Vísir - 09.04.1953, Síða 5
Fimmtudaginn 9. aprii 1953.
VÍSIR
Hréf:
Listamannalaun og geng-
isskráning listamanna.
Hugsið yður, þér senl lesið
þéssar línur, hvernig yður
myndi verða við, ef þér einn
góðan veðurdag gætuð lesið
það í öllum blöðum bæjarins,
hvernig þér stæðuð yður í stétt
yðar, hver svo sem hún er?
Þar væri öllum stéttai'bræðrum
yðar skipt niður í marga hæfn-
isflokka.
Tökum dæmi til skýringar.
T. d. ef einhver prófessor við
Háskóla íslands gæti lesið það
i blöðunum einn daginn, að
einhver nefnd, sem ef til vill
hefði ekki mikið meira vit á
manns. Dómur sem á öðrum
sviðum þjóðlífsins myndi vera
talinn óþolandi atvinnui'ógur,
ekki sizt fyrir það, að svo eru
þessi óskaplegu vinnubrögð
krýnd með jafn virðulegum
hugtökum eins og prófessor
og vísindamennska.
Það getur því hver heilvita
ínaður séð, að hér er ekki að
ræða um neinn smávægilegan
áróður, bæði með óg inóti
mönnum.
Þessarri gi'ein þjóðlífsins
verður aldi'ei komið i skynsam-
beztu listamenn með peningum.
Því ber þjóðinni að heiðra sína
beztu listamenn, sem aðra sína
beztu syni, aðeins með heiðurs-
merkjum eða annarri vh'ðingu,
en þó umfram allt með vii'ðu-
legum verkefnum.
Sá tími ætti brátt að vera úr
spgunni, að listamenn séu
nokkuð annað og kátlegra en
aðrar stéttir þjóðfélagsins.
Kristinxi Pétursson,
Hveragerði.
legt og farsælt hoi-f, fyrr en öll
störfum pi’ófessoi'sins en kött- hjátrú og bjánaskapur gagnvart
urinn á Sjöstjörnunni, hefði úr- J listum og listamönnum er ekki
skurðað pi-ófessoi'inn fimmta'|lengur talin sæmandi siðuðum
flokks mann í sínu starfi, og' mönnum. Þegar mönnum hefur
ætti hann því ekki að fá nema! skilist að listin er einn af hin-
einn fimmta af launum, miðað um þýðingarmestu þáttum
þjóðlífsins, og þeir sem að
henni starfa eigi heimtingu á
að lifa við nákvæmlega jafn-
góð lifsskilyrði og aðrar stéttir
þjóðfélagsins.
Hún hefur viljað verða býsna
lífseig hin æfa gamla trú, að
listamenn ættu að vera soltnir
betlarar og hálfgerðir kjánar
og reköld í þjóðfélaginu.
Eina fjárhagslega leiðin i
þessum málum er sú, sem flest-
ar eða allar menningarþjóðir
hafa þeg^r farið og það er að
hafa öll listamannalaun jafn-
há. Jöfn listamannalaun eru
sama viðui'kenning og sama
hjálp, til frumstæðustu þarfa,
til allra þeirra sem ofra lífi
sínu fyrir listræna sköpun, og
hafa sýnt þá ótvíræðu getu, að
þjóðinni sé bæði skylt og gagn-
legt að létta þeim brauðstritið.
Þjóðin hefur hvort sem er ekk-
ert bolmagn til þess að verð-
launa, sem vert væri, sína allra
við annan starfsbróður sinn,
sem teldist fullgildur i starfinu.
Báðh' væru þeii' á líkum aldri,
hefðu notið sömu menntunar og
innt sömu störf af hendi.
Og þannig væi'i það með all-
ar stéttir í landinu, að opinber
nefnd flokkaði þær niður i
marga hæfnisflokka, og svo
væri þeim greidd öll laun sam-
kvæmt því.
Sem betur fer er þessu þó
ekki þannig farið, nema með
aðeins eina stéttí landinu, það
er listamennina. En hvers
skyldu þeh' eiga að gjalda, að
vera meðhöndlaðir af annarri
eins frekju og svívirðingu,
fram yfir aðrar stétth’ þjóð-
félagsins? Hvers vegna er höfð
árleg gengisskránmg á hæfni
þeirra og getu, reiknuð í krón-
um og aurum?
Flestum mun vera ljóst, að
ekkert mannlegt starf er jafn
erfitt að meta til verðgildis
eins og listsköpun. Þeim mun
furðulegra er það, að tveir
ágætis menn í ábyrgðai'miklum
stöðum í þjóðfélaginu, prófes-
sor við Háskóla íslands og hér-
aðsdómari í einu fegursta hér-
aði landsins skuli láta hafa sig Einhver frægasta íþróttaraun.
í það, ár eftir ár, að inna af sem þreytt er í Svíþjóð, er
hendi jafn fái'ánlega vitfirrta t Vasa-hlaupið svonefnda, en
Vinnu ehxs og það, að finna út það er 90 km. skíðaganga, sem
einhverjar hlutfallstölur milli haldin er til miimingar um
listamanna. eftir hæfni þeirra frækilegan atburð frá dögum
og vei’ðgilai, og það meira að Gústafs Vasa, er Svíar voru að
segja hlutíalLstöIur milli lista- ná frelsi sínu. Nýlega var það
mánna í 'hinum gjörólíkustu háð í 30. skipti.
listagfeinum. -¥■
Hvað myndi dómsmálai'áðu- ' Þetta er af kunnáttumönnum
neytið ’gera ef sýslumaður talin erfiðasta skíðaganga j
Gardíxiugormar
Krókar og lykkjui
Teppabankarar
Þvottasnúrur
Þvottak1 en j sr, i*r
Lím, sem límir allt
Emeleraðar fötur
Vatnsfötur gaiv.
Fljótandi gólfbón
Gólfklútar
Stálnaglar
Gólflakk
Gullbroncc
Sandpappir
GEYSIR H.F.
Veiðafæra'ónldin
OSRAM
Ijósaperur nýkomnar:
25, 60, 70, 75, 100 og 200 w.
OSKAM-perur eru traustar
og ódýrar.
Kðja h.f.
Lækjargötu 10 B, sími 6441
og Laugaveg 63, sími 81066
NÝK0MIÐ:
Sérstaklega vönduð þýzk
vöflujárn, hraðsuðukatlar og
könnur, 5 gerðír af strau-
járnum. Amerískar hræri-
vélar og ísskápar, enskir raf-
magnsþvottapottar og hrað-
suðupottar.
Iðja h.f.
Lækjargötu 10 B, sími 6441
og Laugaveg 63, sími 81066.
SKIPAÚTCeKÐ
RIKISINS
M.s. „Vilborg“
fer til Vestmannaeyja á moxg-
un. Vörumóttaka daglega.
IJa
M.s. Dronning
Alexandríne
fer fi’á Kaupmaxmahöfn 13.-
apríl til Færeyja og Heykja-
víkur. — Flutningur óskast til-
kynntur sem fyrst til skrif-
stofu Sameinaða í Kaupmanna-
höfn. Frá Reykjavík fer skipið-
20. apríl til Færeyja og Kaup-
mannahafnar.
Skipaafgreiðsla Jes Zimsen
- Erlendur Pétursson -
Pappírspokagerðin h.í.
\Vitastíg 3. Allsk.pappírspokar
Vegna jarðarfarar,
verður lokað frá kl. 3 á morgun (föstudag).
SilAÞ d FMSKtJR
IWftftíVVyWWVWUWWWWVVUWUWUWWJVWVWVWWiíUWt
BEZT AÐ AUGLÍSAI VISl
Kalifoi'níu James J. Jeffries,
fyrrverandi heimsmeistari i
þungavigt hnefaleika. Hann
andaðist úr hjartaslagi 77 áx-a
að aldri. Hann vann heims-
meistai'atignina í bardaga við
Bob Fitzsimons árið 1899 á
rothöggi í 11. lotu. Hann dró
sjg ósigi'aður í hlé árið 1905,
og þótti snjallasti hnefaleika-
maður sinnar tíðar.
I ★
fæi't Ilaiip glaptist á að láta til
UNIVERSAL
þvottavélin
traustbyggða og sem þvær vel.
UIMIVERSAL
ryksugan
til alhliða hreingerningar
THERMOVEISIT
rafmagnsofninn
fyrir skrifstofur, lækningastofur o. fl.
með sjálfvirkum hitastilli
Garðar Gíslason h.f.,
Reykjavík.
Vörubílspallur
óskast til kaups. Upplýsingar í síma 6478.
þeirra Dalamanna kvæði upp heims, og þykir engum
dóma sína í héraði af iafn- nema afbui'ða skíðamönnum Ieiðast að reyna að ná heims-
miklu þekkingaiieysi á öllum að í’eyna að taka þátt í því. meistaratigninni aftur af Jack í
inálavöxtum, eins og honum Nils Karlsson frá Moi-a, eða Johnson, risavöxnum blökku- ■-
vei'ður á að gera þegar hann Mora-Nisse, sigraði að þessu manni, miklu yngri manni.
dæmir um gæði listamanna? sinni, pg var það í níunda sinn, Þeir börðust í Reno, Nevada,
Eflaust yi'ði honum fljótt vikið sem hann vann það afrek, enda árið 1910. Johnson sigraði á
frá störfum og jafnvel dæmdur löngu bjúinn að fá nafnbótina! i-othöggi í 15. lotu, en það var •
fyrir embættisafglöp. Þó gæti skíðakóngur Svía,
maðurinn sem dæmdur væri af i
sýslumanninum fyi'ir smá-1 Mora-Nisse hljóp yegar-
þjófnað vestur í Dölum, skotið lengdina á 5 klst. 1 mín. og 55
máli sínu til Hæstai'éttar. En sek., en það er hvorki xneira né
listamaður, sem dæmdur er lé- minna en 7 m. og 5 sek. betri
legur listamaður af sama em- tími en bezti tími, sem áður
bættismanni, á sér enga við- hefir náðst í þessari gÖngu.
x'eisnar von, því dómur þeirra Mora-Nisse er 35 ára að aldri.
þremenninganna á listum er en ætlar víst að sanna orðtákið
alger hæstaréttai'dómur, sem „allt er fertugum fært“. Þátt
ekki verður ,t,mxi þokað; Dóxrwir
sém oft lamar baeði siðferðis-
lega og efnaleg’a lífsafkomu-
möguleika. -viðlcotnandL lieta-
jtakendur voru alls j-fir 70.0, en
ékki komu allir í mark.
★
. Nýlega lézt í Búrbank í:
í eina skiptið, sem Jeffries var
barinn í rot.
★
Svíai' urðu nýlega heims-
meistarar, í íshockey-leik í
keppni, sem fram fór í Zúrich
í Sviss. Svíar kepptu fimm leiki
og' unnu þá alla. Þeir sigruðu
Sviss í tveim leikjum, 7:2 og
9:1, Þjóðverja í tveim leikjum,
8:6 og 12:2, og Tékka í einum
leik, 5:3. Þeir áttu eftir að
keppa einn leik við Tékka, en,
þá urðu þeir að fara heim vegna
dauða Gottwalds forseta.
Verkswniðjan VIFÍUFEUU
Vestma nnaey jakonur
búsettar í Reykjavík og nágrenni, eru beðnar að mæta aC
stofnfundi fyrirhugaðs kvenfélags Vestmannaeyjakvennai|
í kvöld klukkan 8,30 í V.R., Vonarstræti. *
Nokkrar áhugasamar konur.
I*
Afgreiðsla blaðsins er á Skúlaskeiði 18, Hafnarfirði.
'^'ekið.á móti nýjum, áskrifendum í síma 9352.,