Morgunblaðið - 24.11.1929, Blaðsíða 9

Morgunblaðið - 24.11.1929, Blaðsíða 9
Silnnudag 24. nóv. 1929. IVfotgtmMttðtð Útnipssfii (slands. m M m É r-! z S' I Q □ i ii i ii i fi ii Útvarpsstöðin hjá Vatnsenda. VesturhliS. Nú er kominn sá skriður á útvarpsmálið, að ákveðið hefir verið aði byggja fullkomna útvarpsstöð hjá Vatnsenda í grend við Reykja- vík og á stöðin að vera fullgerð snemma næsta sumar. Þótti Morgunblaðinu því rjett að gefa lesendum sínum yfirlit yfir gang málsins. Sneri blaðið sjer þess vegna til Gunnlaugs Briem símaverkfræðings og fekk hjá honum eftirfarandi upplýsingar: í fyrri hluta júlímánaðar var tekin ákvörðun um að bjóða út út- varpsstöðina og lán til hetinar, og var útboð óðara sent til 6 firma og frestur gefinr; til 4. septembtr. í útboðjnu voru gerðar mjög strangar kröfur til gæoa stöðvar- innar, orkan átti að vera 7‘/2 kíló- watt í loftneti, en jafnframt var beðið um upplýsingar um hvern kostnaðarauka það mundi hafa í för með sjer, ef orkan yrði síðar aukin um 100%. Tvær 150 metra háar stálgrindarstengur áttu að bera loftnetið. Ennfremur átti in verða ekki fa'r um að útvarpa alþingishátíðimn vor, svo fram- arlega sem ekki stendur á öðru en tækjunum. Senditækin eru af allra full- konmustu gerð, bygð á nýjustu vert við Elliðavatn, er það hæsti (144 m.) og fegursti staður í nánd við Reykjavík. Mörg atriði komu til greina við val á stað fyr- ir stöðina, fyrir utan það er beint varðar útgeislan rafsveiflanna svo sem hæð yfir umhverfi, jarðvegur o. fl., og þá fyrst og fremst að ltoma stöðinni eins langt frá Reýkjavík og tækt þótti kostnaðar vegna, til þess þó að gera kleift að taka við útsendingum annara stöðva í Reykjavík á með- an útvarpsstöðin hjer væri að útvarpa; hins vegar mátti ekki fara svo langt burtu að kostn- aðurinn af að leiða#þangað raf- rtynslu Marcomfjelagsins ogjmaf~n fra rafmagnsv. bæjarins og breska útvarpsins, sem vinna sam- an að smíði útvarpsstöðva. Mar- conifjelagið liefir áður reist út- varpsstöðvar í meira'en 20 löndum, og hefir í ár lokið við 50 kw. út- varpsstöð i London, og 12 kw. stöð í Tjekkóslóvakíu, 2 kw. stöð í Belgrad, og á nú að reisa, auk Is- Útvarpsstöðin og loftskeytastengTirnar. Berið saman hæð þeirra og útvarpsstöðvarhússins. að vera í tilboðunum jarðstrengur frá útvarpssalnum í Reylrjavík til útvarpsstöðvarinnar á Vatnsenda- hlíð, og skyldi hann vera sjerstak- lega gerður til að flytja hljómleika án þess að bjaga þá á leiðinni. Tilboð kom frá 5 firmum: Mar- coni, Standard, Electric, Telefunk- dn, M. P. Pedersen og Philips Radio. Tilboð Marconis var bæði lægst og fól í sjer öflugustu og að öðru leyti bestu tækin, og var á- kveðið að taka því, að undantekn- um stöngum (fyrir loftnet) og jarðstreng; hafði rjettur til að und anskilja þetta verið áskilinn í út- boðinu. Ennfremur var tekið láns- tilboð Marconifjelagsins um 5 ára lán að upphæð 620,000 kr. með 6V2% vöxtum, og útborgast það af- fallalaust jafnóðum og þörf er peninganna. 16 kílówattastöð kostaði aðeins 10% meira en he'lmingi minni stöð, ef hún var sett upp nú þeg- ar, en munurinn hefði verið miklu meiri ef síðar hefði átt að auka ■orkuna úr 8 upp í 16 kw. Var því ákveðið að taka tilboði Marconis í 16 kw. stöð fyrir 321.000 krónur, og felur það í sjer senditækin, loftnet og jarðnet, og hljóðnema og tnagnara hjá útvarpssalnum í Reykjavík. í samningnum við firm að er svo ákveðið, að það greiði 11000 krónur í sekt, ef senditæk- lensku stöðvarinnar, 6 útvarpsstöð tal og tóna frá útvarpssalnum í Reykjavík yrði altof mikill. Enn- fremur þurfti að tak?. tillit til vatnsleiðslukostnaðar, og að bægt yrði að komast þangað í bíl án alt- of mikils kostnaðar í vcgaJagning- ar, en hinsvegar var mikið unnið við að stöðin væri ekki alve'g við alfaraveg. Næstu staðirnir, svo srm Seltjarr.arues, ö-t.juhlíð o. fl. þ'ttu altof n-il.egt og ac öðru leyti óhentugir, og lá þá næst að athuga hæðirnar í kring um Elliðaárnar vegna þess hve nálægt þær eru rafmagnsveitunni, en þó fjarri Reykjavík. Við nánari athuganir þótti Vatnsendahlíð flestra hluta vegna hentugust, þótt vegurinn þangað væri e'kki allskostar góður. Það þótti líka alls ckki fært að hafa svona öfluga stöð nær Reykja ar í Póllandi (eina m. 100 kw. hjá vjjj en þetta, 9 km., en eiginlega Warschaw, tvær 16 kv. hjá Lem- Ugfgj hún átt að vera 30 km. burtu, berg og Vilna, og 3 minni stöðvar), en kostnaðurinn hefði þá orðið ennfremur 60 kw. stöð hjá Stokk-1 hólmi. 100.000—200.000 kr. meiri. Þar eð seint var liðið á haust reyndist ekki tími til að laga veginn veru- þó verið Út varpsstöðin hjer á líka að geta sent loftskeyti með 32 kw. j iega; etl hann liefir orku í loftneti, og mun hún heyr- breikkaður talsvert. ast mjög vel til annara landa. j Á Vatnsendahlíð hefir nú verið Nýrra tilboða var leitað fyrir ^ keypt 75.000 fermetra landsspilda stengurnar og jarðstrdnginn, og fyj*ir útvarpsstöðina, er það sljett- var tekið tilboði Telefunkens ur melur líkt og hjer á Melunum. stengurnar að upphæð 97.000 kr., auk efnis í undirstöður og vinnu við uppsetningu; en tilboð í jarð- streng eru ólcomin ennþá, en von er á þeim á næstunni. Stengurnar eru stagaðai í þrjár áttir. urvöll, og þar á útvarpsstjóri að Þegar er Marconifjelagið hafði hafa aðsetur sitt. Þar hafa verið gerðar nákvæmar hæðamælingar', og er nú verið að rannsaka jarðveginn. Utvarpssalur á að vera í vænt anlegu húsi landssímans við Aust- sent fullnaðarupplýsingar um hús- rými það er senditækin þyrftu, var húsameistara ríkisins falið að igera teikningu af útvarpsstÖðinni og bjóða liana út. Það hafa komið 7 tilboð og mun verða útkljáð um þau núna um helgina. Ennfremur hafa verið keyptar vatnspípur og vatnsdæla, ennfrem ur jarðstrengur til að leiða raf- magn eftir frá rafmagnsstöðinni og að útvarpsstöðinni og dæluhús- inu; og verða leiðslur þessar lagð- ar á næstu vikum. Útvarpsstöðinni liefir verið val- inn staður á Vatnsendahlíð vestan- Útvarpsstöðin hefir verið áætluð að kosta uppkomin nálægt 650.000 krónur. Ennþá er alveg óvíst hvort stöðin verður til fyrir alþingishá- tíðina, fer það alveg eftir veðrinu í vetur. A myndunum hjerna er sýnd út- varpsstöðin eins og hún á að líta út í aðaldráttum. Landssíminn hefir áætlað kryst- allangdrægi þessarar stöðvar 120 km., og á það ekki eingöngu að vera upplýsing fyrir væntanlega eigendur krystalstækja, heldur fyrst og fremst fyrir útvarpsnot- endur yfirleitt, því „krýstalslang- ff*r* FABRIE.KSMERK Muiuð að þetta erbesta og eftir gæðum ódýrasta súkkulaðið. Stadinqar þær, erqerðar hafa verið á kaffibæti 'LmÍVSQ, iDawid’s! sýna oq sanna, að kaffibaefir þessier langbestur aiira. Biðjið þvi eetió um1 kaffibæfir ludwÉQ' DatvidTs með ka ffikvö rninn i*

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.