Alþýðublaðið - 24.12.1928, Qupperneq 12

12
ALÞYÐUBLAÐIÐ
tveimur. Og me'ð hverju- árinu,
sem leið, varð meiri hjálp að
elztu börnunum, svo að aðdrætt-
irnir jukust árlega. Samkoomtíag-
ið á heimilmu var líka ágætt,
svo að ekki var verkatöf að rif-
rildi. Reyndar geitgu krakkarnir
bláir og blóðugir hver undan öðr-
um, eins og gengur og gerist
um krakka, sem ekki eru eltir
hvert fótmál. En meiðslin virt-
ust koma jafnt niður, voru ekkert
tíðari á krökkum Halldóru en Ás-
gerðar, svo að ekki gátu þau orð-
ið misklíðarefni milli jafn frið-
samra kvenna og þær Máfabergs-
konur voru. Þær gerðu heldur
ehgan mun á krökkunum, og þá
ekki hann Gunnar. Þaö var nú
líka svo um hann, að honuim
veitti dálítið erfiitt að þekkja í
sundur yngri börnin, svona í
fljótu bragði, enda var nú þetía
svoddan urmull. Sérstaklega lá
honum við að ruglast í því, hvað
voru Ásgerðar börn og hvað Hall-
dóru. ... Nú; ekki varð hann
þrætuepli þeirra kvennanna. Hal.l-
döru datt ekki í hug að láta það
i ljós á nokkurn hátt, aÖ hún
hefði nokkurt tiikall til hans. Hún
vissi og viðurkendi, hver átti hús-
freyjuréttinn. Og Gunnar var
aldrei að neinu flangsi við hana,
svo að Ásgerður sæi. Hvað fyrir
kom inn á hlíð, niðri í fjöru eða
íxti á sjö, það lét Ásgerður sig
engu skfta.
. En eitt var það, sem varpaði
skugga á lieimilislifið á Máfa-
bergi: Ásgerður varð heilsutæp-
ari með hverju árinu. Og loks
kom þar, að hun lézt af baiins-
förum,
Gunnar fór til prests til þess
að tilkynna homim látið og ráðg-
ast við hann um jarðarföriria.
Vildi svo til, að þá er Gunnar
kom, var Einar oddviti staddur
hjá presti, hafði verið að tala við'
hann um útför þurfalings.
Prestur tók Gunnari vel og
hauð honum til stofu. Þar sat
oddviti og reykti vindil.
— Sæll og Ijúfur æfinlega,
isagði Gunnar og rétti oddvita
höndina.
Oddviti tók í hönd honum, en
leat varla á hann og sagði ekki
rieátt.
— Gerið svo vel að fá yður
sæti, mælti prestur.
— Æ, ég þarf nú svo sem ekki
að setjast. Þeir eru nú næstum
því að segja fuil fínár fyrir óæðri
endann á mér, stólamir þeir
arna.
— O, ætli að sjái á þeim, sagðjí
þrestur. — Setjist þér bara.
Og Gunnar settist.
— Héma ér vindill, Gunnar.
Má ekki bjóða yður?
— Nei, ætlar nú blessaður
prestúrinn að fara að spandera
upp á mig sígara! Ástar þakkir.
Maður er nú svo sem vanari bað-
tÖbakinu — og þykir gott.
Gxirihar tók nú vindil og kveikfi
í honum, eri prestúr spurði, hvort
riokkuð væri frétta.
— Ojæja, húrx Ásgerður min,
bíessunin, er dáin.
Oddviti hrökk við, en liaim
sagði ekki neitt.
— Já, mælti prestur. — Það
verða niú að teljast tíðindi, þegar
kona deyr frá mörgum börnutns.
. . . Hvenær dó hún?
— Það var nú í gærdag.
— Ekki þó af barnsförum.
— Jú, af barnsförum var það,
blessaðux.
— En lifir þá barnið?
— Já, hún var söm við sig með
það, blessunin sú arna. Hún skil-
aði þvi heilu á húfi.
Prestur stóð upp og horfði
andartak þegjandi út um glugg-
ann. Svo vék hann sér að Gumn-
ari.
— Hvenær vilduð þér helzt að
jarðarförin færi fram?
— Ja, ég ætla nú að nálgast
kistuna það allra bráðasta, og svo
getur þá presturinn ákveðið dag-
inn. En ég býst við að hún vildi
komast sem allra fyrst í vigða
mold. Þétta var alt af svoddan
einstök áhugamanneskja — og
guðhxæðslan eftir því.
— Við segjum þá á þriðjudag-
inn.
— Já, á þriðjudaginn. Þá skal
henni ekkert várða að vanbúnaði.
Prestur stakk höndunum und-
ir vestisboðungana og gekk unl
gólf. Þvi varð ekki neitað, að
hann hafði í rauninni verið ófor-
svaranlega afsk'iftalaus um hátt-
ernið á Máfabergi. Hann hafði
rétt að eins átalið þau Gunnar
og Halldóru lítillega, þegar harm
hafði skírt börn þeirra — og ein-
staka sinnum í húsvitjun mint
GunnaX á guðs boðorð. . . Og þó
að héðan af væri sama Ásgerðar
vegna, þá var það embættis-
skylda, sem alls ekki málti und-
ir höfuð leggjast, að nota þetta
tækifæri til alvarlegrar áminning-
ar. . . En hann vildi ekki á-
minna Gunnar að oddvitanum á-
heyrandi. Það var bezt að biðja
oddvitann afsökunar og fara með
Gunnar inn 1 koinpuma, sem var
á móti eldhúsinu. . . Og prestur
stanzaði.
... En í sömu svifum stóð
oddvitinn upp. Það hafði ergt
hann stórlega að sjá, hvernig
prestur tók Gunnari og hve vina-
legá hann talaði við hann, Áuð-
vitað átti að sýna oddviítanum,
að ekki væri gerður munur á
honum og hórkarlinum á Máfa-
bergi. En nú skyldi þó Einar
oddviti á Brekku nota tæfkifæxið
og áuðmýkja þá báðá. Hann leit
napurlega á prest og siðan á
Gunnar. I
— Gunnar!
Gunnar leit upp.
— £g er til þénustu, ef það er
eitthvað, sem oddvitinn okkar
vill mér.
— Ja, ég ætla nú að gera mig
svo djarfan að nota þetta tæki-
færi til alvarlegrár áminningar,
úr því presturinn okkar gerir það
ekki. . . Nú gaf oddviti préstin-
um auga. — Já, ég ætlaði ;að
leyfa mér að spyrja þig að þvi,
Gunnar, hvort þér fyndist þú nú
einskis hafa að iörast við lík-
börnr Ásgerðar sálugu.
— Hm. . . Gunnar stakk vindil-
stúfnum ofan í pípuhausinn og
reykti í ákafa. — Bak, bak, bajk.
. . . Það væri þá helzt það, að ég
skyldi ekki hundast til að fá
hana Halldóru aumingjann á
heimilið strax fyrstu búskapar-
árin okkár Ásgerðar minnar.
Þetta var ókristilegur þrœldöm-
ur á henni Ásgerði, blessuniniui.
Hún varð að púla stífar en nokk-
ur áburðarklár. . . En ég veit, að
hún taldfi; (það svo sem ekki eft-
ir sér, svo að ég þarf ekki að
vera að naga mig neitt í handar-
bökin.
— En samlíf þitt við Halldóru?
sagði oddviti byrstur og leit um
leið til prests. — Þú ættir þó
að vit það, þó ekki væri nema
af áriiinningum sálusorgarans
okkár, að það er svívirðilegt og
guðlaust athæfi að hafa tvær
konur!
Gunnar grelddi hökuskeg'gið
með fingrunum, og hátíðlegur í-
hugunarsvipur kom á andlit hon-
um.
Það er ekki nema' satt og
rétt hjá þér, oddviti göður. Þetfa
er okkur kent. En ég, sem er ‘nú
eins vitlaus og fávis og allir vita,
þykist hafa séð, að guð og lukkan
hafi ráðið öllu því, sem fram við
iriig hefir komið, síðan ég komst
i kristinna manna réit —■ tölu ætl-
aði ég að segja. Og ég var nú
svona að láta mér detta í hug,
að sveitungar mlnir ættu að fara
að sjá það ljka, og ekki sizt í
þessu með haria Halldöru auin-
ingjann.
Gúnnar þagnaði, og þeir störðu
þegjandi á hann, oddviti og
prestur. Hvað — 'hvað ætlaöi
þetta að verða? Eftir augnabliks
þögn hélt Gunnar áfram.
— Já; ég var hálfpartinn áð
meina, að hver og einn ætti þá
nú að geta séð, að það hiafa verið
guð og lukkan, sem gáfu mér
þær tvær. . . . Eða hvernig heldur
þú nú, blessaður odd.vSúinn okk-
ar, að hefð'i orðið um vesalings
ungbömjn, sitt á hverju árinu,
ef ég hefði ekki haft Halldöru
auniíingjann ?
Oddvjtinn stoð eins og d.æmd-
ur. Nú hafð’i hann ætlað að slá
sér upp og farjið að abbast upp
á prest — og svo hafðj Gunn-
ar, ejns og hann var vainur, gert
alt ómögulegt. Nú var víst prestS
skemt!
Þegar Gunnar þagnaði, vék
prestur sér að skrifborðinu og
stóð þannjig, að þeir Gunnar og
oddvjti sáu ekki í anidlit honum.
Hann hafðj stokkroðnað og orð-
'jð ærið harðlegur á svip, þá er
óddvjti sagðl fyrstu orðin við
Gunnar. En nú var prestur alt
annað en reiöilegur. Hann hlö
ekkí, eins og Jón á Hóii forðum,
en hann bxpsfi, o-g það verulega
hjartanlega. Og það er nú ekkS
sérlega vjðeigandi, að prestur
bros;i, þegar dauðinn sjálfur legg-
Ur upp í hendurnax á homum
tækjfæri til að hafa djúp og
varanleg áhr’if á villuráfandi sál.
Alt í clinu sagði Einar oddviti,
— og það var ekki laust við á-
sökunarblandjnn eymdarhreim í
röddjinni:
. — Jæja, séra Pétur. Þá ætla
ég nú að fara að halda héim ái
lejð. Við vorum búnir að ákveða
alt um þessa útför.
Prestur snérj sér við.
— Nej, hei. Nú drekkum við
alLjr kaffi. Það er bezt aö við
valdsmennirnir drekkum friðar-
skál vjð Gunnar, því að hanin
bíta engin járn. Hann er eihs
og trölljn í fjöllunum eða engl-
ar guðs á himnum! Og prestur
hlö græzkulaust og klappaðj vin-
gjarnlega á öxljna á oddvitanum.
Svo var sem oddvjtanum létti
vjð orð og atferli prests. . J .
Að öllu atliuguðu, var víst ekki
hægt að komast betur út úr
þessu öllu saman en að láta eins
og ekkert værj og fallast á upp-
ástunguna. . . . Og eft'ir svolitla
stund voru þejr allir seztir að
kaffjdrykkju. Prestur lék við
hvern sjnn fingur, oddviti var
heldur fálátur og varla ejns virðu-
legur og hann áttj að sér, — öjg
Gunnar var sjálf alúðin og auð-
mýktin og blessaði þá til skiftis,
valdsmennjna. . . . En svo blygð-
unarlaus reyndist prestur, að
hann sagði kunningjum sínum frá
því, sem fram hafði farið í stof-
unni á prestssetrinu þenina dag.
Og sagan fór mann frá mannj.
, . . Og nú voru allir Gunnari
jnnilega sammáia, hreppsnefndih
jafnt og aðrir — einkalega að
jþvi athuguðu, að Halldöra stóð
rétt á fimtugu.
—r.-------;—i—~----i---~~
Rítstjóri ®g ábyTgðarmað®'i
Haialdwr Gaðmundsson.
Álþfiðuprentsmlðjan.