Morgunblaðið - 29.10.1933, Qupperneq 2
M 0 h -. I ’ N B 1 A 1 > i Ð
sem
Hventðskur
úr skinni og silki.
Ný gerð af Púðnr-
dósum hjá
I
r
Verður Island kornræktarland ?
Ef íslenskir bændur fengju sömu verk-
lega þekkingu og sama áhuga og Klemens
Kristjánsson, þá myndi svo verða.
Klemens Kristjánsson tilrauna-
stjóri að Sámsstöðum var hjer á
ferð í gær. Hafði blaðið tal af
honum. Hann ljet vel sem fyr yfrr
framtíðarmöguleikum íslenskrar
kornræktar. Með hverju ári eykst
reynsla hans og styrkist trú hans
í því efni.
Kornuppskeran.
Hann liafði 16 dagsliáttu kom-
akra í sumar. Bnn hefir hann ekki
þreskt koín sitt. En hann áætlar
frærækt af rýgresi, hávingul, og
axhnoðapunti. En af þeim teg-
undum hefir hann fengið fræ er-
lendis að, af mjög harðgerðum
stofnum til ræktunar.
Tilraunir víðsvegar
um land.
Fyrir sumarið í sumar sendi
Klemens sáðkorn víðsvegar um
land. Hefir hann ekki fengið
fregnir af kornræktartilraunum
manna, nema frá fám stöðum. En
að hann fái 110—120 tunnur af fregnir hefir hann þegar úr öll-
byggi og höfrum. Er þetta 6. ætt- um landsfjórðungum um full-
þiður hafranna, sem liann ræktar, þroskað korn af stofnum hans.
en Dönnesbyggið, sem hann rækt- Mesta lcomyrkjan utan Sáms-
ar hefir hann nú ræktað til full- staða, er kornrækt Eyfellinga, sem
þroskunar í 11 sumur. talað hefir verið um hjer áður. En
Hafrauppskeran er góð í ár, en uppskera þeirra ódrýgðist mikið í
uppskera byggsins er í rýru með- ofsaveðrinu 27. ágúst. Þeir munu
allagi. Spiltist byggið geysimikið þó ánægðir yfir árangrinum, og
í ofsarokinu aðfaranótt 27. ág. í halda ótrauðir áfram.
sumar, en slíkur veðurofsi sem þá Framtíðin-
var mun vart hafa komið þar um Það er ánægjulegt að taia við
slóðir að sumri til í áratugi. Fauk
þá mikið af bygginu úr öxumirn,
eínkum af því, sem uppi stóð. En
minna spiltist þar sem byggið
hafði lagst í legur áður.
Klemens telur að af höfrum fái
harni í ár 91—10 tunnur af dag-
sláttunni að meðaltali, en 6—7
tunnur af bygginu.
Þurkunin.
Þurkun kornsins var vafninga-
Klemens um kornyrkju og fram-
tíð íslenskrar jarðræktar. Reynsla
hans er meiri og fjölþættari en
nokkurs annars íslendings. Vissa
hans um möguleika ísl. kornrækt-
ar og umbætur á sviði grasræktar
er svo örugg, að enginn getur
betur en hann miðlað öðnim af
þeirri þekking sinni.
Hefðu ísl. bændur sömu verk-
lega kunnáttu og Klemens Krist-
Htkucpðoqreiðslan
um bnnnið
257
94
söm í sumar, eins og við er að jánsson, yrði ísland kornræktar-
búast, en tókst vel að lokum- land á fám árum.
Var byggið 7 vikur á ökrunum -----------------
frá því það var slegið, og þar til
því var ekið í hús. Var það fyrst
hálfþurkað í strókum, en síðan sett
í keilumyndaða stakka, og full-
þornaði þar, þó mikil væri rign- , ...... . . .
I gær frjettist um talnmgu at-
mgati ' ,. ... lcvæða í þessum sýslum:
Hafrarmr voru attur a moti
þurkaðir á hesjum, er gerðir voru
. , . s. r , • , • ,, Skagafjarðarsýsla 347 383
ur virgirðing 5 strengja, ur sljett- ö ■’
, 0 , .... Austur-Húnavatnssýsla 188
um vir, og voru 2 metrar milh J
staura Austur-Skaftafellssýsla 68
Þornuðu haframir á hesjunum Við atkvæðagreiðsluna 1908
á. fjórum vikum. fellu atkvæði þannig í Skaga-
Fræræktin. fjarðarsýslu, að 249 voru með
Vegna votviðranna í sumar gekk hanni, en 145 a moti. í baðum
fræræktin lakar hjá Klemens en Hunavatnssýslum voru þá greidd
ur.danfarin ár. í hitunum í júní og ^63 afhv. með banni, en 136 á
júlí þroskaðist frægrasið vel. En móti. En nú hafa 389 greitt atkv-
síðan varð minna úr, og svo ó- ni0^ banni og 294 á móti. 1 Aust-
drýgðist fræið í 27. ág. rokinu. ur-Skaftafellssýslu fjellu atkvæði
Síðastliðið ár fekk Klemens um þannig 1908, að 61 voru með
400 kg. af fræi, en býst ekki við hanni og 56 á móti. (1 hlað-
að fá nema 2—300 kg. í ár. inu í ííær höfðu atkvæðatöluraar
Aðalgrösin, sem Klemens ræktar ' S-Mulasýslu 1908 snúist við;
fræ af eru túnvingull, háliðagras har voru þá 247 á móti hanni, en
og vallansveifargras-' Af þess.um 201 með hanni).
tegundum hefir Klemens fengið Nú hafa alls verið talin 24.215
vel þroskað fræ ár eftir ár. — atkvæði; þar af eru 14.412 á móti
Merkilegra er, að hann telur góð- banni, en 9803 með banni. Meiri
ar horfur á að geta haft trygga hluti andbanninga er 4609 atkv.
Varalögregla
í Reykjavík
sje skipuð alt að 100
mönnum.
Samþykt bæjarstjórn-
ar í gærkvöldi.
Á bæjarstjórnarfundi í gær-
kvöldi bar borgarstjóri, Jón Þor-
láksson, fram svohljóðandi tillögu:
„Varalögregla Reykjavíkur sje
skipuð alt að 100 mönnum. Þeim
sje greidd þóknun, 50 kr. iá mán-
uði hverjum, fyrir æfingar og fyr-
ir að vera til taks, hvenær sem
þeir eru kallaðir til starfa. Þar
að auki sje þeim greidd þóknun
fyrir þann tíma, sem þer gegna
lögreglustörfum samkvæmt kalli.
5 kr. fyrir fyrstu klst. í hvert
sinn, og 2 kr. fyrir klst. þar fram
yfir á virkum degi en kr. 2.50 á
helgidögum og að næturlagi".
í
Fylgdi borgarstjóri þeirri til-
lögu úr hlaði, að hún væri fram
borin samkv. fyrri ákvörðun bæj-
arstjórnar, um að hjer yrði efnt
til varalögreglu.
Tillaga þessi var samþykt með
atkvæðum Sjálfstæðismanna í bæj-
arstjórn-
Frá umræðum.
St. Jóh. Stefánsson hóf máls á
því fyrir hönd sósíalista, að enga
varalögreglu skyldi hjer stofna. —
Talali hann út í loftið um hervald
og þessháttar. En mest’ þó um
kostnaðarhliðina. Taldi hann, að
bæjarbúar myndu vart geta risið
undir þeim kbstnaði er af þessu
stafaði.
Lögreglukostnaðurinn.
Jón Þorláksson borgarstjóri
skýrði frá því, hvað lögreglan
myndi kosta á ári, hið fasta lið,
sem nú verða 48 menn og vara-
lögreglan, ef hún verður eins fjöl-
menn og hin samþykta tillaga
heimilar.
Kostnaður allur fyrir hvern lög-
regluþjón í fastri stöðu hefir
reynst vera kr. 5500 á ári. 48
sinnum sú upphæð er 264 þús. kr.
U? þess kostnaðar greiðir ríkis-
isjóður. Svo kostnaður bæjarsjóðs
!yrði kr. 220 þús.
Með 100 manna varalögreglu
yrðu föst laun hennar 60.000 kr. j
En aukakostiíaður taldi J. Þorl- j
að myndi vera við varalögreglu
um 30 þús. kr. alls 90 þús. kr. Af j
þeirri upphæð greiðir ríkissjóður
helming svo lögreglukostnaður
bæjarins yrði þá alls 265 þús. kr.
En vitanlega sagði J. Þorb, yrði
hægt að eyða mikið meira fje í
lögreglulið þetta. En hann bjóst
ekki við því, að bæjarmenn fælu |
þeim mönnum forráð fjármála bæj
arins, sem eyddu fje að óþörfu
til lögreglunnar.
Hermann Jónasson talaði um, að;
hann teldi heppilegra að hafa
fasta liðið fjölmennara, um 60
manns, en hafði ímugust á vara-
lögreglunni. Bar hann m. a. það
fyrir sig, að í bæjum erlendis á
stærð við Reykjavík væri 60 manna
lögreglulið, og lögreglukostnaður
Franskir, ítalskir og enskir
Skinniiin
Eínníg tillarvetlíngar,
míkíð úrval hjá
Biðiið Qm hað besla. i
Q
H
U
m
m
m
m
m
m
E3
m
9
©
1 Fæst í tlestum matvdruverslunum
>
Mðlverkasy
Kristjáns Magnússonar opin daglega frá
klukkan 10—7.
allur um 300 þús. kr. á ári- Bjóst
hann við að aulcakostnaður við
varalögreglu yrði meiri en borgar-
stjóri áleit.
Borgarstjóri benti á, að engin
ákvörðun lægi í tillögu sinni, hve
margir yrðu í varalögreglunni. Til-
lagan nefndi aðeins hámarkið.
Nokkrar orðahnippingar urðu
u m málið.
Útvarpið í dag: 10.00 Frjetta-
erindi (endurtekið). 10.25 Endur-
tekning frjetta. 10.40 Veðurfregn-
ir. 14.00 Messa í fríkirkjunni. (Síra
Ámi Sigurðsson). 15.00 Miðdegis-
útvarp. 15.30 Erindi: Framvindan
og sagan, I. (Ragnar Kvaran).
18.45 Barnatími. (Steingrímur
Arason). 19.10 Veðurfregnir- 19.20
Tilkynningar. Tónleikar. 19.30
Grammófóntónleikar. Donizetti:
Lög úr óp. „Lucia di Lammer-
moor“. 20.00 Klukkusláttur. Frjett
j ir. 21.30 Erindi: Um Savanaróla.
(Ásm. Guðmundsson). 21.00
Grammófóntónleikar. — Sibelius:
Symphonia nr. 1 í E-moll. Dans-
lög til kl. 24.
Útvarpið á morgun: 10.00 Veð-
urfregnir. 12.15 Hádegisútvarp.
j 15.00 Veðurfregnir. Endurtekning
jfrjetta o. fl. 19.00 Tónleikar. 19.10
Veðurfregnir. 19.20 Tilkynningar.
Tónleikar. 19.35 Óákveðið. 20.00
Klukkusláttur. Frjettir. 20.30 Er-
indi: Frá útlöndum. (Vilhjálmur
Þ. Gíslason). 21.00 Tónleikar: Al-
þýðulög. (Utvarpskvartettinn). —
Einsöngur. (Frú Guðrún Ágústs-
dóttir). Grammófón. Richard
Strauss: Till Eulenspiegel. (Pliil-
harmoniska orkestrið, Berlin.
Wilh. Furtwángler).
Næturvörður verður þessa viku
í Laugavegs Apóteki og Ingólfs
Apóteki.