Vísir - 12.04.1955, Blaðsíða 6

«
VÍSIR
Þriðjudaginn 12. apríl 1955
( D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Palsson.
Auglýsingastjó i: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstræíi 3.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Eden hefur teklð við
Churchiil.
McMilIan er utanríkisráðherra.
Fjcr&a vtkan.
SíSIa í þessari viku verða réttar fjórar vikur liðnar, síðan
fjöldi manns i ýmsum verkHýðsfélögum hér í bænum
lögðu niður vinnu. Var þar með hafið annað fjölmennasta verk-
fall, sem um getur hér, og er ekki enn hægt að spá, hversu
Jengi það muni standa enn. Fundir hafa verið haldnir við og
við með deiluaðilum, en þeir hafa ekki borið neinn árangur,
•eins og almenningi er. kunnugt, og er það þegar orðið mikið
tjón, sem allir aðilar deilunnar hafa orðið fyrir af hennar
völdum, og vitanlega þjóðarheildin öll, því að enginn er til á
Jandinu, sem afleiðingar þessarra átaka bitna ekki á í ein-
hverri mynd.
Ríklsstjórnrn skipaði á sínum tíma nefnd manna til að vinna
að lausn deilunnar. Það er hun, sem efnt hefur til funda með
aðilum, og mun að sjálfsögðu gera enn um hríð, eða þar til
avo verður komið, að aðilar koma sér saman um sáttagrurfUvöll,
svo að vinna geti hafizt á nýjan leik. Alþjóð manna, sem
ítendur að nokkru leyti utan við þessar dei'lur, en verður þó að
súpa af þeim seyðið á einn og annan hátt, styður nefndin vitan-
lega í viðleitni hennar, og óskar þess, að starf hennar beri sem
fyrst þann árangur, að ekki verði meira verðmæti á glæ kastað.
Kóg er þegar komið, en til þess að sættir náist verður að sjálf-
.sögðu að vera fyrir hendi samkomulagsvilji beggja aðila. Það
•er grundvallaratriði.
Kommúnistar létu í veðri vaka í upphafi, áður en deila þessi
hófst, að þeir væra fyrst og fremst að beita sér gegn ríkis-
Ætjórninni. Þeir hafa áetíð og i einu og öllu reynt að gera henni
-eins erfitt fyrir og þeim hefur verið unnt, og þeir hafa þar af
leiðandi gert sér vonú’ um, að deilan gæti orðið til þess, að
hún yrði völt i sessi. Þessi sjást þó engin merki, og hefur barátta
þeirra því ekki borið tilætlaðan árangur enn, og er það vel.
Hagsmunir kommúnisía og annarra landsmanna fara yfirleitt
ekki saraan. Það er hrein tilviljun,. ef barátta þeirra er í raun
• og veru þjóðleg og í þágu launastéttanna í landinu. Hún er að
vísu háð undir því skyni, að hún sé í 'þágu láglaunamanna,
■en hið raunverulega takmark er þó aðeins eitt — að veikja
það þjóðskipulag, sem islenzka þjóðin býr við, og viíl ekki
várpa fyrir borð, þótt kommúnistar vilji það feigt.
Þetta þurfa þeir að gera sér Ijósi er hafa eklii énn komið
suga á það, hvað fyrir kommúnistum \ tkir' í einu og'ölhi. Að
v.ndanförnu hefur tek izt að einangra kommúnista á mörgum
sviðum hér á landi, en þeir hafa nýverið eignazt bandaroenn
sem vilja efla þá til nokkurra valda, af því að þeir gera sér
jsjálfir nokkra von um aö geta hlotið upphefð með þeim. En
1 éfling kommúnista er ékki til góðs fyrir þjóðina, ékki éinu
kinni þann hluta hennar, sem liefur falið þeim umboð sitt af
jnisskilningi eða blindni um stundarsakir.
Það, sem íslenzku þjóðínni er nú nauðsyn, er að komið
verði á vinnufriði svo að hægt verði að halda framleislunni
áfram, halda áfram að skapa verðmæti, svo að fólkið geti lifað
mannsæmandi lífi í landinu. Væntanlega starfar sáttanefnd sú,
sem ríkisstjó-rnin skipaði á sínutn túna, .svo ötullega á næstunni
að.hægt verði að létta verkfallinu af von bráðár, og taka upp
þráðinn í framleiðshmni, þar sem frá var horfið fyrir næstum
fjóruín vikum. Það er lifsnauðsyn.
En annað cr nauðsyn, og jafnvel ekki minni. Hún er að þeir,
jsem hafa falið kommúnistum farsj-á naála sinna og .orðið. af
þeim sökum að Íeggja -út f vefkfall, seih "órðið er harðvittígt og
dýrt, geri sakirnar upp vi<S þá menn, sem staðíð hafa fyrir
eyðingu mikilla verðmæía með vinnústöðvuninni. Fyrir
kommúnistum hefur ekki vakað fyrst og fremst að bæta kjör
vérkamanna með þessari deilu og verkíalJi. Tilgangur þeirra
var fyrst og fremst að skapa glundroða og vandræði, svo að
þeir gætu eflzt í þeirri ringulreið, sem af vinnustöðVuninni
leiddi. Hagur. launamanna bafnar ekki af ringulreið og upp-
laysn. í þjóðfélaginu. Hanp verður ótryggari, þegai- atvinnu-
vegir eru illa stæðir fj-árhagslega, og það er að því marki, sem
kofnmúnis.tar hafa stefnt pg munu stgfna. Þeir, sgm hafa.látíð
i.forsjá.
'snörona-. að-
jeigin hálsi. .. . . ■
Sir Anthonj’ Eden hefur tekið
við forsætisráðherraembættinu
af Sir Winston Churchill. Helzta
breytingin, sem Eden hefur gert
á stjórninni er sú, að Harold Mac
ðlillan tók við embætti utanrík-
isráðherra.
Eden barst mikill fjöldi lieilla-
óska frá þjóðhöfðingjuni og
stjórnmálaleiðtogúm, þcirra rueð-
al Eisenhovver Bandaríkjaforseta
og Molotov utanríkisráðherra
Ráðstjórnarinnar.
.4 fyrsta fundi neðri niálstof-
unni, eft.ir að hann tók við i'or-
sætisráðherraembættinu, var
honum ákaflega vel tekið, jafnt af
sínum eigin flokksmönnum sem
stjórnarandstöðunni. Attlee fyrr-
verandi forsætisráðherra óskaði
honum til hamingju í ræðu, sem
hann fiutti. Attlee er nú farinn tii
Kanada til yfirlestrahalds í boði
kanadisku samvinnufélaganna, en
eftir hálfan mánuð fer hann til
Washington, og ræðir þár óform-
Iega við Eisenhowér forseta.
Curchills hefur víða veriö
minnzt og hvarvetna lofsamlega,
nema i blöðum í Dublin, en irsk-
um sjálfstæðismönnum hefur
jafnan verið í nöp við hann, og
talið hann hættulegan andstæð-
ing.
Gott að koma heim.
Yið burtförina frá T.ondon til
sveitarseturs sins var Churchill
hylltur af miklnm mannfjölda.
Er þangað kom og Churehill var
kominn inn í lnisið, varð honum
að orði:
„Það er alttaf. gott að konia
heim.“
-Svíar hjálpa bág-
stöddum þjóðum.
Fró fréttaritara Vísis. —
Stokkhólmi í apríl.
..Svíar hálpa“. Þessi orð
blasa við Svíum hessa dagana
af auglýsingum, pésum, dag-
blöðum o. s. frv.
Hér er um að ræða starf-
semi, sem hófst fyrir nokkru
til þess að aðstoða ýmsar þjóð-
ir, sem skammt eru á veg
komnar,. einkum Abyssiníu og
Pakistan. Svíakonungur beitti
sér fyrir þessu og lagði fyrstur
fram fjárhæð til starfsins. Þá
hafa ríkisstofnanir tekið vel
undir þetta, og leggja ýmsir
fram tiltekinn hluta tekna
sinna. Ríkið hefur lofað a®
leggja fram jafnmikið og al-
menningyr, og er gert ráð fyrir,
að hér \'ei\5i um verulega fjár-
liæð að ræða. M.a. er í ráði að
koma á fót nokkrum iðnskól-
um, Abyssiníu, en mikil og góð
tengsl hafa verið mrlli þessara
landa frá fornu fari. Þá á að
bæta húsakost í Addis Ababa,
og gera vatnsleiðslur og stuðla
að hallus.tuháttum í Pakistan.
Aðaifuiídur matreiSslu-
manna SMF.
Matreiðsludeild S.M.F. hélt
aðalfund sinn í Aþýðuhúsinu í
Reykjavík miðvikudaginn 23.
marz s. 1. Sveinn Símonarson,
formaður deildarinnar, flutti
skýrslu um starfsemi deildar-
innar á liðnu ári.
Meðal þess er fundurinn
I gerði var að samþykkja að
stofna styrktarsjóð innan deiid
arinnar og var kosin styrktar-
sjóðsstjórn, sem skipuð er þeirn
Friðrik Gíslasyni, sem er for-
maður, Árna Jónssyni, Böðvari
Steinþórssyni, Karli Finnboga-
syni og Tryggva Jónsyni.
Stjórn deildarinnar var end-
urkjörin, en hana skipa Sveinn
Símonarson,sem er formaður nú
í fjórða sinn, varaformaður er
Kári Halldórsson, ritari Friðrik
Gíslason, gjatdkeri Sveinbjörn
Pétursson og meðstjórnandi
Harry Kjærnested.
Endurskoðendur voru kosnir
Viggó Björnsson og frú Svein-
sína Guðmundsdóttir. Einnig
var kosið í trúnaðarmannaráð
og fulltrúi í stjórn S.M.F. og
í'ulllrúar á aðalfund S.M.F.
Bretíand urjdfrritar
tyrknesk-iraksks
sáttmálann.
Breilanii gerist aðili a5 tyrk-
nusk-áraska rarnar /.ttnuilanum
og fer undirritun fram í dag í
Bagdad — á afmælisdegi Norðnr-
AtJantshaf&bandalagsins, sem sátt
málinn er talinn styrkja veikan
hlekk I keðjú þess.
SíittmáLi þessi hefur lika vakið
mikJa athygR, vegmt þess að
er samningar tókust me.ð Tyrk-
htatii og l.rak vaj- Egyptalaxid
raimverulega svipt forystunni-
meðal Arahaþjóðanfa.
Aðtfd Breta að , sáttnu'danuni
yerðu.f rædd' i dag í neðri tná'l-
stofmmi. •
Mamti blöskrar.
Eg las mér til mikillar ánægju
grein þá er Jón Árnason banka-
stjóri ritar í dagblaðið Vísi 29.
þ. m., um saltfisksölu S.Í.F.
og þær svívirðilegu og alls ó-
maklegu dylgjur og aðdróttán-
ir í garð umboðsmanns S.Í.F.,
Hálfdáns Bjarnasonar, ræðis-
manns á Ítalíu, í sambandi við
þessi mál.
Eg var búinn að ætla mér að
skrifa um þessi mál, þar.eð eg
þykist hafa talsverða reynslu
yiðvikjandi sölu á saltfiski og
tnér blöskraði hvað óvönduðum
ráönnum leyfist óátalið að birta
á prenti af dylgjum og mann-
Örðsþjófnaði um trúnaðarmenn
landsins í útlöndum. Þessi sorp_
skrif eru auðsjáaijlega samin
áf algeru þekkingarleysi á þeim
málum, sem uro er skrifað, eða
af einskærri illgimi, samanber
„Margur heldur mig sig“ og
mega þeir, er að þessum skrif-
um standa, sjálfir velja hverja
af ofánngreindum ástæðum þeir
iaka til sín.
Allir, sem þessum málum eru
kunnugir, vita að ísland »g
fiskframleiðendur standa í
stórri þakkarskuld við þennan
ötula umboðsmarui ■S.l'F„'.:..sem.
bj'iúr óskoraðs trausts allra
þeirra, er hamt þekkja og vissu
Páskalielgin er þá liðin, róleg
og' frekár tíðindalítii, og nú snúa
menn almennt livíldír og ánægð-
ir aftur til vinnu sinnar, en nóg
hefur fríið verið, heilir 5 dagar
fyrir ftesta. Þótt rigningasamt
liafi verið, mátti segja að veður
væri sæmilegt alla dagana og að
! minnsta kosti kom ekkert páska-
liretið, sem menn eru vanir að
j búast við um hverja páska. Marg-
• ir notuðu leyfið til þess að bregða
I sér á skíði, en skíðafæri mura
hafa verið sæmilegt víða, ekki
mjög færri bænum, þótt enginn
vae'ri snjórinn hér. Mátti í gær,
eftirmiðdag, sjá fólk dökkbrúnt
af útivist, koma með skiðaútbún-
að sinn á bakinu.
Ekki altir að vinna.
Eg var að segja, að almennt
sneru menn til vinnu aítur í dag,
en það er varla rétt,þvi engin
lausn hefur fengist enn ,á vek-
faltinu, sem nú hefur staðið liálfa
fjórðu viku. Fundir voru haldnir
um helgina, en ekkert hefur frétzt
um, að nokkuð hafi miðað i átl-
ina til samkomulags. Talið var
i upptiafi að verkfallið næði til
7000 karla og kvenna, og þótt
unanþága eða sérsamningar hafi
verið gerðir fyrir hönd einhvers
hluta nær verkfallið til mikils
fjölda enn.
Oánægja vex.
Eins og allt er í pottin búið hjá
forkólfum verkfallsmanna, kröfur
óbilgjarnar hjá stéttum, sem telj-
ast mega hálaunaðar, hefur ekki
farið hjá því að allmikillar óá-
nægju gæti meðal margra þeirra,
sem neyddir hafa verið til þess að
lcggja niður vinnu í meira en
þrjár vikur. Meðal verkamanna
I er, eins og eðlilegt er. kurrinn
' mestur, en þeir telja að þeir sé
sendir fram fyrir skjöldu fyrir há
launaðar iðnstcttir, sem annars,
cf þær gerðu ekki verkfalí með
daglaunamönnum, myndu aldreí
geta búizt við að tá neinar kjara-
bætur. Þó mun líka óánægja rikja
m.cðal trésmiða og múrara.
Reyna kraftana.
Kominúmstai’ iialda raunar upp
teknum hætti og reyna að tálma
ferðjr manna til og frá Reykja-
vík. Undir venjulegum kringum-
1 stæðum nnndi mönmtm ekki
I verða liðið það, að leggja hindr-
( anir á þjóðbrautir, og lö-gregl-
I unni ber skylda til að sjá svo una
að hægt sé að komast hindrunar-
laúst löglegra erinda.- Kommún-
istarnir eru auðvitað að reyna
j kraftana og sjá hvað þeim leyfist,
en það ér. varhugavert ’ að loka
j augunum fyrir slíkum lögbrot-
um. Það bólar jafnyel; á þeirri
skoðun rneðal alxBennings, áð
slikar aðferðir • séu íeyfilegár,
þegar verkföll eru. Stafar það af
þvi, að þettá er látið iiðast. Þ»ð
er sanharlega hættulegt fordæroi
síðari timá, að lyppast zwðiir fyr-
ir ofbeldinu. -— kr.
lega verður Hálfdáni Bjarna-
syni ekki kennt um skaltkföil
sem S.Í.F. hefir Orðið fyrir af
ýmsum og oftast óviðráðahleg-
úm ástæðum.
■ Eg ieyfi mér svo að þakka
Jóni Árnasyni, sem af haris al-
kuriría drengskap tók svona
rækilega upp hahzkárin fyrir
þenna trúnaðaranann íslands,'
serii ’hefir' livorki’tíma néástæð- :
ur né nenttir að hera af sér ■
lognar sakir illgianrra manna....
Ó. V. Davífeson,