Morgunblaðið - 21.04.1931, Side 5

Þriðjudaginn 21. apríl
5
orgtmMaOiö
Kaupmenn!
er lanff útbreiddasta blaðið
til sveita og við sjó, utan
Reykjavíkur og umhverfís
hennar.
er því besta
auglýsingablaðið
á þessum slóðum.
Blómkál.
Hvítkál,
Rauðkál,
Gulrætur,
Rauðrófur,
Blaðlaukur.
Selja,
Laukur,
Rabarbari,
Gaffalbifar
þessir, eru besta og ódýrasta
kryddsíldin.
Þingrcgðisbrotið.
Ofbeldisverk stjórnarinnar.
Hún brýtur þingræðið tii að hanga við völd.
Síðan hr. Tryggvi Þórhallsson staðnar kosningar. Slík stjórn er
og samverkamenn hans frömdu (óvefengjanlega þingræðistbrjótur.
fhngrof sitt og meinuðu Alþingi
Stjórnarskráin hefir heimilað
að halda áfram störfum, enda þótt' konungi (auðvitað á ábyrgð ráð-
fjárlög og önnur fleiri nauðsynja- j herra) þingrof. En allir menn eru
mál væri óafgreidd ,hefir einna . sammála um það, að þessa heim-
mest verið rætt um brot þeirra á. íi<j megi ekki nota, nema alveg
18. gr. stjórnarskrárinnar. En í sjerstakar ástæður sjeu fyrir
sambandi við stjónarskrárbrotið hondi.
stendur annað eigi síður alvarlegt
brot:Brot á viðurkenndri grund-
Löngun stjórnar ein til þess að
halda völdum er vitanlega ekki
yallarreglu í stjómarskipun og sæmileg stjórn við henni og reynif
stjórnarfari landsins: Þmgræðis- þing jgf vantraustsyfirlýsing kem-
reglunni.
ur fram á þingi, þá tekur hver
Regla þessi segir það, eins og sæmiieh stjóm við henni og reynir
Tilreiddir hjer, úr íslenskn
síld.
Fást í flestum verslunum.
Sláturfjelagið.
Sími 249.
Nýkomið.
íslenskar vörur:
Kartöflur í sk. og lausri vigt.
Egg, 18 aura.
Andaregg 25 aura.
íslenskt smjör 1.50 pr. Vá kg.
Rjómabússmjör, glænýtt
1.75 pr. y2 kg.
Riklingur í pökkum.
Danskar vörur:
Ný egg á 15 aura.
Hvítkál á 25 aura kg.
Rófur 20 aura l/2 kg.
Þetta er lægsta verð í Reykja-
vík.
TIPiMNDI
Af ýmsum gerðum og verði.
Einnig líkklæði ávalt tilbúið hjá
Eyvindi.
Laufásveg 52. Sími 485.
kunnugt er, að engin stjó«rn megi
sitja að völdum, nema hún hafi
stuðning meiri hluta þdngs. Þetta
felst í 1. gr. stjórnarskrár íslands,
þar sem svo segir, að stjóraskipu-
lagið sje þingbundin konungs-
stjórn, og þetta er viðurkent með
fastri venju. Jafnskjótt sem stjórn
er komin í tvímælalausa andstöðu
við meiri hluta þings, þá á hún
að beiðast lausnar þegar í stað.
Og þinginu skal þá veita kost á
að benda konungi á menn, er það
vill styðja, til þess að taka við
stjórn landsins.
Undantekningar frá þessari
reglu eru tvær:
1. Ef þing er svo skipað, að
það fær eigi bent á neinn, er meiri
hluti þess vilji styðja til stjórnar-
myndunar eða að minsta liosti
þola í stjórnarsessi, þá verður eigi
hjá því komist, að sú stjórn, sem
þingið vill ekki hafa, liangi við
völd um tíma eða að skipuð verði
bráðabirgðastjóm til þess að fara
með dagleg stjórnarstörf, þangað
til úr rætist.
Eins og nii er ástatt hjer, þá er
þessu eigi til að dreifa. Stjórnin
er komin í tvímælalausan minni
hluta í þinginu, og meiri hlutinn
sltorar á hana að beiðast lausnar.
Hún neitar því, án þess að meiri
hluta þings hafi verið veittur kost-
ur á því, að benda á nýja stjórn.
En síðan skýrir ineiri lihitinn
konungi frá því, að hann sje reiðu-
búinn til þess að benda honum á
nngræðislega leið til myndunar
nýrrar stjórnar, og þó neitar for-
sætisráðherra enn að biðjast lausn-
'• Sú stjórn, er nú situr að nafni
•til, getur því ^alls eigi stutt þrá-
setu sína á því, að meira hluta
Alþiugis hafi ekki tekist að benda
konungi á eftirmenn hennar í
stjórnarsætunum. Slíkt kæmi fyrst
til greina, ef meira hlutanum tæk-
ist þetta ekki. Rjett sinn til þrá-
setu nú, byggir stjómin á ofbeld-
isverki sínu, þingrofinu og þing-
slitunum, sem fela í sjer bæði
stjórnarskrárbrot og þingræðis-
brot.
2. Aðra undantekningu frá þing-
ræðisreglunni skapar sú stjórn,
sem komin er í minni hluta, en
rýfur þing og neitar að biðjast
lausnar, þótt meiri hlutinn krefj-
ist þess. að hún gerði það, Slík
stjórn notar konungsvaldið til
þess að svifta þingmenn umboðum
og situr svo í trássi við meiri
hlutann, þangað til henni þókn-
ast að kalla saman þing eftir af-

sOlsbh
Fyrlrliggjandi:
Vopnafjarðarkiöt,
Tðlg, ísl. smjör,
Egg o. s. frv.
að verja sig eftir föngum, enda
þótt hún viti, að vantraustsyfir:
lýsingin terði samþykt. Engin
sæmileg stjórn notar þingrofs-
heimild eða þingslitaheimild stjórn
arskrár til þess að hefta umræður
um vantraustsyfirlýsingu til sín.
Ber slíkt vitni um ragmennsku og
er jafnframt ofbeldisverk gagn-
vart þingi þjóðarinnar og sýnir
auk þess fyrirlitningu stjóraar-
innar fyrir þinginu. Manni koma
beinlínis í hug, þegar athugaðar
eru aðfarir ráðuneytis hr. Tryggva
Þórhallssonar, ýmsir einræðismenn
og harðstjórar liðinna tíma, sem
kölluðu að vísu saman þingin, en
sendu þingmenn jafn harðan heim,
ef þeir vildu ekki sitja og standa
eins og einræðisherrann vildi vera
láta. Ef Tryggvi Þórhallsson og
Jónas Jónsson hefðu haft sömu
aðstöðu sem Karl I. Englandskon-
ungur, þá eru þeir, líklegir til þess
að hafa farið nákæmlega eins að
og hann gerði. Og þeir hafa tekið
sjer sama vald og Trampe greifi
tók sjer á þjóðfundinum 1851, að
slíta þinginu og binda þar með
fyrir munniún á fulltrúum þjóð-
arinnar, þegar þeir ætla að fara
að segja henni skoðun sína. Og'
hefir þó rjettilega verið bent á,
hversu miklu sekari þeir herrar
Tryggvi og Jónas eru bæði við
lóg og velsæmi en Trampe greifi.
Hann „trampaði“ eigi á neinni
viðurkendri þingræðisreglu og
liann var útlendur maður og barn
sinnar tíðar. En þessir „Trampar“
liafa „trampað“ á stjórnarskrá og
þingræði og hat'a enga slíka af-
sökun fyrir brotum sínum á þess-
um tveimur regluin og þeim
kröfum er alþjóð manna getur
gert til þeirra um óhneyksl-
anlega framkomu gagnvart þingi
og landslýð öllum. —- Sagan
mun líka geyma þessa fram-
komu þeirra sem óbrotgjarnan
minnisvarða um skort þeirra bæði
,á manndómi og velsæmistilfinn-
ingu.
Einasta ástæða fyrir þingrofinu
og þingslitunum var löngun stjórn
arinnar til að lafa við völd, þótt
ekki væri nema fáeina mánuði enn
þá. Hún vissi vel af eigin reynslu,
hversu mikilsvert henni mundi
verða það, að lengja sinn heilla-
lausa valdaferil að minsta kosti
fram yfir þær Alþingiskosningar
sem undir öllum kringumstæðum
fóru í hönd í sumar.
Hún vissi það, að þá rjeði hún
með sínum hætti yfir því fje, sem
Skúlastlðrastaðan
við gagnfræðaskólann á Nesi í Norðfirði er laus til um-
sóknar. Umsóknir stílaðar til kenslumálaráðuneytisins
sendist skólanefnd fyrir 15. júlí næstkomandi.
Skólanefndin veitir allar nánari upplýsingar.
p.t. Reykjavík, 20. apríl 1931.
Ingvar Pálmason.
form. skólanefndar.
Fyrirliggjaudi:
Kjðt f 1/1 og 1/2 dðsnm.
Kæia í 11 — 1/2 —
Fiskabollnr í 1/1 — 1/2 —
Eggert Kristjánsson & Co.
EUngnr maðnr
vannr ðllnnt skrifstofnstðrinm, óskar eftir vinnn, aUan
llaginn, eða hlnta nr degi. Tilboð sendlst A. S. f. Merkt „B“
„J?aá getur verið jeg sé gamaldags44
Þvottar
mínir
verða
hvítari
meó
RINSO
segir húsmóðirm
„ En jeg er ekki svo heimsk, að jeg snoi
baki við einhverju góðu, af þvi >að er
nýtt. Til dæmis Rinso. Gamla aðfer-
ðin, að núa og nudda tímum saman og
brúka sterk bleikjuefni til að gera þvot-
tana hvita, \-ann verkið helmingi ver en
Rinso. Rinso gefur ljómandi sápusudd,
nær út öllum óhreinindum og gerir
þvottana hvíta. Þeir purfa enga bleikju og
endast því miklu lengur. Fylgdu með
tímanum eins og jeg og þvoðu meö
Rinso “
Er aðeins selt i pökkum
— aldrei umbúðalaust
LEVER B ROTM CRt LIMITED
RORT SUNLIOHT, BNOLAND