Alþýðublaðið - 01.12.1928, Page 5

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
Heilbrlgði og
búsakynni.
í 2. hefti af Tímaxiti Verkfræð-
jngafélagsins byrtist fyriTlestnr, er
Gtiðjón Samúelsson., húsame'stari
rikisins, flutti á fundi félag’sdns í
fyrra vetur um skipulag bæja.
Fyrirlestuririin er fróðlegur og
vel saminn. Er þar ljöslega sýnt
íram á höfuðanomarkana á núver-
andi skipulagi ísfenzkra kaup-
staða og hver ögurleg hætta staf-
ar af því fyrir heilbrigði þjóð-
arinnar, þegar fölkinu er hrúg-
að saman í þröngum, dimmum,
rökum, köldum og loftiitlum í-
búðum, kjailamholum og þakher-
bergjakytrum.
Fer hér á eftri kafli úr fyrir-
lestrinum:
„í byrjun voru bæjarhúsin, lágir
og sundurlausir smákofar, og
flestir þeirra höfðu störa lóð í
kring. Götumar voru að eins ör-
mjóir stígar eða troðningar. Eft-
ít því sem bærinn stækkaði, urðu
lóðirnar dýrari, og af því leiddi.,
að húsin urðu hærri, bygt var í
skörðin milli þeirra, og eitt eða
fleiri bakhýsi voru leyfð á lóð-
unum, og endirinn varð sá, að
óbygða landið varð eigi annað en
óvistlegir, þröngir garðax. I fjölda
ibúða kom enginn söláigeisli, og
þar að auki hækkaði húsaleigan
svo mikið, aÖ fátækara fólkinu
var ekki kleyft að leigja nema
‘éitt til tvö herbergi, þött fjöl-
skyldan væri jafnivel 5—8 manns.
Pað gefur 'að skilja, að líf þes’sa
fólks varð skuggalegt, og sérstak-
lega áttu ýmsir sjúkdömar auð-
velt með að ná tökum á þessu
f&lki, og sýna eftirfarandi tölur,
hvernig I>essu hefir reitt af er-
lendis.
Fyrstu 3 bæirnir erú gerðir eftir
nútímaskipulagi.
Af hverjum 1000 íbúa döu í:
Leichworth 4,8
BoumvOle 7,5
Port Sunlight 8,0
26 enskum stórborgum 15,9
Árið 1885 döu í Berlín af hverj.
%un 1000 íbúum í:
hvfidardagar.
Látíð OOLLAR
vimra fyrir yður ,
á meðan þjer sofið.
Fæst vfðsvegar.
í heildsölu hjá
Halldðri Eirikssyni
Hafnarstræti 22. Simi 175
Eins herbergis íbúð 163,5
Tveggja herbergja íbúðum 22,5
Þriggja herbergja íbúðum 7,5
Af þessum töfum má sjá, hve
þéttbýlið og skipulagsleysið í
borgunum hefir mikið að segja
fyrir heilbrigði íbúanna.“
Af hverjum 10 þús. íbúum í
eins herbergis íbúðum í Berlín
döu 163,5 á jafnlöngum tíma og
að eins 7,5 döu af sama íbúa-
íjölda i þriggja herbergja íbúðum,
eða 22 sinnum fleiri
Hvað mun hér i Reykjavík?
,Anna Sighvatsdðttix1*.*
Fáein orð um yngstu sögu séra
Gunnars Benediktssonar. —
Sagan er rituð af áhuga fyrir
frelsun hinna kúguðu, þeima, sem
troðast undir í lífsbaráttunni í
samkeppnisþöðfélagi. Hún er
lýsing á kjörum elskenda, sem
viija brjótast áfram til sigurs,
sem kappkosta að, uppfylla skyld-
ur stnar, en verða örbirgðinni að
bráð. Anna veikist og loks verður
dauðinn eina athvarfið. „Það eina,
sem henni hafði verið veitt, var
trúin á það, að laun látlausrar,
trúwar baráttu, hlylu að vera sig-
ur. En nú var lífið búið að ræna
hana þessu eina, sem henni hafðr
verið veitt.“ Jafnvel ástin er í
hættu að örmagnast undir þunga
skorts og vonleysis. — Þau Anna
gera jafm’el meira en þeirn er
unt til að hjálpa öðrnm, senr
oxðnir eru ösjálfbjarga, en þegar
þau eru sjálf orðin bjargarlaus,
gleymast þau fljött Fómfýsi, ást
og gáfur fátæklingamna eru lítils
metnjr .eiginleikar í auðvaldsriki
Ræða séra Benedikts í borgar-
stjörafagnaðinum er dæmi þess,
hvernig vaðallinn yfirgnæfir, þeg-
ar læðumenm tala að eins til
þess að tala.
Sagan flytur kirkjunni viðvör-
un. Ef hún gleymir þeirn, sem
nauðstaddir eru og hjálparvama,
þá er líka hætt við, að þeir missi
alt traust á henni og sjái að eins
ranghverfuna á verkum hennar.
Það er vel, að einn af prestum
henmar bendi henni á þann at-
hyglisverða sannleika. Það er
bending, en ekki spark.
Væntanlega má hitt og annað
finma að sögunni frá listarinnar
sjónarmiði. Aðalefni hennar er þó
sannleikur, raunveruleg mpd úr
lífi öreiganna. *
Slíkar myndir er þeim þarflegt
að skoða, sem hafa fengið glýju í
augun af Ijöma þess þjóðfélagsr
þar sem morð fjár er noetið meira
en drenglyndi og dygðug breytni.
Gudm, R. ólafs'son
úr Grindavík.
Krístileg sanrkonia
á Njálsgötu 1 kl. 8 anmað kvöid.
Allir velikomnir.
SJ ómðnnmm
er bent á að Nærfatnaður, hlýr en ódýr, Peysur, Sokk-
ar, alklæðnaðir bláir ogmisl, — Vetrarfrakkar og annar
fatnaður, sem þeir purfa, er til í miklu úrvali hjá
S. Jóhannesdóttir,
Austurstræti. Sími 1887. (Beint á mótí Landsbankanum).
Brunabótafélgaið
Nye Danske Brandforsikrings Selskab, stofnað 1864,
eitt af elztu og áreiðanlegustu vátryggingafélögum, sem hér starfa.
Brunatryggir allar eignir manna, hverju nafni sem nefnast (þar á með-
a) hús i smíðum). Hvergi betri vátrygginga-kjör
Aðalumboðsmaður fyrir ísland er:
Sighvatur BJarnason,
Amtmannsstig 2.
Erlend símskeyti.
Khöfn, FR, 30. növ.
Krabbameinsrannsóknir.
/ ársskýrslu^ krabbameinssjöðs
er talið, að engar áreiðanlegar
sannanír hafi fengíst fyrir orsaka-
sambandi ntilli krabbameins og
mataræðis, 1 ' '
%
Verkbannið mikla i Ruhr.
Frá Berlín er síniað: Verkbannið
í járniðnaðinum í Ruhrhénrðum
veldur vaxandi erfiðleiikum, einn-
íg í öðrum atvininugreinum.
Nýr Zeppelin greifi.
Zeppelinfélagið þýzka ætilar að
láta byrja bráðlega á byggingu
nýs risaloftfaiis, sem á að vera
fullgert 1930 og á að kosta 4
milljðnir marka*
Um elaginn og veginn.
F. U. J. í Hafnarfiröi
heldur kvöldskemt<un í Bíóhús-
inu í kvöld, eins og sagt var frá
í blaðinu í gær. Verður það efa-
laust ágæt skemtun. Allir ungir
jafnaðarmenn héðan úr bænum
sem ætla suður í Fjörð á skemt-
unina, eru beðnir að mæta í AI-
þýðuhúsinu stundvislega kL 8 í
kvöld.
i
Unglingasfúkan Svava
heldur fund kL 1 á morgum.
Þar verður útbýtt aðgöngumiðunx
að 30 *ára afmæli stúkunnar, sem
haldið verður næst komandi
þriðjudagskvöld í Góðtemplara-
húisinu. Nýir félagar eru beðnir
að mæta rétt fyrir fundinn kl.
121/2 á morgun.
Söngflokkur F. U. J.
Samæfing á morgun kl. 5.
Dagsbrunarfundur
er í kvöld. Þar syngur Erling
Ólafsson, ólafur Friðrikssom tal-
ar um sambandslögin og fullveld-
ið og framhaldsumræður verða
Odýr og góð
, feiti. .
Flot soðið úr nautabeinunr, selj-
um við næstu daga á 75 aura
x/s kg,
Sláturfélag
Suðurlands.
Sfmi 249.
Sölubörn fyrir íþróttablaðið
komi sunnudag 2. des. kl. 11-12
á Klapparstig 2. - Hæstu sölulaun.
um fyrirspurn þá, sem fram kom
á síðasta fundi um niðurjöfnunar-
nefnd Reykjavikur.
í kvöld
kL 81/2 verður skemtun í Bóru-
búð. Þar les Eyjölfur Jónsson frá
Herru upp og hermir eftir, Síðan
verður danzað.
Skinfaxi
blða U. M. F, L, er nú gefið út
á Isafirði- Gunnlaugur Bjömsson
hefir látið af ritstjórn blaðsins,
þar sem hann er nú kennari við
bændaskólann á Hólum, Bjöm
Guðmundsson á Núpi er nú rit-
stjóri Skinfaxa.
Hjálpræðisherinn.
Samkoma á morgun kl. 11 árd.
Kl. 4 sd. Bibliulestur. (Takið Bibl-
íuna með vkkur) og kl. 8
sd. opinber samkoma. Allir vel-
komnir. Sunnudagasköli kl. 2.
Stjörnufélagið
heldur fund annað kvöld kí. 8i/a.
Oðiun
tök í fyrradag 2 þýzka togara
í landhelgi fyrir sunnan land og
fór með þá til Vestmannaeyja.'
Dömur er enn ófallinn.
Náðhús fyrir konur
hefir bæjarstjörn látið gera i
Hötel ísland, Vallarsfrætis megin<
Era þar 3 klefar og þvottaskál,
auk lítils herbergis fyrir eftárliits-