Vísir - 03.11.1953, Blaðsíða 4

cfpf""-:
visir
Þriðiudaginn 3.;nóvember 1953.
, WISI3R
UAGBIiAfií ^
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstrætí 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGAFAN VÍSIR HJ\
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimfíi linur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
StiWentará&skösmngariiar.
Er karlmonnum
Fróðlegar umrsedur í dönsku kveníeiagi.
Fyrir skömmu var haldinn' sparsemi að öllu leyti. Og of t
:;.>-fv**<
umræðufundur í dönsku kven^-
félagi og ungur, rithöfundur
hélt þar ræðu og drap á. að
karlmörmunum virtist hú or'ðið
vera ofaukið á heimilunum.
Hann sagði margt, sem bófctu
fjarstæða, en var þó nógu
spaugilegt að hlusta á. Kona,
sem vinnur í tóbaksverksmiðju
deildi töluvert við hann og gátu
þau ekki komið sér saman imi
h'vernig ætti að leysa varida-
málið um hússtörfin og vinnu
utan heímilis. Eitt voru bau þó
sammála um og það var að
karlmáðurinh ætti að hialpa til
heima, þegar konan hefði at-
vinnu vitan heimilis. Sömu rétt-
indi út á við og sömu réítindi
og skyldur heima.
vérður ósamlyndisút úr vand-- Nýstár,egur félagsskapur.
ræðum i peningarhálum og þáj. Fyrir nokkru var stofnaður
verður ánægari lítil.Hélt hún hér í bæ nýr og all-óveniulegur
því íram að 5 daga vinnuvika félagsskapur, sem ber: nafnið
væri úrlausnin. Filmía. Félag ]«tta mun leggja
Svo þyrfti fólk að leggja níð- kaWJ á að útve«a U1 sýninsa fyr"
RithöfUndinum leizt ekki á
það hversu útivinna ágerðist.
Sagði að vélarnar hefði alger-
lega brugðist þeim vonum, sem
við þær voru bundnar og ekki
losað menn við erfiði. Fólk yrði
Alaugardaginn var efnt til kosnmga í stúdentaráð Háskólans,
eins og venja er á hverju hausti. Um mörg undanfarin ár
haf a flokkar þeir verið f jorir, sem hafa boðið fram lista viS
kosningar þessar, og Váka, félag lýðræðissinnaðra stúdenta,
liefur jafnan verið mannflest og haít meirihluta ráðsins síðustu
árin. En að þessu sinni bættist fimhiti flokkurinn í hópinn,
IÞjóðvarnarflokkurinn, og fékk hanri milli 80 'og 90 atkvæði við
' kosninguna og einn;íulltr»a kiörinn.
.; Úrslitin uröu annars á þá leið, aS atkvæSatala hinna flokk-j
:^nna var.að heita má óbreytt, og raunar alveg óbreytt hjá; jf™*far horíur
rfveim þeirra, svö að aukningin á fjölda stúdenta fór til hinsj
:".rnýja flokks. Virðist það benda til þess, að hann eigi nokkur
r ítök í mönnum, og jafnvel meiri hjá yngri kynslóðinni, sem
; -er ekki^enn farin að gahga almennt að kjörborðinu, en hirtni
¦eldri. Er það og í samræmi við það, sem jafnan hefur orðið
upp a teningnum hér og viðar, að nýjar stefnur eiga oft mestu
fylgi að fagna hjá þeim, sem yngri eru og auðveldara að
Ihræra í en hinum eldri, er hafa að mestu leyti látið reynsluna
um aS móta skoðaiiir ;ínar í st.iórnmálum og flestum öðrum
«e£num.
Fyrir kosningarnar til stúderitaráðs var reynt að koma á
]kosningabandalagi milli þjóðvarnarmanna í Háskólanum bg
í iveggja annarra flokka, er báru þar fram lista, kommúnista og
krata. Munu hinir síðastnefndu hafa átt upptökin að því, að
creynt var áð- koma bandalagi þessU á laggir, en svör þjóð-
varnarliðsins var það, að það vildi ekkert bandalag, nema
kommúnistar væru aðilar að því einnig. Var því um sömu
svör að fæða og á Alþingi, þegar efnt var til nefndakosninga
jþar. Þjóðvarnarmönnum á þingi rann blóðið til ákyldunnar,
þegar ætlunin var að gera áhrif kommúnista sem minnst, og
.skárust þar af leiðandi úr leik.
„ÞjóðvÖrn" er fagurt orð, og getur laðað að sér ýmsa menn,
¦er gera sér ekki grein fyrir því, að flokkurinn, er ber það nafn,
álítur að framkvæma eigi varnir þjóðarinnar með öðrum
;hætti en raunhæft er. Þeir telja, að á hættutímum eigi vömin
að felast í því, að hafa landið sem opnast fyrir, svo að það geti
i rauninni orði'5.auðunnin bráð hverri þeirri þjóð, er kynni aS
girnast það.
Hitt er annaö mál, sem Vísir hefur aldréi neitað, að þjóð og
-tungu gétur stafað hætta af dvöl erlends herliðs í landinu, en
það er þá komið undir hverjum einstaklingi, hver áhrifin verð'a.
Áhrifin verða ekki'fjarlægð með því einu, ,að herliðið hverfíj-ef
Jandi brott, því að svo mikil eru samskiptin viS umheimmn
'h'vort sem er. Menn hlusta eftir sem áður á erlent útvarp,
£}á"erlehdar kvikmyndir og þar fram eftir götunum, svo að
líættan .yrSi ekki úr söguhni.
ÞaS Iþarf ekki aS stofna Þjóðvarnarflokk hér á landi, til
þess að vernda tunguna eða þjóðernið. Það þarf heldur ekki
ur þá venju að vera alltaf að
elda. Nota heldur niðursoðinn
mat. — En að sjálfsögðu ætti
allir að hjálpast að heima. Og
ir félagsmenn gamlar kvikiiiyiwl-
ir, scra minnisstæðar eru eða
þj'kja listrænni eu gengur og
gerist um kvikmyndir. Takmark-
aSur ijöldi máhhs fær inngöngu i
fleiri hjálpargög'n á heimilinu t'élag þetta gegn iilteknu árgjaldi,
væri riauðsyn. j en þar í niot komá' syö áílmarg-
Önnur kona hélt því fram.aS ar sýningar á velri á úrvalsmynd
n , .. . iim, sem hingað eru útvegaSar,
5 daga vmnuvika væri engm '¦ .,° ¦ °, ...'
^,. . ..,, , \.l , aðáliega með aðstoo og velvilja
lausn. Þa væri ollu ákotið *>dans)a kvikmymlasat'nsins (Stat-
frest til laugardags og yrði þá!cn., Filn)museU]TX). Fyrjr fáum
ekki frelsi til neins. Hún hélt dögum i'ór t'ram tyrsta sýning
því fram að það væri afleitt að :þ>Ssí! 'iélaw, og; hefi.r ThS rita'ð
konur byrfti að vinna úti. eftiri'arandi uin hana:
Heimilið yrði þá lítið heimilis- j
legt — og fyrst einhver þyrfti
aS vera heima, væri það eðlilegt
að móðrin gerði það. Hún væri
bezt fallin til að sinna börnun-
uœ.
Kvenréttmda-kona lét þess
getið að „kvenirelsi" þýddi alls
ekki þaS, að konur ætti endi-
gjarnan hverfa aftur. til heim-
ilanna.
p P3pplrsp0kageröin W
; Vtttutig 3, AUik.yappirspalœ*
I
mmm

nú aS velja um þaS hvort það'lega aS vinna úti. Þær mætti
vildi vinna úti eSa heima og
taldi aS menn hefSi nú þegar
áttað sig á þessu, því að flesta
langaði til að geta búið á húsi
út af fyrir sig og 'eignast reglvi-
legt heimili.
Sjálfur vinn eg heima, en
verð áS vinna tólf tíma á dag
til þess aS hafa í mig og á! Eg
er því þó algerlega meðmælfur
;>.rlmenn vinni. hei.ma!
5 daga vinnuvika. ¦.
TóbaksgerSarkonunni þótti
ótrúlegt aS konur hættvi aS
vinna úti. Ef þær hætti því,
þvrfti heimilín að Pæta vtnjs+n
-m
O^
Margt er sSstítið
Hvert fara dúfurnar í
New York til að deyjar
Hreíngernðngarmeein Seysfy gátuna.
að stofna Þjóðvarnarflokk til að óska þess, aö varnarliðið borgarinnar færu til þess að
hverfi héðan eins skjótt og unnt verðiir, því að slík var óskjdeyja, en nú virðist málið upp-
ananna, löngu áður en sá flokkur varð til. En Þjóðvarnarflokk- iýst,
urinn er þó nauðsýnlegur fyrir þá, sem vilja styðja kommún-
ista, án þess að gariga undir fána þeirra. Stúdentaráðskosn- Fvrir nokkru fundu gólf-
ingarnar sýna, aS þeim, betur blekking en verða ætti meðal Þvotta- og hreinsunarmenn
skynsamra mannaf • 'svar við Þessu, er þeini vár fal-
ið aS hreinsa Daly's leikhúsið
- við 63. göfu, ériþa'ð íiafSi verið
lokað í-10 ár. Þar fundUíst hrúg
TF^að er ekki vanzalaust, aS ekki skuli vera nerriá"" ein sund-
Margir New York-búar höfðu fela hreingermngafélögum að
velt því fyrir sér, hvert dúfur annast hreingerningar í stór-
Sundlaug fyrir Vesturbæinn.
höll og ein útílaug hér í bænum, sem allir eiga aðgang 'aS."
Bærinn hefur stækkað svo á síðustu árum, að þörf er fleir'i
slíkra íþróttastaða — og ekki aSeins-". yegnai þfess,. hve íbúa.rnú'
¦eru míklu fleiri en áðui:, héldur og af þe'im sokum, að' byggðin
hefur þanizt svo úty aS það getur tékið, margar klúkkustuncíJi*
íy-rir menn að'komast að og'frá suridlaug eSa ' holl,;'. ef þeíír
eiga ekki sitt eigið farartæki og' geta föriS, þegar yi'tað er, ;að
aðsókn er minnst.
En á þessu mun nú verða breyting fljótlega, því að nú
verður senn hafrzt handa um aS gera sundlaug í þeim hluta
bæjarins, sem einna lengst er frá Sundhöllinni og sundlauguri-
um. Vesturbærinn er út úr í þessu efni, og liggur hann þó betur
við m^í-gum helztu miðstöðyura bæjaríns en aðrír bæjarhlutar.
Hafa Ó3í:i. um það, að komiS yrði upp laug þar, drðið æ tíðari
á síðustu árum, enda er nú svo komiS, að bærinn og félaga-
samtök hafa tekiS höndum saman um að koma upp laug þar
vestra. Það er kráfa menningarþjóðfélags að hafa sem fiestar
'sundiáúgar og ^^^jj^'j"j^^,.;'y3f^^.J.l>f^,J^ íY.bæhYm'
þegar vesturbæjaflaugin verður -tekin.í nqtkun. „.,
ur af idauðuiri' dúfum i' Mjóm-
syeitargryfju leikhússiris, á
svölum og leiksviði. Það tók
marga daga aS : komá 'fugla-
ræksnunurií út; ' ...... • "-
Annars virðars,t í'lesíir h.reins-
unarmenn, sem yinna-ií. skýia-
kljúfum ÍXTew York, vera Slav-
ar, en flestir þeirra voru heim-
ilislausir í Evrópu eftir styrj-
aldir og ofsóknir. Þeir eru
sagðir þravitseigir við starf. sitt
pg heiðarlegir. Nýlega kom það
fyrir, að slavnesk gólfþvotta-
kona fann 28 þúsund dollara
bak við samlagningavél gjald-
kera í einum banka borgarinn-
ar. Hún skilaði fénu umsvifa-
laust á næstu lögregíustöð.
Gamlar minningar.
Þa'ð var aS ýmsu leyti ný-
stárlegt að sjá hinar gömlu-myrid-
ir, éf svo vmdariega mætti a'ð
orði kveða, sem Filmía lét sýna
okkur í Tjarnarbíói á snnnudag.
Það fór heldur ekki hjá þvi, að
þær vektu gamlar endurminning-
ar frá þeim tíma, er livér kvik-
myndasýning var manrii ævintýr,
en ekki vonbrigði, eins og oft á
sér sta'ð nv'i. Að vísu var myndin
frá 1910 (kaflar úr Álfhól)
fjarska ófullkomin, eins og von-
legt er, hreyfingar undarlega
hraðar og látbragð leikenda allt
meS öSrum hætti en við teljum
„comme il faut" í dag. En hva'ð
um þaS. Þessi mynd er skemmti-
legt sýnishorn af kvikmyndun-
um, eins og þær gerSust fyrir
riimum 40 árvim, eða þegar for-
eldrar okkar voru í blóma lífs-
ius. Hún hefur ótvírætt nienn-
ingarsögulegt gildi, og þess vegna
var vel til fundið h,já Filmíu að
gefa. okkur kost á að sjá haria.
' Jeanne d'Árc.
Hin myndin, sem sýnd var, var
nýrri aí' nálinni, eii þó komin
til ára sinna, e'ða frá árinu 1928,
og þögul. Geypimunur cr á leikn-
um í þöglum myndum og talmynd
vmi, eins og aS líkum lætur; í
hinum þöglu myndum varð ílest
að gerast með látbragði og svij)-
brigðum í miklu rikari mæli eu
nú cv, enda er það oft svo, aS
hæfileikasnauðir , leikarar vaSa
uppi i kvikmyndum niitimans,
fyrir þá sök einá, að þeir eru
vel vaxnir eða sérlega Ijótif eða
laglegir ,eftir atvikum. Váfalaust
gerSu þöglu myndirnar miklu
meiri kröfur til leikaranna, og
þar reyndi tvimælalaust meira á
hæfni þeirra og kunnáttu en nú
gerist. Hitt er svo annaS mái,
að nú eru menn orSnir tálmynd-
fyrir að gera hreint í,um svo vanir, aS manni finnst
eitthvaS vanta, þegar ekkert hljóð
heyrist, en stuttorSir skýringar-
textar fylla í eySurnar. Jeanne
d'Arc er vel leikin mynd, á þvi
er enginn vafi, enda þótti Drey-
er, kvikriiyndastjórinn danski,
sem stjórnaði' upptðkunni, mikill
snillingur. -
Ofmikið .-.:¦; i '
Stúlkan, sem lék hina heilögu
JÓliönnu, lýsfr fádæma vel kvöl
hennar og kvíða viS yfirheyrsl-
urnar, samtimis þyí, sem mynd-
jn speglár mannvonzku, óréttlæti
og ræfildóm þeirra, sem sakfelldu
hana. En frá minu sjónarmiSi
séS vaí samt brennau sjálf álltof
langdregin, svo langvinn, aS livm
jaSraði viS gælur viS sadisma.
Það er ekki gaman a'ð sjá mann-
eskju uppi á bálkesti, enda þótt
á kvikmynd sé, þar sem hún er
aS hálfkáfna í reyk, áður en eld-
hýsum sínum, en sú vinna er
öll unnin á næturnar. Eitt
stærsta félagið í þessari grein
héitir Handi-Man Company,
og fær það um 4 millj. dollara
á ári
Lever- Crowell-Collier, Gén-
eral: Motors, Cotton Exehange,
Hudson-Terminal og Cartiér-
stórhýsunum, en auk þessa
annast félagið hreingerningar í
um 200 bönkum og útbúum.
Hreingerningamenn geta
stundum lent í klípu,;ekki sízt
er þeir koma fxá vinnu Binni
um svipað. leytj ogarinað fólk
fer á fætur. Eitt sinnívar einn
þeirra, að' læsa útidyrahurð
banka á eftir sér eldsnemma
um morgun. er. lögregluþjónn
gekk þar hjá. Sá hélt, að þar
væri innbrotsþjófur á ferðinni,
og greiddi honum höfuðhögg
með' kylfu sinni. Hann vaYð
vitanlega að biðjast afsökunar,
en þetta yar þó alveg spaug-
lavist fyrii* hreingerninga-
manninn, sem kunni ekki að
meí.a
'Érestír %igendur- skýjakljúfa'-Iolk'riu ströngu riætufverki
þess\konar rneðferð, aðj urinn magnari.'pt.t -er .svo.ann-
áð mál,i,aS þessi ítalska Stúllca,