Vísir - 30.03.1957, Blaðsíða 1
¥1
67. árg.
Laugardaginn 30. marz 1957
76. tbl.
Hiákan gjörhreytír öllu a-
:andi í Borgarfirði.
ar koma upp — vegír opnast — rafmagn-
ið að færast í Eag aftur.
Frá fréítaritara Vísis.
Borgarnesi í morgun.
Þýðviðrið er tekið að gera
varf við sig í Borgarfirðinum,
og er bví ákaft fagnað, bæði
vegna haglendis, umferðar og
rafmagns.
Svo sem kunnugt er af fyrri
íréttum, ríkti orðið fullkomið
vandræðaástand í ráforkumál-
um héraðsbúa. Dagsrennslið
úr Skorradalsvaíni nægði áð-
eins til 8—9 klukkustunda
orkuvinnslu í Andakílsárstöð-
inni á dag, þannig að héraðs-
búar urðu að búa við rafmagns
leysi í allt að tvo þriðju hluta
hvers sólarhrings.
Fyrsta breytingin virðist nú
fyrirsjáanleg, og í nótt var tal-
ið að orðið haf i það mikil hláka
í og undan Skarðsheiðinni, að
ekki þurfi að taka rafmagns-
strauminn af eftir hádegið í
dag. — Úr Skorradalsvatninu
sjálfu er ekki að vænta aukins
vatnsmagns að svo stöddu, því
vatnið er allt á helluís, en hins
vegar verður ör breyting á ef
hlákan heldur áfram.
Samkvæmt upplýsingum frá
Andakílsárvirkjuninni var 2.
febrúar s.l. 1.3 metra vatnshæð
í Skorradalsvatni yfir afrennsl-
ishæð. Þann 6. marz s.l. var allt
þetta vatn þrotið og aðrennslið
fullnytjað að auki. Er þetta
ljóst dæmi um það, að Anda-
kílsárvirkjunin annar engan
veginn orkuþörfinni, ef þurr-
' viðrakaf li kemur um nokkurt
skeið. Slíkt hefur komið þar
' fyrir áður og sagan endurtekið
sig nú.
Þó ekki hafi verið mikil
hláka í Borgarfirðinum enn
sem komið er, hefur snjórinn
samt sjatnað geysilega það sem
af er og sér orðið víða til jarð-
ar þar sem snjór var hvað
mestur á láglendi áður, eins og
t. d. á Mýrunum.
Þá hefur þýðviðrið einnig
orðið til þess, að tekið hefur
verið til óspilltra málanna við
að opna þær leiðir, sem lokað-
ar hafa verið til þessa. í gær
var leiðin frá Langá opnuð vest
ur að Arnarstapa. í dag át'ti að
halda áfram áleiðis að Hítará,'
en á þeim kafla eru snjóþyngsli
hvað' mest á Mýrunum. Sömu- J
leiðis er unnið að því að opna
veginum niður Hraunhreppinn.
Fýrir vestan Hítará eru tvær
ýtur komnar í gang til þess að
ryðja áðalþjóðveginum þar.ogef
hlákan hel.zt áfram, verður öll
leiðin rudd vestur á Snæfells-
nes.
í uppsveitum Borgarfjarðar
eru þær leiðir færar, sem á
annað borð hefur verið reynt
að halda opnum í vetur sökum
mjólkurflutninga og aðdrátta.
Sömuleiðis eru allár leiðir frá
Borgarnesi færar — nema vest-
ur um Mýrarnar.
Að búa að sínu eða taka erlend lán:
Aðeins 2 leiöir úr vaxandi vanda
í gjaldeyris- og fjárfestingarmálum.
Líklegt, að útflutningur landsnianna
verði minni í ár en 1956.
i'
skfjrstu Þéiurs St&n&tSifcissonur
bunkustjúru ú iunúi S^tnds-
hnnknnefndur.
Risa-alíuleiðsla lögð frá
Persaflóa yfir TyrklaiuL
Áfall fyrir Nasser og alvarlegt íhug-
unarefni öllum Arabaþjóðum.
Standard oliufélaglð hefur til-
kynnt f yrir hönd átta olíufélaga
— bandarískra, brezkra og holl-
enzkra — að fyrír áramótin
næstii verði byrjað á olíuleiðslu
frá Persaflóa yfir Tyrkland til
hafnar við Miðjai^ðarhaf.
Olíufélögin standa sameigin-
lega straum af olíuleiðslunni.
Áætlaður kostnaður er 800 millj-
ónir dollara eða tæplega 1300
milljarðar íslenzkra króna.
Þessi leiðsla verður raesta
fyrirtæki sinnar tegundar
sem um getur í sögunni til
þessa. Hún á að geta flutt
helrningi meira olíumagn en
allar oliuleiðslurnar, sem nú
eru í nálægum Austurlönd-
um.
I fregnum hér i blaðinu hefur
iðulega verið vikið að áíovmum
i þessu efni, m. a. var talið í
fregnum frá Bermuda, að þetta
mál hefði verið rætt af
Eisenhower og Macmillan, og
jþeir verið sammála um fyrir-
[greiðslu rikisstjórna sinna. I
mörgum öðrum fregnum hefur
! verið vikið að því, að meðal yest-
rænna þjóða væri vaxandi skiln-
ingur á þvi, að knýjandi nauð-
syn væri 'að leggja leiðslur yfir
Tyrkland, til þess 'að þurfa
ekkert að treysta á Aiabalönd-
in, svo sem Egyptaland (Súez-
skurður) og Sýrland (leiðslur).
Mikilvægt er og, að samvinna
Tyrkja við vestrænu þjóðirnar
er hin traustasta, þar sem það
er aðili að Nato og Bagdad-
bandalaginu, sem Bretar og
Bandaríkjamenn styðja, og
mega heita meðlimir að.
Líklegt má þykja, að fullnað-
í fyrradag vav haldinn í
Landsbankanum hinn árlegi
fundur Landsbankanefndar, og
var Gunnar Thoroddsen í for-
sæti á fundinum.
Lagðir voru fram reikning-
ar bankans fyrir árið 1956. Jón
G. Maríusson, bankastjóri, gerði
grein fýrir reikningum og flutti
skýringar við þá. Síðan flutti
Pétur Benediktsson bankastjóri
skýrslu um þróun péninga- og
gjaldeyrismála. Reikningarnir
voru síðan samþykktir með sam
hljóða atkvæðum.
Síðan voru kosnir aðalendur-
skoðendur bankans, og voru
þeir endurkjörnir, Guðbrandur
Magnússon, forstjóri, og Jón
Kjartansson, sýslumaður.
Sigurður Kristjánsson, for-
stjóri, gerði þá fyrirspurn á
fundinum, hvort leitað hefði
verið álits og tillagna banka-
stjórnar Landsbankans varð-
andi væntanlegar breytingar á
bankalöggjöfinni. — Svaraði
bankastjórnin því neitandi. Ann
að gerðist ekki á fundinum.
Hér fer á eftir skýrsla sú,
sem Pétur Benediktsson banka-
stjóri flutti á fundinum:
í framhaldi af þeirri skýrslu,
sem nú hefur verið flutt um
reikninga Landsbankans og af-
komu á liðnu ári, þykir fram-
kvæmdastjórninni hlýða að
bæta við nokkrum athugasemd-
um um þróun peninga- og gjald
eyrismála og horfur í þeim efn-
um.
Eins og kunnugt er, jukust
útlán bankanna stórlega á ár-
inu 1955, og gjaldeyrisstaðan
versnaði mjög. Enda þótt mikl-
ar birgðir útflutnihgsafurða um
áramótin 1955—56 bættu nokk-
uð úr skák, var það ljóst, að ó-
breytt þróun hláut brátt að
leiða til vandræða í gjaldeyris-
málunum, ef ekki kæmu til stór
auknar tekjúr í erlendum gjald
eyri eða verulegar erlendar lán-
tökur til ýmissa stórfram-
kvæmda í landinu. Til þess að
draga úr peningaþenslunni og
skapa þar með grundvöll bættr-
ar gjaldeyrisaðstöðu hefur fram
kvæmdastjórn bankans því á
árinu 1956 gert það eitt að höf
j þörf. Nettóskuldir þeirra hækk-
uðu enn um 2 millj. króna. En
þegar þessi aukning er borin
saman við það, að skuld þeirra
við seðlabankann hafði aukizt
um 75 millj. kr. á árinu 1955,
verður því ekki neitað með sann
girni, að nokkur árangur haíi
náðst. í þessum tölum er ekki
tekið tillit til endurkaupa á af-
j urðavíxlum, en þau endurkaup
höfðu aukizt um 102 millj. kr.
á árinu 1955 og jukust um 39
milrj. kr. á árinu 1956. Þess má
uðstefnumálum sínum að hamla Seta. að reglum um endurkaup
á móti frekari útlánaaukningu
seðlabankans.
Aðstaða viðskipta-
bankanna.
Snemma á árinu voru í þessu
skyni settar strangari reglur en
áður um lánveitingar seðla-
bankans til viðskiptabankanna,
svo að þeir verða nú m. a. að
gfeiða mjög háa vexti, ef skuld-
ir þeirra fara fram yfir það há-
mark, sem samið hefur verið
um.
Það verður að játa; að ekki
tókst á árinu 1956 að ná því
marki að bæta stöðu viðskipta-
bankanna gagnvart seðlabank-
anum, þótt þess hefði verið full
afurðavíxla var ekki breytt á
árinu, og stafar aukningin svo
til eingöngu af hærri lánum út
á landbúnaðarafurðir vegna
aukinnar framleiðslu.
Aðstaða ríkissjóðs og ríkis-
stofnana gagnvart seðlabank-
anum batnaði um 2 millj. kr.
á árinu. Þess ber þó að gæta
í því sambandi, að undir árslok
tók bankinn skuldabréf vegna
stóreignaskatts, 15 millj. kr., til
greiðslu á skuldum ríkissjóðs.
Einnig var, eins og síðar verð-
ur minnzt á, dollaralán tekið
undir árslok, og voru um 35
millj. kr. af því notaðar til lækk
unar á skuldum, sem ríkissjóð-
ur hafði stofnað til við seðla-
Framhald a 5. síðu.
Fáir Siglfirðingar hafa leitað
atvinnu utanbæjar í vetur.
Snjóþyngsli og vatnsskortur
þar í vetur.
arákvörðun um þetta verði mik-
ið áfall fyrir Nasser og víst er,
að þetta mun verða mikið íhug-
unarefni öHum Arabaþjóðun-
um.
Frá fréttaritara Vísis
Siglufirði í gær.
I vetur hefur verið óvenju-
mikill snjór á Sigluíirði og' allar
götur bæjarins ófærar bifreið-
um um langan tiina.
Nú er farið að moka göturnar
við höfnina, til þess að hægt
sé að vinna að útskipun síldar-
innar, sem eftir er frá sumrinu.
Hér hef ur vatn verið af skorn-
um skammti og hefur þvi verið
deilt niður á bæinn. Er þetta
ekki einsdæmi því það gerist
oft þegar langvarandi þurr-
viðri eða frost er á vetrum. Þann
tíma sem verið er að vinna i
frystihúsunum eru þau látin
sitja fyrir vatninu.
Atvinna hefur verið sæmileg
í vetur og færri leitað sér at-
vinnu utan bæjarins en undan-
farin ár. Menn búa nokkuð að
sildarvinnunni frá því í fyrra-
sumar og svo Ieggja togararnir
upp f isk sinn hér og skapar það
mikla atvinnu. Auk þess eru
I gerðir út tveir togbátar, Ingvar
Guðjónsson og Sigurður. Gæftir
hafa verið stirðar en reytings
afli þegar hægt er að' vera við
veiðar.
Tunnuverksmiðjan starfar af
fullum krafti og við hana vinna
30 menn að staðaldri.
Ný f rímerki.
Mánudaginn 1. apríl 1957
verða gefin út tvö ný frímerki
með sömu myndum og íþrótta-
merkin frá 1955, en í öðrurn
litum og verðgildum.
Verðgildi merkjanna er kr.
1,50 og kr. 1,75, sem eru burð-
argjöld undir einföld bréf inn-
anbæjar og út á land frá og
með 1. apríl. Hið fyrrnefnda er
rautt á lit og hið síðarnefnda
blátt.
Frímerkin eru teiknuð af
Stefáni Jónssyni og prentuð hjá
firmanum Thomas de la Rue &
Co., Ltd. London.