Forvitin rauð - 01.01.1982, Síða 10

10 FORVITIN RAUÐ
• • Hampidjumáliö#Hampidjumáliö# Hampiójumáliö • • •
Viötal viö
Hampiöjukonu
Síminn hringir. bankað uppá, en Y ekki verið
RSH! „Já, þetta er X í Rauð- heima.
sokkahreyfingunni, hvað seg- Við ræddum um aðdragand-
irðu um að við fáum að hafa ann og verkfallsagerðirnar og
viðtal við þig um Hampiðju- hún benti okkur á, að eiginlega
verkfallið fyrir blaðið okkar?“ hafi þetta allt komið fram í
Sv.: „Ætlið þið að koma og Þjóðviljanum 23./24. janúar.
skamma okkur?“ Það, sem skeði eftir verkfall-
RSH: „Nei, þvert á móti, við ið var að ein, sú elsta í hópn-
hún ynni dagvinnu eru launin
5.300 krónur og barnapössunin
kostar 2.200 krónur (og hækk-
ar næstu mánaðamót). Henni
finnst skrýtið að þurfa að vinna
100% vinnu (40 stundir á viku),
þegar um næturvinnu eingöngu
er að ræða, hefur heyrt ein-
hvers staðar að í slíkum tilfell-
um eigi fólk ekki að þurfa að
vinna nema 70%, en Iðja hafi
engin ákvæði um slíkt.
Við spurðum, hvort verk-
fallsfólkið hefði sætt ofsókn-
um.
Nei, en á fundi með forstjór-
viljum styðja ykkur og okkur
langar til að vita, hvað hefur
skeð, síðan verkfallinu lauk.“
Sv.! „Iss, við höfum ekki
fengið neinar úrbætur eftir að-
gerðirnar.“
Á þennan hátt hófst viðtal
Forvitinnar rauðrar við Y, eina
af verkfallsfólkinu, sem lagði
niður vinnu 4 klst. á nætur-
vakt í miðjum janúar sl. til að
mótmæla kjörum og aðbúnaði
í Hampiðjunni.
Við mæltum okkur mót síð-
degis sama dag, höfðum reynd-
ar komið tvisvar áður og
Þetta verkfall og allt þetta
mál var mikil lífsreynsla. Það
var meiriháttar áfall að kynnast
kerfinu í eigin persónu og
vekur upp ýmsar spurningar.
Kerfið er svo rotið, allir haldast
hönd í hönd, fjölmiðlar,
stjórnmálamenn og verkalýðs-
leiðtogar. Að vísu sendi Karl
Steinar Guðnason okkur stuðn-
ingsyfirlýsingu og Vilmundur
Gylfason hafði mikinn áhuga á
málinu og var að velta því fyrir
sér hvort hann ætti að taka það
upp á þingi eða ekki. Hvers
vegna þeir studdu okkur svona,
það er svo annað mál, það kom
okkur að vísu svolítið á óvart en
það er svo önnur saga. Við
erum í raun ekki að fara fram á
um, hætti að vinna, vegna þess
að heilsu hennar hrakaði —
verkfallsaðgerðirnar voru
mikið álag fyrir alla, sem í því
stóðu. Allt verkfallsfólkið var
ráðið aftur, en engin leiðrétting
fékkst á kjörum né aðbúnaði.
Y segist hafa rúmar 8000
krónur á mánuði fyrir 40
stunda vinnuviku — allt í
næturvinnu frá kl.
23.30—7.30. Við spurðum af
hverju hún hafi „valið“ sér
næturvaktina. — Jú, það gefur
hæstu launin og þá þarf ekki að
kaupa dýra barnapössun. Ef
annað en réttlæti, jafnréttislög-
in og fjöldi annarra laga eru
brotin á okkur eins og nú er
ástatt, s.s. lög um staðgengla-
störf, vinnuverndarlöggjöfin
því að vinir og ættingjar ýmissa
„toppa“ á Kleppi leystu okkur
af i verkfallinu, og fólk sem var
í vetrarfríi var unnvörpum kall-
að til starfa meðan á verkfalli
okkar stóð.
Aðgerð okkar var að vísu
ólögleg en ríkisvaldið hefur
sýnt okkur „gott“ fordæmi
með lögbrotum sínum. Að lok-
um vil ég undirstrika það að
þessu máli er alls ekki lokið.
Við munum láta finna fyrir
okkur í framtíðinni.
Margrét Rún Guðmundsdóttir
anum gaf hann í skyn að þau
væru öfgahópur og því miður
æskilegur vinnukraftur. Við
ræddum dáldið meira um for-
stjórann og um starfsmanna-
fund, þar sem hann hafi farið
mörgum orðum um fram-
leiðsluaukningu fyrirtækisins,
nýja húsið og vélakostinn, en
ekki minnst einu orði á fólkið,
sem vinnur fyrir hann.
Við ræddum um bréf, sem
birtist í Dagblaðinu Vísi, sem
var skrifað í nafni 40 verka-
manna í Hampiðjunni og lýsir
þeim vinnustað nánast sem
himnaríki á jörð og deilir hart á
„vanþakklæti“ verkfallsfólks-
ins, bréf, sem engum dettur í
hug annað en sé ættað frá yfir-
mönnum fyrirtækisins. Y er á
sama máli og telur að undir-
skriftum hafi verið safnað hjá
verkafólki, sem var í veikri að-
stöðu í fyrirtækinu vegna at-
vinnuöryggis síns, enda vinna
190 manns hjá Hampiðjunni og
vantar þá 150 manns uppá að
fullkomin eining sé um „sæl-
una“
Við ræddum um hlut Iðju í
þessu máli og Y finnst hags-
munafélagið hafa staðið sig
með afbrigðum illa. Iðja hafði
ekkert frumkvæði í þessu máli,
afstaðan í þeim herbúðum var,
að verkfallsfólkið ætti að þegja
og fara aftur að vinna. Það
voru einnig þau, verkfalls-
fólkið, sem urðu að biðja ít-
rekað um fundi með Iðju og at-
Skynsemi og skíthræösla
Framhaldafbls. 7
vinnurekandanum. Við spurð-
um, hvað Iðja gerði fyrir
verkafólk á stað einsog Hamp-
iðjunni, sem er orðin fræg að
endemum. Svar: Iðja gefur út
fréttablað, þar sem i eru kaup-
taxtar, en auglýsir aldrei fundi
— a.m.k. ekki í Hampiðjunni.
Við spurðum um trúnaðar-
mann á staðnum. Jú, hann er
til, en hún hafði ekki fyrir að
láta heyra frá sér í þessu máli.
Y finnst deyfð í verkafólki;
það mætir ekki á fundum í sínu
eigin félagi og lætur ekki reyna
á samstöðuna, sem er það eina,
sem dugir til sigurs.
Áður en við kveðjum, ákveð-
um við að hafa samband við
Iðju og trúnaðarmanninn í
Hampiðjunni til að heyra
þeirra sjónarmið.
Trúnaðar-
maðurinn...
Forvitin Rauð sló á þráðinn
til trúnaðarmannsins í Hamp-
iðjunni:
„Ég hef nú ekkert að segja
um þetta, sko. Þau leituðu ald-
rei til mín. Þau byrjuðu á öfug-
um enda, hefðu auðvitað átt að
leita fyrst til vinnuveitandans
og trúnaðarmannsins og ég vil
bara segja það aftur að ég get
ekkert um þeta sagt, þau leit-
uðu aldrei til mín. Iðja hefur
haft með þetta að gera, þau
leituðu þangað — það er best
að spyrja þá þar.“
Y hafði þetta að segja um
svar trúnaðarmanns síns:
„Við leituðum til deildar-
stjórans síðast í nóvember
síðastliðnum vegna vaktaálags-
ins, fórum fram á 33—40%.
Það er margbúið að kvarta,
heldurðu ekki að þeir viti, að
fólk er ekki ánægt með þetta.
Hvað heldurðu að þýði að snúa
sér til trúnaðarmannsins, það
er hvort sem er ekkert hægt að
gera. Við vitum að vaktaálagið
er hærra hjá öðrum fyrirtækj-
um, t.d. Álafossi.“
Iðja...
Við snerum okkur til Iðju og
spurðum nokkurra spurninga
og fengum nokkur svör:
RSH: Teljið þið að Iðja hafi
gert það, sem hægt er?
Iðja: Við teljum, að ekki eigi
að flíka þessu máli. Verkfalls-
fólkið fór ranga leið, en hefði
getað fengið það, sem hægt var
að fá. Vegna heimilisaðstæðna
báðu þessar konur sérstaklega
um að vera á næturvakt, sem
ekkert ákvæði er um í samning-
um og þess vegna ólöglegt, en
við sáum í gegnum fingur við
þær, því samningarnir eru upp
á tví- eða þrískiptar vaktir.
Laun hjá Iðjufólki er langt í frá
góð, en ekki verri en annars
staðar gerist. Munurinn er sá,
að hjá Iðjufólki er yfirleitt litið
af yfirvinnu.
RSH: Hvað getið þið sagt
um trúnaðarmann slíks vinnu-
staðar?
Iðja: Hjá fyrirtækjum, sem
hafa 50 manns eða fleiri í
vinnu, má verkafólk kjósa sér
tvo trúnaðarmenn og þannig
eru 2 trúnaðarmenn í Hampiðj-
unni. Þeirra verkefni er að hafa
samband við verkstjóra ef eitt-
hvað er að og vera tengiliður
við Iðju.
RSH: Hvað segið þið um
kröfur verkfallsfólksins?
Iðja: Þau fóru í ólöglegt
verkfall og þá er litið á það sem
uppsögn með engum fyrirvara.
Það er ekkert athugavert við
öryggisútbúnað Hampiðjunn-
ar. Iðja telur að slys séu ekki
eins tíð og þau segja (eitt á dag
að meðaltali). Þeir, sem geta
gefið upplýsingar um slys eru
sjúkratryggingarnar.
RSH: Hvað segið þið um
þær aðferðir Hampiðjunnar,
að festa spjöld á vélarnar með
nöfnum viðkomandi og skrá
afköst hvers um sig á hverri
vakt, sem síðan er lesið upp í
lok hverrar vaktar. Þetta
veldur mikilli streitu og fólk
keppist við að auka afköstin,
án þess þó að til kauphækkun-
ar komi, eins og í „heiðar-
legum“ bonus.
Iðja: Við höfum ekkert skipt
okkur af þessu.
RSH: Lokaorð?
Iðja: Félagið lítur á þetta mál
sem óþægilega uppákomu.
Við bárum svörin undir Y.
RSH: Það hljómar einsog
næturvaktin hafi verið búin til
handa ykkur í sérstöku gust-
ukaskyni — er það rétt?
Y: Nei, blessuð vertu, þessi
vakt var til áður en við byrjuð-
um að vinna í Hampiðjunni.
Hvað varðar ummæli Iðju um
skort á yfirvinnu, þá lít ég svo
á, að maður eigi að geta lifað af
dagvinnunni.
RSH: Er það rétt að tveir
trúnaðarmenn séu hjá Hamp-
iðjunni?
Y: Nei, sú, sem hætti, vegna
heilsubrests, var hinn trúnaðar-
maðurinn.
RSH: Hver eru algengustu
vinnuslysin hjá ykkur?
Y: Að fólk skeri sig á
hnífum og fari í vélarnar.
Að lokum vill Forvitin rauð
segja þetta:
Allir, sem við höfum talað
við, eru sammála um, að að-
gerðir verkfallsfólksins í
Hampiðjunni hafi verið full-
komlega skiljanlegar og rétt-
mætar. Sú skoðun staðfestist
enn fremur, þegar afstaða Iðju
kemur i ljós — í stað þess að
líta á verkfallið sem merki þess
að eithvað sé að og aðgerða sé
þörf, finnst Iðju þeta bara vera
helvítis vesen og óþægileg
uppákoma. Verkfallsfólkið
sýndi, að okkar mati, mikil-
vægan kjark og samstöðu, sem
kemur félögum þeirra væntan-
lega til góða í framtíðinni.
Augu manna hafa opnast fyrir
ástandinu í Hampiðjunni.