Vísir - 19.09.1955, Blaðsíða 3

Vísir - 19.09.1955, Blaðsíða 3
Mánudaginn 19. september 1955. VÍSIR Molliista ®g heilbrigði SJáklingarrsir finna eidki Fleiri og fleiri sjúklingar eru íiú á tímum bókstaflega næst- um því frystir af skurðlæknum -— til þess að þeir geti lifað skurðaðgerðir af. Nokkrir þess- ara sjúklinga eru lítil börn, sem fædd eru með hjartagalla, þörf þeirra. Fyrir mörgum ár- um komust svæfingarlæknar að því, að lækkun blóðhita dró úr súrefnisþörfinni. Gagnstætt sjúkdómstilfelli færði læknun- um heim sanninn um þetta. Þegar gerð var sukrðaðgerð á er lækna verður með skurðað- ' botnlangabólgusjúklingi í gerð. Aðrir eru fullorðið fólk! ;ikasti“ var örðugt að koma með slagæðaútvíkkun. Þessi svæfingu við, ef hann var með nýja aðferð á líka vel við her- jháan hita. Þetta stafaði af því, að þörfin fyrir súrefni eykst ínenn með sár á útlimum. Von er um að reynsla sjúklinga við skurðaðgerðalækninga komi í framtíðinni að gagni við björg- un flumanna, er orðið hafa að lenda í ísköldum sjó eða her- manna er þrekazt hafa við her- þjónustu á heimsskautasvæð- unum. Sjúklingarnir finna ekki til kælingarinnar. Þeir ei'u látnir sofna áður en kælingin hefst og vakna ekki fyrr en þeir eru aft- ur orðnir eðlilega heitir. Meðan ■þeir liggja í kælingardáinu, geta skurðlæknarnir fram- kvæmt vandasamar skurðað- gerðir, með miklu minni blóð- rás en ella, jafnvel við skurð- aðgerðir á æðakerfinu eða sjálfu hjartanu. Tímavinningurinn er aðal- 'atriðið við þessar skurðaðgerð- ir. Þegar skurðlæknirinn sker í stóra slagæð eða hjartað, vei'ð- ur hann að stöðva blóðrásina um stund. En blóðið flytur súr- efnið og vefir líkamans geta ekki lfað lengi án þess. Sumir þeirra þola súi'efnisskort leng- ur en aðrir. Sjálf líffærin geta ekki verið án súrefnis lengur en n.okkrar minútur; heilavef- irnir deyja, ef þá skortir súr- efni lengur en 4—5 mínútur, lifrin verður fyrir óbætanleg- um skenrmdum við 20 mínútna súrefnisskort og nýrun taka ekki upp eðlilega starfsemi sína, ef þau skoi'tir blóð í 45 mínút- ur..,— Ein aðferð til að vernda vef- ina fyrir skaðlegri súrefnis- .vöntu.n, er að minnka súi'efnis- um 12% við hvert eitt stig C, sem hitinn hækkar. Sjúklirigur með um 39 st. C hita'myndi því þurfa meira eir 20% súrefnis- aukningu. Slíkir sjúklingar gátu ekki bjargað með súrefnið í andrúmslofti sjúkrastofunn- ar. Svæfingalæknar; er hafa slík sjúklinga til meðferðar, nota því súi’efnisgeyminn til að gefa sjúklingnum aukið súrefni. Aukin loftræsting í skurðstof- unni og kæling húðárinnar með ísbökstrum og ether komu líka að góðu haldi. Þessar ráðstafanir hjálpuðu sjúklingum með háan hita til að draga úr þörf líkamans fyrir súrefni. Næsta stigið, sem ekki var þó stigið fyrr en seinna, var að draga úr súi'efnisþöi'f sjúkling'a méð eðlilegan hita með því að lækka líkamshitann niður fyrir „normal“. Hugsun- in með þessu var að koma sjúk- lingunum í svipað ástand og dýrum er liggja í vetrardvala. Þegar dýr liggja í dvala, hætta þau næstum að anda og slagæð- in stöðvast næstum því alveg, en líkamshitinn lækkar svo mikið, að hann verður svipaður og umhverfið. Súrefnisþörf lík- ama dýrsins virðist mjög mikið lækkuð, en samt getur það hjarað. Nokkrir kanadiskir vís- indamenn hafa gert rannsóknir á dásvefni dýra í vetrardvala, í þeii'ri von að komast að leynd- ardómnum um það, hvernig þau geta tórað með svo lítilli súrefnisnotkun. En á meðan þær athuganir standa yfir, eru þeir og læknar víðsvegar um heim stöðugt að kæla skurð-: sjúklinga Iangt niður fyrir venjulegan líkamshita. Mesta kæling sjúklinga hefur verið niður í 24 stig C. Neðan við þennan hita gerast flóknar efnabreytingar, er geta orðið ó- afturkallanlegar. Frá fræðilegu sjónarmiði séð, þyrftu líkams- vefir sjúklings, sem kældur væri niður í 12 stiga C. hita, ekki neins súrefnis við, — ef það væri hægt. En 24 stiga lágmarkið heíur Framh. á 10. síðu. Nýtt lyf préfsl Dr. Carroll E. Palmer, einn af yfirmönnum heilbrigðis- stjórnar Bandaríkjanna, hefur sagt í skýrslu til Berklasam- bands landsins, að isoniazid, lyf, sem nú er noíað til Iækn- inga berklaveikinni, geti ef til viil fyrirbyggt veikina. Dr. Palmer sagði, að honum hefði reynzt isoniazid áhrifa- mikið til að varna smitun veik- innar í marsvínum. Hann sagði að dagskammtur lyfsins til lækninga sjúklingum kostaði minna en eitt penní. Hann telur líklegt að lítill skammtur, t. d. vikulega, geti komið í veg fyrir sjúkdóminn. hreinsa matvæli. Kjarnorku- nefnd Baixdaríkjanna leggur nú mikla stund á ramxsókn þessara nota kjarnorkunnar. Vísindamenn hafa áður skýrt frá því, að rannsóknarstofur hafi haldið kartöflum og öðrum matvælum sem hættir til að skemmast, óskemmdum til lang frama, með kjarnoi'kugeislun. Price sagði, að þessi nýja aðferð gæfi góða von um meiri mat handa þéttbýlustu svæðura jarðarinnar, því að nú yrði. hægt að senda þangað matvæli án þess þau skemmdust. Skráning á starfi hjartans. Ný, fljótleg aðferð til að mæla dæluorku hjartans, hefur verið fullkonmuð við sjúkrahús Bandaríkjanna fyrir uppgjafa- hermenn, í New York. Aðferð þessi kcimnr í stað notkunar litarefna í þessum tilgangi. Við þessa nýju aðferð er ör- litlu af geislavirku efni spýtt inn í asð sjúklingsins. Þar næst er blöði úr slagæð (sjúklings- ins) veitt inn í sérstaklega gerð- an Geiger-teljara og útkoman í slagatalningamæli er stækkuð svo. að hún verður sjáanleg á bylgju- eða riðmælis tjaldi Stjórn súkrahússins segir, að hægt sé að mæla hartastarf tíu sjúklinga á klukkustund með þessari nýju aðferð. Atomgeislar vil (itatvæEageymslu. Melvin Price, þingmaður í Bandaríkjunum, sagði nýlega, j að 1965 mundi húsmæður kaupa ! matvæli sem þola illa geymslu, kjarnorkugeisluð í stað hinna frystu, sem notuð eru í dag. Þetta er ein þeirra vunbóta, sem vænta má af aukinni notk- un kjarnorkunnar til að dauð- Merkileg smásjá fundÍD upp. Fjarsjár-smásjár — tii grein.-« ingar öremda eins og krabba- meinsvefja og blóðkorna — ei' stækka 15 Húsund sinnum og beinir myndinni í réttum litum á sýningartjald hefur verið fullkomnað af Columbia-út- varpsfyrLrtækiuu. Dr. Peter C. Goldmark, for- stjóri rannsóknarstofu félags- ins, segir að þessi nýja smásjá géri mögulega „hagnýta stækk- un margra sýnishorna, er venjulega njóti sín ekki vegna. hitans af lýsingai'tækinu", er aðrar smásjá nota. „Birtuþörf- in er nokkur hundruð sinnura minni én hingað til hefur tal- izt nauðsynleg," sagði hann. ennfremur, „en myndin í þessu. íxýja tæki er 100 sinnum bjart- ari en unnt. var að fá með hii'.- um eldri gei'ðum." Pi'otozar, gagnsæii' einfrum-' ungar á stærð vi'ð mannshárs- gildleika, stækkaðir 7500 sinn- um á sýningartjaldinu, sjást eins og örskreiðir vélbátar um fet á lengd. Þegar þeír eru fóðraðir með lituðu gleri, sést hvernig þeir eta það og á eftií má greina fóðuragnirnar innan í þeim! Hér er verið að fraitxkvæma líkamskælingu á sjúklingi fyrir uppskurð. ísvatn er leitt í ,,gúmmíriiíottu“, sem umlykja líkama sjúklirigsins, og er líkamshitinn þannig lækkaður smám saman. SiirwrffMr Sw” -.*am hasttariitarlögmaðvr. akrlfstöfuttml 10- a; . s—8 8. Simi 104S m, «09F4 Smámynd úr mannkynssögunni: áHmsiira dagar EEf&i? George líenf, skv. frásögn Drno Grandts o. fl. fasistaforingja. !Tti Hér er í fyrsta sinni sögð sagan af síðustu vikunni, sem Mússólíni var einræðis- herra yfir ítölsku -þjóðinni. Sá atburður gerðist í upphafi þessara daga, dagana sjö, frá 19. til 25. júlí 1943, að þeir Hitler og Duce hittust í þorpi einu í Alpafjöllumf en her- lið bandamanna streymdi þá sem óðast í áttina til Sikil- eyjar. Atburði þessum lauk með 12 stunda fundi stór- ráðs fasista í hinu fi'æga svala-hei'bergi í Feneyja- höllinni í Róm. •tíH • Mússólini og Hitler hittust í Feltre á Noi'ður-Ítalíu 19. juli — en þann dág gerðu banda- menn fyrstu loftárásina á Rómaboi-g —. Hitler gerði þá Mússólíni ljóst, að nú Væri hveitibrauðsdögum nazista og fasista lokið. Héðan af myndi yfirherráð Þýzkaiands taka við stjórninni á Ítalíu, ekki aðeins í orði heldur og á borði. Enn- fremur sagði hann, að éf Mússólíni drægi ekki af sér sleirið" og hvetti þjóð sína til alhuga stuðnings við styrjöld- ina, skyldi annar maður, sem hefði vilja á því,‘ taka við í Íi^ns Stað. Var! sá'riitáíið 'í áilá Itáði óþægilegt. Þegar il Duce ók aftur til Rómar frá Feltre, hafði hann meðferðis boðskap til þjóðar- innar, að hún ætti algerlega að auðmýkja sig. fyrir Þjóðverj- um og, lúta þeim — en ítalska þjóðin hataði Þjóðverja. Það var þörf á vænum áróðurs- skammti til að fá þjóðina til að kyngja þessu. Mússólíni var aldrei sterkur maður, en nú var hann bók- staflega sjúkur líkamlega, er iestin bar hann suður á bóginn. ' Allir muna eftir myndunum af Mússólíni, sem hraustmenni, á skíðaferðum og er hami nudd- aði snjó á bera bririguna. Eh það vissu menn ekki, að þégar búið var að taka þessar myndir og ijúsmyndararnir fóru, lagð- ist hann í rúmið heilan sólar- hring til þess að jafna sig. Hann þjáðist af magabólgu og heima var mataræðið mjólk og aðeins léttmeti, — tóbak og áfengi forðaðist hann. En opin- berlega, þegar svo bar undir, ems oð t. d. á þessum fundi með Hitler, leyndi hann veik- indum sínum og lagði sér til munns hvað sem fram var bor- ið eins og ekkert væri — og' árangurinn var eins og vænta mátti, skaðvænlegur. Meðan lestin rann með skrölti og rykkjum suður á bóginn, lá Mússólíni á gólfinu og engdist sundur og saman af þrautun- um og reyndi við og við að lina þær með því að vega salt á olnbogum og knjám. Miðvikudaginn 21. júlí, yr hann var kominn aftur til Róm- ar kotn liann miðstjórn flokks síns mjög á óvart með því, að kalla saman stór-ráð fasista næstkomandi laugardag. Eng- inn þvílíkur fundur hafði verið haldinn síðastliðin 3 ár. En ástæða hans var augljós. Það var beizkur drykkur, sem hann átti að bera Ítalíu — fullveld- istap landsins. Til þess þurfti hann allan þann stuðning, sem mögulegt var að fá. j Síðustu 2 árin hafði Dínó jGrandi verið mjög áhyggju- j fullur yfir þeirri ógæfu, sem ‘var að yfirbuga land hans. Að- j eins ein leið var fær: Ítalía varð að ganga úr leik, áður en það yrði um seinan. Og Ítalía myndi aldrei ganga úr leik meðan Mússólíni væri vi'ð völd. Það var nauðsynlegt að hann færí frá. ; Fimmtudaginn 22.. jftlí tók Grandi þá ákvörðun að segja Mússólini, að hann ætlaði að

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.