Vísir - 27.12.1954, Qupperneq 6

▼ISIB
Mánudaginn 27. desember 1954.
WI&VB.
Bréí:
DAGBLiÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsswn.
Auglýsingastjóri: Krisíján Jónssoa
Skrifstoíur: Ingólísstrœti l.
(Jtgeíandi: BLAÐAÚTGÁPAN VlSIB H.F
Lausasala 1 króna.
FélagsprentsmiCjan h.f.
Semfiför til Peking.
Nú mun senn líða að því, að framkvæmdarstjóri Sameinuðu
þjóðanna, Svíinn Dag Hammarskjöld, taki sér ferð á hend-
ur austur til Kína, og eigi þar viðræður við stjórnina í Peking.
Hann mun að sjálfsögðu ræða afstöðu Kíriverja til heimsmál-
anna og Sameinuðu þjóðanna yfirleitt, en fyrst og fremst
verður erindi hans að tala máli þeirra amerísku flugmanna,
sem dæmdir voru fyrir nokkru þar eystra. Höfðu þeir verið
bornir þeim sökum, að þeir hefðu komið til landsins sem njósn-
arar, og telur kínverska stjórnin, að hún hafi þess vegna haft
fulla heimild til að dæma þá eins og gert hefur verið.
Dómamir yfir mönnum þessum vöktu að sjálfsögðu mikla
athygli um heim allan, er þeir voru kunngerðir í Peking, og
var mál þetta tekið til umræðu á allsherjarþingi Sameinuðu
þjóðanna að frumkvæði stjórnar Bandaríkjanna. Því var haldið
fram að fulltrúa Baiu.aríkjanna á þinginu, að þessir amerísku
borgarar hefðu ekki verið njósnarar, þar sem þeir hefðu
verið í venjulegum einkennisbúningum ameríska flughersins,
er þeir voru teknir höndum. Þeir hefðu því átt að njóta viður-
kenndra réttinda sem stríðsfangar, er flugvél þeirra var skotin
niðui’, en það gerðist meðan enn var barizt í Kóreu og' Kírt-
verjar aðilar.
Það hljómar að sjálfsögðu annarlega að tala um mannúð í
styrjöldum, en þó hafa lengi verið í gildi alþjóðlegar reglur,
sem þjóðirnar leitast við eða hafa skuldbundið sig til að fylgja,
þegar þær eiga í vopnaviðskiptum. Þar er svo fyrir mælt, að
hermenn styrjaldaraðila skuli njóta vissra réttinda og verndar
— til dæmis er þeir hafa verið teknir höndum. Hermaður
stríðsþjóðar er réttdræpur af fjandmönnunum, meðan hann
er fær um að bera vopn og berjast, en þegar hann hefur
verið tekinn höndum og afvopnaður, gegnir öðru máii. Þá á
hann að njóta verndar fyrir ómannúðlegri meðferð, og dráp
á fanga kallast morð eftir þeim styrjaldarreglum,. sem lengi
hafa verið í gildi.
Það hefur löngum verið venja kommúnista að hafa að engu
þær leikreglur eða umgengisvenjur, sem tíðkazt hafa þjóða í
miili um langan aldur, og þykja eðlilegar og' sjálfsagðar meðai
þeirra, er vilja a. m. k. teljast sæmilega siðaðir. Þetta er raunar
í samræmi við þá meginreglu hinna alþjóðlegu bófasamtaka
kommúnista, að tilgangurinn helgi meðalið, og einstaklingur-
inn skuli vera einskis virði, ef hann þjónar ekki hinu rétta
markmiði. Og' kommúnistar eru ekki vanir að viðurkenna
mistök sin, svo að það er varla vonlegt, að för Hammarskjölds
til Peking beri þann árang'ur, að síðustu fórnarlömb kommún-
ismans ver'ði látin laus.
En árangurslaus för mundi bera þann ávöxt, að hún mundi
enn vtrða sönnun þess, að kommúnistar fara aðeins éftir sínum
eigin leikreglum, og þeim yrði komið á um heim alian, ef hinar
frjálsu þjóðir leituðust ekki við að efla einhug sinn og samtök
eftir mætti. Það er eina von hins frjálsa heims, að kommún-
istar þori ekki að leggja til atlögu við hann.
Góð þjóðkynning.
„Góðar þykja mór gjafir þinar,
cn betri er þó vinátta þin,“ mættu
íslendingar segja mn þann sóma
qg vináttuþel, er Þjóðverjar hafa
sýnt þeini, baáii með heimsókn
Adenauers kanzlara, góðuin gjöf-
um, heimsókn ágætra listamanna
| og sýningunni, er hér stó'ð ný-
i léga. Er þa'ð ekki í fyrsta sinn.
sem Þjóðverjar sýna, að þeir á-
líta ekki íslendinga menningar-
snatiða skrælingja. Erigin erlend
'þjóð’ hefur metið islenzka menn-
ingii óg bókmenntir jafnt að verð-
ieikum, sem Þjóðverjar. Hafa
þýzkir fræðimenn jafnan staðið
framai’ öðrnm um kunnleika á
íslandi, þjóð þess, menningu og
högum. Ilefur og ísland löngura
átt merka og mikilsmetna vini
meðal Þjóðverja.
Ælla' mætti að við hefðum
svo sem skylt var, sýnt vináttu
á mó ti og lagt stund á að kynna
sér mcnningu og háttu Þjóð-
verja og skapa þar með menn-
ingartengsl og trausta vináttu
milli þessara náskyldu þjóða, sém
báðár standa öðrum þjóðum fram
ar um gáfnafar og andlegt at-
gjörvi,, og vinna að sem nánust-
um kynnum A sem flestum svið-
um.
Af engri þjóð annarri gætu ís-
lendingar lært jafn riiikjð í vis-
indum, listum, atorku og hagsýni.
En þetta höfum vér íslepdingar
látið undir höfuð légjast. Vér
liöfuin sýnt miki'ð, mér liggur
við að ségja óverjandi, tómlæti
gaguvart ■ menningartcngslum vlð
þessa ágætu frændþjóð, seiri hálÞ
ari ’myndu oss og vænlegri -til
þrii'a en Mir og Bukarestfefðir.
Og áreiðanlega væri hollaru qg
látið undir höfuð leggjast. Vér
vænlegra menningu vorri, að
að bjóða hinggð þýzlui mennta-
og listafólki til kynningar, en
' mongólalýð þeim, er Mír hefur
: dregið hingað og kallað „vísinda-
og listamenn“, þvi ólikt eru þýzk
áhrif vænlegri til menningar-
bóta, en áhrif frá oss algerlega
óskyidum þjóðum, sem auk þess
I standa á miklu lægra stigi, um
menningu og gáfnafar.
| Fágria ber þvi, að nú erii Þjóð-
: verjar að taka þahn sess, sem
! þeim ber, meðal frjálsra þjóða
Evrópu, end þótt þar vanti mik-.
ið á, meðan Austur-Þýzkaland er
ennþá ofurselt valdi mongólslcra
þjóða. Og ekki hefur skrefi'ð til
fuils réttlætis verið stigið gagn-
vart Þjóðverjum, fyrr en þeim
hefur verið skilað aftur þeim
löndum, sem af þeim liafa verið
tekin i tveim síðustu styrjöld-
um, þannig að Þýzkaland liljóti
aftur þau landamæri, sem það
hafði 1914. Þvi öflugt Þýzkaland,
i fylkingu vestrænna þjóða yrði
sá varnargarður, sem tryggði
héimsmenninguna gegn ágang'i
kommúnista. Eg' vil nú enda
þessar linur á þvi, að óska Þjóð-
verjum þess, að jafnan niegi
andj þeirra mestu manna verða
ríkjandi í Þýzkiandi.
P. Á.
Prentarinn,
5.-8. tölublað er komið út. —
Efisyfirlit: Greinin: Bygging-
: arsamvinnufélag prentara 10
ára eftir Gubj. Guðmundsson,
íslenzkt prentaratal 1930—
; 1950 eftir G. H. Spurningar-
. kver prentlistarinnai’, afmælis-
; sreinar og m. fl.

Margt er sisritid
lengdamamma svaf

Og feóisfa lékk skilnaó af fselm sok».
Eftir lát eiginmannsins var hann hefði spillzt á því að
tengdamóðurinni leyft aS sofa vera liðþjálíi.
í sama rúmi og dóttirin og Þetta endaði með því, sagði
terigdasonuiinn meðan sorgin dómarinn, að herra McLaren
vaé sárust. En hún hélt því yfirgaf konu sína í janúarmán-
T^egar sendiherra íslendinga í Osló kom til landsins fyrir fá-
* um dögum, hafði hann meðferðis góðar gjafir frá Norégi.
Það voru fornir gripir og fagrir, sem ætlaður hefur verið stuður
í Þjóðminjasafninu. Og þetta er ekki fyrsta gjöfin, sem jís-
lendingar þiggja frá Norðmönnum, því að í Þjóðminjasafninu e.r
þegar til norsk deiid sem fengin er að gjöf írá góð'um vinum,
og hinir nýju gripir, sem sendiherra. hafði meðferðis, mun
bætast við hana.
Við íslendingar crum ekki eins auðugir af íornum gripum
og margar aðrar þjóðir, svo sem Norðmenn, en bó ættum viú með
einhverju móti að geta þakkað þeim þessar góðu gjafir rneð
því að láta eitthvað koma á móti. Það er viSsulega gott að
Þiggja gjafir, sem gefnar eru af heilum hug, en þó mun
flestum þannig farið, að þeir vilji láta eitthvað lcoma á móti til
að sýna, að þeir hafi kunnað aö meta það, sem þeir hafa þegið.
Það ættum við að reyna.
áfram í tvö og hálft ár.
í máli, sem út af þessu reis
og kom fyrir dómstól í
^Manchester sagði dómarinn, að
i þetta vær.i eitt erfiðásta rnál í
sambandi við tengdamæSur,
sem hann hefði nokkurntímá
haft méð að gera.
Hann dæmdi manninum, Har-
,ry McLaren skilnað frá knnu
sirtni Edith May Emily, MrLa-
ren.
i Dómar.inn sagði, að [þaú
jhjþnin hefðu yeriðgefin samari-
ái'ið 1935. eri í tíu ár þar.' áðuf:
riiefði hann búið í húsinu hjá
foreldrum eiginkonunr.ar,
herra og frú Moss.
Hjónabandið var farsælt tii
ársins 1940, 'þegar herra. Moss
uði 1948.
Kona hans og tengdamóðir
reyndu oft að fá hann til að
koma heirn aftur, en hann
neitaði því og bað konu sína
að stofna heimiii með sér, þar
sem tengdamóðirin væri ekki
á heimilinu. — Kona hans tal-
aði án afláts, sagði dómarinn,
og mér fannst hún ekki geta
hætt. Hún liefur áreiðanlega
getað hjálpað móður sinni til
aff láta eiginmanninn aldrei
komast að.
— Einn slíkur atburður
gerðist einu sirin.i úti á götu.
Eiginkonan og' tengdamóðirin
mættu eiginmanninum úti á
götu, þegar hann var að koma
írá sunnudagsguðsþjónustu á-
samt npkkfum kunningjum
'sínum.
Jólahelgin er um garð gengin
og væntanlega snúa nú allir á-
nægðir og mettir til vinnu sinn-
ar, því að þótt raikið sé um að
véra um þessa hátíð hátiðanna
Iivílast menn vegna þess. að þeir
ctu glaðir og ánægðir. Jólin eru
samt ekki á.enda, því við teljiim
þau ekki öll fyrf en á Þrettánd-
amim, og þá fy.rst er siðurinn að
má í burt öll merki hátiðahald-
anna, taka niðu.r skreytingaýn-
ar í heimahúsnm ög kbma fýrir
lcyrfilega í kassa til þess að
géynia t.i.1 næstu jóla. Þantrig ;er
það'hjá fiestúrii, býkf.ég við:
Róleg jól.
C)g við getuin vist öll glaðst yf-
ir.því, að jölin hafa.vefjð frið-
söm.og. fóleg'. Engar fréttir hef-
uf útvarpið borið okEur af slys-
um eða tjóni á mönnum eða eign-
um. Hvergi varð neiun eldsvoði,
en oft héftir það viljað lienda, að
kviknað hafi i á jólum vegna
þess að þá er oft farið óvarlégá
ineð eld. Það mun mikið hafa
dregið úr þeirri hættu að flestir
notast nú við raflýsingar á jóla-
trjám, en áður vqru notuð
kerti, sem gæta varð vel að, svo
ekki stafaði af þeim eldhætta.
Mild véðrátta.
Veðráttan hefur lika verið
mild uin jóladagaria, svo að
varlíi hefur þurft á upphitun að
halda. Érida brást hitaveitan
ckki.'að þéssu sinni, en í köíd-
um veðrum er álagið einmitt
mest á slíkuni hátíðisdöguin og
hefur oft verið um það rætt. —
Jafnvel þótt kalt hcfði vérið i
veðri má géra ráð fyrir að Iiita-
véitan hefði nægt, þvi vatnið
hefur verið með heitasta níöti
undanfarið og liitar nú miklu
fljótar upp en áður var.
Oveður annars staðar.
En jiótt við getum fagnað þvi,
að veðrið liafi verið stillt og
kyrrt um jólin við landið okkár,
gela ekki allir sagt þá sögu. í
nágvánnalönriunum hafa geisað
versla veðui’ og mörg skip ver-
ið að lirekiast í stórviðri um
jólin. Þó nmn manntjón hafa ver-
ið minna en biist mátti við, því
flest skipanna hafa náð heilu og
höldnu í höfn. Og um jólin var
veður svo slæmt við strendur
Hollands, að halda varð vörð við
I flóðgarðana, af því að hætta var
á að þeir gætu enn einu sinni
gefið undan ofsa veðurs og sjör
I lu'ft yfir landið. Það hefur ekki
^ alls staðar verið jafn friðsamt.
Störfin kalla.
j Og eftir allt umstangið og eft-
irvæntinguna hafa jólin verið
álltol’ stult. Nú kallar vínnan aft-
ur og hvei’ ög eiriri hvérfur að
sínu skyldustarfi. En eftir eru
minningarnai’ ’eftir ánægjulega
hátíð, sem hefur hverju sinni hæt
andi álirif á aMa. Qg þáð er
sannleikiir í því, sem stjórnmáln-
maðiir sagði, að væri hugarfar
I .
allra alltaf eins og það cr um
jólin, mynrii ávallt friður lialri-
ast.
kr.
dó. I ■ágústmánuði 1942 fór eig
inmaðurinn í herinn og varð , i—• Það vaii.eins og við mann-
liðþjáifi. I inn. mælt, þegar mæðgurnar
Eiginkonan og tengdamóðirin . sári hann. Þær opnuðu munn-
voru sammála um það, þegar ; inn samtímis og helltu sér yfir
hann kom heim, að; hann yæri ; hann með fúlsyrðum, sagði
* alltof mikill með sig, og að dómarinn a'ð lokum.
Bandaríska leikkonan Shir-
ley Bootli, var kjörin bezta
Icikkona ársins á alþjóðakvik-
myndaliátíðinni í Cannes. 1953.
Nai'nbót þessa hlaut hún fyrir
lcik sinn í myndinni „Konidu
aftur, Sheba Iitla“, sem var
sýnd hér í Tjarnarbíó. Af 74
,,dramatískum“ kvikmyndum
j irá 27 löndum hlaut þessi mynd
aöalverðlaun hátíðarinnar.