Vísir - 29.09.1953, Blaðsíða 1
41. árg.
Þriðjudaginn 29. september 1953
221. tbl.
Fundur fforustumanna stórveldanna
aftur ræddur í heimsblöðunum.
Frá heimsókn forsetahjónanna til Hafnarfjarðar í fyrradag.
Myndin er tekin í Hellisgerði. Ljósm.: Ljósmyndastofa G Ás-
geisson, H.f.
r
Asbyrgi í hættu statt
vegna sandfoks.
Smíði björgimarskótu Norðurlands
verður boðin út á næstunni.
Rabbafc við Júlíus Havsteen sýsiumann.
Sandfok er orðið áhyggju-
efni Þingeyinga og sennilega
verður þess ekki langt að bíða
að Ásbyrgi sjálft fari í kaf í
sand, ef ekkert verður aðgert.
Eitthvað á þessa leið fórust
Júlíusi Havsteen sýslumanni á
Húsavík orð í viðtali er Vísir
átti við hann í gær.
Sýslumaður kvaðst hafa
miklar og vaxandi áhyggjur af
sandfoki í Norður-Þingeyjar-
sýslu. Þannig teygir Hólssand-
ur sig æ norðar í hverju sunn-
anroki sem kemur og færir sig
æ lengra inn í gróðurlönd
hinnar norðlenzku byggðar.
Verður ekki annað séð, ef ekk-
ert verður aðgert, en að Ax-
arfjörðurinn, einhver gróður-
sælasta og fegursta sveit á
Norðurlandi, verði örfoka á
skömmum tíma og að sand-
auðnin teygi sig þar alla leið til
strandar.
Ásbyrgi, sem á sinn hátt er
friðhelgur reitur í augum
Þingeyinga og einn af fegurstu
og sérkennilegustu stöðum
landsins, getur fyllst af sandi
á fáum árum, ef fjárveitinga-
valdið íslenzka reisir ekki rönd
við í tíma og lætur hefta sand-
fokið. En sandblásturinn er
hvað mestur og hættulegastur
í góðærum þegar sunnan-
vindar geysa og hvorki menn
né gróður eiga sér yfirleitt ills
von.
ttitSH" mr
Frámuna gott tíðarfar.
Tíðarfarið í vor og sumar
hefur verið með einsdæmum
gott í Þingeyjasýslum eftir að
snjóa tók að Teysa. Hlýindi og
stillur voru með mesta móti,
en þó kvaðst sýslumaður muna
eftir jafn hlýjum sumrum eins
og t. d. 1908, 1916, 1933 og
1939, en þvílíkri eindæma
grassprettu sem sl. sumar
kvaðst hann ekki muna eftir.
Það væri ekki aðeins að sprett-
an hafi verið bæði mikil og
skjót í byggð, heldur hafi heið-
ar og fjöll verið hvanngræn
svo að segja jafnóðum og snjóa
leysti. Orsakanna er að leita til
þess að fannþiljur lögðust yfir
jörðina strax sl. haust og hlífðu
henni fyrir frostunum en síðan
gaf vatnsrennslið í leysingun-
um í vor jörðinni og gróðrinum
ærna næringu.
Aflabrögð.
Fiskafli var ágætur í april
og maí , en tók að draga úr
honum er kom fram í júni.
Eftir það hefur ýsu- og þorsk-
afli verið rýr. Aftur á móti
hefur verið um óvenju gengd
af flatfiski þ. e. lúðu og kola,
að ræða.
Sýslumaðurinn sagði að mikil
skarkolaganga hafi verið, allt,
inn á Húsavíkurhöfn svo að
önnur slík hefur þar ekki sézt
um margra ára skeið, eða frá
því hinir brezku togararyð-
kláfar urðu upp miðin við
strendur landsins. Með víkkun
landhelginnar hefur öllu þessu
erlenda togarahyski verið út-
hýzt úr næstu nálægð landsins
og fyrir bragðið rutt braut fyrir
fiskigöngur imr á grunnmiðin
og firði landsins. Þetta gefur
smábátaútgerðinni byr undir
báða vængi og það er ekki að-
eins Norðurland eitt sem á lífs-
(Framh. at 5. síðu)
Beitiskip rekst
á hafísjaka við
*
ísland.
Þær fregnir hafa borizt,
að eitt af herskipum þeim,
sem verið hafa að æfingum
undan norðvesturströnd ís-
lands, liafi rekizt á hansjaka,
og laskazt eitthvað.
Undanfarna daga hefur
veður verið slæmt undan
Vestfjörðum, hvassviðri,
slydda og krapaél. Hefur það
ugglaust torveldað æfingar
þær, sem herskip N.-Atlants
hafsabandalagsins hafa ver-
ið að á þessum slóðum. Vís-
ir hefur frétt, að bandaríska
beitiskipið Worcester hafi
rekizt á hafísjaka undan ís-
landsströndum, laskazt eitt-
hvað, en nokkrir af áhöfn
skipsins hlotið meiðsl. Ekki
er Icunnugt, að neinn hafi
beðið bana við áreksturinn,
né heldur, að skipið liafi orð-
ið fyrir alvarlegu tjóni.
Mý orðsendíng Rússar þar sem vtðurkenning
á Pekingstjórninni er höfuðatriði.
Tekur Churchill forustuna?
Salfiskfram-
íeiðstan 38 924
tomt.
Þann 15. september nam salt-
fiskaflinn frá áramótum sam-
tals 38.924 smálestum, miðað
við fullstaðinn saltfisk.
Er það heldur minni saltfisk-
framleiðsla en á sama tíma i
fyrra, en þá var heildar-salt-
fiskaflinn oi’ðinn 45.499 smá-
lestir.
Af saltfisksafla þessa árs eru
20.872 smálestir bátafiskur, en
18.052 smálestir togarafiskur. í
fyrra varð saltfisksafli togar-
anna aftur meiri en bátanna, en
þá var togaraaflinn 24.214
smálestir, en bátafiskurinn
21.285 smálestir.
VonzkuveÖur á
Vesturlamfi.
Undanfarið hefir verið
slæmt veður á Vestfjörð-
um, slydda eða krapaveður í
byggð með austan eða norð-
austan hvassviðri, en snjókoma
til fjalla.
í gær var lygnara veður
og háskýjað á ísafirði og yfir-
leitt betra veður en verið hefur
undanfarna daga. Þrátt fyrir
kalsaveður hafa engin frost
komið í byggð til þessa.
Ekkert höfðu Isfirðingai'
frétt af heræfingum á Horn-
ströndum, en sjómenn töldu sig
hafa séð mikið af herskiuum úti
fyrir Vestfjörðum og Horn-
ströndum að undanförnu.
Bandarísk herflutningaflug-
.vél fórst í gær nálægt Luisville,
Kentúcky. — 42 menn fórust.
Sendiherrum Vesturveld -
anna í Moskvu var afhent ný i
orðsending síðdegis í gær. Er j
liún svar við orðsendingu, sem !
Vesturveldin sendu ráðstjórn- ,
inni fyrir 4 vikum.
í þeirri orðsendingu var
stungið upp á, að utanríkisráð-
herrar fjórveldanna kæmu
saman til fundar í Lugarno ‘ í
Sviss, og yrði þar lögð megin-
■áherzla á, að ná samkomulagi
um friðarsamninga við Austur-
ríki, því að það gæti orðið til
, þess að greiða fyrir því, að
samningar tækjust um önnur
heimsvandamál. Texti hinnar
nýju orðsendingar ráðstjórnar-
innar hefur ekki enn verið
birtur, en orðrómur komst á
kreik um það í gær, að r.áð-
stjórnin bæi’i fram gagntiliög-
ur um fimmveldafund, b. e. að
fimmta aðildarríkið yrði hið
rauða Kína. Ef svo er og Rúss-
ar halda þeirri kröfu til streitu,
er einskis samkomulags að
vænta, hema breyting verði á,
að því er varðar afstöðuna til
Pekingstjórnarinnar, en eins
og kunnugt er, þá er mjög um
það deilt, hvort hún skuli ia
sess á vettvangi Sameinuðu
þjóðanna sem fulltrúi Kína. —
Bretar og fleiri þjóðir halda því
fram, að stjórnin sé raúnvevu-
lega (de facto) stjórn Kirta og
það sé viðtekin venja, að við-
urkenna ríkisstjórnir, bótt þær
,hafi komist að völdum með
byltingu, ef þær treysta vöid
sín og fara áfram með stjórn,
en Bandaríkjastjórn er alger-
lega andvíg því, að veita Pek-
Saltað í 170 þús,
tn. norianlands.
í vikunni sem leið var saltað
í 2595 tunnur af Norðanlands-
síld og er það afli bátanna, sem
stundað hafa veiðar austur í
hafi.
Nemur heildarsöltunin á
Norðurlandi því orðið 170.933
tunnum, en ekki er vitað hve
mikið bættist við í salt hér í
Faxaflóa í síðustu viku, en um
hina helgina var Faxafióasíld-
in orðin um 40 þúsund tiirmur.
Sonur Gandhis
fer í fangeisL
Fregnir frá S.-Afríku lierma,
að Manilal Gandhi, sonur leið-
togans indverska, muni verða
settur í fangelsi.
Var íiann dæmdur í 50 punda
sekt og 50 daga fangelsi til
vara — fyrir að brjóta kyn-
þáttalöggjöf Malans. Kvaðst
Gandhi heldur vilja fara í fang-
elsi en að greiða sektina, og er
hann líkur föður sínum að því
leyti a. m. k.
ingstjórninni viðurkenningu.
Það er fráleitt nein tilvilj.un,
að brezk blöð hafa vakið máls
á þessu af nýju. Times ræðir
málið í morgun og viðurkenn-
ir, að í sambandi við viður-
kenningu á Pekingstjórn'iuni.
hafi risið fleiri vandamál en
vanalega, þegar um það sé rætt
að veita ríki viðurltenningu, og
það sé meira tilfinningamál en.
vanalega, en þar fyrir megi
ekki loka augunum fyrir því,
að finna verði leið til samstarfs
við þessa þjóð, éigi síður ea
aðrar, því að „öll búum við í
sama heimi“.
Churcliill og OBrien.
Þá hefur vakið mikið umtal,
að Sir Churchill hefur birt
greinargerð út af ummælum.
O’Brien, fráfarandi forseta
brezka verklýðsfií-lagasam-
bandsins, sem sagði að það
hefði verið ágreiningur milli
helztu ráðherra Churchills og
hans um tillögur hans varðandi
fund æðstu manna fjórVeld-
anna, frekara en lasleiki hans,
sem olli því, að Bermudaráð-
stefnan var ekki haldin, og að
um undanhald var að ræða á
Washingtonráðstefnunni. Þessu
neitar Sir Winston, segir engan
ágreining hafa verið innan
stjórnarinnar brezku, þótt hún
hafi slakað til á Washington-
fundinum, sem haldinn var í.
stað þeirrar, sem halda átti á
Bermuda, og fallist á að fara
aðra leið, þ. e. að utanríkisráð-
herrar Fjórveldanna kæmu sam
an í stað æðstu manna þeirra.
AfstaSan í Bandaríkjunum.
Yorksire Post og fleiri íhalds-
blöð verja Churchill í þessu.
máli og segja, að það hafi ver-
ið hikandi stefna Bandaríkj-
anna, sem hafi valdið, að ekki
var farið að ráði Sir Winstons.
Margar orsakir hafi legið til
þess, persónuleg skoðun Johns
Foster Dulles.McCarthystefnan,
harðnandi afstaða í Bandaríkj-
unum gegn Rússum, og metn-
aður, þar sem litið mundi verða
,á það, sem Bretar hefðu tekið
forustuna í heimsmálunum, ef
stefna þeirra yrði ríkjandi. — í
einu blaðinu er Sir Winston
hvattur til þess, að láta Bret-
land taka forystuna til lausn-
ar heimsvandamálanna.
Truman varar við
„nýju þjóðernissinnunum“.
Truman flutti ræðu í gær og
lagði til, að samkomulag yrði
gert milli begggja aðalflokk-
anna um utanríkisstefnu Banda
ríkjanna, er byggðist á „eigin
styrk og starfsemi við bandam.“
Truman varaði við hinum „nýju
þjóðernissinnum“, McCarthy-
sinnum og fl„ sem væri fylgj-
endur gömlu innilokunarstefn-
unnai’, en hefðu klæðst nýjum
flíkum.