Morgunblaðið - 31.12.1928, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAfílÐ
^oseph y^ank £imited
’Suff — ÍEncjland
óendir ö$um óinum möz<pu o<p (jfódu
sÆipavinum vídove^az á Q/s/anc/i
éeóiu óóÆiz um <p/édi/e<ft o<^ ^fott ár
otp paddaz vidsdifíin á /linu /tdna.
G LEÐILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiftin á liðna árinu.
Bifreiðastöð Kristins og Gunnars.
SfJ
Óskum öllum viðskiftavinum okkar
GÓÐS OG GLEÐILEGS NÝÁRS
Með bestu þökkum fyrir viðskiftm
á gamla árinu.
Skóverslun B. Stefánssonar,
Laugaveg 22 A.
38 G LEÐILEGS NÝÁRS %,
^ b
óskar öllum viðskiftavinum sínum
. h
Á. Einarsson & Funk. b
b
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiftin á liðna árinu
Jón Mathiesen.
%3>d
ir Vestfjörðum. Með breyttri og
bættri verkunaraðferð er nú kom-
inn öruggur markaður fyrir hert-
an steinbít í Reykjavík og víðar
á Suðurlandi, svo að' jafnvel í ár
hefir ekki verið hægt að full-
nægja eftirspurninni.
Það eru því ekki rjett hlutiöll,
þegar borið er saman aflamagn
báta sunnan og vestanlands, og
miðað eingöngu við þorskveiðarn-
ar, því sumir bátar á Vesturlandi
hafa eins mikinn hlut á mann af
ýmsu, sem kallað er „úrgangsfisk-
t»“, eins og af hinni eiginlegu
markaðsvöru.
Þrátt fyrir þetta góðæri, hefir
stærri mótorbátunum heldur fækk-
að á Vesturlandi, ög hafa nokkr-
ir þeirra flust, suður á þessu ári,
en nú á Samvinnufjelag fsfirðinga
von á nokkrum stórum, nýjum
inótorbátum, svo að gera má ráð
íyrir, að þeim bráðlega f jölgi þar
aftur. Smærri mótorbátum hefir
aftur á móti fjölgað mikið á Vest-
fjörðum nú á seinni árum, og
virðist sú fjölgun fara ennþá mjög
í vöxt.
Það er nokkuð einkfenniíeg hring
ferð, sem mótorbátaútgerðin hefir
farið á Vestfjörðum — eins og víð-
ar á landinu — í þau 25 ár, sem
liðin eru síðan mótorvjeKn kom
fyrst til landsins. Þá voru það litl-
ai vjelar, sem keyptar voru og
vmist settar í gömul, opin fiski-
sliip, eða að smíðaðir voru opnir
bátar af líkri stærð undir vjelarn-
ar. En brátt var þessu breytt. —
Voru bátarnir stæklcaðir og sett á
þá þilfar, enda höfðu orðið nokk-
ur slys á opnu vjelbátunum. En
þessi stækkun þótti ekki nægileg
og var stöðugt haldið áfram að
stækka bátana þangað til þeir
voru orðnir 30 lestir að stærð éða
stærri, en nú á seinni árum er mest
kappið lagt á fjölgun þessara
litlu báta af líkri stærð, og þeir
bátar voru, er fyrst voru fengnir,
en þeir þóttu of litlir.
Auðvitað hefir ekki verið hætt
við stærri bátana fyrir þetta, og í
sumum verstöðvum, eins og í Vest-
mannaeyjum, Keflavík og víðar,
eru aðallega stundaðar veiðar á
stærri bátum, en fjölgunin hefir
víða aðallega verið á smærri bát-
unum nú á seinni árum, enda eru
árabátarnir alveg að leggjast nið-
ur til fiskiveiða. Verður að telja
það mikla framför að láta vjel-
arnar taka við „barningnum“, sem
sv« margan hefir þreytt.
Efnahagur manna hefir því batn
að mikið á Vestfjörðum nú á þessu
ári, því auk þess að árið hefir
verið mjög gott aflaár, þá hefir
fiskverðið verið miklu hærra en
árið áður. Yflr vorið mun verðið
víðast hafa verið fyrir fisk haus-
aðan og slægðan 18 aura pr. kg.
fyrir stórfisk, en 12 aura fyrir
smáfisk, í fyrravor var verðið á
saina tíma 14 og 9 aurar.
Síðast í apríl var svo mikilhafli
inni á ísafjarðardjúpi, að menn
muna ekki annan eins, og tvíhlóðu
bátar þar oft sama daginn.
Við ís varð vart um miðjan maí.
Var þá töluverð hafísbreiða fyrir
Ströndum, frá Reykjarfirði vestur
að Rit, og hamlaði það töluvert
togaraveiðum á því svæði um
tíma. En um það bil var góður
afli á togara á Hombanka.
Norðurland.
Vanalega er lítill þorskafli fyr-
ir Norðurlandi fyrstu mánuði árs-
ins. Þó hafði íit af þessu brugðið
tvö undanfarin ár, þar sem fór að
fiskast norður við Grímsey strax
eftir áramótin (sbr. skýrslu mína
í 1. tbl. Ægis 1928). Var nú strax
eftir áramótin töluvert fiskvart
út af Eyjafirði fyrstu mánuði árs-
ins, og var sú veiði aðallega stund-
uð af bátum frá Siglufirði í janú-
ar- og febrúarmánuði. En gæftir
voru stopular, svo að veiði þessi
hafði ekki veruleg áhrif á afla-
magn fjórðungsins. í byrjun mars
kom fiskganga að Norðurlandinu,
og um það bil fóru margir bátar
út að Grímsey til að fiska þaðan.
En mikið var sú vertíð rýrari í
ár en undanfarandi ár ; enda var
alment beituleysi þar, því ný síld
fjekst þá ekki á Akureyri, og því
ekki önnur beita en fryst síld frá
haustinu, og hún af skornum
skamti.
24. maí fjekst, hafsíld í reknet
út af Siglufirði. Mun það vera í
fyrsta sinn, sem hún hefir fiskast
þar svo snemma, enda líklega eltki
gerðar tilraunir til þess fyrri. —
Eftir það var ágætisafli fyrir
Norðurlandinu alt sumarið. Var
þo^sfeveiðin stunduð' þar meira yf-
ir sumarið en áður hefir verið, því
að margir bátar, sem áður hafa
stundað síldveiðar með reknet að
sumirinu, breyttu aldrei um veiði-
aðferð, en stunduðu þorskveiðar
alt sumarið. Hjálpaði það til, að
verðið var hátt á saltfiski, og eft-
irspurn mikil alt sumarið, en- verð-
ið á síldinni heldur lágt, því að
síldveiðin var altaf jöfn og mikil,
og barst mikið meira að af henni
cn þurfti til söltunar, en rekneta-
veiði er vanalega ekki svo upp-
gripamikil, að það borgi sig að
íiska til bræðslu með því veiðar-
færi.
Að loknum síidveiðunum fóru
flestir bátar frá Norðurlandinu,
ei síldveiðar höfðu stundað, og
eins nokkrir bátar annarsstaðar að
— þar á meðal nokkur línuveiða-
gufuskip — frá Suðurlandinu, sem
höfðu stundað síldyeiðar yfir sum-
arið, á þorskveiðar frá Siglufirði,
og aflaðist þá ágætlega fram eftir
öllu hausti. Hjelst þessi afli að
'heita mátti út alt árið, þegar að
veður leyfðu, en síðustu mánuði
ársins var veiði þessi ekki stund-
uð, nema af nokkrum bátum, sem
heima áttu á Siglufirði.
Aflinn í Norðlendingafj órðungi
hefir því orðið meiri á þessu ári
en nokkurntíma áður, eð'a til 1.
des. í ár 44,752 skpd. af verkuð-
um fiski, á móti 27,248 skpd. á
sama tíma í fyrra, sem þó var tal-
ið ágætis aflaár þar.
Það er enginn vafi á því, að
fiskveiðarnar í Norðurlandi eru
nú í miklum uppgangi, enda hefir
bátum þar fjölgað mikið á síðustu
árum, bæði þiljuðitn mótorbátum,
en einkum opnum vjelabátum, sem
þar eins og annarsstaðar á landinu
hefir fjölgað mikið á seinni árum.
Siglufjörður er nú orðin lang-
stærsta fiskiveiðastöð'in á Norður-
landi. Tii skamms tíma snerist
hugur Siglfirðfnga nær eingöngu
um síldveiðarnar, en eftir því sem
fólkinu fjölgaði þar, og reynsla
fjekst þar meiri fyrir þorskveiðun-
rfn, var það augljóst, að sú stutta
og oft stopula atvinna, sem síld-
veiðin veitti, var' ekki næ'gileg til
að fæða fólkið alt árið, veita þorsk
veiðarnar atvinnu þar að vetrin-
um og vorinu áður en síldveiðin
byrjar, og eins að haustinu, eftir
að sildveiði hættir, en sá er gall-
inn á með þorskveiðarnar frá
Siglufirði, að nærri því ekkert af
þeim fiski, sem veiddur hefk ver-
ið á Siglufirði, hefir verið verkað-
ur þar.
Piskurinn hefir ýmist verið flutt
ur til Eyjafjarðar og verkaður eða
fluttwr út upp úr salti. Það hefir
því tapast alveg fyriiv Siglfirðing-
um sú atvinna, sem fiskvedkunin
veitir, og eru það ekki litlir pen-
ingar, sem þannig fara út úr pláss-
inu fyrir vinnulaun.
Margir líta svo á, að ekki væri
hægt að verka fisk á Siglufirþi
sökum óþurka að vori og hausti,
og sökum of mikilla hita að sumr-
inu. En það myndi fljótt sýna sig,
væri byrjað þar á fiskverkun, að
hún myndi ekki síður vera þar
framkvæmanleg en víða annars-
staðar, t. d. í Ólafsfirði, sem ligg-
ur skamt þaðan. En megnið af
fiskinum úr Ólafsfirði var einmitt
íyrir nokkrum árum síðan flutt í
burtu til verkunar.
Nú er vaknaður töluverður á-
hugi meðal manna á Siglufirði, á
því að verka sem mest af fiskinum
á staðnum, og má búast við, að
það komist bráðlega í framkvæmd.
Eru tilvalin svæði fyrir fiskverk-
un skamt frá kauptúninu, sem að-
eins vantar gott vegasamband, svo
að hægt væri að flytja þangað
fiskinn á flutningabílum.
Nú eru útvegsmenn á Siglufirði
búnir að mynda með sjer fjelags-
skap um að byggja fiskimjölsverk
smiðju. Er það hið mesta nauð-
synjafyrirtæki. Þrátt fyrir allar
bræðslustöðvar á Siglufirði, hefir
altaf miltið farið þar forgörðum af
fiskiiirgangi yfir sumarið. í sam-
bandi við þessa fiskimjölsverk-
smiðju hefir líka komið til tals,
að setja upp nýtísku meðalalýsis-
bræðslu, og er heldur engin van-
þörf á því.
: \
Austfirðir.
Eins og undanfarin ár, fluttu
fiestir bátar af norðurfjörðunum
sig til Homafjarðar og Djúpavogs
yfir vetrarvertíðina, og stunduðu
þar veiðar yfir veturinn, 30 bátar
frá Hornafirði og 27 bátar frá
Djúpavogi. Yertíðin var heldur
ljeleg á Hornafirði, tæp 100 skpd.
á bát, að meðaltali, en eitthvað
skárri frá Djúpavogi, og var það
mest því að kenna á Hornafirði,
livað loðnan koim seint og' hvað
illa gekk að ná henni. En það er
aðalbeita báta þeirra, sem það-
an ganga yfir veturinn. f apríl-
mánuði var fiskur farinn að
ganga norður með fjörðum, og var
þá fiskurinn kominn á móts við
Norðfjörð. Eftir það var crft ágæt-
ur afli fram eftir öllu sumri. Yfir
sumarið var góður afli á Skálum
og hinum norðlægari veiðistöðv-
um. En fiskurinn var smár, og
meira blandaður ýsu en verið hef-
ir. Síldin kom snemma inn á Aust-
firði og í júlímánuði var talið mik-
ið af síld á flestum Austfjörðun-
um. En þar eð bannað var að salta
síld til útflutnings fyr en 24. jíilí,
notaðist ekki sú ganga. En þegar
sá tími kom, að leyft var að salta,
var síldin farki, eða að minsta
kosti náðist hún ekki, og var svo
með köflum, að sækja varð síld til
beitu norður á Siglufjörð, því út-
gerðarmenn höfðú ekki hugsað um
að koma beitusíM í íshúsin meðan
gangan var á fjörðunum. Saltsíld-
arframleiðslan var því miklu minni