Morgunblaðið - 23.03.1930, Qupperneq 2
I
MORGUNBLAÐIÐ
Gísli Súrsson.
1000 ára afmæli.
1 ár eru talin að vera þúsund ár
frá fteðingu Gísla Súrssonar. Því
hefir líítið verið' haldið á loft enn
þá, en þó munu ýmsir hafa í
hyggju að heiðra minningu hans
á þessu ári. Þýskur vísindamaður,
Reiiíhard Prinz, hefir samið
dx ktursritgerð um hann og sveit-
ungar tGísla, Dýrfirðingar og
Arnfirðingar hafa byrjað fjársöfn-
un til að r.eisa hónum bautastein ai'gengi °g" Auður fylgir honum
a næsta sumri. ' útlegð og lætur eitt yfir bæði
Gísli Siirsson er einhver hug- £anga. Hvorki blíðmæli óvina
stæðasta hetja fornaldarinnar. Það iians’ hótanir eða mútur hagga
er fyrir það sama sem Matthías hennar hið minsta. Aftur
hann naut og síðast en e'kki síst heilum sunnudegi í skóginum.
ást og trygð Auðar konu hans.
tltlendingar hafa stundum gert
kvað um Gretti, að „örlög kapp-
áns æfislóðar eru myndir vorrar
þjóðar.“ Hann er íslenska skáldið,
rekinn í útlegð og vinum sviftur;
fje er lagt til höfuðs honum. Eyj-
ólfur grái, ágjarn búri, vinnur fyr-
ir fjenu. Hann gerir landhreinsun
óg vegur Gísla eftir hina frækn-
ustu vörn. Þessi saga ehdurtók sig
oft alt fram á daga síðustu kynslóð .cr ein 'lin ág®tasta i fornöld.
ar. Ágirndin og nærsýnin drápu Einhamar er skamt uþp frá
skáldin, annað hvort þegar í fæð- Jbotni Geirþjófsfjarðar í Arnarfirði.
ingunni eða guldu þeim æfilaunin Þar nálægt hefir bær Auðar stað-
í eitt skifti fyrir öll með þeim
hætfi. Ef til vill er Gísli okkur
hugstæðari einmitt þess vegna.
En hann er líka flestum hinum
giæsilegri. Hann var, í fám orð-
um sagt, glæsilegur ólánsmaður,
og það svo' mjög, að okkur leikur
nú fremur öfund á hlutskifti hans,
en að við aumkvum hann. Það er
einkunx þrent, sem þessu veldur,
manngöfgi, drenglyndi og atgjörvi
hans sjálfs bæði til sálar og lík-
ama, vinátta góðra manna, sem
Hann framdi morð í hefndar- s^er ^'er('’ þangað, til að skoða
skyni, en» hefði sennilega komist l>annan merka sögustað. Þó mundi
hjá refsingu, því að hann varð^131111 í?eta orðið fjölsóttari, ef
ekki sannur að sök, en óvarkárni nlenn rissu hverjar minjar hann
lians sjálfs framseldi hann. Sú,11 a® SeYma-
ógæfa er ætíð þyngst allra. Hann I er 1 ra^ a^ halda afmælis-
verður sekur skógarmaður, óal- jtiatl^ Gísla Súrssonar á næsta
andi, óferjandi og óráðandi öllum ' suinri þarna í nánd við Einhamar
bjargráðum, en vinur hans Ingj-1 °" ^ hafa þá sett á klettinn eir-
aldur í Hcrgilsey skýtur yfir hann, skjöld) sem einhver af listamönn-
skjólshúsi, þegar hann er verst,llm vorunl verður að gera. í
kominn, og ve'itir honum braut-; Þessu skyni er þegar farið að
safna fje bæðr hjer á Bíldudal
og Þingeyri við Dýrafjörð. En
skjöldurinn verður dýr, svo að
ekki safnast hjer vestra það fje,
sem þarf. Þess vegna er hjer með
skorað á alla þá, sem mundu vilja
leggja eitthvað af mörkum til
þessa verks, að koma því fje
annað hvort til Morgunblaðsins,
sem góðfúslega he'fir lofað að veita
því móttöku eða til undirritaðs,
sem er í framkvæmdanefnd veúks-
ins, kosinn af U. M. F. Öm hjer
á Bíldudal .
Það er víst, að margan langar
til að sýna Gísla Súrssyni virð-
ingu. En verkið gæti líka orðið
okkur til sóma og til vitnisburðar
síðari kynslóðum um höfðingsskap
okkar, sem nú lifum.
Bíldudal, 6. jan. 1930. '
Helgi Konráðsson.
Skemtigarðnr
í Vatnsmýri og Öskjuhlíð.
Merkilegt framtíðarmál, sem lengi
hefir vakað fyrir Reykvíkingum.
Frá urnræðum
á bæjárstjómarfundi.
sannar hann þó, að „engmn má
sköpum renna.“ Hann stráir í
ógætni tálguspónum á götuna að
fylgsni sínu. Óvinirnir rekja slóð-
ina og finna hann. Hann kemst
upp á klett þar í nánd, Einhamar,
og verst þaðan hraustlega. Að
lokum má hann þó ekki við marg-
menninu og fellur. En vörn hans
ið og þar rjett hjá sjer móta
fjrir fylgsninu, sem nú er fallið
saman. Staðurinn er ákaflega fall-
egur. Dalverpið alt upp frá fjarð-
arbotninum er skógi vaxið. Snar-
brattir standbergstindar gnæfa ‘
UPP yfir og fjörðurinn teygir úr Elsta hæna heimsins.
sjer langnr og mjór og líkur! Ole Stevenson í Kaliforníu telur
stöðuvatni af því að fjöllin í hringjsig eiga elstu hænu heimsins. Hún
loka fyrir útsýn til hafs. Næstum er nítján ára gömul og ve'rpir samt
því á hverju sumri koma þangað
hópar a£ fólki bæði frá Bíldudal
og fjörðunum í kring og eyða þar
enirþá ágætlega. F.yrra ár varp hún
í sjö mánuði samfleytt, án þess að
missa einn einasta dag.
Á bæjarstjórnarfundi síðast var
það til umræðu, hvort bærinn ætti
að hafna forkaupsrjetti sínum að
erfðafestulandi Eggerts Briem frá
Viðey (Vatnsmýrarbletti V. og
VIII). Eru tún þessi 25 hektarar
að stærð.
Út af máli þessu spunnust lang-
ai umræður, vegna þeSs að sósíal-
istarnir vildu að bærinn tæki land
þetta nú í því skyni að koma þar
upp skemtígarði og smágörðum
(k'olonigörðum). Hermann Jónas-
son kom þarna með kosningaflugu
Framsóknar um skemtigarð frá
Tjarnarenda suður að Skerjafirði.
Var hann sem fyr ákaflega hrifinn
af sjálfum sjer og hugmynd þeirri
er hann taldi sína, að koma upp
myndarlegum skemtigarði fyrir
bæjarbúa.
Gömul og góð hugmynd.
Borgarstjóri skýrði frá því að
liðin væru um 20 ár frá því meiri
hluti bæjarstjórnar hefði komist
að þeirri niðurstöðu, að ske'mti-
garður Reykjavíkur ætti að vera
á þessu svæði. Hafa bæjarbúar
einkum haft augastað á vesturenda
Oskjuhlíðar („Beneventum“) á-
samt nokkru af Vatnsmýrinni og
höllunum umhVerfis Nauthól, suð-
ur við Skerjafjörðinn.
Borgarstjóri skýi’ði ennfremur
frá því, að árið 1908 hefði verið
ákveðið að byrja á garðinum sunn-
anvið Tjörnina, og hefði sá garS-
uv verið ákveðinn í sambandi við
þá hugmynd að halda garðinum
áfram suður eftir.
Taldi haun rjett að bæjarstjórn-
in sæi um að næstu lönd við nú-
verandi garð fengjust, svo hægt
væri að halda garðinum áfram.
' Ennfremur vildi hann helst aS
lagt yrði í veg frá Tjörninni og
siiður að Skerjafirði, og gerðar
ráðstafanir til þess, að fá landið
þar syðra, sem hentugt. er fyrir
jskemtigarð, en nú er í eigu annara
og sumpart utan lögsagnarumdæm-
is Reykjavíkur.
En þareð erfðafestulöndin Vatns-
mýrarblettur V og VIII eru utan
við þetta, og koma þessu máli ekki
við, taldi hann af þeim ástæðum
sem sósíalistar báru fram, enga
ástæðu til að bærinn notaði for-
kaupsrjett sinn nú.
í sama streng tóku þeir Pjetur
Halldórsson, Jakob Möller K>g Ein-
ar Arnórsson, er benti ennfremur
á, að bærinn gæti tekið erfðafestu-
löndin hvenær sem bæjarstjórn
áliti bæinn hafa þörf fyrir þau, t.
d. fyrir ske'mtigarð og þessháttar.
Borgarstjóri óskaði þess, að
bæjarstj. gerði bráðlega ákveðna
samþykt um það, hvernig skefnti-
garðsmálinu verði hagað í aðalat-
riðum í framtíðinni.
Forkaupsrjetti var hafnað. —
Sósíalistar höfðu einkennilegan
skrípaleik frammi í þessu máli-
Verður tækifæri til að lýsa honum
síðar.
Königgrátze'rstrasse í Berlín hef-
ir verið skírð upp og nefnd Strese-
m^nnstrasse.
Á
vað er Arlslon ?
ABISTON er nafnið á nýjnstn sígarettnnni á
markaðnnm hjer.
A RIS T 0 N verðar brátt á allra vðrnm, þar eð þessi
sígaretta mnn fljótlega ávinna sjer hylli
reykingamanna hjer eins- og annarsstaðarl
*
M>Nýll mfndasafn.-<"d666E
Fæst i helstn tóbaksverslnnnm bmjarins.