Vísir - 26.07.1958, Side 6

6
V í S I R
Laugardaginn 26. j.úlí 1953
WK'SIRL
D A G B L A Ð
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru 1 Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, cpin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: (11660 (fimm línur)
Vísir kostar lir. 25.00 í áskrift á mánuði,
kr. 2.00 ’intakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
KIRKJA OE TRUMAL:
Hvar er Gnð'?
Vígbúnaður og stríðsotti.
Wndanfarna daga hefir verið
mikið um að vera í heims-
naálunum, því að óvenjulega
margar orðsendingar hafa
farið á milli helztu höfuð-
borga heimsins. Orðsending-
ar þessar hafa allar fjallað
um það, hvort æðstu menn
þjóðanna geti komið saman
til fundar til að ræða friðar-
málin og draga úr spennu í
heimsmálunum, svo og, hvar
og hvenær unnt sé að halda
slíkan fund, svo að nokkurs
árangurs sé að vænta. Hefir
að sjálfsögðu verið fylgzt
með fréttum af þessu um
heim allan því að ekkert er
mannkindinni mikilvægara
en að kalda stríðinu linni.
Vígbúnaðarkapphlaup hefir
verið milli stórþjóðanna
undanfarið og leggur það
þungar byrðar á þær, sem
þátt taka í því, og er þá ekki
getið hættunnar fyrir allt
mannkyn, sem því fylgir. En
kapphlaupið er bein afleið-
ing af þeirri tortryggni, sem
ríkir þjóða í milli, hvort sem
mönnurn finnst hún. eðlileg
eða ekki. En þegar á það er
litið, hvernig þróun sögunn-
ar hefir verið undanfarinn
áratug og lengur, er ekki
nema eðlilegt, að lýðræðis-
þjóðirnar vilji vera við öllu
búnar gagnvart kommúnist-
um og vígbúnaði þeirra. Þær
hafa því einnig vígbúizt, og
þar með er kapphlaupið
komið af stað.
Raunar má rekja þetta allt til
þess, þegar tekizt hafði að
ganga á milli bols og höfuðs
á Þjóðverjum og Japönum á
árinu 1945. Þegar svo var
komið, töldu lýðræðisþjóð-
irnar, að kyrrt mundi verða
í heiminum á eftir, svo að
þær sendu heri sína heim
eins fljótt og því varð við
komið. Þær' afvopnuðust eins
og þær höfðu gert eftir fyrri
heimsstyrjöldina, og gerðu
ráð fyrir, að það mundu
fleiri gera. En þar skjátlað-
ist þeim, því að hinum kald-
rifjuðu ráðamönnum Sovét-
ríkjanna var allt annað í
huga en að leggja frá sér
vopnin.
Þeir töldu einmitt að rétta
tækifærið væri komið ,þar
sem þeir höfðu einhvern
stærsta her undir vopnum,
sem sögur fara af, en hinir,
er helzt gátu komið i veg
fyrír framkvæmd áforma
þeirra, höfðu fleygt vopn-
unum, Þá var hafin útþensl-
an, sem leiddi til þess, að
kommúnistar hrifsuðu völd-
in í hverju landinu á fætur
öðru með aðstoð rauða hers-
ins, enda þótt stefna þeirra
ætti víðast sáralitlu fylgi að
fagna. Og með aðstoð vopna
ráðstjói-narinnar halda
kommúnistar þeirri aðstöðu,
sem þeir náðu forðum.
Þessi er undirrót vígbúnaðar-
kapphlaupsins í heiminum
og þess ótta, sam mannkynið
á við að búa. Sökin er hjá
foringjum alþjóðakommún-
ismans og engum öðrum. Ef
þeir hefðu látið heri sína af-
vopnast 1945 eins og lýðræð-
isþjóðirnar, mundi öðru vísi
vera umhorfs í heiminum en
raun ber vitni. Þá mundu
fleiri þjóðir vera frjálsar og
una glaðar við sitt og þá
mundi mannkynið geta sof-
ið rótt, laust við stríðsótta,
sem foringjar kommúnista
ala á, um leið og þeir berja
sér á brjóst og þykjast vera
hinir einu vinir friðar og
frelsis í heiminum.
Undanfarið hefir —- eins og
sagt er hér að ofan — verið
mikið um það rætt að koma
á fundi æðstu manna. Eins
og gera mátti ráð fyrir hefir
æðsti prestur kommúnista,
Nikita Krúsév, talað og rit-
að manna mest um þörfina á
slíkri samkundu, og er
heiminum vitanlega ætlað
að telja hann einn meiri
háttar friðarvin af þeim
sökum.
Það er nefnilega mjög senni-
legt, að ekki sé um annað en
áróðursbragð að ræða, þegar
Krúsév skrifar og talar
þannig. Látalæti hans, hvað
snertir friðarmál og sáttvísi,
eru fræg um allan heim. En
nis sanianf
kunnara er þó innræti hans,
þegar til alvörunnar kemur,
því að innræti sitt birti hann
alheimi fyrir tuttugu mán-
uðum, þegar hann sig'aði
hersveitum sínum á Ung-
verja, sem vildu aðeins fá
að lifa einir og í friði í land-
inu sínu. Og hann undir-
strikaði innræti sitt fyrir
fimm vikum þegar kunnugt
varð um kaldrifjuðustu
hefndarmorð, sem sagan
kann frá að greina — aftök-
ur Nagys og félaga hans. Það
er ekki hægt annað en að
tortryggja menn, er þannig
hegða sér, þótt þeir geri ekk-
ert annað á milli óhappa-
verkanna en að lofa friðar-
Hvar er Guð? Hver hefur séð
hann? Hver veit yfirleitt nokk-
uð um hann? Hvaða meining er
í því, að segjast trúa á þann,
sem enginn sá og enginn getur
þreifað á?
Þannig er oft sagt. Þetta eða
þvílikt hafa allir heyrt.
Það er vissulega rétt, að eng-
inn hefur séð Guð. Það segja
ekki aðeins afneitarar og niður-
rifsmenn. Guðs orð segir: Eng-
inn hefur nokkurn tíma séð Guð.
Hann býr í ljósi, sem enginn
fær til komizt, sem enginn leit
i né litið getur.
t
I Þetta segir Biblían. Guð er sve
hár, að ekkert auga fær litið
hann eins og hann er, ekkert
auga í alheimi. Meira að segja
englarnir, sem eru við sjálfa. há-
sætisskör Guðs, þeir sjá ekki
annað en endurskinið af dýrð
hans. Engin sköpuð vera myndi
þola að sjá hann eins og hann
er.
Hvar sem Guð birtist verður
hann að hylja sig, h.júpa sig með
einhverju móti til þess að blinda
ekki það auga, sem lítur hann.
Ef gufuhvolfið, sem er umhverf-
is jörðina, væri horfið, myndi
sólskinið verða ofraun öllu lífi.
Geislar sólar eru ^ijúpaðir. Það
er miskunn fólgin í þvi. Guð
hjúpar hátign sína. Það er ennþá
meiri miskunn. Enginn getur
litið Guð og lífi haldið, segir
Biblían.
Og engin sköpuð skynjun get-
ur rúmað hann. Hann sem rúm-
ar alheiminn og allt, sem í hon-
um er, hvernig ætti nokkur skap-
aður hugur að geta rúmað hann?
Jörðin i'úmar ekki sólina, þótt
|hún þiggi yl og líf af henni.
^Það þyrfti nokkur hundruð þús-
unda af jörðum til þess að fylla
upp i sólina. Þó er jörðin stór
miðað við sólu og sóhn smár
hnöttur í samanburði við marga
aðra. Miðað við vetrarbrautina
er sólin ásamt því kerfi hnatta,
sem snúast kringum hana, ekki
stærri en títuprjónshaus í sam-
anburði við Island. En sú vetrar-
braut er þó ekki nema eins og
dropi í útsæ alheimsins. Enginn
mannshugur getur í rauninni
gert sér neina grein fyrir stærð
alheimsins, og er þó stærðin ekki
nema eitt af óteljandi undrum
j hans. Og samt er allur þessi ytri
veruleiki, -veraldir algeimsins,
ekki annað en rétt sem fis í lófa
skapara síns. Það væri gerlegra
fyrir þig í.ö stinga sólkerfinu í
vasa þinn en að rúma heilagan
leyndardóm Guðs í huga þér.
Nei, Guð verður ekki séður.
Hann er of hár til þess, of stór-
kostlega undursámlegur.
Reyndar er það fleira, sem þú
sérð ekki. Þú sérð ekki sjálfari
þig. Þú getur séð andlitsskapnað
þinn í spegli, en það er ekki þú
sjálfur, það er aðeins mynd, og
þú veizt, að þú ert annað en
myndin. Þú sérð ekki sjón þína,
heyrir ekki heyrn þína, skynjar
ekki skynjun þína, þú getur ekki
þreifað á huga þínum. Og Guð
er innar en sjón þin og heyrn og
ást sína. En ef þeir geta sýnt
hana í verki, svo að óyggj-
andi sé að þeir sé batnandi
menn, þá er það vitanlega
mikils virði.
skynjun og hugur, nær þér en
æðaslögin í sjálfum þér. Þú sérð
ekki lífið. Þú getur kramið skor-
dýr milli fingra þér. Þú sérð
ekki leyndardóminn, sem hverf-
ur frá þvi, þegar það breytist úr
iðandi, kvikandi lífveru í dauða
klessu. Því siður geturðu kallað
það ósýnilega afl aftur, þegar
það er farið. Þú sérð ekki lifið
| í sjálfum þér, það Öularfulla afl,
sem bærist í blóði æða þinna, í
viðbrögðum tauga þinna, í hugs-
un heilans.
Hvað er þetta afl? Svolitið brot
af lífi Guðs. Guð er i þér og þú
í honum. Hann er uppspretta
lífsins, í honum lifum, hrærumst
og erum vér, segir Biblían líka.
Hann er nær þér en allt annað.
Svo nærri þér, að þegar af þeirri
sök gætirðu ekki séð hann, ekki
fremur en þú sérð sjálfan þig.
Litla rauða eða hvita blóðkornið
í æðum þínum er hluti af þér. En
það veit ekki af þér, getur ekki
séð þig, gæti það ekki, þótt það
hefði augu. Þú ert miklu minni
en lítið blóðkorn í Guði.
Þannig er Guð í senn of fjarri
þér og of nærri til þess að þú
getir séð hann eða skynjað á
likan hátt og þú skynjar það,
sem er utan þín og af sama
heimi og þú.
En annað skiptir enn meira
máli í þessu sambandi: Það er
svo margt, sem með þér býr, sem
er ekki Guð. Þú hefur þitt sjálf-
stæði, þinn eigin vilja, þitt eigið
hugarfar. Þú ert skapaður frjáls.
Og þetta frelsi notum við til
þess að fara eigin götur en ekki
Guðs vegu. Jesús segir: Sælir
eru hjartahreinir, því að þeir
munu Guðs ríki sjá. Við erum
ekki hreinir í hjarta. Þú sérð til
botns í, tærri lind, sérð sjálft
augað, þar sem vatnið kristals-
tært streymir fram úr æðinni neð
anjarðar. 1 grugguðum polli
sérðu ekki til botns. Mannshjart-
að er gruggug lind. Um það seg-
ir Jesús: Innan að frá hjarta
mannsins kemur allt það, sem
saurgar manninn og blindar
hann.
Mý IJóftasbeík :
Strokfl um
strengi.
Nýkomin er út Iióðabók,
„Strokið um strengi“, efíir
Lárus Salómonsson lögreglu-
þjón.
Hér er um allmikið safn
ljóða og vísna að ræða, — bók-
in er rúmar tíu arkir í stóru
broti, og vönduð að öllum frá-
gangi. Alkunnugt er, að Lárus
er mikill aðdáandi alls þess,
sem ísland á bezt, í sögu og
ljóðum, og hans eigin ljóðagerð
ber þeirri a.ðdáun vitni, karl-
mannslund og drengskap. Og
hann sér glöggt hver mein
þjóðinni eru hættulegust.
„Glæst var okkar gullöld
forðum,
göfgar bækur menning sanna.
Færði stjórn úr föstum
skorðum
flokkadráttur valdhafanna.
Þjóðareining þraut og frelsi.
Þjóðin fyrri synda geldur,
Margir vilja
búa. —
Mikið hefur verið rætt og rit-
að fyrr og síðar um flóttann úr
sveitunum — og framtíðarskil-
yrðin þar og við sjávarsíðuna
Flóttinn úr sveitunum var kom-
inn til sögunnar fyrir þá öld vél-
tækninnar, sem nú er upp runn-
in, og fyrrum hefur ef til vill
verið um vantrú manna á fram-
tið sveitanna að ræða. Sú vantrú
mun nú vart við lýði. Enginn
efast nú um framtíðarskilyrðin
þar, fyrir dugandi fólk, svo fremi
að það geti stofnað þar heimili.
Sannleikurinn er vafalaust sá, að
margir vilja búa í sveit, sem sjá
enga möguleika til þess, og flytja
til Reykjavíkur, annara bæja og
kauptúna, þar sem atvinna býðst
og miklu auðveldara er að stofna
heimili.
I
Vélarnar, — nútíma- '
búskapar fyrirkomulag.
| Nú hefur búskapur komizt í
það horf, að sem flest er unnið
með vélum. Heyskapur er allur
á ræktuðu landi að kalla, nema
þar sem eru nærtækar engjar,
sem hægt er að vinna með vél-
|um. Án allmikils vélakosts get-
ur enginn búið. 1 fróðlegri grein
í Frey er rætt „hvert fjármagn
liggur í vélvæðingu eins heimilis,
eða þá öllu heldur þeim véla-
kosti, sem þarf að fylgja einni
dráttarvél, svo að hún nýtist að
Jullu við búreksturinn“. Þessi
^ tæki öll kosta — miðað við verð-
lag áður en bjargráðin komu til
sögunnar — 105.000 kr. Er þá é-
talinn sá vélakostur, sem þarf
til að „verka fóðrið og vernda það
i heystæðunni", og er þar átt við
súgþurkun, en sá liður „sé engu
ómerkara viðfangsefni eins og
komið er en heyöflunin, Og er
þá ógetið mjaltavéla o.fl.
Engin furða —
Það er engin furða þótt ung
hjónaefni eða hjón, sem gjarnan
vilja búa í sveit hugsi sig um
tvisvar, er þau hugleiða fjárhags
hliðar málsins. Minst hefur ver-
ið á vélakostinn einan — ekkert
á jörðina, áhöfn, innbú, líéimilis-
tæki o.m.fl. Það er því augljóst
hverjir erfiðleikar eru á vegum
hinna efnalausu eða efnalitlu,
enda frágangssök fyrir aðra að
hefja búskap en þá, sem hafa
getað undirbúið allt fyrirfram,
og munu hafa staðið þar einna
bezt að vigi bændasynir, sem
hafa getað komið sér upp nokkr-
um bústofni og ef til vill fengið
land til nýbýlastofnunar heima,
að slepptum þeim, sem geta tekið
við búi og jörð af foreldrum sín-
u.m. Aðrir geta augljóslega ekki
nema sérstakar ástæður séu fyr-
ir hendi stofnað bú af eigin ram-
leik. I grein þeirri, sem hér hef-
jur verið vikið að, og er eftir
|Guðm. Jósafatsson bónda í Aust-
lurhlíð í Húnavatnssýslu, ræðir
jm.a. um nauðsyn aðstoðar við
; frumbýlinga, og bendir á, að
j stofnfjárþörf búanna hef.ur vax-
ið mikið síðasta áratug og að-
Jstaða frumbýlinga þvi verri en
áður. — Tillögur ýmsar, sem
hann ræðir í grein sinni, kveðst
hann munu senda næsta Búnað-
arþingi til athugunar og um-
ræðu. —1
að við hlutum erlent helsi.
Okkar réttur þá var seldur.“
En þjóðin fann þróttinn „í
hreim og bögu“ og „aldrei
verður erlent helsi aftur hér,
né réttur seldur“.
Mörg tækifæriskvæði eru í
bókinni, en annars eru yrkis-
efnin allmörg.