Morgunblaðið - 20.02.1916, Qupperneq 7
MORGUNBLAÐIÐ
7
kaupmann yðar um
>.Sanital“«„61obe“
Vindla.
til af van der Sanden & Co.
Rotterdam.
Ur Vík i Mýrdal.
^eðrátta hefir verið hór bin bezta í
^tur, og hefir sauðfónaður mestmegnis
|>®ngið sjálfala, þar til með þorra, þá
r uð bregða til umhleypinga með út-
8yunings éljagangi og brimróti miklu,
euda var háflæði töluvert í miðsvetrar-
^raunainn, svo að sjór flæddi hór upp
n»illi húsa, og skaut kaupstaðarbúum
skelk f bringu. Ekki kvað þó eins
^'kið að flóði þessu sem þvf á 3. dag
Jóla i fyrra) þyf þá flæddi sjórinn hór
n í hús til manna og olli allmiklum
8^«mdum bæði á matvælum og verzl-
Un&rvarningi hjá mór og fleirum. Síð-
0t> til umhleypinga brá, hafa ofviðri
°mið hór meiri, en elztu menn muna
",r. Að morgni þess 29. jan. gerði
®r svo stórkostlega haglóljahríð, að
016,111 hugðu grjóti rigna niður á hús
sín :
í>á
voru ólkornin á stærð við vfnber.
* gengu hór þrumur og eldingar svo
^'klar, að húsin nötruðu, og var gaura-
gatígor gvo mikill, að engu var líkara
60 fjöll þau, sem kauptúnið stendur
°ndlr, væru að hrynja. í ofviðrinu
nk víða járn af húsum. Fyrir mest-
'ltri skaða varð Böðvar Sigurðsson bóndi
^ólstað. Hjá honum tuku 2 hlöður
þriðjungur af heyjum bans; mátti
** ^aður þessi sízt við skellinum, þar
eeni hann er einna fátækasti bóndinn
er f sveit og ómagamaður mikill.
■^rið 1903 var hór í Vík stofnað
^lfundafólag. Tilgangur fólagsskapar
1 Síia var í byrjun sá, að venja menn
, að halda skipulegar ræður. Félag
þetta hlaut nafnið »Ármann«. Ekki
e,ð langur tími frá stofnun fólagspkap-
þessa, þar til tekin voru til um-
^n fms sveita- og landsmál, og
svo ramt að, að pólitík náði að
, ]nga sér inn í fólagsskapinn, og var
f®kki að sökum að spyrja. Fólagið
r &ð halda úti blaði, sem kallaði sig
/rdæling«. Menn skrifuðu í blaðið
8 eögðu hvor öðrum óspart til synd-
°na, og þetta varð til þess, að blað
^ f^ag fóru að móka og sofnuðu loks
(fi. af- Nokkra stund lá svo fólagið í
0 En nú er fólagið »Armann« aft-
Ur
eu
tnö,
^Pprisið, og er nú miklu stæltara
n°kkru sinni fyr, enda hefir
rgUm góðum fólagsmönnum á að
^Pa. Það er auðsóð, að fyrsti cil-
8Ur fólags þessa hefir komið að til-
^ nðum notum, og á eg þá við það,
sér ^ 6rU un8lr mtínn> aem ekki veigra
^ v,ð á mannamótum að halda ræð-
°g segist þeim oft svo vel, að
nhi er ^ að hlýða. Þetta þakka eg
Ulldafélaginu »Armann«. Fólagið
og Jiaft ýms sveitarmál til umræðu,
^Gf,r því orðið talsvert ágengt með
nUi r'0cfa af stuð ýmsum framfaraverk-
i ’ svo sem vegalagningum, brúar-
raflýsingu 1 Vfk, vatns-
kaf(.U °' ff- Undanfarandi hefir fólagið
umræðu á fundum sínum:
þ6tteir g®gn sjávarhættu í Vík. Er
8eto viðfangsmikið málefni, þar
Uni svo stórfelt verk er að ræða.
»1 ^^öinu f Vík er sem só mjög mlk-
^tta búin af sjávargangi. Hagar
svo til, að mestmegnis er byggingin
undir svokölluðum Sjávarbökkum og
er skamt til sjávar. Sandkampur hrygg-
myndaður er á milli sjávar og húsa,
og þegar stórstreymt er og hvassviðri
eru, skvettist sjórinn inn yfir kampinn
og hallar þá að eins upp að húsunum.
Við þessu þarf auðsjáanlega að gera
fyr eða síðar, ef að bygging á að hald-
ast þar, sem hún nú er. Kunnugir
menn segja, að flóð þessi séu heldur
að ágerast, áður hafi þau verið miklu
strjálari og ekki eins stórvægileg. Til
mála hefir komið, að húsin yrðu flutt
upp á hæðina fyrir ofan, en það mundi
verða æði kostnaðarsamt, og fæstir,
sem mundu hafa ráð á, að leggja í
kostnað þann styrktarlanst. Þetta mál-
efni hefir þá fólagið til umræðu sem
stendur.
Sunnudaginn þ. 23. f. m. hafði »Ar-
mann« ákveðið að halda árshátíð sína
og var alt undirbúið fyrir samkomu
þessa. Akveðið var að gæða gestunum
á íslenzkum mat, brennandi heitu
hangikjöti og skyri í ábæti. En veðr-
ið var svo frámunalega vont þennan
dag, að ekki voru tiltök að halda sam-
komu þessa, og var henni því frestað
þangað til næsta kvöld. í skólahús-
inu var borð uppbúið fyrir 80—90
manns, og var ekki langt að bíða, þar
til öll sæti voru upptekin. Formaður
fólagsins, Þorsteinn Þorsteinsson kaupm.,
bauð gestina velkomna. Einar Finn-
bogason bóndi í Þórisholti hólt rreðu
fyrir minni fólagsins. Rakti hann sögu
fólagsins frá byrjun og var skemtilegt
á að hlýða, enda maðurinn prýðilega
vel máli farinn. Sfra Þorvarður Þor-
varðsson hólt ræðu fyrir minni Islands
og sagði hann margt fallegt i sambandi
við landið okkar. Þorsteinn Jónsson
bóndi í Norðurvík mælti fyrir minni
kvenna. Magnús bóndi Finnbogason
í Reynisdal sagði sögur af sjálfum sór.
Sungið var og dansað fram eftir nótt-
unni og skemtu menn sór hið bezta.
Hornaflokkur er hór í Vík, og var
til hans stofnað af Gísla Jónssyni fyr-
verandi framkvæmdarstjóra fyrir Brydes
verzlun, sem nú er kaupmaður í Borg-
arnesi. Var með hlutaveltum og sam-
skotum almennings fengið nægilegt fó
til hornakaupanna. Fyrst framan af
hafði verið blásið í hornin af miklu
kappi og margir haft góða skemtun af,
en nú upp á síðkastið hefir heldur
dofnað yfir fólaginu, og á maður nú
sjaldan kost á, að heyra lúðrablástur
þeirra hornamanna. Vonandi er, að
fólagið rísi nú upp með nýjum áhuga
og skemti fólkinu sem fyr.
Söngfólag er hór einnig, blandaður
kór karla og kvenna. Þvf stýrir Sig-
urjón Kjartansson kennari. S. K. hefir
mætavel tekist að sameina raddirnar,
enda er maðurinn allur með lífi og sál
í hljómleik og söng, og leikur prýðis-
vel á harmonium.
Guðjón Jónsson.
Maður slasast.
í gær voru menn við grjótspreng-
ingar hér fram í Grímsstaðarholti.
Hafði tundurhylkinu verið komið
fyrir, en mennirnir voru ekki komn-
ir nógu langt á burt þegar tundrið
sprakk. Lentu grjótmolar á höfði
og herðum eins verkamanna, Gísla
Gíslasonar múrara, og meiddist hann
miðið á kjálkanum. Annar maður
varð og fyrir meiðslum, en ekki
alvarlegum.
Mikillar varúðar ætti að gæta við
slíkar sprengingar. Verður aldrei of
varlega farið þegar um jafn hættu-
legt efni er að ræða sem tundur.
ŒO OA0 HOEflN.
Afmseli t dag:
Sigrfður Þorláksdóttir húsfrú.
Bjarnhéðinn Jónsson járnsm.
Jónas Jónasson háskólsvörður.
Pótur Jónsson kaupm.
Haraldur Thorsteinsson stúd., Kbh.
Brynjólfur Magnússon prestur.
Jónas Sveinsson stud. art.
Gónkoma. Konudagur
Sólarupprás kl. 8.14 f. h.
Sólarlag — 5.11 e. h.
Háflóð í dag kl. 6.10 f. h.
og í fyrramálið kl. 6.28
Veðrið í gær:
Laugardag 19. febr.
Vm. logn, frost 2,6.
Rv. logn, frost 1,5.
ísaf. v. kaldi, frost 2,0.
Ak. s. kaldi, 0.0
Gr. s. ahdvari, frost 4.5.
Sf. n.a. kul, snjór, frost 1,5.
Þórsh. F.
Nínviknafasta byrjar.
Guðsþjónnstnr í dag. (Guðspjall:
Verkamenn í víngarði, Matth. 20,
Matth. 19, 1—15., Matt. 25, 14—30)
í dómkirkjunni kl. 12 síra Bj. J.
kl. 5 síra Jóh. Þork.
í frfkirkjunni kl. 5 síra Ól. Ól.
Náttúrugripasafnið opið kl. 1 r/2—
2V2.
Þjóðmenjasafnið opið kl. 12—2.
(Myndasafnið er í Alþingishúsinu opið
á sama tíma).
Skíðafélagið ætlar að fara upp í
Artúnsbrekku í dag til æfinga, ef veð-
ur leyfir.
Fisknr. Bærinn fekk mikið af nýj-
um fiski frá Sandgerði í gær og var
hann seldur á 10 aura pundið. Tveim
dögum áður seldu fisksalarnir sinn fisk
á — 15 aura pundið.
Próf í bifreiðaakstri tóku þessir
menn hjá Björgvin Jóhannessyni þ. 17.
þ. m.: Jón Ólafsson, Ólafur Einarss.,
Kristinn Arnason, Sæmundur Vilhjálms-
son og Albert Jóhannesson. Prófdóm-
ari var M. E. Jessen vólfræðiskennari.
Jarðarföí Jóns Jónsonar frá Ökrum
fór fram í gær að viðstöddu miklu fjöl-
menni.
Are, flutningaskip Elíasar Stefáns-
Bonar, kom hingað í gær frá Bretlandi,
hlaðið salti.
Brúðkanp allmikið var haldið í Við-
ey í gær. Gaf þá sr. Magnús Þor-
steinsson á Mosfelli saman þau Björn
Jónsson bústjóra (son Jóns ráðsmanns á
Vífistöðum) og ungfrú Bigriði Gísla-
dóttur (systir Páls kaupmanns í Kaup-
angi). Fjöidi veizlugeata fór héðan úr
bænum út í eyju.
Ágætnr afli kvað vera í Sandgerði
þegar á sjó gefur.
í Austur-Afríku.
Smith-Dorrien fer frá.
Smuts hershöfðingi tekur við
stjórninni.
í nóvembermánuði var það afráð-
ið að láta til skarar skríða í Austur-
Afríku og taka af Þjóðverjum ný-
ienduna, sem þeir hafa nii varið á
annað ár, umsetnir og innibirgðir
á alla vegu. Brezka stjórnin bauð
þá Smuts hershöfðingja Búa að taka
við yfirstjórn hers þess, er þangað
yrði sendur, en hann færðist undan
og bar við ýmsum ástæðum. Ætla
menn að honum hafi helzt gengið
það til undanfærslunnar að þá voru
kosningar nýafstaðnar í Suður-Afríku
og eigi full-ljóst hvernig Botha-
stjórnin mundi standa að vigi. Var
þá Sir H. Smith-Dorrien boðin yfir-
herstjórastaðan og tók hann boðinu.
Hafði hann áður unnið sér frægðar-
orð i Frakklandi undir herstjórn Sir
John French.
Smith-Dorrien kom tii Höfða-
borgar 12. janúar, en þar tafðist
honum nokkuð vegna lasleika. 26,
janúar sendi h'ann fyrstu skýrslu
sína frá Austur-Afriku og þriðju og
síðustu skýrslu sína sendi hann 3.
febrúar. Hafði Bretaher þá heldur
miðað áfram.
Nú hefir hann sagt af sér vegna
heilsubrests og var þá Smuts hers-
höfðingja enn boðin herstjórastaðan.
Tók hann nú boðinu og gerðist yfir-
hershöfðingi liðsins í Austur-Afriku.
Smuts er gamall hershöfðingi. í
Búastríðinu stýrði hann einni her-
sveit og fórst það vel og skörulega
og enda þótt hann hafi aldiei verið
talinn með fremstu herhöfðingjum
Búa, þi er það mál þeirra manna,
er til þektu, að hann hafi staðið
þeim á sporði. Er honum sérstak-
lega borið lof fyrir framúrskarandi
framsýni og fyrirhyggju. |>ykir hann
og hafa sýnt það nú síðast í viður-
eigninni við Þjóðverja i Suðvestur-
Afríku.
Utlendar fréttir.
Þýskir flugbátar (seaplanes) flugu
til Englands þ. 9. þessa mán. og
vörpuðu niður sprengikúlum í Mar-
gate, Broadstairs og Ramsgate. Er
sagt, að þrfr menn hafi meiðst, en
engar tilfinnanlegar skemdir orðið.