Morgunblaðið - 02.11.1930, Page 9
Sunnudag 2. nóv. 1930.
9
„Síysahætta við
Oarðskaga".
Grein með þessari fyrirsögn birt-
ist í Alþýðublaðinu þann 16. sept.
s.l. undir dulnefninu ,,sjómaður“.
Það dylst engum sem greinina les,
að liún er ekki rituð af umhyggju
fyrir lífi og velferð sjómanna, sem
þarna eiga leið uni; heldur til að
vekja tortryggni á vitagæslunni,
og gera það fólk sem að henni
stendur, sem allra auvirðilegast í
augum álmennings. Þetta getur
tekist, þar sem ókunnugir eiga í
hlut, en fyrir kunnugum dyijast
ekki ósannindin og illgirnin.
,,Sjómaðurinn‘.‘ í Alþýðublaðinu
minnist á- skipströndin við Gárð-
■skaga ,og þakkar það með rjettu
dugnaði Garðbúa. að menn liafi
ahir bjargast af þeim skipum;
þetta er rjett; með Guðs hjálp
iieí'ir Garðmönnum altaf tekist
siysalaust að bjarga ; en nú kveður
liann breytingu komna á þe.ta,
sókum þess, að riienn sje farn'r
að stunda atvinnu á vertíðum s,"ð
ur í Sanclgerði. Mjer finst þetta
ekki gera svo' mjög til á þessu
sviði, því einmitt í þeirri lend-
ingu, sem næst er vitanum, helst.
útræði óbreytt alt árið; þar erri
altaf í naustum tvö stór og góð
vjelskip, og skipshafnir af þ'eim
biia þar í næstu h úsUm, alveg eins
og undanfarna áratugi. Þetta hlýt-
ur „sjómaðurinri“ að vita, þó hann
vilji ekki viðurkenna sannleikann
þar, fremur en í öðrum frásiign-
um sínum, í þessari grein.
tSvo miritist hann á vitagæslu
Jsaks lieit. Sigurðssnoar. Það er
In-erju orði sanriara. að vitinn var
í'Jtaf í g'óðu lagi öll þau ár, sem
ísak heitinn sá um haiin. En hitt
<i' vel hægt að sanna, að hanu
ha.tðj ekki altaf tvo karlmenn á
besta aldri við vitann; það er
lieklur ekki hægt að ætla.st til þess
af vitaverði, því að launin eru alt-
of lág til þess. Svo finst mjer
greinarhöfundur gera rangár kröf-
ur til vitavarðar. því mjer skilst
að honum finnist vitaverði bera
skyhla til, að hafa nógu björguíi-
arliði á að skipa, ef að skip strand-
ar; en það er alls ekki rjett. Af
vitaverði er ekki hægt að lieimta
anuað en það, að ljósið sje í góðu
Jagi, og logi þann-tíma. sem fyrir-
skipað er.
Þá langar mig að fara nokkrum
orðum um það fólk. sem nú gætir
vitans. Það er þá fyrst og fremst
kona vitavarðar, Þorbjörg Sig-
mundsdóttir. „Sjómaðurinn“ í Al-
þýðublaðinu minnist hennar sem.
gamallar konu, vitanlega þá las-
burða og ófæra til vitagæslunnar.
Það er vitanlegt, að Þorbjörg er
komin af blómaskeiði, því húu er
um fimtugsaldur. En í venjulegu
t;.li eru ekki konur á þeim aldri
nefndar gamlar og síst þær sem
liafá svo mikið og óskert lífsfjör,
sem Þorbjörg hefir, og það veit
jeg fyrir víst, að bæði jeg og fleiri
sem yngri eru að árum, mættum
óska okkur að hafa eins góða
heiisu og óbilaða stárfskrá&a, eins
og hún hefir. Svo segir ,sjómaður‘,
að Einar Straumfjörð hafi fengið
I'uimingja sinn til að skrifa lof-
gtein um þessa gömlu konu sína.
Gm það skal jeg ekkert segja. En
það væri ekkert óniaklegt, þó að
aJlir sem til þektu, skrifuðu lof-
gi'einar um starf hennar við vit-
arattttbfetfóð
ann, því að hún vinnur þar af
óskifíum áhuga og gleði, og það er
liennar hjartans mál, að alt sem
vitanum kemur við sje í góðu lagi.
Þá er þessi margnefncli drengur;
liann er nú orðinu 17 ára, og mjer
ej' óhætt að fullyrða að hann er
eirin af allra kjarkmestu og clug-
legustu unglingum, sem níina alast
upp hjer um slóðir, og jeg hygg
þó víðar væri leitað.Svo eru þessar
„lmldu stoðir“ vitans, sem höf-
imclur hyggur að sje hjónin, sem
búa þar í húsiriu. Það er ekki
hægt að neita því, að þau eru hús-
móðuriririi til aðstoðar við vitann;
það er alveg rjett, að maðurinn
hefir verið í Sandgerði undan-
farnar vertíðir. en hann er altaf
heima á haustin. og svo eru menn
oft heima á nóttum, þegar mjög
ilt veður er, þó að þeir rói í Sand-
gerði, og þá er mest þörfin á dug-
andi mannskap við vitann. — Svo
miiuiist greinarhöf. á konuna; liún
sje með ársgamalt barn, og þess
\ egna vikastirð stoð að næturlagi;
fcarnið hennar er níi reyndar 2ja
ái-íi, því það er einu ári eldra en í
fyrra. En hvað sem því líður, þá
býst jeg við, að mörg stoðin þó
sterkari væri inyndi verða vika-
síirðari heldur en hún, ef líf og
velferð sjómanna væri í veði. Og
það veit jeg með sánrii, að ísak
iieit. vitavörður eða hans þjónar,
Iiafa aldrei við mannbjörgun farið
yfir þær ófærur, sem núverandi
fceimilisfólk á Garðskaga myndi
ekki Iiafa einhver ráð komast
yfir.
Eitt furðar mig mjög á og það
er hvað allir sjómenn, sem sigla
fyrir Garðskaga, eru orðnir mein-
lausir, að þeir skuli alclrei hafa
Icært yfir vitanum, þó að þeir sjái
ekki nenia einstöku sinnum týra á
h< iium eins og greinarhöfunöur
.segir. Jeg felst á að það sje rjett
si-m liöfundur segir eftir vitamála-
sijóra, að Einar Straitmfjörð hljóti
fk eiga heimtingu á að hafa vit-
;mn, meðan alt er í lagi og engar
löglegar kærur koma fram, því
I.lutaðeigandi yfirvökl geta ekki
riieð rjettu vikið maiini úr embætti,
þó að einhver óvildar- eða öfund-
avmaður hans sje að skrifa um
liíiím tilhtefulausan róg og dylgjur
í ómerkilegu blaði. En jeg er
hrædd um að eitthvað sje bogið
við sjónina hjá þessum Iieiðraða
„sjómanni“, ef hann sjer alclrei
nema týrur einstöku sinnum á
vitanum; hann þyrfti að láta at-
huga sjónina því hún er eitthvað
dauf, þar sem a-llir aðrir sjá fult
1 jÓvS.
Höfundur minnist einnig á örð-
úgleika viðvíkjandi því að komast
frá íbiiðarhúsinu í vitann; hvað
það snertir held jeg að víða á land-
iim sje verra með það; milli íhúð-
arhússins og vitans er sandvík, sem
vilanlega í stórflóðum veður sjór
úpp í; en yfir það er steypt stein-
brú, með háu handriði, sem nær
alveg að dyrum vitans, svo það
má vera ilt veður til þess að rösk-
iu' piltur komist það eklti,
Jeg vil að endingu bencla höf-
iincli á, að honum mundi verða
mest úr þessum vandræðalýsing-
um sínum, s'em hann telur upp í
Alþýðublaðinu, með því móti að
borða þær ofan í sig á roði; það
væri ljúffengara fyrir hann að
hafa það af nýjum fiski, heldur en
h' rt, eins og tíðkaðist í gamla
daga við slík tækifæri; jeg hýst.
HðTELISLRHD
KEN
HELOSI & AXEL
frá Kgl. »balléttinum« í K.höfn.
í dag (sunnudag)
3—41/2 o’clock dancing:
Toreador et Andalouse
Boleiro.
Argentinsk Tango.
English Waltz.
American Steps.
Pantið borð timanlega.
Sunnudagskvöld
9—11 Midnight dancing:
Eosen aus dem Siiden.
Kuyawiak.
Ungarischer Tanz.
American Steps.
Toreador et Andalouse
Bolero.
Argentinsk Tango.
English Waltz.
ÚTSALA.
Á morgnn, mánndaginn 3. þ. m. byrjar okkar árlega
hansl-fltsala
og verða allar vðrnr verslunarinnar seldar með
iö'/n—50% aislættl.
Heðal anuars verðnr selt sjerslaklega ðdýrt talsverl mikið a(
Karlmannafötnm, lítið eitt npplitnð. Afar mikið at
Kápn- og Kjdlatanm og margt og margt fleira.
Ilotið vkkor ketta slerstaka tæklfæri.
MariBínn Einarsspo 5 Co.
við að „gamla konan“ á vitannm
sje enn þá svo ern, að hún gæti
r. atbúið það handa lionum; jeg
lield að sú inntaka mundi skerpa
hjá honum sjónina, svotað hann
gæti betur áttað sig á vitaljósinu
og útliti liúsmóðurinnar á Garð-
skagavita.
5. október 1930.
S. J.
Færeyiar og Danmfirk.
• ____________
Vfcrður þjóðaratkvæði ekki látið
fram fara í Færeyjum, um sam-
bandið við Dani.
Þess var nýlega getið hjer í
bhiðinn, að þjóðaratkvæði myndi
fr;,m fara í Færeyjum um það,
hvi.rt Færeyingar vildu vera áfram
i sambandi við Dani eða skilja nú
þegar. Þessi lireyfirig kom fram
eftir að Stauniiig. forsætisráðherra
Dana var á ferð í Færeyjum í
sumar. Ljet hann þess getið þá, að
Færeyingar gætu feugið skilnað
strax, ef þeir vildu; en þjóðin
yrði sjálf að segja álit sitt um
þetta með atkvæðagreiðslu.
Lögþingið í Færeyjum tók mál
LOFTUR
Kgl, sænskur hirðljósm.
GAMLA BtÓ.
Hyndastofan er opin i dag
frd U. 1-4,
— best að korna með börn rðmhelga daga.
þetta til meðferðar og var þar
samþykt tillaga með atkvæðum
samhandsmanna og sósíalista, að
slík atkvæðagreiðsla skylcli frain
faia. jSjálfstæðismenii töidu híns
'wpar tillögu þessa markleysu, er
aoeins væri fram komin til þess að
berja niðrir sjálfstteðishreyfingu
Fiereyinga. Þeir kváðust því sitja
hjá við atkvæðagreiðsluna.
j Fyrir skömmu kom þing Dana
saman í Kaupmannaliöfn. Mintist
IStauning forsætisráðherra þá enn
á Færeyja-málið. Fór liann all-
þnngum orðum um sjálfstæðismenn
í Færeyjum, bar þeim á brýn á-
byrgðarleysi og kjarkleysi. Og þar
sem sjálfstæðismenn liefði lýst því
yfir, að þeir myndti sitja hjá ef til
þjóðaratkvæðagreiðsiu kæmi, —’
liorfði máTið nú alt öðru vísi við
i'tr væri því rjettara að fara „aðra,
leið“ til þess að fá fram vilja,
Lcreysku þjóðarinnar. Hver þessi
„Önnur leið“ er. nöfndi ráðherrann
ekki. Sennilega fer því engin at-
kvæðagreiðsla fram í Færeyjum,
un sambandið við Dani.