Vísir - 01.03.1957, Blaðsíða 4
VISIK
Föstudagiun I. marz 19S7
A. X. Parker:
Hagsk/rslur sanna það,
sem stjórnarvöldin vilja.
Þær eru notaðar tif að slá ryki
í augu almennings.
Höfundurinn cr brezkur sérl'ræðingur í efnahagsmálum.
Hann var mcðal þeirra, sem þegar í ujtpliafi gerðu sér grein
fyrir, að breytt viðskiptastefna Rússa út á við, var tengd
áfornium um að seilast til stjórnmálalegra áhrifa. — í þess-
ari grein ræðir hann, hversu kommúnistar hafa notað hag-
fræðiskýrslur, sem oft eru næsta ófullkomnar og stundum
snauðar af tölum, til þess að auglýsa afrek sin, og breyta
því aðeins tU, er menn hætta að taka mark á þeim, vegna
þcss að staðreyndirnar tala öðru máli en skýrslurnar.
1 kommúnistaríkjunum eru
hagskýrslur látnar sanna það,
sem flokksleiðtogarnir vilja telja
almenningi trú um, en það er
aldrei hægt að blekkja almenn-
ing til lengdar. Hversu glæsi-
legur sem árangurinn er, sam-
kvæmt hagskýrslunum, komast
menn er frá liður á sömu skoðun
og austur-þýzkur stúdent, sem
sagði að aflokinni júníbylting-
unni 1353, að menn geti ckki
notað hagskýrslur sér til matar,
en menn geti fundið til svengdar
við lestur þeirra.
Það, sem harin átii við, var það
að tölurnar um hæ i a kaup og
aukna framleiðslu stoða litið,
þegar menn búa víð skort og
hátt verðlag. Og begar ríkis-
stjórn birtir hagskýrslúr, sem
staðreyndirnar er menn hafa
fyrir augum afsanna, gera
skýrslurnar að eins illt verra.
Orð stúdentsins eru vel þess
verð, að menn hafi þau í huga,
þegar leiðtogar kommúnista i
leppríkjunum halda þvi fram, að
kommúnistaflokkarnir lialdi
ávalt braut sannleikans — og
leyni verk.alýðinn engu. í þeim
dúr hafa talað eigi alls fyrir
löngu menn eins og Gomulka
og Grotewohl. En fýrir nokkr-
um mánuðum var tóninn annar.
Þá var játað, að hagskýrslurnar
gæfu ekki rétta hugmynd um
ástandið. Þá var Pólverjum sagt
til dæmis, að orsakir þess, að
staðreyndirnar væru aðrar en
fram kæmu í skýrslunum, mætti
rekja langt aftur í timann. Þá
var ekki játað, að menn yrðu
að búa við skort, vegna þess ao
megin áhérzla var lögð á þunga-
iðnaðinn vegna vígbúnaðaris
fyrir austan járntjald. Þá voru
birtar ósannar skýrslur um
hærra kaup og bætt lífsskilyrði
og samtímis reynt að telja mönn-
um trú um, að öll afkomu- og
vinnuskilyrði væru miklu verri
meðal verkalýðsins i vestrænu
löndunum.
Það er von, að menn furði sig
á því, að nokkur ríkisstjórn skuli
halda þvi fram og birta um það
skýrslur, rtð allt sé á framfara
vegi, þegar fólkið sjálft veit, að
hagur þess er á allan hátt verri
en fyrir síðari heimsstyrjöldina.
Eða hvers vegna kommúnistar
í Austur-Þýzkalandi halda áfram
að tala um kreppu í Vestur-
Þýzkalandi, á þeim tíma, er
framleiðslan þar var í hámarki
og kaupgjald hafði aldrei verið
betra. Loks má það furðulegt
þykja, að í opinberu rússnesku
tímariti um alþjóðamál, var því
haldið fram í maímánuði s. 1.,
að brezkir verkamenn fengju
lægra kaup nú en 1938, laust
fyrir siðari lieimsstyrjöldina, þar
sem öllum má kunnugt vera, að
hið gagnstæða er sannleikanum
samkvæmt.
hafa þannig verið dregnar niður
á það svið, að vera auglýsingar
um afrek kommúnista.
Hvers konar upplýsingar, sem
ekki eru gagnlegar í þessum til-
gangi, fá ekki að koma fram i
skýrslunum. Tilgangurinn með
þeim er að hlaða undir valdhaf-
ana og leyna «llu, sem þeim
kæmi miður að birt væri.
Seinustu 2—3 árin hefur orðið
sú breyting á í Ráðstjórnarríkj-
unum, að menn eru farnir að
sjá, að án sjálfstæðra, hagfræði-
legra rannsókna verður ekki
komist. Það er jafnvel farið að
örla á þvi, að nútima hagfræöi-
leg tækni verði tekin i notkun
þótt aílt slíkt hafi verið fordæmt
áður, og þetta er gert í þeirri
von, að eins og í lýðræðislönd-
unum í vestri sjálfstæðar rann-
sóknir til þess að íullkomna'
skipulagskerfið.
leiðtogar ætii að sleppa tangaí-
haldi sínu á hagskýrslugerðinni.
Þær litlu tilslakanir, sem gerðar
hafa verið, eru til komnar, af
þvi að ríkisstjórninni hentaði að
breyta dálítið til, en slíkar til-
slakanir hafa ekki enn verið
gerðar fyrr en eftir að í ljós er
komið, að alþýða manna legguf
engan trúnað á þær fáu skýrsl-
ur, sem birtar eru, eða þá vegna
þess að öll leyndin og blekking-
arnar hafa orðiö til þess að lama
efnahagskerfið en ekki til bess
að styrkja það.
Kommúnistum er miKill vandi
á hndum, því að vilji þeir koma
á kerfi, sem nýtur almennings
hylli og skilar þeim efnahags-
lega árangri, sem reynt er að
ná, verða þeir að taka stefnu,
sem er andstæð fræðum Marx
og Lenins.
Svíar smí5a 65 þús.
lesta olíuskrp.
Frá fréttaritara Vísis.
Stokkháymi, í fcbrúar.
Sænskri skipasmiðastöð hefir
verið falið að smíða sex stór
olíuflutningaskip fyrir bancla-
rískt fyrirtæki.
Það er Uddevalla-skipa-
smíðastöðin, sem falið hefir ver
ið verkefni þetta, en skipin
verða 65.000 smál, hvert og
vei'ður eigandi Cities Service-
félagið, sem á fjölda olíuskipa.
Skipin kosta fullgerð 200 millj.
kr. hvert.
Vilja Breta burt
innan mánaðar
I fyrsta sinn
í 1000 ár.
Svar við þessu verður að leita,
og það finnst ekki, fyrr en menn
gera sér grein fyrir því, að í
kommúnistarikinu, verður allt
sem efnahag og atvinnulif varð-
ar, að vera í samræmi við þær
kenningar, sem Marx og Lenin
boðuðu. Það er blátt áfram
ekkert rúm fyrir visindalegar
eða hagfræðilegar niðúrstöður,
sem stangast á við kenningar
Marx.
Um hagskýrslur sagði Lenin
eitt sinn, að þær ættu að verá
til að varpa ljósi á sambandið
milli félagslegra og efnahags-
legra vandamála, til skýringar
á því, sem áður hafði komið i
ljós með hinum marxistisku
eínahagsmála, en hann minntist
ekkert á, að frekari rannsókna
væri þrf, tii dæmis með hiiðsjón
af breyttum tímum og breytt-
um aðstæðum. Hagskýrslurnar
eiga með öðrum orðum að sanna
það, sem leiðtogarnir vilja sann-
færa menn um. Hagskýrslurnar
Á 20. flokksþinginu krafðist
Mikoyan þess, að meiri hagfræði-
legur fróðléikur væri látinn í
té sérfræðingum á sviði efna-
hagsmála, til þess að þeir gætu
innt af höndum störf, sem „raun-
verulega væri gagn að“.
í þessu ijósi ber að skoða út-
drætti þá úr hagskýrslum, sem
byrjað var að birta í Ráðstjórn-
arríkjunum í júni í fvrra og
haldiö var áíram í Póilandi, og
síöar í Austur-Þýzkalandi, en
sú staðreynd að sleppt var grein-
argerð um framleiðsluna á sviði
landbúnaðar, sýnir að auglýs-
inga sjónarmið er enn talið þýð-
ingar mikið.
Blaðið Pravda hefur kvartað
ýfir því, að þessar hagskýrslur
séu ófullnægjandi, m. a. að þvi
er varðar afköst verkamanna.
Tiigangui’inn með birtingunni
var auðsær, að auka afköstin
og drga úr framleiðslukostnaðin-
um.
I Austur-Þýzkalandi sannaði
hagíræðingur i opinberu hag-
fræðitímariti, að birtar höfðu
verið skýrslur um framkvæmdir
1955 sem sýndu hið gagnstæða
við það, sem raunveruiega liafði
átt sér stað. Og hann bætti því
við, að jafnvel þótt skýrslurnar,
sem voru Snauðar að tölum,
i iiefðu vei’ið réttar, hefou þær
ekki haft mikið gildi '■— af þvi
tölurnar vantaði til að sanna
niðurstöðurnar.
Enginn skyldi ætla, að komm-
únistiskar ríkisstjórnir og flokks
Tilkynnt hefir verið, að Píus
páfv mtmi veita Coty Frakk-
landsforseta áheyrn í maímán-
uði.
Þykja þetta nokkur tíðindi,
því að það héfir ekki komið
fyrir í meira en 1000 ár, að ýf-
irmaður franska ríkisins hafi
'gengið fyrir páfa í Róm.
Fuiuluni Breta og Jordaníu-
nianna í Amman er Iialdið á-
fram.
Fundur, sem haldinn var í gær,
stóð 2 klst. Jordaniumenn vilja
að Bretar fari sem fyrst burt
með her sinn, eða innan mán-
aðar frá samningsslitum. Bretar
segjast vilja slita samningunum
og fara nins fljótt og við veður
komið.
• Nýi Vestur þj’zki ílotinn hefir
fest kanp á 68 brezkum orustu
llugvélum fyrirfimm milljónir
punda.
„Hvers végna hjálpið þið mér ekki við að koma vesalingnuni
á fætur?“
ið: „Hjálp! Hjálp! Maður fyrir
borð! Hjálp!“ Þá flaug honum
nokkuð í hug; greinin, sem
hann hafði lesið í Readers Di-
gest. um drenginn ,sem hafði
dottið útbyrðis (í maí-hefíinu
1955). Drengurinn kunni ekki
að synda, en honum hafði tek-
izt að halda sér á floti og hald-
ið sér lifandi með því að minn-
ast þess sem skipstjóri hans
Iiafði einu sinni sagt við björg-
unarbátaæfingu: „Ef þið kom-
izt einhverntíma í vanda, þá
látið ykkur ekki bregða —
notið höfuðið — hugsið!“
„Þegar eg minntist greinar-
innar,“ sagði Arne, „hætti eg
að æpa og berja vatnið. Eg leit
í kringum mig. Eg athugaði
hlutina.“
Það sást ekkert til „Silver-
spray“. Sjórirín var ekki mjög
: kaldur fyrir mann í ailgóðum
1 holdum, en nauðsynlegt var að
halda sér í hreyfingu. Ef mað-
ur færi að synda áfram, var
eins víst að maður synti í hring
í myrkrinu og þreytti sig til
einskis.
Höfðu þeir þcgar saknað
hans? Eins og algengt er á norsk
um skipum nú orðið, hafði hann
sofið í klefa með aðeins einum
sjómanni öðrum. Léttadrengur-
inn myndi ekki drepa á klefa-
dyr þeirra fyrr en kl. 7 um
morguninn —■ ef til vill enn
seinna vegna hátíðarimiar.
(Seinna kom í ljós, að hans var
ekki saknað fyrr en klukkan
níu).
Hann gizkaði á, að komið væri
fast að miðnætti. Honum leizt
skynsamlegast að halda sér á
floti þar til svo bjart væri orð-
ið, að hann sæist af framhjá-
siglandi skipum. í einu tilliti
kveið Arne engu: Hann var vel
syndur.
Hann ætlaði að fara að færa
sig úr gaberdine-buxunum, er
hann hafði klæðzt vegna sam-
kvæmisins, þegar eitt orð kom
upp í huga hans, er snerti hann
eins og ísköld krumla stryki
niður bak hans: hákarlar. Árið
áður, er hann var á siglingu á
þessum slóðum, hafði hann ert
hákarl með kústskafti, og há-
karlskjafturinn hafði stýft það
sundur eins og banana.
Arne hélt buxunum á sér.
Þótt hákarlar séu voðalegir. eru |
þeir furðulega huglausir. Lítill
hávaði, eins og gjálpið í buxna-
skálmunum, gat fælt þá í burtu.
Honum gæti líka orðið lið i
sokkunum. Arne dró þá af sér
að hálfu leyti, svo að framleist
urinn lafði fram fyrir tærnar,
eins og neðansjávarhræða.
„Löngu eftir miðnætti,“ seg-
ir Arne, „sá eg skip koma sigl-
andi í áttina til mín.“ En það
virtist breyta stefnu og sigldi
framhjá í nokkur hundruð
metra fjarlægð. „Það var eins
og skipið sneri bui'tu, er það
sæi mig.“
Sólin reis hratt úr sæ svona
nærri hitabeltinu. Hún hressti
og vermdi Arne, og brátt sá
hann til skips í morgunsólinni.
Hann reyndi að gera sér grein
fyrir hraða. fjarlægð og stefnu
skipsins og fór svo að synda til
þess ósýnilega staðar, þar sem
ætla mætti að leiðir þeirra
mættust. Löngu síðar og eftir
að hann hafði eytt dýrmætum
kröftum skildist honum, að
þetta myndi ekki takast.
Hann huggaði sig svo við, að
hann væri að minnsta kosti á
siglingaleiðum.
Á næstu klukkustundum fónt
fjögur eða fimm skip fram hj.i.
Sum virtust svo nærri, að Arne
: hrópaði, blístraði, fór úr skyr>
unni og veifrði hendi í ákafa.
Eitt skipið fór ,ivo nærri hon-
um_ að hann heyrði í skrúfun-
um. Hann ruglaðist í tölunni á
Framh.