Morgunblaðið - 18.05.1930, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Verkin tala.
L
Aldrei liefir verið þyrlað öðru
eins moldviðri lyga og blekkinga
um nokkurt mál eins og Tíminn
hefir að undanförnu gert um geð-
veikismálið svonefnda. Aldrei hefir
verið treyst á vanmátt og dóm-
greindarleysi þjóðarinnar jafn á-
takanlega eins og í þessu máli.
Aldrei hefir ódrengskapurinn og
lubbamenskan verið meir í háve'g-
um höfð hjá þeim Tímamönnum
en nú, síðan geðveikismálið komst
•á dagskrá.
Höfuðdrættir þessa máls eru
þessir:
Merkur geðveikralæknir, er not-
ið hefir mikils álits sem vísinda-
maður hefir grun um að dómsmála-
ráðherra landsins sje ekki and-
lega heilbrigður og að óttast megi
aS hann vinni verk, sem honum
éru ekki sjálfráð. Aðrir læknar
eru sammála geðveikralækninum.
Nokkrir nánustu pólitískir sam-
heTjar ráðherrans eru og sömu
skoðunar. Sumir þeirra höfðu að
fyrra bragði snúið sjer til geð-
veikrallæknisins og átt tal við
hann um þetta. Þessir menn þótt-
ust sjá ýms einkenni í fari ráð-
herrans, er bentu til þess, að hann
væri ekki með rjettu ráði. Þessir
samherjar ráðherrans fengu geð-
veikralæknirinn til þess að skýra
forsætisráðherranum frá grun sín-
um. Og þeir báðu læknirinn einn-
ig að fara heim til dómsmálaráð-
herrans og segja honum hvemig
komið væri.
Þetta er saga málsins í stórum
dráttum. Þessa sögu hafa nánustu
Bamherjar dómsmálaráðh. þekt frá
upphafi. En samt sitja þeir þegj-
andi hjá meðan stjórnarblaðið,
viku éftir viku, eys auri og svívirð-
ingum á dr. Helga Tómasson, ber
honum á brýn að hann sje flugu-
maður, gerður út af pólitískum
andstæðingum ráðherrans. Er ekki
þetta rjett spegilmynd af dreng-
skapnum á Tímaheimilinu?
n.
Eins og málum er komið, er það
harla þýðingarlítið að vera að ræða
um, hvort dómsmálaráðherrann sje
heill heilsu andlega eða ekki. Síst
er það á færi almennings að leggja
dóm á þetta. Hjér skiftir það eitt
máli að sá maður, sem frægur sjer
fræðingur í sálsýkisfræði álítur
ekki andlega heilbrigðan, er valda-
mesti maður þjóðarinnar. Sje grtrn
ur sjerfræðingsins rjettur, getur
það út af fyrir sig verið nægilegt
til þess að skýra ýms vérk ráð-
herrans og leysa hann frá ábyrgð
sinna gerða. En það getur ekki
leyst flokksmenn ráðherrans frá
ábyrgðinni. Grunur sjerfræðings-
Íns, um heilsufar ráðherrans, hlýt-
ur jafnan að vera við loðandi, uns
honum er hnekt með nýrri rann-
sókn sjerfræðinga. En á meðan
slík rannsókn er ekki látin fram
fara, eru það flokksmenn ráðherr-
ans sem ábyrgð verða að bera á
verkum hans.
sjálfráður sinna athafna. Taum-
laust ofsóknaræði, samfara full-
ltomnum skorti ábyrgðartilfinning-
ar hefir einhent mörg störf þessa
manns. Hann hefir hvað eftir ann-
að með breytni sinni traðkað á
heiðri og velferð sinnar þjóðar,
þegar hann hefip þurft að ná sjer
niðri á pólitískum andstæðingi.
Nokkur dæmi skulu nefnd þessu
til staðfestu.
Þegar Shell-fjelagið íslenska var
siofnað og það fjekk leyfi til að
re'isa olíugeyma við Skerjafjörð,
básúnandi dómsmálaráðh. það út á
Alþ., að flotamálastjórnin breska
stæði bak við þetta fyrirtæki;
olíu- og bensíngeymarnir við
Skerjafjörð áttu að vera forði
handa breska heimsflotanum, sem
grípa mætti til ef til ófriðar kæmi.
Ekkert var eðlilegra, en að þessi
ummæli ráðhe’rrans hefðu orðið til
þess, að ísland hefði mist sjálf-
stæði sitt. ísland hafði fengið full-
veldisviðurkenningu með þeirri yf-
irlýsingu, að það stæöi jafnan hlut-
laust í ófriði. En nú lýsti einn ráð-
herra íslands því yfir, að fyrir-
rennari hans í stjórninni hefði
leyft einu stórveldanna að hafa
forðabúr handa flota sínum á fs-
landi. Ef hjer héfði verið rjett
frá skýrt, var þetta skýlaust hlut-
leysisbrot og við stóðum varnar-
og rjettlausir ef ófrið hefði að
höndum borið. En þetta fleypur
dómsmálaráðherrans var fram kom
ið í þeim eina tilgangi, að sverta
pólitískan andstæðing.
Ollum er í fersku minni ummæli
dómsmálaráðherrans um landhélgis
veiðar íslenskra togara. Hann gaf
í skyn á Alþingi, að íslensku varð-
skipin hefðu í tíð fyrverandi stjórn
ar haft fyrirskipun um, að taka
ekki íslenska togara þótt þeir væru
staðnir að landhelgisbroti. Land-
helgismálin eru viðkvæmustu utan
ríkismálin og því afar áríðandi fyr
ir okkur íslendinga, að þar sje
hvergi veila á. Erlendir landhelgis-
brjótar, sem sektaðir hafa verið
hjer, hafa verið ósparir á að rægja
okkur og klaga fyrir harkalega
meðferð. En rógur þeirra og klögu
mál hafa hingað til ekki fengið
áheyrn, vegna þess að við höfum
átt dygga málsvara érlendis —
utanríkisráðh. viðkomandi ríkja.
Þessir menn sögðu hinum brotlegu
þegnum síns ríkis, að það væri lög
á íslandi, er bönnuðu togurum að
véiða í landhelgi, og þau lög
næðu jafnt til íslenskra þegna sem
erlendra. En svo kémur dómsmála-
ráðherra íslands og segir, að það
sje lygi, sem þessir erlendu mál-
svarar okkar hafa haldið fram;
varðskipin íslensku hafi fyrirskip-
un um, að taka ekki íslenska tog-
ara, sem brotlegir sjeu. Hvernig
halda menn að slík yfirlýsing verki
á málsvara okkar erlendis? Áreið-
anlega á þann einn veg, að hjeðan
í frá standa þeir varnarlausir gegn
klögumálum sinna eigin brotlégu
þcgna. Ómögulegt er að giska á,
hvaða afleiðingar þetta framferði
gera tilraun til að stofna okkar
landhelgismálum í voða. í taum-
lausu ofsóknaræði sínu ræðst liann
a æðsta dómstól þjóðarinnar,
Hæstarjett, og ber á hann glæp-
samlegar sakir. Hann ber það á
Hæstarjett, að hann hafi framið
rjettarmorð, sem er ljótasti verkn-
aðurinn er sagan þekkir. Ástæðan
til þéss, að ráðherrann hefir borið
þessar glæpsamlegu sakir á Hæsta-
rjett er sú, að rjetturinn hefir
dæmt í máli á annan veg, en ráð-
heirann vildi verá láta.
Hvað eiga erlendai þjóðir að
halda, er þær heyra aðrar eins
sakir bornar á okkar rjettarfar
og dómstóla, sem þær er nú voru
nefndar. Og það af sjálfum dóms-
málaráðherranum! Stjórnarvöldin
fyrirskipa að ísleUskum lögbrjót-
um skuli hlíft. Æðsti dómstóll þjóð
arinnar hikar ekki við að fremja
rjettarmorð. Þannig lýsir dóms-
málaráðherrann ástandinu!
IV.
Dæmi þau, sem nefnd voru, ættu
að nægja til þess að opna augu
manna fyrir því, að dómsmálaráð-
herrann er hættulegur maður, þótt
heilbrigður kunni að vera. Mætti
minna á mýmörg fléiri dæmi, er
sýna þetta og sanna.
Minna má á hinar mörgu saka-
málshöfðanir ráðherrans. Hann
eltir persónulega og pólitíska and-
stæðinga með sakamálshöfðunum
fyrir hversu smávægilegar sakir
sem er. Jafnvel er gengið svo
langt, að sakamálshöfðun ér fyrir
skipuð á menn, sém vitað er að
eru al-saklausir. Þarf ekki annað
en minna á herferðina síðustu
gegn borgarstjóra Eeykjavíkur.
Reikningsfærsla Reykjavikurbæjar
hafði verið rannsökuð af tveimur
vildarvinum og samherjum ráð-
herrans, og þar með kveðnar niður
fyrri dylgjur þeirra Tímamanna,
um reikningsfölsun. Atvinnumála-
ráðherra, sem þessi mál heyra und
ir, hafði sjálfur játað, að rógskrif-
in í kosningasnepli Framsóknar
væru ekki á rökum bygð. En þegar
sá maður, er ábyrgð bar á fleypri
blaðsins skyldi standa fyrir sínu
máli fyrir dómstólunum, rýkur
dómsmálaráðherrann til og fyrir-
skipar sakamálshöfðun gegn borg-
arstjóra. Hvað ber vott um ósjálf-
ráðar athafnir ef ékki þetta of-
sóknarbrjálæði ráðherrans ?
Minna má og á aðfarirnar gagn-
vart saklausum og varnarlausum
sjúklingum á Nýja Kleppi. Ráð-
herrann hafði fest hatur á vel-
gerðarmanni sjúklinganna. Hann
þurfti að hefna sín — og hann
gerði það með þeirri grimd og
fúlmensku að einsdæmi er. Hann
rekur læknirinn frá spítalanum,
og skilur spítalann éftir læknis-
Iausan. Tugir saklausra og bág-
staddra sjúklinga eru látnir gjalda
þess á grimmilegasta hátt, að lækn
irinn sem þá stundaði var kominn
í ónáð hjá ráðherranum. Dag frá
degi fer sjúklingunum hríðversn-
andi, því þeir hafa engan lækni,
sem þekkir sjúkdóm þeirra. Á
þetta horfir dómsmálaráðherrann,
hann hlustar á kvéinstafina og
m.
Þegar athuguð éru ýms verk
dómsmálaráðherrans hin síðari ár,
er margt sem bendir til, að þau
sjeu unnin af manni, sem ekki er
dómsmálaráðherrans getur haft fyr
ir okkur í framtíðinni.
En dómsmálaráðherrann lætur
ekki hjer við sitja. Hann lætur
sje'r ekki nægja, að rægja fyrir-
rennara sína í ráðherrasætunum og
grátinn, en hann neitar að veita
sjúklingunum hjálp — hann er að
hefna sín.
Eru verk þéssi unnin af manni,
sem er sjálfráður sinna gerða? Já,
segja svæsnustu flokksbræður ráð-
Gott rúm
fyrir 7 manns.
Samb. IsL Samvinriufjelaga
Yagninn er langur og fagur. Samt
er hann rúmbetri en flestir aðrir
vagnar. Á lengstu ferðalögum er
hann ákjósanlegur og þægilegur
verustaður fyrir 7 manns. Yagn-
inn er völundarsmíði og endingin
því ótrúlég.
Minnist þess að Citroen hefir
Vacuum bremsur.
Einkaumboð á Islandi hefir
FABRIEKSMERK
Munið að þetta
erbesta og eftir
gæðum ódýrasta
sékkulaðið.
herrans. En þó að svo kunni að
vera, getur það þá rjettlætt að-
farirnar? Er níðingsvérkið gagn-
vart vamarlausum og saklausum
sjúklingum á Nýj'a Kleppi nokkuð ■
betra fyrir það, þótt það sje unnið
af manni með rjettu ráði og vel
vitandi hvað hann gerir?
Svari forsvarsmenn dómsmála-
ráðherrans þessu.
-----<m>——
Morgunblaðið er 12 síður í dag
og Lesbók.
Fer konum að vaxa skegg?
Læknir nokkur á eynni Borneo
heldur því fram, að talsvert sam-
|band sje á milli skeggvaxtar og
stutts hárs. Segist hann hafa veitt
því eftirtekt, að karlmenn þar
á eynni se'm samkv. æfagamalli
ættarvenju hafa ekki látið skera
hár sitt, vaxi ekki skegg, eða a.
m. k. miklu síður en hinum, sem
hafa stutt hár. Segir hann, sam-
kvæmt þessu, að eftir eina eða
tvær kynslóðir, megi gera ráð fyrir
að skeggvöxtur á kliptum kven-
mönnum, verði elngu minni en á
karlmönnunum nú.