Vísir - 12.03.1956, Blaðsíða 12

Hlt *em K«ta«i kaupendor VtSIS eftlr
1«.. »v**r* mánaliar fá nlaðift «keypi» tll
»áulan’«i«, •— Slmi '!•#§..
VI
VlSIB «r ddýrasta hitóið «r þó það fj»l-
breyttastau. — HringiA i sim* !**§ ag
ptliit; xskrifendur
Mánudaginn 12. marz 1956
Gríska stjórnin bannar kröfn-
göngur af öryggisástæ&um.
tn úst isigtr r«'nt utttiir. XíiliS-
rtr áeirðir s rilirtlohirt.
Gríska stjórnin þefur bannaðJ
kröfugöngur, sem áformaðar
voru í dag, og segir hún það
gert af öryggisástæðum. Kveðst
liún liafa sannanir fvrir. að i
kommúnistar hafi ætiað að nota
sér hversu ástatt er sér til fram
dráttar. Kröfugöngurnar voru
ákveðnar í ýmsum borgum
landsins.
. Þegar er fregnin barst út um,
að Makarios hefði verið hand-
iekinn og fluttur úr iandi,
brutust út óeirðir í Aþenu. Sal-
oríiki og Herákleon á Krít og
höfðu stúdentar forystuna, en
kommúnistar munu hafa haft
sinn fingur með í spilinu. Öfl-
ugur lögregluvörður var settur
við bústað gríska sendiherrans
í Aþenu og ræðismannabústaði,
en dugði ekki til og varð að
kveðja herlið á vettvang. Tókst
því að koma á reglu um síðir.
I Saloniki voru þrjár brynvarð
ar bifreiðir eyðilagðar. í Hera-
kleon var ruðst inn í húsið. þar
sem brezku ræðismannsskrif-
stofurnar eru, og rændi múg-
urinn þar og ruplaði og skildi
allt eftir í rústum. í brezkum
stofnunum í Aþenu voru rúður
brotnar o. s. frv.
Brezku fólki í Grikklandi
var ráðlagt, að hafast ekki við
á götum úti fyrst í stað. —
Stjórnin faefur lagt bann við
enskukennslu fyrst um sinn.
Hún hefur lagt fram mótmæli
hjá framkv.stjófa SÞ, en ekki
formlega beiðni um að brott-
vísan Makariosar yrði tekin
fyrir á allsherjarþinginu. Aðal-
fuíltrúi Breta á vettvangi Sam-
einuðu þjóðanna hefur af þessu
tilefni fýát yfir, að það væri
varhugaverð Ieið, ef aðildarríki
gæti fengið tekin fyrir á vett-
vangí SÞ mál annarra aðildar-
rikja, sem ákærandinn hefur
enga'ri lagalegan. rétt til afskipta
af.
Byssuhlaup j bakiö.
GaitskeJl f'oringi jafnaðar-
manna hefur enn vítt brottvís-
an Makariosár og spyr eitt í-
haidsblaðið af. því tilefni, hvort
Gaitskell farr ekki fullgeist.
Hann niætti : vel atfauga sinn
gang betur og kynna sér allar
."V*Wr»
aðstæður, og kannske mundi
harm þá komast að raun um,
að Makarios þorði ekki að
semja, af bví að hann vissi af
köldu byssuhlaupi hryðjuverka
manna að baki sér.
Vist á Seychelleseyjum.
Þeir Mákarios ei’kibiskup og
hinir kii'kjuleiðtogarnr voru
fluttir loftleiðis í brezkri her-
flugvél til Kenya og ei'u nú á
leiðinni þaðan í brezkri freigátu
til Seýchelleseyja á Indlands-
hafi. Fá þeír þar vist á sveitar-
setri brezka landstjórans,
Venjuleg hermdarverk.
í gær var kyrrt á Grikklandi
og á Kýpur að aðeins um venju
leg sprengjutilræði og hefnd-
arverk að ræða. Smákaupmað-
ur var myrtur og unglingur
beið bana, er sprengja, er hann
ætlaði að varpa, sprakk í hendi
hans.
Ýmis gögn hafa fundict, er
sanna hryðjuverk Eokafélags-
skaparins, og ekki aðeins morð
þeirra á brezkum hermönnum
og lögreglumönnum, heldur og
á grísku fólki, sem þorað hefur
að fara sínu fram þrátt fyrir
hótanir'Eoka, en þar eru komm
únistar öllu ráðandi.
Edeii og MoBet
sammáia.
Viðræðum Mollet og Edens
!er lokið og segir í samcigin-
legri yfirlýsingu, sem birt var
í London í morgun, að þeir
hafi rætt f jölmöíg atriði og ver
ið I öllum meginatriðum sam-
mála.
Mollet flaug því næst til
Parísar, en þar hefst í kvöld at
kvæðagreiðsla um Alsírtillögur
stjórnarinnar, og hefur hann
farið fram á traust fulltrúa-
deildarinnar í málinu.
í óeirðunum, sem Alsírmenn
voru valdir að í 'París fyrir
helgi, voru úrrí 2000 menn
teknir höndum.
Nýjar málamiðlunartiUögur
voru lagðar fram í Helsinki
í gævkveldi til lausnar alls-
hcrjarverkfallinu. Allt hcf-
ur verið með kyrrum kjör-
um.
Síðári íregnir herma, að j
gríska stjórnin hafi talið sig-
hafa haft gildar ástæður til að
ætla, að kommúnistar hafi á-
formað að nota kröfugöngurnar
til þess að hrinda af stað stór
felldum, blóðugum óeirðum.
f Nikosi á Kýpur hófst alls-
herjarverkfall í morgun, en
lekki hefur komið til neinna á-
taka. Kyrrð ríkir og fáir her-
Þriðja mót fræðimanna er rann-
saka víkingatímabitöL
rerðnr htrltHð hér í gwítu n.is.
I júlímánuði næstkomandi<smótð. Norðmenn buðu svo til
verður haldið hér þriðja mót
vísindamanna frá Bretlands-
cyjum, Danmörku, Noregi ©g
Svíþjóð, sem lagt. hafa stund á
fræði varðandi víkingatímabil •
ið, víkingaferðir, landnám o. s.
frv. Verður það í fyrsta skipti,
sem slikt mót er haldið hér á
landi.
Vísir hefur spurzt fyrir um
mót þetta hjá Einari Öí. Sveins-
syni prófessor, sem á sæti I
nefnd þeirri, sem annast und-
írbúninginn...
móts 1953, sem einnig þótti
mjög vel takast, og var þá fariS
til Oslóar, Björgvinjar og Staf-
angurs, skoðaðir sögustaðir.,
söfn, fyrirlestrar haldnir o. s.
frv., eins og venja er á slíkum
mótum. Þetta mót sótti Kristján
Eldj árn þ j óðminj asafnsvörðux"
af íslands hálfu. Um 30, vísinda-
menn sóttu mótið á Hjaltlaxidi.
og. ívið fleiri N'oregsmótið. ■ :
í Noregi bar á góma, að þriðjs.
mótið yrði haldið á íslandi. Hef
Sagðist honum svo frá, aS ;ur nú or0ið að ráði og standa
Háskólinn og Þjóðminjasafnið
að því. Hefur vísindamönnum
frá ofannefndum löndum verið'
boðin þátttaka og væntanléga.
verða crlendir þátttakendur um
30, en ekki hafa enn borist
svör fi-á öllum, svo að ekki er
hægt að sega nánara frá þessu,
né heldur undirbúningi, fyrr en
hann er lengra á. veg kominn,
en að sjáfsögðu verða fyrir-
lestrar haldnir og sögustaðir
skoðaðir.
fyrsta mótið hefði verið haldið
1950 á Hjaltlandi og tókst það
vel. Stofnanir þær, sem að því
stóðu voru British Council og
háskólinn í Abei'deen. Af hálfu
fslands, sótti Einar Sveinsson
menn sjást á götunum.
WWMUVWWWWVWtfVWVWWWWVVVVVWWWVÍWW
framtengd.
Synin.g fttk. Kirsten Kjær,
dönsku listakommnar, hjefur
verio framlengd þessa víku. og
lýkur }>ví ekki fyrr eix um aðra
helgi.
Sýningin vei'ður opin dag'-
lega kl. 14—17 og 20—22. Hef-
ui' hvxn. tjáð blaðinu, að' hún
hafi framlengt hana vegna á-
skorana márgra, m. a. Kjar-
:vals og einnig hefur hún beðið
það'. að færa þakkir kvennakór
.SVFl. og söngstjóra hans, sem
„yljuðu henni um hjartaræt-
urnar við opnun sýningarinn-
ar.“ i
Skákmótið mikla
hefst í kvöld.
í kvöld ltefst skákmótið
mikla ,sem menn hafa heðið
nieð eftirvæntingu.
Mótið hefst kl. 8 i Sjómanna-
skólanum með ræðu, er Elís Ó.
Guðmundsson flytur, en Gunn-
ar Thoroddsen borgarstjóri
mun leika fyrsta leikinn.
Di’egið hefur verið, og' eigast
þessir við í kvöld, (talan í sviga
mei’kir númer skákmannsins):
Taimanov (1) — Benóný Ðene-
diktsson (10), Sveinn Kristins-
son (.4) — Ilivitskí (7), Baldur
Möller (2) — Fri'ði'ik Ólafsson
(9). Jón Þorsteinsson (3) —
Guðmundur Ágústsson (8),
Fi’eysteinn Þorbergsson (5) —
Gunnar Gunnarsson (6). Hvít-
ur er hér talinn fyrst.
Tímatakmöi'k eru hér þau
sömu og á Hastingsmótinu, 34
leikir á 2 klst. fyrir hvei’n, en
síðan 17 leikir á klst. fýrir
hvern.
Skyldu menn hugleiða, þegar þeir sjá iofískrúfur flugvélar
snúast, hversu margbroíinn slíkur hlutur er. Maðurinn á mynd-
iuni, sem vinnur í skrúfuverkstæði Flugfélags íslands, er til
dæmis að setja saman skrúfu af Douglas Dakota-vél. Skrúfu-
blöðin eru þrjú, og út á hvert blað er veitt vínanda uxn gúmmí
raufar til þess að varna ísingu. Skrúfan er mynduð af samtals
80 — áttatíu — hlutum, og til marks um það hversu sterkar
skrúfurnar cru, má geta þess, að þegar hreyfillinn snýst 2000
snúninga á mínútu, togar lxvert skrúfublað með 20 — tuítugu —
smálesta átaki. Flugmaðurinn getur ákveðið „skurðý skrúfu-
blaðanna, sem fer eftir því, hvort verið er að fljúga upp eða
komið er í flughæð, og tæki þau, sem mæla skurðinn, eru svo
nákvæm, að þau geta mælt einn fjögur hundraðasta hluta úr
millimetra . . . Og af þessu mega leikmenn. sjá, að flug og margt
í sambandi við það, er ekki neinn leikur!
Formannaskipti í
rithöfundafélagi.
Rithöfundafélag íslands hélt
aðalfund sinn í gær í Naustinu,
uppi.
Meðal annars, sem þar gerð-
ist, var það, að' Halldói' Kiljan
Laxness, Nóbelsvei’ðlaunaskáld,
var gerður að heiðui'sfélaga.
Þá fór fram stjórnarkösning.
Formaðui' var kosinn Kristján
Bendei’, riíari Hannes Sigfús-
son, og gjaldkeri Friðjón Stef*
ánsson. Meðstjórnendur voru
kosnir Elías Mar og Jón úr Vör,
og endui'skoðendur Jóhannes
Steinsson og Jóhann Kúld.
Á þing Bandalags íslenzkra
listamanna . voru kosnir: Hall-
dór Kiljan Laxnes. Helgi
Hjörvar, Kristján Bender, Tóm-
a$ Guðmtxndsson og Þórunn
Elfa Magnúsdóttir.
í undirbúningsnefnd, skipaðri.
af Háskólanum og Þjóðminja-
safninu, eiga sæti: Kristján Eld-
járn þjóðminjasafnsvörður,
form., Gisli Gestsson, ritari, og
prófeásorarnir Jón Jóhannes-
son, Jón Steffensen og Einar ÓL
Sveinsson.
Mót þessi
um 10 daga.
standa vanalega
ámlegt starf
Starfsemi og hagur Heim-
dallar, félags ungra sjálfstæð-
ismanna, stendur með miklum
blóma, og á aðalfundi félagsins,
sem haldinn var i gær, gengu
á 2. hundrað ný'n menn í það.
Formaður, Þorvaldur Gax'ðar
Kristjánsson lögfræðingur fiutti
skýrslu um sjtarf félagsins á
liðnu ári, en það var óvenju
fjölþætt, m. a. teknar upp ýms-
ar nýjungar, sy<j sem leikhús
Hþifmdair^t', ! æsk:?.iiýðst)5nleik-
ar o. fl. Þorvaldur Garðar var
ekki í kjöri á ný, með því að
hann er nú kominr. yfir aldurs-
hámark félagsmanna, en for-
maður var kjörinh Pétur Sæ-
mundsen viðskiptafi'æðingur.
Auk hans eiga nú sæti í aðal-
stjórn þeir Baldvin Ti’yggvason
viðskiptafræðingur, Bernhard
Petérsen verzlunarskólanemi,
Birgir' Gunnarsson stud. jur.,
Jóhannes Helgason, verzl.sk.,
Ólafur Thors menntaskólanemi,
Runólfur Már Ólafs verzl.sk. og
Sverrir Bjarnason verkamaður.
í varastjórn voru kjörnir Hann-
es Hafstein menntaskólanemi,
Skúli Möller, verzi.sk. og Sieí-
án Snæbjörnsson iðnnemi.