Vísir - 04.02.1957, Blaðsíða 4

4
VÍÖIR
Mánudaginn 4. febrúar 1957
Jósef Vissarionovisj Stalín,
hálofaður alla sína daga af
Ijísovét-blaðamönnum og stjórn-
f málaskörungum sem hinn „vitri
' kennari og faðir“, „ástvinur alls
mannkyns" hefir nú fáum ár-
' um eftir andlát sitt allt í einu
orðið að „erkiklaufa og morð-
ingja“. — „Von og ljós og sam-
vizka veraldar", sem hundruð-
um milljóna hefir verið kennt að
virða, dá og heiðra sem „hinn
dýrlegasta allra, sem í þennan
heim eru bornir með hreinu
hjarta“, hefir skyndilega verið
afheiðraður og fordæmdur af
fyrrverandi félögum sínum og
starfsbræðrum, sem nú telja
hann hafa verið hégómlega, fá-
fróða bleyðu, tortrygginn og
grimmdarsegg, skapstyggan
harðstjóra, kolbrjálað fúlmenni
og óhemju.
Tiltölulega fáum utan Rúss-
iands hefir verið fullkunnugt um
það, live hátt Stalín var hossað
og hafinn upp til guðdómlegra
hæða af hinum sömu meðseku
glæpabræðrum sínum, sem und-
anfarið haía rifið hann í sig og
íordæmt hann niður fyrir allar
hellur. Goðsagan um Stalín var
spunnin úr þeim óhreina lopa
blygðunarlauss skriðdýrsháttar,
sem aðeins getur sprottið og
blómgast i niðamyrkri einræð-
issins.
Áðeins eitt verkefni.
Myndir af honum birtust auð-
vitað hvarvetna. I Rússlandi var
t.d. ein verksmiðja, sem hafði
það eitt verkefni að steypa gips-
myndir af Stalín .... Við mynni
Volgu — Donskipaskurðsins stóð
35 smálesta koparstytta af
Stalín. Og í neðanjarðar járn-
braut Moskvuborgar stóð geysi-
mikið Stalínslikneski úr mis-
iitum marmara.
Yfirx’itari ungverska komm-
únistaflokksins fyi'irskipaði, að
mynd af Stalín skyldi fyrirfinn-
ást í hveri'i sjúkrastofu, og hann
rökstuddi þessa skipun sína með
svoíelldum orðum: „Samtenging
Sála hinna sjúku við sál Stalins
*er afar mikilvæg og áriðandi.“
Mnniirinn á Lenin
Og Stalín.
Þótt borgin Leningrad væri
ekki skírð í höfuðið á Lenín fyrr
en að honum látnum, þá var
hver borgin eítir aði’a lögð að
íótum Stalíns í lifanda lífi, rp.a.
Stalíngrad, Stalínabad, Stalinis,
Stalínissi, Stalínka, Stalínógorsk,
tvær Stalínsk, tvær Stalíns-
koye, þrjár Stalínski, og fjórar
bæir nefndir Stalínó, og auk
þess götur og stræti, samvinnu-
bú, búðir og óteljandi brýr, skip
o.fl.
Or öllum áttum hins viðienda
þi’ælaveldis flæddu lofgerðar-
rollur og skrum-klausur hinna
tryggu, laíhræddu og tækifæris-
sinnuðu, svo að slíkar og því-
likar höfðu aidrei áður heyrst
né sést í menntaheimi. Það varð
að fastri venju að ljúka öllum
umræðum á mannfundum, hvort
sem um verkleg efni, búnaðar-
mál eða annað var að ræða, með
hástemdri hi-yllingu eða lofgerð-
ai'skrumi á þessa leið:
„Heilla og heiðurs um langa
aevi, og margra, margra gleöi-
ríkra ára óskum við vorum vitra
stjórnanda, vorum eigin elskaða
félaga Stalin!" Og þessari lof-
gerð var síðan haldið áfram
langa hríð með hrópum og þrum-
andi lófataki.
Kenndi öðrum að
fljúga.
...... Á síðari árum Stalíns
varð það sjaldgæfara með ári
hvei’ju, að hann væri ávarpaður
eða nefndur blátt áfi'am „féiagi
Stalín". Hið ástfólgna nafn hlaut
auðvitað gullna umgerð og glæsi-
lega t.d. hið bjarta blys allrar
þróunar mannkynsins, eða skap-
ai’i hins hamingjusama lífs, eða
kvöldið, en hann gekk framhjá
höll Stalíns í Kreml:
„Þegar ljósin slokkna, fer
Hann að hátta. Það er nærri því
ótrúlegt, að Hann sofi eins og
hver annar .... Og í hvert sinn
sem sólin rís yfir Moskvu, vix’ð-
ist mér að það sé Hann, er snýr
snerlinum og kveikir ljósin." —
Stalín var sólin, og „hitageislar
hans vermdu allar þjóðir jarð-
HÁLFGUÐINN
99
„Samvizka yeraidar46 eða
brjálaður múgmorðingi
66
Fleytt hærra á holskeflum skrums og smjaðms en nokkrum
dauðlegum fyrr og síðar. Steypt af stalli af vinum sínum og
dáendum — eftir að þeir liöfðu aðstoðað liann út úr lífinu —
dæmdur og fordæmdur sem „fáfróður og kolbrjálaður glæpa-
maður og mesta mannhrak“. En virðist nú muni verða vakinn
upp á ný til að tengja saman möskvaslitin í glæpaneti sínu.
hinn ástkæri og umhyggjusami,
eða hinn voldugi örn, sem kennir
örnunum að fljúga, o.s.frv.
Svimandi háloftsflugi í skjalli
og skrumi náðu þó Ummæli
menntamanna sumra, rithöfunda
og skálda. Sagði t.d. einn þ'eirra
m.a., að stafurinn í mætti vera
hreykinn af því að hafa fengið
að standa í nafni Stalíns! Annar
fullyrti hátíðlega, að rödd Stálíns
„væri eins og þroskaður vínvið-
ur, sem spi’ottið hefði í sólarhlíð-
um.“ Óg eitt skáldið kvakaði
dátt og sagði: „Nætúrgalinn
syngur hinúm mikla garðyrkju-
manni dýrðin, dýrðin!“
Stalín og Sökx-ates.
Hin stærstu og merkustu
Sovét-tímarit stigu einnig dans-
inn frammi fyrir hásætinu......
Eitt þeii'ra skákaði Stalín við
hliðina á Sókrates á hæsta há-
tindi mannvits og gáfna. Hann
var hugsanasnillingur: .......
vissulega hinn allra mesti hugs-
úðui’," og háskólamaður einn
taldi hann mesta foringja og
brauti’yðjanda vísinda allra alda
og þjóða.“
Það var auðvitað Stalín, sem
vann styrjöldina miklu. Hann —
meðan hann lifði — hann einn
var „krýndur lárberjasveig sig-
ui’sins", það var „Kérnaðarfréeði-
lega skipulags — snilli hans, sem
stökkti voldugum fjandmönnum
á flótta af rússneskri grund, og
eins og Molotov komst að orði:
„Það var Stalín sjálfur, sem
stjórnaði sigri lands vors.“
Á sjötugsafmæli Stalíns ávarp-
aði Æðstaráðið U. S. S. R. hann
sem „hinn æðsta og mesta her-
foringja alli'a alda og allra
þjóða“.
Ljósið og bylgjur
liafsins.
Brjálæðislegar tilraunir voru;
til að stækka Stalín sem mest,
ekki aðeins líkamlega (hann var
aðeins 5 fet og 4 þml. eða um
162 sm.), lieldúr einnig eins og
Moskvu-útvarpið komst að orði:
.... óendanlegur éins og ljósið
og bylgjur" hafsins." Það var þ'ví
ólíkt einfaldara og barnalegrá,
er Moskvu-útvarpið lét sk'óla-
dreng segja við sjálfan sig eitt
ar.“ Hann var sjálfur Guð: „Þú
ert annað nafn ódauðleikans!"
hrópaði útvarpið i Prag.
Þeir dyrkúðu' liann
áður.
Menn þeir sem nú stjórna
Sovétveldi og áfheiðruðu Stalín
fýrir skömmu og foi'dæmdu
hdnn og öll hans verk, eru hinir
sömu sem áður dýrkuðú hann og
sungu honum lof og dýrð með
geysilegu málskrúði. Búlganín
hrópaði hástöfum: „Húrra!
Lengi lifi foringi vor og meistari,
hinn mikli Stalín!" Og Malenkov
bætti við: „Þakklátir afkomend-
ur seinni tíma munu vegsama
hann og syngja nafni hans dýi'ð-
in, dýi’ðin!"
Þeir sem undanfarið hafa verið
aðalþátttakendur í niðuiiægingu
Stalins og fordæmingu, höfðu
áður skriðið marflatir fyrir fót-
um hans og smjaðrað hressilega:
„Lengi lifi hinn vitri foringi
flokksins og þjóðarinnar, frum-
írömúðurinn og skipulagsmeist-
ari alli’a sigra, félagi Stalín!“
tónaði Krúsjeff fyrir messu, og
Mikoyan svaraði: „Foringi vor
og kennari, hinn ágæti bygging-
armeistari- kommúnismans, vor
elskulegi félagi Stalín, — dýrð
sé hinum mikla Stalín!“
Hirðfífla-blómvöndurinn.
1 tilefni af sjötugsafmæli þessa
hágöfga, glæsigullna framtíðar-
frömuðar mannkynsins náði
skjall-, skrum- og lofgerðarfram-
leiðslan hámarki sínu. Nægir að
bregða upp afburða hirðfífla-
blómvendi þeim, sem miðstjórn
Kommúnistaflokksins og æðsta-
ráð Sovétr. bar fram og hélt
hátt á loft við þetta tækifæri: —
„Allar ættir framtiðarinnar
munu vegsama nafn þitt. Hjörtu
milljóna verkamanna um heim
allan . eru sprengþrungin af
brennandi elsku til hins mikla
meistarar vísindanna, hins mikla i
byggingarmeistara kommún-
mans, kennara og leiðsögu-
manns, bezta vinarins.........“
Meðal undirrita'ðra voru: Krú
sjeff, Búlganín og Mikoyan!
Og svo dó Hann. (Kæfður und-
ir'kodda á sjúkrabeð sínu — að
rnargendurtekinni sögn!).
Steypidemba opin-
berrar sorgar.
Með tilliti til þess, er síðar
gerðist, var hin heljarmikla
seypi-demba opinberrar sorg-
ar algerlega ósæmilega svívirði-
leg. Enn einu sinni opnaði mið-
stjórnin og æðstaráðið alla
krana. Dánarfréttin var tilkynnt
með grátstaf í kverkum:
„Hjarta vors vitra foringja og
kennára h'efir hætt að slá.
Ódauðlegt nafn Stalíns mun lifa
að eilífu í hjörtum Sovétþjóð-
anna og allra manna á framfara-
braut heimsins."
Margir voru einnig þeir blóm-
sveigir, sem einstaklingar lögðu
á líkbörurnar hins ódauðlega. Og
mörg tárin hrukku úr krókódíla-
augunum um þær muhdir:
„Vertu sæll, elsku vinur“, and-
varpaði Malenkov. „ídag erum
vér gagnteknir af ógurlegri sorg
. . . Allt hans líf, geislum merlað
háleitra hugsjóna, er oss lifandi
glæsileg fyrirmynd," sagði Mólo-
tvo grátandi.
RæðiU’nar sem skóku
floldtinn.
í síðastliðnum febrúar spruttu
svo upp ræður þær, sem hristu
og skóku flokkinn háskalega og
gerðu alheimi hverft við, en með
þeim hófst niðurrifið og herferð-
in rriikla gegn minningu Staljns.
Nú sögðu sömu mennirnir, sem
áður höíðu kallað Stalín vitran,
eilífan, mikinn og áskæran, að
hann hefði unnið þjóð sinni al-
varlega háskalegt mein. Og nú
lásu þeir Krúsév, Malenkov og
fleiri „elsku vininúm" látna
óþveginn textann, og Mikoyan
bætti bætti við hörðum ásökun-
um á „hinn kæra foringja og
meistara.“ — Og þeir spöruðu
ekki púðrið!
Nokkrum dögum síðar hélt
Krúsév svo hina frægu leyndar-
ræðu, sem síðan seytlaði út til
sendiherra erlendra ríkja og -
dreifðist þannig um heim allan.
Þar birti Krúsév félögum sínum
og flokksbræðrum þann sann-
leika, sem öllum frjálsum þjóð-
um var löngú kunnur, að Stalín
hefði verið einn allra mesti
glæpamaður veraldarsögunnar.
dýrkun. — Dýrkun einstaklings
ins, sem aldrei skjátlaðist, ryður
braut dýrkun flokks, sem aldrei
getur skjátlast.
Hver man nú
Hitler?
Frá fréttaritara Vísis.
Stokkh’ólmi í des. —
Svo virðist sem liin uppvax-
andi kynslóð hafi annað hvort
gleymt Hitler eða aldrei heyrt
hann nefndan á nafn.
Fyrir nokkru voru sjóliða-
efni kvödd til skyldustarfa í
Karlskrona og í svörum þeirra
við ýmsum spurningum jkom
m. a. í Ijós, að aðeins 12 af
hundraði höfðu hugmynd um
hver Hitler var (eða 100 af
um 800). — Piltarnir eru tví-
tugir, 41 af hundraði kannað-
ist við Quisling.
Sjö manns drepnir
— óvart!
Nýlega var framið rán í smá-
bæ einum í1 Mexíkó, og forðaði
ræninghin sér undan lögreglunnl
inn í danssal.
Lögreglan hóf skothríð á ræn-
ingjann, og biðu 7 dansmenn
bana, en tíu særðust — þeirra
á meðal konur og börn. Ræn-
inginn komst hínsvegar undan.
Goð falla af salli og detta
í mola. En upp úr rykinu vottar
þegar fyrir brúninni á nýrri
Miklar niðurgreiðshir
hjá Frökkum.
Franska stjórnin ver um 70
milljörðiun franka (uni 3250
milljónir ísl. kr.) árlega til að
halda niðri verðlagi á nauðsynj-
uni.
Eru niðurgréiðslur þessar
framkvæmdar til þess að koma
í veg fyrir hækkun vísitölunnar
og þar af leiðandi hækkun
launa. Þá er vinyrkjubændum
gefnir eftir skattar, sem nema
um 20 milljörðum franka.
★ Böggull með tímasprengju
fannst á þrepi ráðhússins í
Coventry í lok síðustu viku.
Talið er, að þar hafi IRA
verið að' verki.
ne»<Y' *
„Hvernig á að sleppa, þegai- taki hefur verið náð á manni?“