við hæfi kunnáttu hans
Þar og í Bretlandi yitað um nærri
900 manns sem hafa farizt.
Margra hundraða er saknað enn.
Einkaskeyti frá AP. — London í morgun.
í morgun var kunnugt um 287 menn, sem farist hafa í aust-
héruðum Englands, en í Hollandi er tala þeirra, sem drukknað
hafa, komin yfir 600. Fólks er saknað í hundraðatali í hvoru
landinu um sig. í Hollandi er um 1 milljón manna í nauðuin
stödd, en í Bretlandi liafa yfir 8000 manns orðið að flýja heim-
ili sín.
að leýsa — og það yrði að gera
á þeim grundvelli, að girt væri
fyrir miklu meiri hættur en
menn höfðu órað fyrir.
Bæir, þorp og' heil héruð eru
enn án rafmagns og gass og
drykkjarvatnsskortur er mikill
sums staðar. Þar sem sjór hefur
runnið af landi er mikil ófærð.
vegna bleytu og aurs, og varla
eða ekki fært húsa milli.
Fiskiflotinn
til hjálpar.
í Hollandi er ástandið verst
á eyjunum í Scheldeósum. Sjór
hefur flætt yfir sumar þeirra,
svo aðeins sér á trjátoppa og
efri hluta húsa. Á öðrum eyjum
er fólk einangrað í þúsunda tali.
Öllum fiskiflota landsins hefur
verið stefnt til ákveðinna staða
til aðstoðar við björgunarstarf-
ið.
Bandaríkjamenn hafa lagt til
20 „kopta“ og Bretar tíu, og
eru sumir þeirra byrjaðir björg
unarstarf. Kanadiskt herlið í
Þýzkalandi bíður skipunar um
að halda til Hollands. Er hér
um verkfræðingadeildir að
ræða, en tvær slíkar deildir
franska hersins eru á leið til
landsins.
Kanada hefur boðið Bret-
landi, Hollandi og Belgíu að-
stoð og Véstur-Þýzkaland hefur
boðið Belgíu aðstoð. Þar er
manntjón ekki mikið, — 22
menn hafa farizt — en eigna-
tjón er þar allmikið í strand-
héruðunum, einkanlega í nánd
við Ostende.
Líklegt er, að nokkrir dagar
líði, þar til sæmilega glöggt
heildaryfirlit fæst um tjónið í
Hollandi og Belgíu.
Betri horfur.
Hilversum-útvarpið sagði f
morgun, að ástandið hefði held-
ur batnað sumstaðar, t. d.
Walchereney. Þar hefðu mer.ir
nú allt á sínu valdi og væru
dælur komnar í gang.
Hér er þess að geta, að ekki
hefur enn náðst til fjölda
manna, einkanlega í eyjum og
óshólmum, og almennt talið,- að
dánartalan eigi enn eftir að
hækka mikið í báðum löndum.
Churchill sagði í gær, að
hjálpar- og viðreisnarstarfsem-
in væri mál allrar þjóðarinnar,
og það yrði að leysa vandann á
þeim grandvelli. Innanríkisráð-
herrann, David Maxwell Fyfe,
sagði í ræðu í gær, að hann
myndi sitja fund daglega með
þeim ráðherrum, sem færu með
þau mál, er varða hjálparstarf-
semina, en bæja- og héraðs-
stjórnir hefðu fullt samþykki
ríkisstjórnarinnar til allra nauð
synlegra bráðabirgðaráðstafana.
Nýi.r flóðgarðax
brugðust.
Dugdale ráðherra ræddi við-
reisnarstarfsemina. Varnir gegn
sjávargangi hefði brostið, jafn-
vel þær sem miðaðar voru við
þá mestu hugsanlegu hættum,
sem menn gátu hugsað sér, og
væri hér m. a. um að ræða varn
argarða frá síðari árum, og áttu
að duga í mestu sjávarflóðum,
en fóru alveg í kaf eða brustu.
Hann kvað flóð hafa komið, er
mest gekk á, tveimur stundum
fyrr en búist hafði verið við og
haldist lengur. Eitthvert mesta
verkfræðilegt viðfangsefni, sem
nolckurn tíma hefði komið til
sögunnar í Bretlandi, yrði nú
og þekkingar, og það má ekki
vera af því tagi, að ætla mætti
að hann hafi einungis fengið
það, af því að hann hafði verið
forseti áður. Um starfstilboð
þau, sem Truman hefur fengið,
segir hann: „Þessir menn vilja
aðeins fá mig í vinnu vegna
stöðu þeirrar, sem eg var í til
skamms tíma. Þeir vilja aðeins
nota sér nafn mitt, og það kem-
ur ekki til greina.“
Og hann bætti rið: „Eg
verð brátt 69 ára. Starf með
109,009 dollara launum á
ári í átta ár, yrði í rauninni
ævistarf. Eg hdd ekki, að
eg sé svo mikils virði, og
enginn maðttr er það.“
Vantraust á
Malan feilt.
Pretoria (AP). — Þjóðþing
Suður-Afríku hefur fellt van-
traust á stjórn dr. Malans.
Aðalflutningsmaður tillpg-
unnar var . Strauss, leiðtogí
stjórnarandstæðinga. Tillagan
var felld með 83 atkvæðum
gegn 68. > t