Vísir - 18.03.1954, Blaðsíða 4

4
VISIB
Fimmtudaginn 18, marz 1954
á-íllíi DAGBLAÐ ;U.
, í | Ritstjóri: Hersteinn Pálsson,
j I Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
i Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR HF.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur).
Lausasala I króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Glæsifeg kosningaurslit.
Igær bárust á öldum ljósvakans út um allan heim úrslit í
kosningum þeim, sem fram fóru til Æðsta ráðs Sovét-
ríkjanna s. 1. sunnudag. Hér heima hlýddu menn með andagt
á þessar fréttir, enda virðist kjörsókn í Rússlandi vera með
meiri glæsibrag en hér tíðkast, eða í nokkru öðru landi, sem við
höfum öruggar fregnir af.
Æðsta ráð Sovétríkjanna mun vera eins konar „þing“, og
þar sem þingkosningar þykja jafnan nokkur tíðindi, var og að
vænta að Rússar fjölmenntu á kjörstað. Það gerðu þeir líka
með þeim ódæmum, að hvorki meira eða minna en 99,98% —
níutíu og níu komma níutíu og átta prósent — neyttu atkvæðis-
, réttar síns, og þarf af kusu 99% frambjóðendurna, sem allir
voru úr Kommúnistaflokki Rússlands, eða þá menn, sem yfir-
völdin í Kreml telja cjiætt að sitja hið óvenjulega og furðulega
þing austur í Moskvu.
Fyrr má nú vera stjórnmálaáhuginn, hugsa margir í hinum
,,kapitalistísku“ Vesturlöndum. Þarna hafa þeir Malenkov,
Molotov, Bulganin og hvað þeir heita, unnið afrek, sem meiia
að segja Göbbels heitinn aldrei gat látið sig dreyma um.
90% eða jafnvel 95% voru ekki óalgengar tölur, þegar áróðurs-
meistarar nazista þurftu að láta „þjóðarviljann“ koma í ljós,
en slíkt óskaplegt aðstreymi að kjörstað, sem Ukrainumenn,
Kazakstanbúar og hinir ýmsu þjóðflokkar Síberíu buðu upp á
um síðustu helgi, töldu Göbbels og félagar hans ekki innan
ramma veruleikans.
Auðvitað brosa menn hér á íslandi að þess konar sjónar-
spili. Þessi „kosningaþátttaka er vitaskuld út í hött, enda þótt
Jóhannesi úr Kötlum og öðrum austurförum þyki hún ákaflega
sennileg og beri vott um sérlegan stjórnmálaþroska fólks þess,
sem byggir hið víðáttumikla ríki Malenkovs. Fréttamenn, sem
kunnugir eru háttum austur í Rússlandi, telja, að kosning
þessi geti tæpast komið neinum á óvart. Að minnsta kosti gat
það aldrei leikið á tveim tungum, hverjir yrðu fulltrúar á hinu
nýja þingi, því að ekki var nema um einn lista að ræða.
Hér í hinum vestræna heimi geta kosningar oft orðið tví-
sýnar, og oft svo harðsóttar, að menn vaka alla nottina til þess
að fylgjast með úrslitunum. Hér er ýmissa kosta völ, og
mönnum stendur alls ekki á sama um, hverjir sitji á Alþingi,
eða Stórþinginu norska, svo að dæmi séu nefnd. Hins vegar er
það ekki trúlegt, að hinir óbreyttu borgarar hins víðlenda ríkis
kommúnismans verði vansvefta af að hlýða á kosningaúrslit,
sem fyrirfram eru gefin. Þó getur vel verið, að almenningvr
þar í landi fyigist af geysilegum áhuga með atkvæðatalningu, —
það er svo margt skrítið i kýrhausnum.
Á sínum tíma létu rússnesk stjórnarvöld fram fara „þjóðar-
atkvæðagreiðslu“ í Eystrasaltslöndunum um það, hvort þau
vildu „hoppa þegjandi-og- hljóðlaust inn í sósíalismann", eins
og Halldór Kiljan Laxness orðaði þetta við arináð tækifæri.
Úrslit þeirrar „atkvæðagreiðslu" sönnuðu, svo ekki varð um
villzt, að yfirgnæfandi meirihluti, 90 eða 95% kjósenda, óskuðu
þess eindregið að. láta innlima sig í sælu þá, sem Rússar eru
aðnjótandi í heimalandi sínu. Illkvittnir menn í vesturhluta
Evrópu leyfðu sér að efast um, að allt væri með feldu u.n
atkvæðagreiðslu þessa, en þessar raddir efasemdanna hljóta
nú að' þagna, eftir al5 kunngerð hafa verið úrslitin til hinna
nýafstöðnu þingkosninga í Rússlandi. Slíkur er áhugi manna á
stjórnmálasviðinu í föðurlandi sósíalismanns, og punktum og
basta.
En um leið og við brosum að þessum fréttum, skulum við
vera þéss minnug, að það er þetta fyrirkomulag, — einn listl
við kosningar og 99,98% þátttaka, — sem þeir Brynjólfur
Bjarnascn og Einar Olgeirsson telja, að okkur henti bezt. AÖ
þessu vinna þeir baki brptnu og neyta til þess alli-a ráða.
Þetta er „lýðræðí“ það, sem þeir berjast fyrir, bæði í Þjóð-
viljanum og hinum ýmsu gerfisamtökum, hreyfingum og öðrum
dulargerfum, sem þeir beita til þess að villa mönnum sýn.
Þetta eru þeir lærdómar sem við getum dregið af „kosningum“
í Rússlandi, — um leið og við hlæjum.
1 ...... ★★ ,
Hvað
cr
NÍTT
kíHkm^4aheimmm t
Svíar færa út kvíarnai*
á sviði kvikmyndagerðar.
Framleiðslan mikrl í ár, eg tafiin sambærileg
viÖ það bezta annars staöar.
Bergmáli hefur borizt eftirfar-
andi bréf:
„Bergmál hefur nýlega verið
að ræða um hreinsun gangstétta,
og þar sem ælla má að inálið sé
ekki að fullu útrætt, treysti ég
þvi, að það þoli einn smápislil
lil viðbótar.
Kvikmyndagerð í Svíþjóð
"”dur með miklum blóma um
þessar mundir, framleiðslan
mikil og gæðin talin sambæri-
leg við það bezta, sem unnið er
á því sviði í öðrum löndum.
Sænsk kvikmyndagerð stend-
ur á gömlum merg, eins og
mörgum er kunnugt, og flestir
kannast við nafnið Victor Sjö-
ström í því sambandi. Þá er það
og kunnara en frá þurfi að
segja, hve Svíar hafa lagt til
marga liðtæka leikara á þessu
sviði, svo og Lars Hanson hér
áður fyrr, Gösta Ekman, að ó-
„Barrabas“
á kvikmynd.
Myndin „Marianne“ hefur
valdið miklum deilum. Hún
segir frá skólastúlku, sem fer
að heiman og býr með sadist-
ískum ljósmyndara. Egil Holm-
sen er leikstjóri, en Margit
Carlquist, leikkona við Kon-
unglega leikhúsið í Stokkhólmi,
leikur skólastúlkuna, en Isa
Quensel móður hennar.
Þá hefur allmikið verið gert
að því að gera kvikmyndir eft-
ir frægum, sænskum skáld-
verkum, svo sem „Barraþas",
Nú vill Shelley
Winters skilja.
Það vakti nokkra athygli
fyrir skömmu, að Shelley Wint-
ers, leikkona í Hollywood til-
kynnti, að nú vildi hún skilja
við mann sinn, ítalann Vittorio
Gassmann.
Sjálf segir Shelley Winters,
að Gassmann sé „ískaldur
sjálfshyggjumaður“, en hitt
þykir mörgum sennilegra, að
hann mun hafa orðið ástfang-
inn af ítölsku leikkonunni
Önnu Maríu Ferrero, en þau
léku saman í Hamlet nýverið.
Shelley Winters heldur því og
fram, að Gassmann hafi
kvænzt sér auglýsingaskyni, og
er það heldur ekki ósennilegt.
gleymdum Gretu Garbo og eftir Par Lagerkvist, og eftir
Ingri Bergman, svo að nokkur verkum Harry Martinsons og
nöfn séu nefnd. Sigrid Siwertz, sem er með-
Meðal kvikmynda þeirra, limur sænsku akademiunnar.
sem sænsk félög hafa gert í ár,
ber „Ævintýrið mikla“ hátt, en
þá mynd tók félagið Sandrew-
Bauman Film. Leikstjórinn í
þeirri mynd heitir Arne Sucks-
dorff, en hann er frægur fyrir
snjallar, stuttar kvikmyndir, en
ein þeirra hlaut verðlaun á
kvikmyndasýningu í Cannes í
fyrra. Þetta er fyrsta ,,langa“
kvikmyndin, sem hann stjórn-
ar, en hún er eins konar lof-
söngur til sænskrar náttúru-
fegurðar. Meginviðfangsefni
myndarinnar er ævintýrið
mikla, lífið sjálft, og hún segir
frá lífinu í litl.um, sænskum
taóndabæ og baráttu dýranna í
skógunum mildu. Þar bregður
Sucksdorff upp myndum af
sólargeislum, sem smjúga gegn-
um grænt skógarlimið, grönnum
bjárkarstofnum og hinni mildu,
hvítu móðu yfir vatninu.
I
Poppe í
1 aðalhluverki.
j Af öðrum toga spunnin er
myndin „Trúðurinn“, sem
j einnig er tekin af Sandrew-
|Bauman Film, en hún segir
sögu fjölleikaflokks. Leikstjóri
| er Ingmar Bergman, en aðal-
/ hlutverkin hafa þau á hendi
Ake Grönberg, Monika Tretow,
Harriet. Andersson og Hasse
Ekman.
Þá má nefna gamanmyndina
„Dansi, dansi, dúkkan mín“ frá
Svensk Filminustri. Nils
Poppe, sem er reykvískum bíó-
gestum að góðu kunnur, leikur
þar bai'nakennara, sem hefur
mikinn áhuga á að leysa glæpa-
mál, en hlýtur litlar þakkir
j lögreglunnar fyrir. Martin
Söderhjelm hefur stjórnað
kvikmyndatökunni.
Sama félag hefur einnig lát-
ið taka myndina „Frumsýn-
irig“, sem fjallar um létt
skemmtiatriði á leiksviði
Stokkhólms og víðar. Handrit
að myndinni gérði Hferbert
Grevenius, kunnur, sænskur
rithöfundur.. Leikstjóri er
Hásse; Ekman. Aðalhlutverkin
eru í höndum Maj-Britt Nils-
son, Per Oscarsson og Sven-
Eric Gamble.
Þetta er ekki Marilyo
Monroe, heldur leikkona" að
nafni Mamie van Doren.
Hún þykir líkjast hinni frægu
Marilyn, en þessi stúlka vekur
jafnframt á sér athygli fyrir
að segja um Marilyn, að hún sé
„sauðmeinlaus“, hvað sem það
á annars að þýða. Hitt er annað
mál, að þeir eru fjölda margir,
sem telja þessa stúlku sízt ó-
viðkunr.anlegri að' sjá.
Bærinn hjálpi til.
Auðvitað á það að veva skylda
ibúa húsanna — eiganda eða
leigjenda eftir atvikum, að gera
hreint fyrir sínum dyrum, og
virðist eðilegast að telja það til
óhjákvæmilegra heimilisstarfa,
hvort heídur er að moka snjó
af gangstéttum, eða sópa rusl af
þeim eða öðrum stöðum í kring-
um húsið. Hins vegar væri það
vel til fallið, að bærinn létti und-
ir þennan snjómokstur borgar-
anna þegar mikill snjór hefur
fallið, með því að láta litla snjó-
ýtu, sem sérstaklega væri til þess
gerð, fara eftir gangstéttum fjöl-
farinna umferðargatna, eða svo
víða, sem unnt væri, og ryðja að-
almagni snjóbyngjanna út af
gangstéttunum, svo að auðveld-
ara verði um fullnaðar hreinsun.
Aukið á erfiðleikana.
En þvert á móti þessári fyrir-
greiðslu, hafa þótt nokkur brögð
að því, að þeim sem stjórna snjó-
mokstursvélum bæjarins, sem
rvðja göturnar fyrir bilaumferð-
ina.hætti oft til að ryðja snjó til
beggja handa upp á gangstéttirn-
ar, og jafnvel fast að húsveggj-
um þar sem engar gangstéttir
eru, og hef ég heyrt kvartanir
um þetta frá síðasta snjómokstri
— hinum eina á vetrinum, sem
nokkrum óþægindum hefur vald-
ið.
Aðeins athugaleysi.
Eg tel líklegt að þessi ágengni
við borgarana, stafi venjulegast
frernur af vangá en kæruleysi eða
ásetningi, og ættu stjórnendur
moksturstækjanna að vera vel á
verði í þessu efni, því að líklegt
má telja, að það dragi úr áhuga
manna að hreinsa í kringum liús
sin, hvort heldur er snjór eða'
annað, ef þeim er gert erfitt fyrir
um það á einhvern hátt, og al-
gerlega að þarflausu.
Bílar á gangstéttum.
Annað er það, sem getur gert
mönnum erfitt fyrir um hreinheli
kringum lms sín, en það er sá
■ livimleiði ósiður allmargra bíla-
| j eigenda, eða bilstjóra, að leggja
bílum sínum upp, á gangstéttir
lijá húsiim, þar sem þeir eiga
ekkert eríndi, og jafnvel alveg
upp að húsveggjum og kjallara-
gluggum, þar sem engar gang-
stéttir eru, og taka sér þar oft
fast „stæði“ um lengri tíma með-
áii þeir sinna einliverjum störf-
um í nágrenninu, í stað þess að
taka á sig; nolckra metra göngiii
með því að fara með bíl sinn á
eitthvert Jiinna skipnlögðu bil-
stæða.
3 Veður í Indókína hefur batn
að og Frakkar hert flugvéla-
árásír. Aðallega er um stór-
skotaliðsársir af beggja
hálfu að ræða sem stendur.
Hreinn ósiður.
Þessir menn virðast ekki gera
ser grein fyrir þvi, — og bregð-
ast jafnvel illa við ef að er fund-
ið —, að með þessum átroðningi
valda þeir fólki oft ýmiskonar
leiðindunr og óþægindum, svo
sem t. d. að birgja fyrir birtu og
utsýni hjá þeim, sem í kjöllur-
um búa — eða vinna. Hindra
hreinsun gangstétta og þrengja að.
umferðinni um þær. Og loks
Iiindra þeir bíleigendur, sem í
liúsinu kunna að búa, frá að
komast að með bila sína, áð sinu
eigin heimili, þar sem þeir þó
ættu að hafa nokkur forréttindi