Vísir - 16.06.1954, Blaðsíða 4

4
VÍSIR
Svéinn Tryggvason, framkvæmdastjóri:
Miðvikudaginn 18. júní 1954
Landbúnaðurinn á lyðveldisárunum.
Ekkert einstakt atriði gefur
þjóð eins sterkan rétt til sjálf-
stæðis og það, á hvern hátt hún
snýr sér að úrlausn verkefna
híns daglega lífs. Þjóð sem
annað hvort finnur sér engin
verkefni eða er ekki þeim
vanda vaxinn að leysa úr verk-
efnunum á þann hátt að til
iramfara horfi, þegnunum tii
íarsældar, á naumast skilið að
heita sjálfstæð þjóð. Þá dugai
henni ekki forn, söguleg arf-
ieifð né fagurt og gjöfult land.
Saga íslenzku þjóðarinnar og
.sjálfstæðis hennar er jafnframt
saga atvinnuveganna og þá
fyrst og fremst landbúnaðarins.
Þar verður skini og skúrum
ekki skipt á milli. Þegar saga
þjóðarinnar varð risminnst á
hið sama við um sögu land-
búnaðarins. Það er þá auðvitað
•eðlilegt að framfarirnar og við-
leitnin í átt til framfara, í mál-
um landbúnaðarins, verði einna
mestar með vaxandi sjálf-
stæðiskennd þjóðarinnar og
auknu sjálfsforræði.
Þegar við nú þessa dagana
höldum upp á tíu ára afmæíi
Jýðveldis vors er ekki óeðlilegt
■að við lítum aftur í tímann og
gerum okkur ljóst, hver sá
þroski er sem þetta 10 ára
gamla barn hefur náð. Og eí
landbúnaðurinn getur taiist
mælikvarði á lífskjör og
þroska-braut þessa barns, þá
þurfum við ekki að óttast um
framtíðina. Því ég býst við, að
þrátt fyrir allt og allt, hafi
aldrei verið meira lífsfjör ne
framfaravilji í íslenzkum sveit-
um en einmitt nú. Að þessu
langar mig til að leiða nokkur
rök, svo orð mín verði ekki
taldir staðlausir stafir.
Lög sem Alþingi íslendinga
semur getur jafnan talist speg-
ilmynd af þeim framkvæmdum
og breytingum er verða 1 land-
inu á hverjum tima. Á þessurn
10 árum hafa ýms lög verið
sett sem valdið hafa stórbreyt-
ingum á sviði landbúnaðarins.
Skulu hér nokkur nefnd, tekm
af handahófi: Lögin um Jarð-
ræktar- og húsagerðarsam-
þykktir í sveitum voru sam-
þykkt 1945. Lög þessi gera
búnaðarsamböndum mögulegt
að sjá um ræktunarfram-
kvæmdir sem bændur gætu
naumast eða ekki ráðið við af
eigin ramleik. Nú eru starfandi
66 ræktunarsambönd er hafa
um 40 skurðgröfur og fjölda
stærri dráttarvéla í þjónustu
sinni. Óhætt mun að fullyrða að
þann mikla ræktunaráhuga er
nú ríkir í sveitum landsins má
rekja til setningu þessara laga,
eða að hún hefur, að minnsta
Sveinn Tryggvason,
framkvæmdastjóri Fram-
leiðsluráðs landbúnaðarins.
kosti ýtt mjög undir möguleik-
ana á því að koma í rækt lands-
stærðum sem áður virtust óvið-
ráðanleg.
Þá ber að nefna lögin um
landnám, nýbyggðir og endur-
byggingar í sveitum, er tóku
gildi 1946. Með þeim lögum
var sköpuð aðstaða til þess að
hið opinbera, nýbýlastjórn,
annist landútvegun og fram-
kvæmdi ræktunarundirbúning
til aukningu byggðarinnar þar
sem um samfelda og mikil
ræktunarskilyrði er að ræða og
búskaparskilyrði teljast góð.
Til þessara framkvæmda
leggur ríkissjóður 2,5 milijónir
króna árlega í 10 ár. Hefur
þessi árin verið unnið ötullega
að byggingu nýbýla undir for-
ystu hins dugmikla landnáms-
stjóra Pálma Einarssonar.
Sjálfsköttun
bænda.
Árið 1945 vr'-u samþykkt lög
um Búnaðarmálasjóo, sem gera
ráð fyrir að innheimta verði
gjald af öllum helztu sölu-
vörum landbúnaðarins, er renni
í sérstakan sjóð sem kallast
Búnaðarmálasjóður. Upphæð
gjaldsins.er ¥2%; af verði þvl
sem bændur fá fyrir vörurnar.
Á sínuni tíma risu harðar
deilur um lög þessi og hafa
ákvæði þeirra tekið ýmsum
breytingum, en höfuðverkefnl
sjóðsins er, og hefur ávallt ver-
ið, að standa undir félagsmála-
starfsemi landbúnaðarins. Sem
sendur er sjóðnum skipt milli
Stéttarsambands bænda og
búnaðarsambandanna. Er hér
um einskonar sjálfsköttun að
ræða þar sem bændur borga
sérstakan skatt til að halda
uppi eigin félagsmálastarfsemi.
í sambandi við þetta mætti
minnast á lögin um Fram-
leiðsluráð landbúnaðarins er
sett voru 1947. Með þeim lög-
um var hinu nýstofnaða Stétt-
arsambandi veittur mikill og
dýrmætur réttur í hinum þýo-
ingarmestu málum landbúnað-
árins sem eru verðlags- og af-
urðasölumálin.
Þá voru sett lög um Áburð-
arverksmiðjuna árið 1949. Sú
verksmiðja er nú tekin til
starfa, sem kunnugt er og við
hana eru tengdar glæstar vonir
íslenzkra ræktunarmanna.
Raflýsing
og kornrækt.
Á síðasta vetri voru sett lög
um raflýsingu í sveitum. Þau
færa sveitafólkið nær hinum
gamla draum þess um bjartara
og betra líf. Jafnframt skapar
raflýsingin möguleika til
margskonar iðnaðar og gerir
kleift um notkun ýmiskonar
áhalda til léttis og þæginda
bæði úti og inni.
Á síðasta þingi voru einnig
samin lög um auknar korn-
ræktunartilraunir. Með þeim er
hugsað að fá úr því skorið
hvort kornrækt getur ekki orð-
ið almennari á íslandi.
Þessi sýnishorn verða látin
nægja til þess að sýna hversu
mikill lífsþróttur er í fram-
sókninni á sviði landbúnaðar-
ins. Lagasetningar þær sem nú
hafa verið nefndar stefna allar
í átt til meiri ræktunarfram-
kvæmda, til meiri félagsþroska
og til þess að landið okkur
verði betra og gjöfulla en áður.
í þessari upptalningu hefi ég
sleppt mörgum lagasetningum
og breytingum á eldri lögum,
66 ræktunarsambönd
staríandi.

C
.
8»

Nýkomið árval aí
Sumarfataefnum
Pipar & salt
í mörgum litum.
Ullargaberdine,
dökkblátt.
Fjölmargar flein gerðir af fataefnum
Eingöngu úrvalsefni
Nýtízku snið

*
©
©
• •
•
O
O
O
O
O
O

Mea Mpwnemm
og
*
e
Engin augiýsisig er |afn
eftirsóknarverð og
MWi
S
frá
-o
-•
■0
-•
HRJEIÐAH ./WI VVO V
klæðskeri.
Laugaveg 11, II. bæð, sími 6928.

."1