Alþýðublaðið - 24.12.1928, Síða 6

Alþýðublaðið - 24.12.1928, Síða 6
6 ALÞÝÐUBLAÐIÐ Guð og lukkan. Saga eftir Guðmund Gíslason Hagalin. yið hinni skapmikhi komx. Hana langaöi mest til að íara í föt áf bönda sínum og leggja af s'að að leita jhans, en fxá börnunum gat hún ekki farið. Hún leit enn á klukkuna, sem var að verða fjögur. Vísirairnir færðust hægt, húsfreyju var.bíð- in löng. Hún taldi mínútumar á milli pess, er hún leit eftir matn- um. Loks klukkan hálffimm heyrð- ist umgangur frammi. Hún rauk frain, og börnin á eftir. Bæjarciyrnar vo.ru opnar, og kófið pyrlaðist lengst inn í göng. Börnin supu hveljur, og pau yngstu snéru sár undan. Konan fór út á hlað. Þar stóðu tveir hestar fyrir slsða. Karl- maður með annan karlmann í fangniu kom áleiðis að bæjardyr- unum. Þorgerður pekti par bónda sinn og flýtti sér til hans. Stormurinn var nærri búinn að feykja henni um koll, og kófið ætlaði að blinda hana, en áfram komst hún samt alla leið. Hún fylgdist með bönda sínurn inn í dyrnar og sá pá að hann var með Björn nágranna peirra i fanginu. „Er hann dauður?‘‘ spurði kon- an, „Það vona ég að ekki sé,“ svar- aði maður hennar. „En nú ligg- ur næst fyrir að koma honum í rúmið. Ég býst ekki við að hann sé neitt kalinn, pví að hann var í skjóli á sleðanum.“ „Pabbi, pabbi!“ hrópuðu börn- in. „Komið pið sæl, elskurnar min- ar!“ mælti Þorfinnur og hélt á- Tram með Björn inn í baðstofu. Er bóndi hafði lagt Björn frá sér, mælti hann við konu sína: „Þú losar hann úr snjóklæðun- um á meðan ég geng frá hestun- um. Undir eins og Þorkell kemur inn, sendi 'ég hann upp að Stóra- Núpi, til að segja konu Bjamar.“ Bóndi kysti konu sína og gekk út. Aðfangadagurinn er liðinn að kvöldi. Veðrið er ögn skaplégra en kvöldið áður. Þess vegna var hægt að ná i konu Bjamar, sem ætlar nú að halda jölin í Gerði. Það er búið að kveikja á jóla- kertunum, og allir hafa klæðst hátíðabúningi. Kona Bjarnar situr á stöli við rúrnið han.s. Hjónin í Gerði eru par einnig. Allir í baðstofuníi® hlusta, pví Björn er að segja frá. „Ég reið pað sem hesturinn komst gegn veðrinu, sem pá var ekki komið í algleyming. Skömmu eftir að ég reið frarn hjá pér, datt Brúnn. Ég hefi víst henzt á höf- uðið fram af honum, og raknaði fyrst við í rúminu pví arna. Þetta var í fyrsta skiftið, sem Brúnn datt með mig. Það fall hans leiðir til pess, að ég ligg hér í sárum. Kaldur nár væri ég nú orðiim, ef ég hefði ekki notið pín að. Ég er í ógleymanlegri pakklætis- skuld við pig, og nú býð ég hönd mína til sátta. Ég vonast til, að við gleymum pví liðná, sem okk- ur hefir borið á milli, og lifum sáttir pað sem eftir er.“ Þorfinnur tók pétt og innilega í hönd fyrverandi .andstæðings síns. Drenglyndi og karlmenska skein út úr svipnnm, er hann mælti: „Vegir guðs eru órannsakanleg- ir. Við megum ekki rífa niður pað, sem hann byggir upp.“ — Þómrinn Jónsson. I. Yzti bærinn á norðurströnd Höfðavikur heitir Máfaberg. Þar bjuggu í tíð afa okkar hjónin Jónas Sigurðsson og Þórdís Gunnarsdóttir. Jörðin var kirkju- eign — eins og hún raunar er jbnn í dag. Hún hefir alt af p-ött heldur lélegt kot, pví að slægj- urnar eru litlar og reitingssamar og lendingin er svo ill, að ekki verður róið til fiskjar, ef nokkur veruleg ylgja er í sjó. Jpnas og Þórdís áttu fjölda barna. Var pví ærið oft pröngt í búi. Lítt purfti pó sveiitin að hlaupa undir bagga meÖ peim hjónum, pvi að pau voru bæði geysi dugleg til al-lrar almennrar vinnu — og auk pess var Jónas afbrigða göð skytta. . . En samt sem áður voru „betri bændur“ aldrei ugglausir um pað, að alt Máfabergshyskið kynni pá og pegar að lenda á sveit. Alt af var konan að eiga börnin, var sannkölluð „barnaskrína“. Gár- ungarnir sögðu, að hann • Jónas pyrfti ekki annað en slá staf sínjum á skrínuna — og isjá: pá sprytti par pegar fram sprikl- andi krakki! . . En pað var ekki gerandi gaman að barneignuinum peirra Máfabergshjóna. Síður ein svo. Þær gátu líklega tekið af gamanið fyrir sveitina. Ekki purfti nú meira en annaðhvort karliinn eða kerlingin bílaðist á heiilsu — nú, pá var alt í fári! Krakkar peirra Jónasar og Þór- dísar föru að heiman jafnóðum og peir komust upp, allir neina næst yngsti sonurinn, Gunnar að nafni. Gunnar var pegar í bernsku talsvert ölíkur systkinum sínum,- Þau voru ærslafengin og skap- bráð, en hann var hæglátur, pæg- ur og að pví er virtist skaplausi, í orði voru pau eins og fóík flest, en hann var oft skrítinn og ■sérvizkulegur. Þau voru hvikul við vinnu og fíkin í íeiki, en iiann var iðinn og prautseigur við hvert verk og var ávalt eins og utan við alt glens og gaman. Þeim gekk sæmilega að læra spurning- arnar, en honum frámunalega illa, Sagði móðir hans við hann, aðí kæmist hann nokurn tíma í krist- inna manna tölu, pá yrði pað ekki honum að pakka, heldur guðí og lukkunni. — Þú ert rétt eins og hann Steini bróðir, sagði hún mæðu- lega. — Svona var hann. Gat ekkert • iært. Svo var hann 1 íka 18 ára, pegar honum var troðið í kristnina! En Gunnar práði ekkert eins og pað að komast í kristinna rnanna tölu. Þegar hann væri kominn pað, væri hann laus við spurning- arnar og fengi að vinna dag eftir dag. Og tíðhugsað varð honum um guð og lukkuna, sem gátu, ef pau vildu, hjálpað honum' gegnum prengingar fermingar- innar. Hvort sem pað var nú fyrir að- stoð guðs og lukkunnar, ástund- un Gunnars eða hvort tveggja, var hann fermdur, pegar ba.nn var 14 ára. Eftir pað nefndi hann guð og lukkuna oftar en aðrir mehh, Gunnar.fór sjaldan út af bæ, og aldrei för hann neitt neni-s hann ætti erindi. Fáir pektu hann pess vegna nokkuð að ráði, en samt hafði alineneingur tekið eftir Húrf var ekki dugs. Saga þýdd af Steingr. Thorsteinsson. Bæjarfógetinn stóð við opinn gluggamin; hann var í stroklínsskyrtu með brjóstnál í fellingalininu og sérlega vel rakaður; hann. hafði gert pað sjálfur; samt hafði lrann skorið sig dálítið, en látið yfir pað bréfögn rifna úr dagblaÖi. „Heyrðu mig, drengtetur!“ kallaði hann. Ög drengtetrið; pað var nú einmitt sonur pvottakonunnar; hann gekk fyrir rétt í pessu bili og tók ofan derhúfuna sína með mestu auðmýkt; derið var brotið og brenglað og húfan vel fallin til pess að stinga í vasann. Þarna stóð nú drengurinn í fátæklegum föt- lum, en pokkalegumog sérlega v.el bættum, með klunnalega tréskó á fótum, iotningarfullur beint frammi fyrir bu'rgéisnum, eins og pað væri frammi fyrir sjálfum konunginum. „Þú ert góður drengur,“ sagði bæjarfó- getinn, „og kant pig vel; hún möðir píin mun vera niður við ána að pvo; pangað áttu að fara með pað, sem pú ert með í vasanum. Það er bágt með hana móður pína. Hvað er pað mikið, sem pú ert með parna ?“ „Hálfpeli," svaraði drengurinn með lágum, hræðslulegum málrómi. * „Og í morgun fékk hún annað eins,“ sagði bæjarfógetinn. „Nei; í gær var pað,“ anzaði drenguirinn. („Tvéir hálfir gera einn hei'lan. Hún er ekki dugs. Það er grátlegt til að vita, hvernig pað er, petta alpýðuhyski. Segðu henni möð- ur pinni, að hún skuli skammast sín, O'g láttu , sjá, að pú verðir aldrei fylliraftur; en pað bregst nú varla, að pað verðurðu, veslings barn. Og nú geturðu farið.“ Og drengurinn för með derhúfuna í henld- inni, og vindurinn blés um glökolliinn hams svo hárlagðarnir risu beint í loft upp. Hann gekk eftir strætinu og ofan sundið, pangað sem móðir hans stóð í vatniwu við pvotta- sfólinn og lamdi á lérpftspvottlmim. Það var straumur í vatninu, pví vatnsmylnu- stífliurnar voru opnar, svo að lökin rak pver- streymis, og lá við að pvottastóllinn færi um; pvottakonan varð að hafa sig alla vjð að geta staðið. ,;Ég held mér ætli að skola út,“ sagði hún; „pað var gott pú komst, pví mér er eldti vanpörf á einhverju til styrkingar; pað er kalt að standa hérna í vatninu, og nú hefi ég staðið hér í sex klukkustundir. Ertu með nokkuð handa mér ?“ Drengurinn tök upp flösikuoa og móðirin setti hana á munn sér og drakk slurkkorn. „Ó, hvað pað er notalegt; hvað pað hitar vel; pað er eins gott og heitur matur og ekki eins dýrt. Dreiptu á, drengur minn! Þú ert svo fölur í framan; pér er kalt i pessum punnu flíkum; pað er líka haust. Hú; kalt er í vatninu; bara ég verði ekkl veik; ónei; pað verð ég ekki. Gefðu mér. einn seytil enn. Drektu iíka, en ekkki nema dálitla ögn; pú mátt ekki venja pig á pað, aumingja barnið mitt bláfátæka.“ Og hún gekk kringum bryggjuna, sem drengurinn stóð á, og upp á purt. Vatnið1 hripaði niður af sefmottunni, sem hún hafðil yfrum sig og rann niður úir piisinu hennar. „Ég vinn baki brotnu, svo við Iiiggur að blóðið kreistist fram undan neglum mér, en pað er nú sama um pað, ef ég gætiii komið pér tií manns, lambið miitt!“ I sama bili bar par að konu nokkra, fremur aldraða og fátæklega ti.i fara, halta á öðrum fæti og með æðistóran lausalokk, sem iafði niður fyrir annað augað, er blínt var og dyljast átti, en pað varð að eins

x

Alþýðublaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.