Alþýðublaðið - 09.01.1958, Qupperneq 11

Fimmtudagur 9. janúar 1958
Alþýðublaðið
11
0Effll3IIO
í DAG er fimmtudagurimi 9.
janúar 1958.
Slysavarðstoía Keyxjavíknr er
opin allan sólarhringinn. Nætur-
læknir L.R. kl. 18—8. Skni
15030.
Eftirtalin apötek eru opin kl.
9—20 alla daga, nema laugar-
daga kl. 9—16 og sunnudaga kl.
13—16: Apótek Austurbæjar
(sími 19270), Garðsapótek (sími
34006), Holtsapótek (sími
33233) og Vesturbæjar apótek
(sími 22290).
Baejarbókasaín R-ykjavíkur,
Þingholtsstræti 29 A, sími
1 23 08. Útlán opið virka daga
kl. 2—10, laugardaga 1—4. Les-
stofa opin kl. 10—12 og 1—10,
laugardaga kl. 10—12 og 1—4.
Lokað á sunnudögum yfir sum-
armánuðina. Útibú: Hólmgarði
34 opið mánudaga, miðvikudaga
og föstudaga kl. 5—7; HofsvaJla
götu 16 opið hvern virkan dag
nema laugardaga kl. 6—7; Efsta
sundi 36 opið mánudaga, mið-
vikudaga og föstudaga kl. 5.30—
7.30.
FLU GFEUÐIR
Loftleiðir.
Saga, millilandaflugvél Loft-
leiða, er væntanleg til Rovkja-
víkur kl. 18.30 í dag frá Ham-
borg, Khöfn Og Osló. Fer til Nevv
York kl. 20.
S K I P A FR'ETTIK
Ilíkisskip.
Hekla fer frá Reykjavík á há-
degi í dag austur um land í hring
ferð. Esja er væntaníeg t.ii Rvík-
ur í kvöld að austan. HerðUbreið
er á Austfjörðum. Skjaldbreið
er á Húnaflóa á leið til Reykja-
víkur. Þyrill fór frá Reykjavík
í gær áleiðis til Akureyrar.
Skaftfellingur íer frá Reykjavík
á morgun til Vestmannaoyja.
Skipadeild SÍS.
HvassafeJl fór frá Kiel i gær
til Riga. Arnarfell er í Ábo. Jök-
ulfell fór 5. þ. m. frá Gdynia
áleiðis til Reyðarfjarðar. Dísar-
fell er í Guíunesi. Litláfeii losar
á Austfjörðum. Helgafell fór frá
Keflavík 5. þ. m. áleiðis til New
York. Hamrafell fór frá Batum
4. þ. m. álciðis til Reykjavíkur.
Laura Danielsen er í Hváifirði.
•
Finnlith fór frá Akureyri í gær
til Akraness.
Eimskip.
Dettifoss fór frá Siglufirði í
gærkvöldi til Hríseyjar, Daivík-
ur, Akureyrar, Húsavíktir og
Austfjarðahafna og þaðan til
I-Iamborgar, Rostock og Gdynia.
Fjallfoss fór frá Antwerpen í
gær til Hull og Reýkjavíkur.
Goðafoss fcr frá New Yorlc 2/1
til Reykjavíkur. Gullfoss fó ffrá
Kaupmannahöfn 7/1 til Leiíh,
Thorshavn í Færeyjum og Rvík-
ur. Lagarfoss fer frá Roýkjavík
á morgun til Vestmannaeyja, ísa
fjarðar, Siglufjarðar, Akureyrar
og Húsavíkur. Reykjafoss ier
væntanlega frá Hamborg 8/1 til
Reykjavíkur. Tröllafoss íór írá
Reyicjavík í gærkvöldi til New
York. Tungufoss hefur væntan-
lega farið frá Hamborg í gær til
Reykjavíkur.
HJÓNAEFNI
Nýlega opinberuðu trúlofun
sína Sigríður Jónsdóttir, Fagur-
hólsmýri og Sigurjón Jónsson,
Malarnesi, Öræfum.
■—o—
Fríkirkjan.
Fermingarbörn, vor og haust,
eru beðin að koma til viðtals í
kirkjuna kl. 6.30 föstudaginn 10.
þ. m. Séra Þorsteinn Björnsson.
Leiðrétting.
Föðurnaín eins frambjóðand-
ans á lista Alþýðuflokksins og
Framsóknarflokksins á Eyrar-
Joakka var rangliermt hér i blað-
inu í gær. Nafn mannsins er rétt
Ragnar Böðvarsson. Hann er
fimmti maður á listanum.
Expresso-kaffi, nýr
veitingastaður.
EXPRESSO-kaffi nefnist nýr
veitingastaður, er opnaður var
í höfuSborginni í morgun. Er
hann til liúsa í kjallara Upp-
sala, að Aoalstræti 18, og
veitir Axel Ilelgason staðnum
forstöðu.
Það sern er nýstárlegt við
veitingahús þetta er íyrir-
komulagið á kaffisölunni. Við-
skiptavinurinn sækir það
sjálfur að afo'reiðsluborði. Eru
baunirnar malaðar jafnóðum,
síðar cn alistór skammtur
settur í vél nokkra og hleypt
á nUfu. Er kaffið svo látið leka.
í bollann. Er skammturinn
stsrkur og enginn kaffibætir
notaður. Fyrirkomulag þetta
mun vera ítalskt og eru vél-
arnar í Expresso-kaffi frá It-
alíu. Húsnæði Uppsalakallar-
ans hefur tekið allmiklum
breytingum.
J. l^agrsús Bjarnason:
EIRIKUR HANSSON
Skáldsaga frá Nýja Skotlandi.
r s

Kennslufiugvél
Framhald af 12. síðu.
flugmannsins á kennsluyéiinni,
að honum væru merkin ætluð.
Vissi flugmaðurinn raunar ekki
enn, hvað að væri hjá sér, en
taldi þó líklegast, að hjólin
væru í ólagi. Dougluasf'ugvél-
in var látin lenda fyrst, og síð-
an kennsluflugvélin. Lenti i’lug
maðurinn utan við sandbornu
brautina, þar sem er mikil
hálka. Lenti hann þannig að
ferðin var farin af vélinni, er
hún nam við jörð, og þó að hún
væri aðeins á framhljólinu og
öðru hliðarlhljólinu, snerist hún
aðeins lítils háttar.
IIJÓLIÐ SKRÚFAÐ Á
Hjólið var svo sett undir vél-
ina aftur og henni ekið brctt.
Tókst hér .giftusamlega tii. Flug
umferðarstjórnin var vel á
verði, og flugmánninum ’tó.kst
lendingin ágæta vel.

F f: I. A 6 S t í F
Tvím.enningskeppni í Erigde
verður í Félagsheimilinu n.k.
mánudagskvöld kl. 8. Þátttaka
tilkynnist í verzl. Straumnes,
Sími 19832.
og bannar mér að hlaupa um'
túnið, því að ég sé að troða nið-
ur grasið. Nú tek ég fyrst eftir
afa mínum. Harm er mjög hár
vexti, en ekki gil’dur, röddin er
ekki þýð, og hann hefur stór-
an hatt á höfðinu, og börðin á
hattinum slapa niður. Hann tek
ur í öxlina á mér og fer með
mig heim á hlaðið, Ég er hrædd
ur við hann og hleyp til ömmu
minnar.
Hlutirnir fara nú smátt og
smátt að skýrast fyrir augum
mínum ,og sjóndeildarhringur
minn verður stærri. Ég sá
alltaf fleiri og fleiri bæi, og
fleiri og fleiri fjöll, og fleiri
og fleiri hnjúka á þessum fjöJl
um. Ég gæti allt í einu að því,
að sólin situr grafkyrr á ein-
um hnjúknum, og ég finn það
með siáifum mér, að mér
mundi þykja ncgu garaan að
vé,ra kominn upp á þennan
hnjúk til að gefa tekið utan
um blessaða sólina. En svo
hverfur sólin allt í ejnu bak
við hnjúkinn, og mér finnst
eitthvað óskiljanlegt við þetta
hvarf sólarinnar. Ég segi ömmu
minni frá þessum fyrirbrigði,
en hún brosir blíðlega og segir
mér margt um þenna dýrðlega
hnött. Ég verð þess nú var,
að ég á mikið af sauðarleggj-
um og hornum, sem ég hef fyr-
ir kindur. Ég á líka tvo eða
þrjá hrosshausa, sem ég hef
fyrir hesta. Ég á einnig mörg
skip, sem öll eru úr bréfi, og
mörg önnur leikföng á ég.
Og tíminn er íljótur að líða.
Mér er sagt, að ég sé sex ára
gamall, og mér finnst ég vera-
orðinn gríðarstór maður, og
ég tylli mér á tá til að sýnast
ennþá hærri en ég er, — og
fólkið hlær að mér. Og nú kem
ur síðasta árið, sem ég var á
íslandi. Ég man auðvitað bezt
éftir því ári. Þá um haustið
var byrjað að kenna mér að
stafa. Mér gekk ógnarlega
tregt að læra að þekkja-staf-
1 jna. Ég man vel eftir konunni,
sem var látin kenna mér að
stafa. Hún var gömul og and-
litið var allt í hrukkum og fell-
ingum. Mér sýndist hún alltaf
hafa eitthvað uppi í sér, sem
hún var að ióðla á. Hún hét Jór
unn, og fólkið kallaði hana
„madömu Jórunni”. Mér var
aldrei vel við það, að hún sýndi
mér stafina, því að það fór æ-
tíð, svo illa um mig á meðan
á því stóð. Hún sat ætíð á
rúminu sínu á meðan. Ég held
annars, að hún háfi alltaf setið
á rúminu sínu, nema þegar hún
svaf, og þá lá hún í því náttúr
lega. Hún lét mig fyrst standa
æðistund við rúmstokkinn, og
lét mig haJda að mér höndum,
á meðan hún var að setja á sig
gleraugu og taka í nefið úr dós
um, sera höfðu silfurplötu á
lokinu. Svo opnaði hún bók,
sem hún -kall'aði „hugvekjur”,
og benti með prjóni á fyrsta
stafinn á fyrstu blaðsíðunni,
sem hún kom niður á, en það
var aldrei sama blaðsíðan, sem
ég hafði stafað á daginn fyrir.
Ég vissi það á því, að allar
blaðsíðurnar, sem við höfðum
farið ýfir einu sinni, voru
þéttsettar dálitlum mórauðum
blettum eftir dálitla dropa, sem
við ög við voru að detta ofan
á blaðsíðuna, meðan blaðsíðan
var undir hinu æruverðuga
nefi madömu Jóru-nnar. Og það
var líka áreiðanlegt, að drop-
arnir féllu tíðast, þegar ég stóð
lengt við í lestinum. Meðan ég
var að stafa, var vinstri hand-
leggur gömlu konunnar yfir
hálsinn á mér og hún hélt á bók
inni í vinstri hendinni, og eftir
því, sem mér gekk verr að stgfa
því þyngra varð þetta ok á
hálsinum á mér. Að öðru
leyti var hún aldrei mjög
ströng við mig. Ævinlega
byrjaði kennslan með þessum
orðum:
„Stafaðu, barn, stafaðu”.
Ef mér gekk vel, þá sagði
hún:
„Do-do, ná-ná”.
Þegar mér gekk illa, þá kom
ætíð hjá henni:
„Nú-nú, :— mundu eftir því,
rýjan mín, að lióta kerlingin,
hún Grýla, vill eiga krakkana,
sem eru löt að stafa”.
Ó, hvað ég var feginn í
hvert skipti, sem þeim lestri
var lokið.
Madama Jórunn hafði líka
það vandasama verk á hendi að
kemba mér og greiða. Ég man
hvaða skelfinga harmkvæli ég
tók út, meðan á þeirri athöfn
stóð. Mér fannst þá, að hvert
hár á höfði mér væri að slitna
upp með rótum. En ég þorði
ekki að kvarta, því að ég vissi
um, að gámla Grýla mundi þá
koma upp undan stiganum og
stinga mér niður í pokann sinn.
Því alltaf á meðan madama Jór
unn val' að kemba mér, sagði
hún mér hveria söguna á fæt-
ur annarri um þessa hræðilegu
norn (Grýlu), sem aldrei fékk
nóg af bör-num, sem hrinu. Hún
sagði mér líka ótal sögur um
eiginmann Grýlu, og um börn-
in hennar, um drauga og aft-
urgöngur, um huldufólk og úti
legumenn, um tröllskessur og
tilbera, og um umskiptinga og
galdramenn og allan ófögnuð.
sem allt sóttist eftir óþekkum
krökkum, — helzt litlum krökk
um með ókembt og úfið hár.
Ég trúði öllu þessu, og vildi
fúslega líða allar þjáningar,
svo að ég yrði ekki þessu ill-
þýði að bráð. En það veit ham-
ingjan, að þessar sögur höfðu
vond áhrif á mig, og gerðu mig
óstjórnlega myrkfælinn, og ég
vil segja, ljósfælinn líka, fram
eftir árunum. Ég man það líka.
að madama Jórunn hafði lítið
álit á mér sem gáfu-barni. Ég
heyrði hana einu sinni minn-
ast á það, við eina vinnukon-
una, að mér mundi verða alveg
ókennandi, því að ég væri ekki
enn búinn að læra „kvöldljóð-
in”, og kynni ekki almennilega
neitt nema „faðirvor”, og eina
s'tutta þulu. Og upp frá þessu
var ég lengi stöðugur í þeiiri
trú, að ég væri í raun og veru
dæmalaus tossi, — og mér
þótti undurmikið fyrir því, að
svo skyldi vera.
Ég man eftir því, að það var
margt fólk á bænum, sem ég
var á, en ég man ekki eftir
neinum eins vel og madömu
Jórunni, að undanteknum þeim .
afa mínum og ömmu. Ég man
það, að ein vinnukonan var
hölt, og að önnur vinnukonan
sem var gríðarlega há og reykti
pípu, sló mér einu sinni utan
undir með sokkunum mínum.
Ég man það, að smaladreng-
urinn hafði oft gaman af að
hræða mig á draumum og að
hann þóttist alltaf vera að sjá
huldufólk uppi í fellinu fyrir
ofan bæinn. Ég man það líka.
að ég var eina barnið, sem átti
heima þar á bænum. En oft
kom kona þangað með dreng á
mínu reki, dreng, sem stóð sér
legur stuggúr af, vegna þess að
hann lét mig æmnlega finna
einhvers staðar til. Hann gaf
mér „selbita” á vangana, munn
inn og nefið, hann batt bagga
úr þufalingrunum á höndunum
á mér, „reif ýsu” og „reið yfir
völl” og hélt mér alltaf á „pínu
bekknum”. Hann henti mér
einu sinni ofan í hlaðforina, og
í öðru sinni var hann nærri
því búinn að kæfa mig í yfir-
sæng. Og ótal fleiri „tilraunir”
gerði hann upp á minn kostn-
að.
Ég man eftir jólakvöldinu,
síðasta árið, sem ég var heima.
Ég var færður í falleg föt, eða
að minnsta kosti þótti mér þau
falleg. Mér var gefið stórt tólg-
arkerti og klútur og rúsínur og'
kaka, með laufaskurðum á, og
o
RMRaJ
u.
Jón, lét sig mótmæli Ucay- bas, Indíánans, engu skipta og gekk inn í rústirnar. Yið sjón-
um þeirra blasti líkneskja mik-
il.

t (