Morgunblaðið - 16.04.1933, Qupperneq 3
« <: flGUNBl A » »
I
JRotptiHa^
tigmt.: H.Í. Árrakur, Xarklardli
5UWtJörar: Jön KJnrtanMwa.
Valttr Btat&nanoa.
KiMtJörn ok atfrtlllilk:
▲oatnratnBtt 8. — Btail lttt.
* atrltatnraatjöri: JL Hatbant.
▲nalJtalnraakrtíatoía:
▲uaturatraitt J 7. — Hlaal tTðt
lalautaur:
JOn KJartanaaon nr. S748.
ValtjT Stef&naaon nr. 4888.
H. Haíbera nr. 8770.
AakrttttaaJald:
Innanlanda kr. 8.00 * ■aknnOL,
Utanlanda kr. 8.(0 4. ntnUi
I lanaaaOln 10 anra elntaklO.
80 anra mat IiOaMk.
5ímagjölðin.
* Fram eiga að fara nýjir samrt-
ingar, eða samningaumleitanir,
.mini stjói'nar Talsímanotendafje-
lagsins og simastjórnarinnar, um
gjaldskrá fyrir bæjarsímann.
Yar á aðalfundi fjelagsins sam-
3>ykt tillaga með tilmælum um, að
hin nýja gjaldskrá yrði þannig úr
garði gerð, að símanotendum í
ibæiium yrði gert að greiða fast-
.áákveðið afnotagjald yfb’ árið.
Það sem komið hefir fram í
!þessu símagjaldamáli, síðan urn
íanánaðamót er í stuttu máli þetta:
Þegar talsímanotendum hjer í
bænum er gert að greiða hærri
Æfnotagjöld en éður, þá heimta
fxeir, að fá að sjá alveg skýra og
•óyggjandi reikninga yfir stofn-
_ 'kostnað og rekstrarkostnað sím-
ans, svo þeir geti vitað alveg ná-
kvæmlega við hvaða rök gjöldin
lia.fa að styðjast-
Ennfremur þetta:
Ef símastjórnin ætlar sjer að
tniða áfnotagjöldin við símanot-
'kunina, ’þánriig, að þeixn mun
'liærri gjöld eigi menn að greiða,
sem þeir nota síma sinn oftar. þá
’krefjast þeir þess, að þeir sjálfir
með hægu móti geti fylgst íxieð
'því, hve mikið hvert einstakt síma-
■aháld er notað. Að hver notandi
bafi teljara á símaáhaldi sínu,
:svo hann geti sjá.lfur sjeð í hvaða
gjaldaflokki hann er, og hve hátt
afnotagjald hann á að greiða.
Fáist þessi lagfæring ekki. ]>á er
ákafiega líklegt, að eina leiðin
fvrir simanotendur og símastjórn
Aje su, að liverfa að hinu fyrra
fyrirkomulagi, og hafa fasta g.jald
daxta fyrir hvern símanotanda, og
sje þá hvorki sjerstök útgjöld íxje
rekistefmx xxt af því, hve nxikið
liver einstakur notar síma sxixa.
Er viðbxiið, að allir samxxingar
aiixx þessi mál milli símastjórnar
*og notenda verði erriðari vegná
l>ess, hve klaufalega var farið að
■gagnvart íxotendum, með því að
•auglýsa ekki gjaldskrána fyr en
þrem mánuðum eftir að hiin raun-
verulega gekk í gildi.
En hin rjettmæta óánægja xit
sf þeim klaufaskap, svo eigi sje
•notað stei’kara orð, lagast best
með því, að símastjórnin gefi
glögga skýrslu um raunverulegan
ícostnað vjð hverix símanotenda,
•og síðan, að þeim grxxndvelli
ferignum verði reikixuð föst afnota
;gjöld.
Úr verstöðvunum. 11 bátar vorxx
-á sjó í Keflavík, þegar óveðrið
skall á á skírdag, en komust allir
að landi heilu og höldnu. í Sand-
•gerði voru 4 bátar á sjó og kom-
ust einnig slysalaust að. Ófrjett
-var úr Grindavík í gær, því að
jsambandslaust var þangað.
Taisfmanotendafjelagið.
Aðalfundur haldinn á
skírdag.
Stjórn fjelagsins falið
að leita nýrra samninga
við símastjómina.
Stjórn Talsinxanotendafjelagsins
boðaði til aðalfnndar kl. 2 á skír-
dag í Varðárhúsinu.
Húsfyllir varð þar á skammri
stund, og vai’ð fjöldi nxanns frá
áð hverfa.
f fundarbyrjun skýrði forinaðnr
fjelagsins, Gústav Sveinsson, frá
störfum þess undanfarið ár. xxnx
söfnxm fjelagsmanna og samning-
um stjórnarinnar eða viðtölum
hennar við Guðm. Hlíðdal lands-
símastjóra, út af hinunx nýju síma-
töxtum. Ljet formaður það fylli-
lega í 1 jós, að samkvæmt þeim
upplýsingum sem stjórnin hefði
fengið um rekstrarkosthað hinnar
nýju sjálfvirku stöðvar, gæti fje-
lagsstjórnin eigi betur sjeð, en að
liinir auglýstu taxtar væru fylli-
lega sanngjarnir, og bæri talsíma-
notendunx að sætta sig við þá.
Ljetu nokkrir fundarmenn undr-
un sína í 1 jós yfir þessu áliti
stjórnarinnar.
' Þá skýrði Felix Guðnxundsson
gjaldkeri fjelagsins frá reikning-
um ]xess og fjárhag. En eigi hafði
unnist tíma til að endurskoða
reikningana, svo þeir voru ekki
bornir upp til atkvæða. Höfðu þeir
verið tilbxxnir til endurskoðunar
kl. 9 á miðvikudagskvöld, en eud-
urskoðendur þá eklci til taks að
taka við þeim.
Tekjur fjelagsins höfðxx verið;
fjelagsgjöld á 9. hundrað krónur.
Árgjald ein króna.
Er hjer var konxið fundinum,
kom franx tillaga um að fresta
frekari fundarstörfum. Næst á
dagskránni var ræða landssíma-
stjóra unx taxtana. En þareð upp-
lýst var, að fjelagsmenn væru yfir
8 hundruð, og ekki nema lítill
hluti þeirra kemst í fundarsal
Varðarfjelagsins, en fjöldi nxanns
hvarf frá troðfullu hiisi, vildu
margir að hoðað vrði til fram
haldsfundar í stærra húsnæði, syo
allír senx vildn, gætu t. d. haft,
tækifæri til að hlýða xí nxál lands-
sxmastjórans.
Fundarstjóri var .Takob Möller.
Bar hann upp tillöguna um að
fresta fundinum. Vonx áhöld um
það í atkvæðagreiðslu, hvort hún
var feld eða samþykt, því salur-
inn var svo troðfullur, að erfitt
var að telja. En fundarstjóri xxr-
skurðaði að fundinum vi'ði haldið
áfram.
Vai'ð dálítið hark og hnotabit
utan um þetta milli fundarstjóra
og fundarmanna.
En síðan tók landssímastjóri til
máls.
Hann talaði fvrst um mismun-
andi gerðir símakerfa, og hvernig
bæjarsíma Reykjavíkur hefði ver-
ið breytt í einu stökki, frá því
óbrotnasta og ófullkomnasta í hið
dýrasta og fullkomnasta fyrir-
komulag.
Síðan talaði hann m. a. um hina
nýju gjaldskrá. og gei’ði grein
fyrir því hvernig símanotendur
skiftust 1 gjaldaflokka, eftir síma-
uotkun þeirra jan.—mars í ár, og
hvernig skiftingin yrðr, þegar 30%
af símtölunum er dregið frá, en
fremur hvemig símanotendnr
skiftast í gjaldaflokka eftir sima-
notkuninni fyrstu 9 daga apríl
mánaðar. En eftir þeii'ri síma-
notkun lenda um 72% símanot-
enda í þrem lægstu gjaldaflokk-
unum.
Veittu nxenn því sjerstaka at-
hvgli live margir lenda í lægsta
flokki eftir símanotkuninni þessa
síðustu daga.
Þá talaði landssímastjóri um
stöfnkostnað bæjarsímans, er hamx
taldi frá byrjun vera orðinn 2,3
miljónir króna. — Og sagði, að
síminn gæti vart borið sig með
lægri "jöldum, en hin nýja gjald-
skrá ákveður.
Að lokinni ræðu landssímastjóra
urðu fjörugar umræður. Virtust
fundarmenn mjög á eitt sáttir um,
að víta þá aðferð símans að aug-
lýsa gjaldskrána þrem mánuðunx
eftir að'hún í raun rjettri er látin
ganga í gildi.
' Þá var óánægja fundarnxanna
ekki nxinni yfir því, að símagjöld-
nnum skuli lxagað þannig, að
sýnilega dregur xír notkun símans
að mun.
Frxx Aðalbjörg Sigurðardóttir
talaði m. a. um þá firru, sem ltom-
ið liefði fram, að með hinu nýja
fyrirkomulagi í símagjöldunum,
væri verið að hugsa um lxag þeii'ra
fátæku- En flestir ættu þeir nú að
spara við sig, xn' því þeir ættu að
spara að tala. í rauriinni kænxi
þessi tilhögun einnxitt hai'ðast nið-
ur á þeirn fátækustu, sem hingað
til hefðu fengið að nota síma ná-
granna sinna sjer og símanotend-
nm að kostnaðarlausu, en væru
nú útilokaðir frá því.
Meðal þeirra, sem best ráltu
erindi sínxanotenda þarna á fund-
imxm var Guðmundur Ásbjörns-
son foi'seti bæjarstjórnar. Benti
baxin nx. a. á það, að símanotendur
vrðu að fá þeirri sanngirnis kröfu
sinni fullnægtj að fá skýláusa
skýrslu sínxans um það, lxvað
rekstur sínxans raunverulega kost-
aði, því á þeiux gi'undvelli yrði að
reikna xxt sanngjörn símagjöld. —
Hann lagði og m. a. þá spurningu
fyrir landssímastjóra, livort sínx-
inn þvldi það fjárliagslega, ef tal-
símanotendur neituðu sjer svo
mjög unx símanot, að mikill fjöldi
jxeirra kæmist í lægsta gjalda-
fl okk.
Ný stjói'ix var kosin á fundinum.
Hlxxtu ]xessir kosningu:
Guðmundur Ásbjörnsson-
Valgeir Björnsson.
Lúðvíg 0. Magnússon.
Nikulás Friðriksson.
Aðalbjörg Sigurðardóttir.
Guðbrandur .Tónsson.
Samþykt var á fuxxdinum tillaga.
nm það. að fela hinni nýju stjórn
að taka upp samninga við lands-
símastjóra xxnx nýja gjaldskrá,
þar sem tekin væri upp hin fyrri
regla um fast afnotagjald.
Úr Skaftafellssýslu. Vegna sím-
slíta náðist ekki samband austur
í Skaftafellssýslu í gær. En í gæv-
lcvöldi fekk Mbl. símskeyti frá
Vík í Mýrdal og segir þar að snjó-
koma og byljir bafi verið þar við
og við síðan á pálmasunnudag og
feikileg ófærð komin víða í sýsl-
unni. Ennfremur segir þar, að
fjenaður sje sunxsstaðar í voða;
liann bafi verið sloppinn á lieiðar
í Skaftártungu og í austur Mýr-
dal.
Enskur togari
bjargar skipshöfn úr UraK
mannaeyjum.
Á skírdagskvcld gerði ofsaveðnr
með snjókomu hjer sunnan lands,
og töfðust margir Vestmannaeyja
bátar, svo menn urðu hræddir um
þá. Var togurum á Selvogsbanka
gert aðvart og þeir beðnir að svip-
ast eftir bátunum. En allir komust
þeir hjálparlaust til hafnar, nema.
bátixrinn „Frægur“.
TJm afdrif hans símav frjettarit-
ari Morgunhlaðsins í Vestmanna-
eyjum:
Vjelbáturinn „Fi'ægur" vitjaði
iietja á skírdagsmorgun. Háfði
hann di'egið 5 er mótorinn stöðv- j
aðist.
Það var' klukkan 10, að sett. vorn ■
upp segl á bátnum. En kl. 11 var
sett ixpp neyðarmerki. Veðiii-hæð
var þá 7—8.
Nix var siglt inn af bankanum
og siglt til kl. 41/2 síðd. Þá var
kominn svartahylur og veðurhæð
9—10. Ilafði báturinn þá farið
fram bjá allmörgum skipum að
veiðum. En skipverjar höfðn eigi
veitt hátnum eftirtekt.
Fyr en enski togarinn Fortixna
G. Y. 140. Vjek hann af leið til
bátsins. Var Fortuna síðasti togari
er bátverjar á Fræg sáu. Eru því
litlar líkur til, að bátverjar á
Fræg hefðu bjargast ef skipverjar
á Fortuna hefðu ekki orðið bátsins
varir. En það var tilviljun ein,
því þá var kafald mikið, og fór
veður versnandi.
Nú kom togarinn trossu út í
vjelbátimi, en hxxn braut þegar
pallstyttuna og framsigla bátsins
fjell.
Þá ltom togai'inn annari trossu
xxt í bátinn. Hexmi var fest í vindu
bátsins. Var síðan haldið áleiðis til
Eyja með hægri ferð.
Sífelt gekk sjór yfir -bátinn er
brátt tók að gefa sig, og kom mik-
ill leki að honum. Bátverjar stðfta
sifelt við dæluna og eins í aixstri
xii' hásetaklefanum.
Eftir tveggja tíma ferð var far-
ið fram hjá Einidrang. Þá var
ofsaveður. Veðurhæð 11-—12.
Um kl. 11 um kvöldið var 'tQg-
arinn staddur skamt vestan vTð
Eyjar. Ekki sást þó til Eyja vegna:
ofsaveðurs. En sjór var ekfei eins
mikill.
Lagði togarinn þá að bátnum.
Tókst, í 3 átrennum að ná bátverj-
um öllum se± upp í togarann.
Emx var reynt að draga bátinn.
En hann sökk skömnxu síðar, og
varð að skera hann frá togaTamim.
Allmjög voru bátverjar þjakaðitr
af vosbxið og þreytu. Róma þeir
mjög hina drengilegu björgun og
ágætu viðtökur Englendiiiganria.
Togarinn Fortuna hefir eklri
loftskeytatæki. En um morgunirin
kom lxann boðuni í annan eiiskan
togai-a um björg.unina.
Kl. 4 á föstudag kom ,Fortima“
til Eyja.
Formaður á Fræg, Eiður J6pa-
son stóð samfleytt 12 klst. ■við
stýrið. En 18 klst. stóð hann alls
á ljilfari. Hann er talinn nxeð dug-
legustu formönnum hjer.
Þetta er í annað sinn sero hann
bjargast íiauðuglega með skips-
höfn sína. í fyrra sinn var það er
vjelbát-ur hans. Sigríður fórst, lxjer
xmdir Hamrinxmx á.riÓ 1926j. cn mág
xxx Eiðs kleif Hanxarinn fjelögum
sínum til bjargar. En það bjarg
lxefir enginn klifið nema fiann,
hvorki fyr nje síðar.
VfðsMftasamkomulag
milli Breta og Norð-
manna.
Norðmenn ánægðir.
Oslo 15. apríl. NRP, FB.
Samkonmlag liefir nxx náðst milli
Norðnxaxma og Breta í aðalatriðum
unx framtíðarviðskifti. Lýkke ræð-
ismaður, formaður sendinefndar
Noiðmanna, konx til Oslo í gær,
nieð tilbúið samningsuppkast, er
verður lagt fyrir ríkisstjórnina í
dag af utanríkismálaráðuneytinu.
Þegar ríkisstjórnin hefir tekið af-
stöðu sína til uppkastsins anriast
Voigt ráðherra að leiða samning-
ana formlega til lykta og þegar
þar að kemur, undirskrifa þá, fyr-
ir Noregs liönd. Samningurinn
verður lagður fyrir Stórþingið til
fullnaðarsamþyktar, áður en hann
gangur í gildi. Samið er til þriggja
ára. — Lykke ræðismaður hefir
svarað fyrirspurn um þetta efni á
þá leið, að Norðmenn hafi ástæður
til þess að vera ánægðir með þann
árangur, sem náðst hafi. Á honnm
sje lxægt að byggja örugg viðskifti
næstu þrjú ár í mikilvægum xxt-
fl.utniixgsgreinum.
Morgunblaðið er 8 síður í dag
og Lesbók. Næsta blað kemur út
á miðvikudag.
Qagbók.
_____ *
I.O.O.F. = O. b. 1 P= 1144188*14
— áríðaudi máL
□ Edda 59334187 = Fyrirl
Auk»fjhat,
Veðrið (laugardagskvöld kl. 5):
Hæg A- og NA-átt um alt latxti,
nema í Vestnxannaeyjum er A-
strekkingur. Hiti er 1—2 st. á SV-
landi, en 1—2 frost á N- og A-
landi. Vestur af BretlaudseyjuiB
er lægð á hreyfingu norðaustur
eftir. Má búast við að hxin herði
dálítið á A-áttinni h jer þegar líður
á morgvmdaginn.
Veðurxitlit í Rvík í dag: NA-
eða A-gola. Úrkomulaust að mestu-
Mr. James Davis sendiherra N.ew
Foundlauds í London kom bingíið
í gær með Brúarfossi til viku
dvalar.
Sveinu Björnsson sendiherra
kom lxingað með Brúarfoss í gær.
Hann kemur frá London, hefir
verið þar um tíma.
Sýning Guðmundar Einarssonar
verður opin fram yfir hátíð.
Lúðrasveit Reykjavíkur leikur
á Austurvelli kl. 9 árd. í -dag.
Bethanía. Páskadag samhæua-
stund kl. 2 síðd. Almenn samkotna
kl. 8% síðd., Bjarni Jónsson talar.
Allir velkomnir. Annan páskadag-
Alnxenu samkoma kl. 8% sifld.,
Magnis Runólfssou talar. ABrr
velki mnir.