Morgunblaðið - 31.12.1932, Blaðsíða 7
7
GLEÐÍLEGT NÝÁR!
T>ökk fyrir viðskiftin'á liðna árinu.
Auglýsingaskrifstofa íslands.
□ □
§§
□ □
□ □
□ □
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökkum viðskiftin á liðna árinu.
K. Einarsson & Björnsson.
r
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiftin á liðna árinu.
Nathan & Olsen.
L.
000000000000000000000000000000000
GLEÐILEGS NÝÁRS
óskum við öllum okkar við-
skiftavinum nær og fjær.
Ásg. G. Gunnlaugsson & Co.
GLEÐILEGT NÝÁR!
w Þökk fyrir viðskiftin á liðna árinu.
w
Verslunin Bjöm Kristjánsson
Jón Björnsson & Co.
dr4> .
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiftin á liðna árinu.
Verslunin Edinborg.
Heildverslun Ásgeirs Sigurðssonar.
R sjó og lanöL
Ferðasaga eftir Böðuar frö Hnífsðal,
MORGUNBLAÐIÐ
2.
. Aftur ljetum vjer frá landi og
hjeldum inn eftir firðinum. Drjúg
an spöl innan til við Hrafnf jarð- r
areyri gengur svonefnd Skipeyri
í fjörð fram. Þar eiga þeir Fóst-
bræður að hafa naustað skip sitt
er þeir höfðu vetursetu á Hrafn-
f jarðareyri svo sem lesa má í Fóst-
bræðrasögu. Beint á móti Skip-
eyri eða því sem næst, hinum
megin við fjörðinn, sást móta fyr-
ir grænum' bletti. sem stingur í
stúf við umhverfið. Þar er eyði-
býlið Álfsstaðir. Var þar síðast
bjrgð laust eftir aldamót, um 190:3.
og þá tvíbýli. Orsök þess, að það
lag'ðist þá í eyði var þessi: Það
bar til rjett fyrir jólin, þann vet-
ur, að báðir bændurnir að Álfs-
stöðum lögðu land undir fót og
fóru niður í Furufjörð. Rjett þeg-
ar þeir voru komnir norður, skall
á blindbylur með veðurhörku og
snjókyngi, svo að þeir treystust
eigi til baka. Hríðin hjelst órofin
í tvo daga. Þá birti eitthVað til
í biii og þeir hjeldu af stað. En
eftir að þeir voru komnir af stað
versnaði veðrið aftur. Næsta dag
var aftur á móti komið besta veð-
ur. Leið nú sá dagur og fram á
þann næsta, og ek'ki komu þeir
heim. Fór nú konum þeirra að
lengja eftir þeim, því að þær
bjuggust við. að þeir hefðu lagt
af stað að norðan, daginn, sem
fyrstur kom góður, eftir hríðina.
Hinsvegar áttu þær illa heiman-
gengt, þar sem þær voru einar
lieima með börnin. Gengu þær þá
•
út með sjónuin, uns þær koinu á
móts við Hrafnfjarðareyri. Köll-
uðu þær nú yfir. Jakob Haga-
línsson, sem þá bjó þar, bráðdug-
legur maður og fylginn sjer, fór
til fundar við þær. Þegar hann
frjettir hvernig sakir stánda,
sendir hann syni sína norður til
Furufjarðar, strax um kvöldið.
Þeir koma um hæl aftur með þær
fregnir, að Álfsstaðabændur hafi
lagt af stað frá Furufirði fyrir
tveim dögum.
Er nú safnað mönnum og leit-
að upp um Skorarheiði. Fundust
mennirnir á Skorará, sem var á
ísi. Lágu þeir þar undir steini.
Ólafur Torfason hjet annar þeirra.
Hann var handleggsbrotinn og
lagður til. Hinn njaðurinn, Bær-
ingur Guðmundsson sat' upp við
dogg og hafði breitt rauðan vasa-
klút yfir andlit sjer, eins og hann
hefði sofnað út af. Báðir vorn þeir
frosnir í hel. Var auðsætt, að þeir
höfðu vilst í hríðinni og hrapað
fram af hömrum nokkrum. Hefir
iólafur þá fengið áverkann. og
ékki getað komist lengra. —
Hefir hann því dáið fyr, og Bær-
ingur veitt honum nábjargirnar,
áður en hann sjálfur lagðist til
hinrtar hinstu, jarðnesku hvíldar.
Ekkjur þessara manna fluttust
burt, og síðan hefir ekki verið bú-
ið á Álfsstöðum.
Þegar, vjer vorum komin
lijer um bil inn í fjarðarbotn lenti
„trillan“, Vjer stigum á land þar
sem heitir Bjartilækur, og gengum
nú inn með firðinum. Komum vjer
brátt þar að, sem vegurinn liggur
upp með ánni, upp svokallaðar
Andbrekkur, sem líltlega draga
nafn sitt af þvl, að þar blæs vind-
urinn úr öllum áttum, hvaðau sem
hann annars er. Svo segir Guð-
mnndur Hrafnfjörð, sem þar er
uppalinn og öllum hnútum
kunnugur. Er það og vel slriljan-
legt, því að skarðið er þröngt
og djúpt, svo að vindurinn kast-
ast frá fjöllunum. Þegar And-
brekkum sleppir lmllar undan
fæti niður í dal einn, Skorardal.
Þar er nálega altaf logn, því að
fjöll umkringja á alla vegu, nema
þar sem áin rennur í gljúfrum
fvam til sjávar. Eklri sjer á sjó
úr dalnum, og landslagið er að
ýmsu leyti einkennilegt. Þar er
klettur einn, afarstór og þver-
hníptur, sem kallaður er Gýgjar-
sporsliamar. Fjöll eru þar hrika-
leg' og hörkuleg á svip, en sums
staðar gróðursælir blettir, eins og
vinjar á eyðimörku. Vegurinn
liggur upp úr Skorardal og kem-
ur þá Skorarheiði. Annars er
fjallvegurinn frá Hrafnfirði til
Furufjarðar nefndur Skorarheiði
í daglegu tali, og er tveggja
stunda lestagangur frá botni
Hrafnfjárðar.
Uppi á heiðinni liggur leiðin
með fram Skorarvatni á kafla.
Slrorarheiði er greiðfærasti fjall-
vegur, sem vjer höfum farið um,
sljett, en þó með aðlíðandi öldum,
þöktum hörðum auri eða kast-
grjóti. Svo lítið er þar um steina,
að eklri er hægt að hlaða vörðu,
en fram með vatninu eru staura-
raðir, sem.vísa veginn. Þær voru
settar. eftir að þeir Álfsstaða-
bændur höfðu orðið úti, en þeir
eru einu mennirnir, sem farist
hafa þannig, á þessari leið, og er
inin þó æði fjölfarin.
Nú hjeldum vjer áfram, uns
vjer komum upp á hæðina, hand-
an við vatnið, þá opnast fögur
og víðsýn iitsýn, Furufjörður,
blasir við.------
3.
Heit af göngunni, hress af
fjallaloftinu, stöndum vjer á heiða
brúninni og liorfum yfir Furu-
f jörð. Víðuiy og breiður liggur
liann við sjónum vorum, en ekki
mjög langur. Milli hans og Bol-
ungavíkur á Ströndum er fjallið
Ernir, en hinum megin Furufjarð-
arnúpur, — handan þess fjalls
er Þaralátursfjörður.
Á skerjúm úti um annesin
brotnar hafaldan, og sjest löðr-
ið ofan af heiðarbrúninni. Upp frá
sjónnm, fjallanna á milli, alla leið
að heiðabrekkunum, sem vjer
stöndum :á, er sljett og grasgefið
undirlendi, og finst þar ekki
steinn í grasi. fvr en uppi í hlíð-
um.
Þegar vjer komum niður á
þessa grasfláka eða eyrar, brá svo
undarlega við, að ekki sást framar
á sjó. Guðmundur Hrafnfjörð, er
alt vissi um staðháttu, gaf þá
skýringu, að eyrarnar væru .ekki
nema einn metra vfir sjó, en
kamburinn, sem bæirnir stæðu á
væru 4—5 m. ofar sjávarmáli.
Nú vildi svo til, að þennan dag
var sólskin og brakandi þurkur,
þótt svo mjög væri áliðið sumars,
en óþurkar miklir höfðu gengið
undanfarið. Fólk var því úti á
túni við heyvinnu, er vjer komum,
og var þar rösklega gengið áð
verki. Fórum vjer til bæjar og
liittum húsfreyju og dóttur henn-
ar. Leið þá eigi á löngu, áður
vjer setfumst að góðgerðum.
Jörðin Furuf jörður er 24 hundr-
uð að fornu mati. Nri eru þar þrír
búendur: Ólafur Sæniundsspn,
Vagn Guðmundsson og Árni Frxð-
rik Jónsson. Árni er þar ^ðaláfft*-
andinn og til hans var hefmsðícw
vor ger. Hann fluttist til Furu-
fjarðar 1909 ásamt konu sinni,
Elínu Jónsdóttur. Sonur EHnar
frá fyrra hjónabandi er Vagn, sem
er giftur H'jálmfríði Jónatans-
dóttur.
Um Árna bónda er það að segja,
að liann er manna fróðastur og
skemtilegastur í tali, prýðilega
hagorður og gestrisinn með af-
brigðum — og ekki er kona báns
síðri. Þá er Vagn og kona ffáns
mjög viðfeldin og þjóðleg, bæði
tvö. Ólaf þekkum vjer því míður
eklri og getum því ekkert
um hann sagt. Yfirleitt er ekki
hægt að bera Furufirðingum ofvel
söguna, og hyggjum vjer. að þeir,
sem þar hafa komið. sjeu oss
fyllilega sammJála.
Víkjum svo að öðru. Eftir ,mat,
gengum vjer út til að skoða. mann-
virki og annað markvert. Hus eru
þarna traustlega bygð og mikið
notaður til þeirra rekaviður. Öfan
til í túninu stendur kirkja lítil
eða rjettara sagt bænhús, með
grafreit umhA'erfis. Þangað fórum
vjer. en höfðum gleymt. að taka
með oss lykla. Kom það þó ekki
að sök. því að vjer lyftum hlerum
frá gluggum að utanverðu, og
skoðuðum þannig innviði bætta-
hússins. Alt ATar þar í röð og reglu,
þokkalegt og snoturt. bótt eigi
væri mikill íburður.
Það væri í sjálfu sjer íiægilegt
efni í ritgerð, hver áhrif það
hefir á mann, að sjá guðshús á
svona afskektum stað. ng standa
á grónum leiðum löngu liðinna
manna, sem hafa barist íyrir ííf-
inu í fámenni afskektra sveita,
unz þeir hnigu í valinn — og >
gleymdust.
Bænhúsið talar máli þögulla til-
finninga, leiðin tala tungu minn-
inganna. Alt segir sína sögu, ef
einhver vill hlusta.
En eitt er að finna til hughrifa,
annað að geta útskýrt þau fyrlr
öði'um, sem ef til vill eru alt
-t
annað en hrifnæmir á slíkt. Vjer
trevstumst tæplega til þess, enda
ætti þess konar lýsing elcki við
í stuttri ferðasögu. í stað þess
gefum vjer yður holt ráð: —
Farið, og leitið slílrra staða, hvar
sem þeir eru. Ef þjer finnið engin
göfgandi áhrif, þá kunnið þjer
hvorki að dýrka náttúruna nje
heldur þann guð, sem hana skóp.
Og þá gætum vjer heldur eigi
komið vður í skilning um það,
sem. vjer eigum við, jafnvel þott
vjer töluðum tungum frægustu
snillinga.
Sleppum því og snúum að öðru.
t Furufirði rennur á ein tU
sjávar rjett hjá bænum. ósinn er
, breiður og gætir mjög sjávarfalla
i
i