Morgunblaðið - 03.09.1916, Blaðsíða 7

MORGUNBLA ÐIÐ
7
Frh. frá 2. síðu.
stjórnin að leggja fyrir féhirði* rauk
féhirðir af fundi og kora ekki aftur.
Björn Kristjánsson. Björn Sigurðsson.
Vilhj. Briem. Jón Gunnarsson.
*
* *
Bréf frá stjórnarráðimi.
Reykjavík, 27. apríl 1916.
Með bréfi, dags. 12. þ. m., skýrði
féhirðir Landsbankans stjórnarráðinu
frá því, að Björn bankastjóri Krist-
jánsson hefði þ. 7. þ. m. bannað
honum aðgang að ýmsum bókum
bankans og skjölum, svo og frá
fundargerð bankastjórnarinnir, er
væntanlega hefði staðið í sambandi
þar við. Þetta erindi féhirðis var
sent bankastjórninni með bréfi stjórn-
arráðsins dags. 14. þ. m. — Hefir
bankastjórnin nú svarað þessu bréfi
stjórnarráðsins dags. 26. þ. m., og
jafnframt sent hingað eftirrit af nefndri
fundargerð. Er skýrt frá því í bréfi
bankastjórnarinnar, að Björn banka-
stjóri Kristjánsson hafi 7. þ. m.
bannað féhirði aðgang að nefndum
bókum bankans og skjölum og boðið
2 nafngreindum starfsmönnum bank-
ans að láta féhirði eigi fá færi á að
líta í bækur þær, er þeir fara með.
Og af áðurnefndri fundargerð sézt
það, að bankastjórnin hefir, meðal
annars, gert samþykt í sömu átt á
fundi 8. þ. m. í bréfi sinu 26. þ.
m. segist bankastjórnin ennfremur
telja, »undir núverandi kringumstæð-
um« og eins og féhirðir hafi hagað
sér bæði í þessu tilliti og öðru, eftir
þorpið stendur fjall það er Reynis-
fjall nefnist, hátt mjög og tignarlegt.
Upp eftir fjallshlíðinni eru grasivaxnar
brekkur, en er ofar dregur kemur
þverhnýpt bergið, og þar situr fýllinn
uppi á klettasillunum og gætir ung-
anna sinna. Hann skimar í allar
áttir. Hingað geta mennirnir aldrei
komist, hugsar hann, og horfir á
hengiflugið fyrir neðan sig. En svo
er ■ það, i glaða sólskini og blíðu-
veðri að menDÍrnir, sem búa i litlu
húsunum fyrir neðan þetta stóra
flall, koma sígandi í loftinu niður í
bergig og taka ungana, því þeir eru
þá ekki búnir að læra að fljúga. En
á meðan flýgur gamli fuglinn yfir
fjallinu og hefir gætur á því sem
fram fer, og um kvöldið legst hann
hryggur og hljóður i kalt hreiðrið
sitt, og blundar að eins um iág-
nættisbilið.
Það fór að hvessa við kvöldið, eg
var þreyttur eftir ferðalagið og gekk
snemma til hvildar. Eg lá nokkura
stund vakandi í rúminu og heyrði
hvernig stormurinn þaut f fjalls-
brúninni, læddist niður eftir fjallinu
niður í þorpið, hann þaut piskrandi
inn i hvern krók og kima, stundi
við gluggann, stundum með háum
hvínandi hvinum, stundum lágt og
geigvænlega.
Eg dvaldi i Vik um vikutíma og
ferðaðist nokkuð um sveitina, en eg
að úrskurðar stjórnarráðsins féll um
kæru bankastjórnarinnar yfir honum
24. des. f. á., afaróheppilegt, að hann
hafi með höndum aðrar bækur og
skjöl en starf hans snerta. — Loks
leggur bankastjórnin enn af nýju til,
að gjaldkera sé vikið frá starfinu nú
þegar.
Þar sem bankastjórnin hefir eigi
í bréfi sinu 26. þ. m. gefið glöggar
eða fullnægjandi ástæður fyrir oft-
nefndri skipun eða öðrum atriðum
fundarsamþyktarinnar 8. þ. m. og
þar sem téðar ályktanir sýnast, að
minsta kosti sumar, einsdæmi, þar
sem annar æðsti undirmaður banka-
stjórnarinnar meðal starfsþjóna bank-
ans á í hlut, og því ætlandi, að þær
byggist á einhverjum ávirðingum
sama starfsmanns, er bankastjórnin
hefir eigi frá skýrt hingað til, þá
telur stjórnarráðið rétt og skylt að
leggja fyrir bankastjórnina að gefa
nánari skýrslu um málið, og þá
einkum að svara eftirfarandi spurn-
ingum, er bréf b3nkastjórnarinnar
26. þ. m. sýnist einkum gefa tilefni
til. —
1. Hverjar eru þær »núverandi
kringumstæðurc, er bankastjórn-
in telur í bréfinu 26. þ. m.
gera það að verkum, að afar-
óheppilegt sé, að féhirðir hafi
með höndum eða fái kynt sér
aðrar bækur og skjöl bankans,
þau sem annars eru eigi ein-
vörðungu leyndarmál banka-
stjórnar sjálfrar, en þau, er snerta
starf hans.
2. Hvenær urðu þær kringumstæð-
ur, að bankastjórnin teldi oft-
ætla ekki að lýsa fegurð Mýrdalsins
fyrir ykkur, eg mundi ekki geta það
svo vel færi, til þess er eg ekki
nægilega kunnugur þar, ekki nógu
orðfimur heldur. Þið þurfið að
ferðast þar um til að njóta fegurð-
arinnar sem þar er að sjá.^
t,|.Eg get farið fljótt yfir ferðina frá
Vík til Reykjavíkur, en eg skemti
mér mjög vel í þeirri ferð líka, fekk
ágætis veður, sat á góðum hesti.
Eg var samferða póstinum út að
Ægissiðu og hann sagði mér margar
sögur af vetrar-ferðalögum sinum
yfir sanda og vatnaklasa Skaftafells-
sýslanna. Þær voru sumar svo
stórslegnar að hárin risu á höfði
mér. Hann hefir ferðast þarna um
mánaðarlega allan ársins hring i mörg
ár. Hann veit hvað það er að berj-
ast / áfram í kafaidsbyl og hörku
frosti, yfir vötnin og sandana, hann
þekkir það lika að ferðast í bliðu
veðri um sumardag.
Eg kom í bifreið frá Ægissíðu og
hingað, en það var leiðinlegasti kafli
ferðarinnar, því það er ekki fallegt
i nærsveitunum hér austur frá, eg
hefi farið þar um oft áður, við fór-
um svo hratt yfir i þetta skifti að
sú ferð tók ekki langan tima.
Um kvöldið kom eg heim, hress-
ari en eg hefi nokkurn tíma áður
verið, með lungun full af heilnæmu
fjallalofti og ótal skemtilegar endur-
minningar úr þessari ferð.
Þórir.
nefnda skipun nauðsynlega?
3. Hverjar eru annars ástæður fyrir
skipun þessari Og öðrurn álykt-
unum bankastjórnarinnar i fund-
argerðinni 8. þ. m. ? Hefir það
reynst, að féhirðir hafi brotið
þagnarskyldu þá, er á honum
hvílir samkvæmt 9. gr. banka-
reglugerðinnar ? Eða hefir það
reynst, að féhirðir hafi farið
sviksamlega (t. d. stungið undir
stól) eða sérstaklega gáleysislega
með bækur bankans eða sköl,
er hann hefir haft aðgang að?
Og ef svo er, hví befir banka-
stjórnin þá eigi skýrt stjórnar-
ráðinu frá því? Eða er önnur
ástæða, er valdi því, að óheppi-
legt eða hættulegt sé, að féhirðir
fái vitnesku um eitthvað úr
bókum bankans eða skjölum?
4. Hefir þótt ástæða til, eða hafa
samskonar ályktanir verið gerð-
ar um aðra, og skipauir útgefn-
ar til annara starfsmanna bank-
ans, sem þær er hér gteinir
um gjaldkera ?
J. Hefir starfsmönnum bankans,
fleirum en þeim 2, er í bréf-
inu 26. þ. m. getur, verið gefin
samskonar skipun um launung
gagnvart féhirði?
6. Hverjir hafa, auk bankastjórnar
og endurskoðenda, umgang um
skjalaskáp bankans eða viðdvöl
i því herbergi, sbr. 2.. lið fund-
argerðarinnar 8. þ. m.?
7. Hvers vegna er féhirði sérstak-
lega bannað að hafa viðdvöl í
herbergi því, er bókari notar,
sbr. 3. lið nefndrar fundargerð-
ar?
8. A bankastjórnin við með »starfs-
reglum* gjaldkera, sbr. 6. lið
fundargerðarinnar, erindisbréf
það, er bankastjómin hefir sett
honum, alt, eða sérstök atriði
þess?
9. Hafði bankastjórnin komið sér
saman um að gefa féhirði fyr-
irskipunina um að halda sér frá
bókum bankans. og skjölum,
þegar áður en Björn bankastjóri
Kristjánsson gaf honum (féhirði)
hana, morguninn 7. þ. m.?
Svar við þessum spurningum og
þess annars, er bankastjórnin telur
ástæðu til að geta í þessu sambandi,
væntir stjórnarráðið hið bráðasta.
Einar Arnórsson.
Jón Hermannsson
Til stjórnar Landsbankans.
Símskeytið, sem eg skrifaði
Sunnudagsmorgun einn f sumar
sat eg í mestu makindum heima
hjá mér, og var að hugsa um, hvern-
ig eg helzt og bezt ætti að verja
þessum fagra degi.
Þá var barið að dyrum, og inn
kom velklæddur maður, biður mig
að fyrirgefa ónæðið, segist hafa
heyrt, að eg væri enskumaður, og
spyr mig, hvort eg vilji ekki þýða
fyrir sig skeyti, sem sér bráðlægi
á að senda, en væri nú í mestu
vandræðum, vegna þess að sá, sem
vanalega skrifaði bréf fyrir sig og
þýddi skeyti, væri í sumarleyfi og
ekki væri hægt að ná til hans. Eg
fór svo yfir uppkastið að skeytinu og
sá þegar, að eg var ekki viss um
3—4 orð, enda er eg enginn ensku-
maður að sjálfs míns áliti, en bjóst
við að geta flett upp því, sem eg
ekki skildi, í orðabók, og sagðist
skyldi reyna.
Skrifaði eg svo skeytið eftir beztu
vitund, og gat eg séð á því, að hér
var um talsvert að ræða.
Maðurinn tekur svo í hendina á
mér, þakkar mér fyrir og kveður,
en þá segi eg:
»Það kostar 5 krónur«.
Hann starir hissa á mig og segir:
»Fimm krónurl*
»Já«, segieg. »Hvað mikið borg-
ið þér Jieim, sem skrifar vanalega
fyrir yður?«
»Hann hefir aldrei sett neitt uppc^
segir maðurinn og bætir svo við:
»Eg hefi aldrei séð hann nota orða-
bækur, hvorki við skeyti né bréf«.
»Eruð þér þá vissir um«, segi eg,
»að alt sé rétt hjá honum?*
»Já«, segir hann, »alt hefir verið
rétt«.
»Yður þykir 5 krónur of dýrt
fyrir skeytið, gott og vel, þér skul-
uð ekki borga neittlf og eg tók
skeytið og reif í sundur.
»Hvað gerið þér?« segir maður-
inn.
»Eg rif þetta í sundur«, segi eg,
»og heilsið hér skrifara yðar frá mér
og segið honum, að hann sé Idiotl
Verið þér sælirU
»Viljið þér ekki skrifa skeytið
aftur?« segir hann.
»Júc, segi eg, »en það kostar 5
kr. meira=io krónur«.
»Eg borga það«, segir maðurinn.
— Gjörið svo vel að taka yður
sæti, segi eg, og hér er vindill, og
til þess þér fáið eitthvað i kaupbæti,
þá ætla eg að halda dálitla sunnu-
dagsprédikun fyrir yður. Lifir í
vindlinum? Þið sem hafir verzlun-
arsambönd eða einhver önnur sam-
bönd erlendis og kunnið ekki mál,
þið verðið að fara í smiðju til þeirra,
sem kunna þau, þeir eru þeir smið-
ir, sem pólera ykkur í augum þeirra,
sem þið skiftið við, pólera stíl og
orð. Þið fljúgið þar með lánuðum
fjöðrum, sem í augum viðskifta-
manna ykkar mundu fella yður i
áliti, vissu þeir, að fjaðrirnar væru
lánaðar, eða að þið færuð, sem bein-
ingamenn til að komast veg ykkar.
Það eru helzt efnalitlir menn, sem
þið vogið ykkur að í slíkum erinda-
gjörðum; þeir hafa lært það, sem
þið álitið Htilsvirði, en sem gerir
ykkur að höfðingjum og eykur efni
ykkar þegar þið þurfið að brúka það,
en þá eigið þið Hka að borga fyrir
hjálpina og borga svo, að sá sem
skrifar ekki fyrirliti ykkur, þvi sé
hann fær um að skrifa, er hana