Alþýðublaðið - 10.05.1958, Qupperneq 3
Laugardag 10. maí 1958
AlþýðublaSiB
3
Alþgöublaðiö
Útgefandi:
Pátstjóri:
Fréttastjóri:
Auglýsíngast j óri:
Ritstjórnarsímar:
Auglýsingasími:
Afgreiðslusími:
Aðsetur:
Alþýðuflokkurinn.
Helgi Sæmundsson.
Sigvaldi Hjálmarsson.
Emilía Samúelsdóttir.
14901 og 14902.
1 4 9 0 8
1 4 9 0 0
Alþýðuhúsið
Prentsmiðja Alþýðublaðsins, Hverflsgötu 8—10.
E fnahagsmáliii
ÞÁ ÞAR'F ÞJÓÐIN ekki að bí'ða öllu lengur eftir þeim
ráðstöfunum í efnahagsmálum, sem fyrir dyrum hafa stað-
ið síðan um áramót. Enginn, sem um þessi mál ræðir af
stillingu. og viti, nieitar þvi, að þjóðin hlýtur að horfast í
augu við. þá staðreynd, ef vel á að fara, að hún verður að
byggja afkomu sína á eigin framleiðslu og starfi. Á und-
aníörnum árum h>efur sú lenzka verið í landi hér, að cþarft
væri að skyggnast til morgundagsins í fjármálum, allt
bjargaðist einhvern veginn, engin ástæða væri til uggs út af
þróuninni í efnahagsmálunum. Þetta hefur reynzt gersam-
lega rangt. eins og raunar-við mlátti búast. Enginn byggir
upp bú eða rekur það til lengdar. án þess. að gæta að grunn-
inum og láta til framtíðarinnar. Þjóðarbúið er engin undan-
tekning í þessum e.fnum.
Það er vitað miál, að efnahagiur landsins. var mjö-g
bágrir, þegar stjórn Ólafs Thors fór frá völdum fyrir
tveim árum. Þar hafa þó ekki öll kurl komið til grafar,
ag er almenningi ekki fullljóst, hve ástandið var alvar-
legt, enda hefur Sjálfstæéisflokkurinn gert allt til að
breiða yfir og fela hið sanxia í þessum efnum. Hefur Morg
u-niblaðið látið sér sæma að húa til þjóðsögur um eitt-
hvert dýrtíðailástand í el’nahagsom!áIunum, þegar Ólafur
Thors stýrði þjóðarskútunni, þótt vitað sé, að orsakanna
tíl núverandi ástands er að rekja til valdatímabils hans.
Það er ekki nema eðlilsgt, að aimenningur fylgiist af á-
huga mieð umræðunum um hinar nýju ráðstafanir, sem
fíkisstjórnin hyggst gera. Óeðlilegur dráttur hefur orð-
ið á þessum mlálum, engurn til góðs, en sennilega til mikils
ógagns fyrir fiesta. Vinnustéttunum er að sjálfsögðu mikið
í mun, að þessar ráðstafanir komí >ekki harðast niður á
þeim, sem sízt skyldi, enda er hlutverk niúverandi stjórnar
að sjá um, að svo verð'i ekki. Verkamenn og sjómenn og
aðrar lausráðnar vinnustéttir ver.ðía jafnan harðast úti, ef
til þrautanna kemur. Þær þur.fa þvi stcðugt að vera vej á
verði, þegar nýjar efnahagsriáðstafanir eru gerðar. Slíkar
ráðstafanir eru í rauninni sktoting þióðarteknanna, en öðru
verður þó ekki skipt en aflað er. Hag hinna lægstlaunuðu
má ekki bera fyrir borð. Samt verður að fleyta þjóðarskút-
unni áfram, og ef um fórnir þarf ac vsra að ræða, verða
þær að vera í sair.fæmi við aíkcrnu o°; efnahag fólksins.
Engin annarlsg sjónarmið rnega þar kon:a til greina.
Þjóði'nni er nauðbynleg't að fá sem beztar upplýsingar
um vandamáiin, þegar spiiin eru lögð á borðið. Ríkis-
stjórnin hefur unsið svo lengi að þessuni m'álum, að al-
menningur væntir að vónum hins bezta, sem völ er á.
Ríkisstjórninni er þetta ljóst, enda á lnin tilverurétt sinn
undir því, að dómur þjóðarinnar verði henni liagsæður
í þessuni el’niim. Þegar hún nú leggur málin undir þann
dóm, er það í Jrausti þess, að almenningur geri sér fulla
•grein fyrir þeim vanda, scm að liefur steðjað.
Fhigufregnir
ALLS KONAR flugufregnir >hafa gengið af ráðstefnu
utanríikisr'áðherra Atlantshafstoandalagsþjóðanna, sem stað-
ið hefur 'yfir í Kaupmanna'höfn að undanföirnu. Sérstak-
lega hafa þessar hæpnu lausafregnir verið um störf og við-
brögð Guðmundar I. Guðmundssonar utaniríikisráðherra út
af landhelgismálinu. Hafa suniar þær fréttir, sem gripnar
hafa verið hvað ákafast á lofti og prentaðar feitletraðar í
blöðum, reynzt staðlausir statfir mjeð öllu. Þessu er mjög'
illa farið. Landlhelgismlálið er sivö vaxið, að íslendingar eiga
ekki að taka undir rangacr erlendar fréttir, sem gætu orðið
til að skapa tortryggni um mlálið og' spilla fyrir samstöðu
allra um það. Þetta hefur þó Verið gert, og er það til lítils
sóma. .
Ylfirleitt eru íslendingar ekki nógu sómakærir, ef and-
stæðingur á hlut að miáli. En þegar þióðarsómi bíð.ur, eiga
vær.ingar að víkja. Mörg mál eru sem betur fer stærri en
flokksrígur og pólitískt þras, og iandhelgism/álið er eitt af
þeim. Því ber að harma, að rnenn skuli ekki hafa hemil á
sér, þegar um hæpnar fréfctir er ,að ræða, en kjósa heldur að
fara. mieð fleipur, þótt það verði til skaða.
Leíkfélag Reykjavíkur:
Sigríður Hagalín og Steindór
Hjörleifsson leika börn þeirra
hióna. og er leikur Sigríðar í
hlutverki Mariu Rosariu mjög
vandaður og hugsaður; leikur
Steindórs í hlutverkí Amadeos
með ágætum í fyrsta þætti, en
dalar nokkuð er á leikinn líð-
ur. Árni Tryggvason er bráð-
skemmtilegur eins og vænta
mátti í hlutverki „Pokaprests-
ins“, og synd væri að segja að
Nína Sveinsdóttir drægi af sér
í hlutverki Adelaide gömlu.
Þá tekst og Guðrúnu Stephen-
sen vel upp í hlutverki Assuntu
og Áróra Halldórsdóttir leikur
skemmtilega hið litla hlutverk
Donnu Peppenellu. Knútur
Magnússon leikur Errico, og er
leikur hans í sjálfu sér góður.
Hinsvegar er gerfi hans þannig
að' það skapar misræmi í leikn-
um; það er með öllu ósenni-
legt að ástir séu með honum
og Amaliu Jovine, slíkur virð-
ist aldurs- og þokkamunur
beirra á sviðinu. Valdimar
Lárusson leikur Peppa ,,Tjakk“
og nær sæmilega heimsku hans
og fáfræði: Karl Sigurðsson
lögregluforingja og tekst ekki
Blómsveigur lagður á stall íninmsmerkis Abrahams Lincolas
i Washinston á þjóðhátíðardag Bandaríkjaima.
„NÓTT YFIR NAPOLI“ er
bráðskemmtilegt leikrit og þar
að auki eins og það sé skrifað
sérstaklega fyrir okkur. Að
minnsta kosti mun varla hjá
því fara að það veki til um-
þenkingar einhverja af þeim
sem muna svipaða tíma hér á
landi og höfundur lýsir þar hjá
löndurn sínum í Napolí. Þá er
leikrit þetta og samið af mikilli
kunnáttu og sviðsi'eynslu;
höfundur beitir þar af þjálfaðri
leikni því gamla áhrifabragði
Shakespeares að láta jafnan
kátlega atburði fara á undan
harmrænum ofj ekkv brestur
hann mannþekkkingu, einkum
eru kvenpersónur leiksins með
afbrigðum vel gerðar. Leik-
stjórn Jóns Sigufbjclrnssonar
er mjög góð og ber því vitni
að hann þekkir ítalska af eigin
sjón og revnd, og leiktjöld
Magnúsar Pálssonar, einkum í
fyrsta þætti, eru með ágætum.
Og svo er það Brynjólfur
Jóhannesson í hlutverki Genn-
aro Jovine. Leikur hans er
manni ógleymanlegur og á-
reiðanlega er Jovine eitt hið
mesta leikafrek hans á síðast-
liðnum árum. Hin pólitísku
ræðuhöld hans við raksturinn,
undirbúningurinn að því að
leggjast á líkbörurnar og loks
hin alvarlegu átök í síðasta
þætti, — það er sama hvaða
dæmi er tekið, leikur Brynjólfs
er frábær, þaulhugsaður og
hnitmiðaður, jafnvel hver vöð-
vadráttur í andliti hans sem
skiptir svipbrigðum í sífellu,
svo ekki leynir sér að suðræn
glóð býr inni fyrir þrátt f.yrir
bá ytri ró og sáttfýsi, sem þraut
ir og hörmungar tveggja heims
styrjalda, einfæði og áþján
hafa kennt honum. Helga Val-
týsdótir leikur Amalíu konu
hans, — og af þeim tilþrifum,
sem. teljast verða sjaldgæf á
íslénzku leiksviði. Tækist
Helgu að túlka skaphita og til-
flnningaofsa á jafn frábæran
hátt og henni tekst að sýna
gegndarlausa skaphörku og
miskunnarleysi þá ætti hún
sannarlega allt í að gera okkur
Amalíu svo eftirminnilega að
lengi yrði til jafnað.
Árni Tryggvason sem pokaprestur og Brynjólfur Jóhannesson.
eem Genaro Jovine.
nema sæmilega og Theódór
Halldórsson leikur lækni, við-
ISelga Valtýsdóttir — Amalia;
Kuútur Magnússon — Enrico.
vaningslega en framsögn hans
er skýr og látlaus. Loks leikur
Guðmundur Pálsson Spasiano
endurskoðanda og gerir það að
mörgu leyti vel, en gjama
mætti í'ómur hans vera íyllri,
'einkum undir lokin.
Segja mætti mér að leikrit
þetta gæti orðið lífseigt hér á
sviði. það hefur margt til þess.
Það er í senn fyndið og alvar-
legt, vekur jöfnum höndum til
hláturs og íhygli, og það taíar
til okkar á margan hátt. Það
er vel gert og vel leikið, sum
hlutvierkin og atriðin með á-
gætum, — til dæmis þegar
Ámalía sezt að veizluborðinu
í lok annars þáttar. Ætli mörg-
urn áhorfendum verði ekki
hugsað eitthvað á þá leið að
þar megi þeir taka sneið sena
eiga. . .
Loftur Guðmundsson.