Vísir - 07.11.1955, Blaðsíða 3

Mánudaginn 7. nóvember 1955
V } S 1 B
9-
FRA
)G TÆIiNI
Kjamorkuskip geta valdii
byltingu í sigiíni
Mnndu vcrða mesiss framfarir «•>
frá uppliafi gufass&ipaíana.
Verkfræðingar og vísinda- ireyndir skipaverkfræðingar á-
snenn álíta, að ásetningur : líta, að kjarnorkustöðvar skipa
Bandaríkjamanna að smíða
kjarnorkuknúið kaupfar, geti
orsakað stórkostlegustu fram-
för í skipabyggingu, sem orðið
Jhefur síðan Robert Fulton inn-
leiddi gufuknúin skip, fyrir
bálfri annarri öld.
Þetta nýja skip getur verið
farið að sigla um heimshöfin
árið 1957, þótt engin ákvörðun
hafi verið birt um hvenær það
eigi að vera tilbúið. — Einn
verði samkeppnisfærar við
aðrar aílvélar skipa, sem nú
þekkjast. „Við erum enn a
byrjunarstiginu,“ sagði amer-
ískur skipaverkfræðingur ný-
lega. „Við höfum engan sam-
anburð, enn sem komið er. —
Hinn upphaflegi kostnaður við
kjarnorkustöovar er ekki svo
nákvæmlega kunnur, að hægt
sé að mynda sér áreiðanlega
skoðun. En,“ bætti hann við,
iainariaisar
brautariestfr.
nær
kjamorkunefndarmaður hefur í „°kkur tekst að likindum að
samt látið þess getið, að jgera kjarnorkuna samkeppnis-
„kjarnorkuskip friðarins“ gæti
orðið tilbúið innan tveggja ára.
Einn aðalkostur kjarnorku-
knúinna skipa verður sá, eins
og Eisenhower forseti hefur
sagt, að það getur siglt svo tug-
þúsundum mílna skiptir, án
þess að taka nýtt eldsneyti.
Þetta stafar af því, hve mikil
orka fæst úr litlu magní af
færa, þegar
greina.“
•allt kemur til
Annar rnikiivægur kostur, er
einnig kemur til greina í sam-
bandi við kjarnorkuknúin skip
er það, hve þyngd og magn
eldsneytisins er hverfandi lítið
í samanburði við annað elds-
neyti og hve mikið af burðar-
. . þoli og farmrúmi sparast við
kjarnorkueldsneyti. Til dæmis þetta. Einn af stjórnendum
er hægt að framleiða jafnmikla Trans 0ceanic MarinC)
orku ur tveim enskum pundum
áf úraníum og úr 1.748.000
lítrum af brennsluolíu eða 3000
tonnum af kolum. Auk þess
isem sá tími og kostnaður spar-
ast, er jafnan fer í að taka um
borð eldsneyti, kostar brennslu-
efni kjamorkuskips að líkind-
um minna en annarra skipa.
Eitt enskt pund (450 gr.) af
hreinsuðu úraníum, er getur
íramleitt jafnmikinn hita og
1500 tonh af kolum, kostar
núna aðeins 12 dollara. Ef þörf
er á „bættu“ kjarnorkuelds-
neyti, eins og í þá kjarnorku-
ofna, sem nú eru gerðir, myndi
kostnaðurinn samt vera neðan
við 50 dollara á enskt pund. —
Kjarnorkueldsneyti er !„bætt“
með því að láta í það dálítið
af úraníum ísótópe 235. ,
En verðið á sjálfu eldsneyt-
eimskipafélagsins er rekur
fjölda oliuflutningaskipa, hef-
ur reiknað út, að ef. stærsta
skip félagsins, „World GiOry“,
45.000 tonn, væri knuið með
kjarnorku, myndi það geta
skilað 132.000 dollurum meira
í flutningsgjöldum á úri en nú.
Aðrir • skipaeigendur hafa
bent á enn annan kost við
kjarnorkuknúin skip, Þeir segja
að slík skip myndu . spara
kostnað og örðugleika við
rekstur nútíma, skipa er felst í
því, að eldsneytisgeymar skip-
anna verða ýmist að notast fyr-
ir olíu eða sjó til kjölfestu.
Þótt margir skipaeigendur
fari varlega i að láta í Ijós
skoðun sína á kjarnörkufekstfi
skipá, erú aðrir aftur hárvissír
um að kjarnorkan muni með
inu eru auðvitað aðeins einn tímanum vérða viðtækt notuð
þáttur í notkun kjarnorkumiar til að knýja skip. Einn amer-
til að knýja skip. Kostnaðurinn ískur' embættismaður á sviði
við viðhald á orkustöðinni siglinga. sagði nýlega: „Þeir
verður einnig að athugast. En líka »ð '«mfu«!ViDunum“.
</VkVVVWWVVVVVVyVVUVVVWWW'aVA^W«VdWal
Slefán
LoHmfjörðs
Niðurl.
Ákvað eg þá að ganga fram
eftir þilfarinu óg heilsa upp á
þessa undarlegu tvífara, en þá
bregður svo undarlega við að
því nær sem eg færist þeim,
.færast mennirnir tvéir einnig
nær hvor öðrum unz þeir renna
að fullu saman, og þegar eg var
kominn miðja leið var ,Árni
orðinn einni Iíélt cg þá áð þáð
lilyti að hafa verið einhver
glýja í augunum á mér eða
glámskyggni og ef til vildi hefði
eg aðeins séð skyggann af Árna
og sýnzt hann vera maður.
Segir s-vo ekki söguna meir
:fyrr en Kong Helge kemur til
Seyðisfjarðar. Á leiðinni þang-
að raulaði Árni eftir sem áður
sömu hendinggr: „Mín lífstíð
er á fleyg^ferð“,(.«pg nú fannst
A funái járnbrautareigenda
í Bandaríkjunum, sem haldinn
var í Bostc-n fyrir skömrnu, var
frá bví skýrt, að innan tíðar
yrðu tcknar í notkun lestrr, sem
engin áhöfn væri á.
Fyrsta tilraunin verður gerð
á leiðinni New Rochelle—New
Haven. Á þá að stjórna lestinni
úr vörubifreið, sem verður á
þjóðvegi við hlið brautarinnar.
Fyrir nokkrum árum hefði sá
maöur verið talinn vitfirring-
ur, sem heíði slegið fram þeirri
hugmynd, að hægt væri að
sijórna járnbrautarlestum með
þessum hætti, en nú er tæknin
komin á það stig, að þetta er
sagt mjög auðvelt og hefur
mikla þýðingu fyrir ábatasam-
an rekstur brautanna, sem eiga
í harðri samkeppni við bílana,
eins og kunnugt er.
Það upplýstist á fundi þess-
um, að mesta vandamál banda-
rísku járnbrautanna nú er skort
ur á farþegavögnum, en heita
má, að engir slíkir hafi verið
smíðaðir síðan árið 1941. Munu
járnbrautareigendur nú hefjast
handa um smíði fieiri vagna til
þess að hafa í fullu tré við
langferðabílana.
Mulið gler til
áburðar.
Örvfar |airáav«v<.
Mulið gler í hafragrautnum
yrði ekki neinum til heilsu-
bótar —mundi sannast að segja
hafa háskalegar afeiðingar — en
það er farið að nota mulið gler
tjl að örva vöxt jurta.
. í glerinu eru nefnilega viss
málmefni, mangan, kopar
zink o. fl. Mulda glerið er not-
áð við blómarækt í gróðurhús-
um og hefur þau áhrif, að blóm
springa fyf út og verða fegurri
og stærri. •—Á ökrum úti hefur
hið nýja áburðarafni að sögn
wúVif') i'-artnflinmnskeru um
EmpþjóÍir athuga skiEyrði
tif að frysta gas tif flutnings.
Hægt að flytja þær langar leiðir.
Leitin að nýjum orkulindum sem myndast við að bretya leg-
hefir orðið til þess, að menn eru inum aftur í gas. En öll áform,
farnir að hugleiða notkun á í þessu efni hljóta að byggjast
„frystu gasi“. á samstarfi við olíufélögin.
Miimsta og léttasta
radartækið
— ætlað til nolk-
íiliai* í flngvcliim.
Flokkur tæknilegra sérfróðra
manna frá Sambandi gasfram-.
leiðenda í Evrópu er nú í
Bandaríkjunum til þess að
kynna sér reynslu sumra banda
rískra félaga. Bandaríkamenn
frysta gag með góðum árangri, Ný radartæki m notkunar £
0g S,1 ksklpum frá Tex; flugvélum hafa verið framleidd
fS, 1 frl. a’ °® nota ^*ar flt vest'ra hjá Sperry Gyroscope
hitunar, ljosa og til að knyja Co , Bandaríkjunum £ sam.
....... St0rT. frystihusum. starf. v.ð £lugrannsóknastofn_
vélar í
Með miklum þrýstingi við lágt
hitastig er unnt að breyta gas-
inu í lög og flytja hann í sér-
staklega gerðum tankskipum.
unina (U.S. Air Research and
Development Command) flug-
hersstjórnarinnar.
Hið nýja tæki er sagt vera
Skip þessi leggjast svo að hafn- ,
*• , , , , hið minnsta og lettasta, sem til
argarði, er þau koma á áfanga-
stað og eru tengd gaskerfi bæjar
eða verksmiðju, en leginum
breytt í gas á nýjan leik.
Hér kunna að vera miklir
er, miðað við orku og marg-
víslega notkun. Því er komið
fyrir í ltlum alum-kassa og.veg-
ur með kassa og öllum útbún-
.. , .... , aði 67.5 kg, Það er aðallega
mogulmkar fynr hendi þvi að framleitt til aðsloðar við flug_
ef til vill em menn komnir
skemmra áleiðis að nota gas í
Vestur-Evrópu, en aðra orku.
í mörgum iðngreinum, þar sem
kolum er brennt, er farið með
gasið eins og það væri úr-
gangsefni. Feikna birgðir af
náttúrlegu gasi eru fyrir hendi
í mörgum löndum álfunnar, en
lítið verið af þeim birgðum
tekið, nema helzt á Ítalíu og
Frakklandi. Ekkert hefir held-
ur verið gert til að finna úrræði
til nota á miklum gasbirgðum,
sem-eru í jörð í hinum nálægu
Austurlöndum,. til iðnaðarlanda
Vestur-Evrópu. Það virðist
vera tæknilega gerlegt og æski-
legt að flytja gas þaðan til
Evrópuborga með tiltölulega
litlum kostnaði. Möguleikar
eru og fyrir hendi til hagnýt-
ingar aukaefna (byproducts),
stjórn, en er einnig til viðvör-
unar gegn árekstrum. í því sjást.
skýþykkni og annað í allt að
400 km. fjarlægð, allt frá þvi
er flugvélin er á jörðu niðri og
miklu hærar en fluvélin fer,
sem tækið er í. Til mikils hag-
ræðis er, að flugmaðurinn get-
ur stillt tækið þannig, að það
sem í því séát, verður enn
gréinilegra, ef þörf krefur.
VIAGNÚS ThORLACÍUS
b æstaréttarlögmaður.
Malflutningsskrifstofa
^alstræti 9. — Sími 1875
1;
40%, aukið kornuppskeru um
smálest á ekru, og verið notað .
með góðum árangii til þess að
auka framleiðslu á káli, tómöt-
um og blá1'-”-'-”"
jvvwwww vvwwvwwv
*-*-■*■*• ~ * ■* ir t ****t>t
ilallgrímur LúÖvígssoa
iögg. skjalaþýðandi í ensku
W J'vi.ku — Sími 80’64.
WVVWVftWiWWVVWSfl^VWWAVWWWWVW -

mér hann auk þess nokkru
daufári í dálkinn en áður og
eins og hálf utan við sig.
Skipið varpaði akkerum á
Seyðisfjarðarhöfn. Viðstaða átti
að vera mjög stutt eða rétt á
meðan fólkið yrði flutt í land,
$em þar ætlaði að vefða eftjr.
Eg var að hugsa unp. ,áð fa^a
snöggvast í landi og hitta kunn-
ingja mína þar á staðnum. Bjó
eg mig til ferðai’ inni í klefan-
um og hélt síðan út á þilfar og
niður að horni yfirbyggingar
i skipsins. Þar staldraði eg við.
Afturþilfarið var alveg fullt
af fólkl og farangri og' voru
farþegarnir að þyrpast í land.
Allt í einu sá eg hvar Árni kom
framan þilfarið og fór hart.
Straukst hann rétt fram hjá
mér svo eg þreif til hans <j>g
; spurði hvaða asi væri á honum.
Árni kvaðst vera að flýta sér,
hann væri búinn að ráða sig
sem formann á Seyðisfjarðar-
báti og hann væri því að ná í
farangur sinn og ætlaði að því
búnu í land. Árni hélt för sinni
áfram og horfði eg á eftir hon-
um, en þá allt í einu sá eg sömu
sýnina og forðum, að mér sýnd-
ist eg sjá tvo Árna, sem að
þessu sinni gengu hvor á eftir
öðrum og þó þétt saman. Eg
starblíndi á þetta fyrirbæri og
sá jafnframt að þeim gekk illa
að komast áfram og báðir höfðu
þeir sömu tilburði og hreyfing-
ar við að troðast áfram. Þeg-
ar þeir voru komnir á móts við
miðja afturlestina, sá eg að þeir
. stigu báðir jafnt upp á járn-
brettin neðan við lestaropin
og ætluðu þannig að gera til-
raun til þess að smeygja sér
áfram fram með lestinni og á
bak við fólkið. Þá sá eg hvar
þeir stigu báðir vinstra fæti
upp á lestarbrúnina en varð
fótaskortur og um leið sá eg
tvo handleggi grípa um sama ,
kaðalspottann, sem hékk úr
heisubómunni. En það skipti
engum togum að báðir menn-
irúir stungust á höfuðið og
beint 'niðúr í lestiná. -
/í skiþinu • voi‘u þífjú léátar-
rúm og voru þau öll opin niður
í botn. Heyrðist þungur dynkur
í neðstu lestinni andartaki eftir
að Árni féll niður. Um leið
heyrði eg fólkið reka upp ægi-
legt vein.
! Eg ruddi mér braut að lest-
aröpinu og leit niður. Sá eg þá
Árna liggjandi sem hvert ann-
að hrúgald á botninum á neðstu
lestinni. Sá eg að höfuðið myndi
vera molað og Arni liðið lík,
því að blóðstraumur féll frá
vitum hans og heilaslettur sá-
ust hingað og þangað upp um
alla veggi.
Fóru stýrimennirnir niður í
lestina og fleiri rner.n með
þeim. Var eg búinn að .fá nóg
af hinni óhugnanlegu sýn og
sneri inn í klefa, minn aftur.
Um landferðina-. hugsaði eg
ekki meir. •. ;
Líkiðj.yar tekijði.upp úr lest-
inni, og eftir litla stund, þegar
eg kom út aftur, sá eg að verið
var að vefja það inn í teppi á
þilfarinu. Að því búnu var það
flutt í land. Ekki veit eg hvar
lík Árna var jarðsett, en eg’
hygg það muni hafa verið í
Seyðisfjarðarkaupstað. En at-
burður þessi fannst mér hrylli-
legur og hefur hann æ síðaa
verið mér minnisstæður. ,
: ---★-----. U