Morgunblaðið - 15.09.1935, Blaðsíða 4

4
Ite-
'MORG U N B L A Ð I Ð
Sunnudaginn 15. sept. 1935.
;V»aaaK9.*\'í
Reykjavíkurbrjef.
14. sept.
Síldin.
Eftir síðustu fregnum sem blaðið
Jufir fengið um síldaraflann mun
iianu nú vera rúral. 85 þús. tunn-
ur á öliu landiuu. Eftir 9. septem-
ber í fyrra veiddust um 4000 tunn-
ur. En nú eru (reknetabátar all-
margir að: veiðum, bæði fyrir norð-
an, á Breiðafirði og hjer syðra.
Svo menn geta gert sjer vonir
um, að síldaraflinn geti orðið í
ár um 100 þús. tunnur.
Aflinn í fyrra var1 218 þúsund
tunnur.
Á þessu stígi málsins er mjög
erfitt að giska á, hve mikið kann
að fást fyrir síhlina í ár. En senni
lega verður það eitthvað yfir helm
ing af því sem fekst í fyrra.
Verðið á saltsíld er nú geisi-
mikið hærra en það var í fyrra.
En bíiast má við, að lítil verð-
hækkun hafi náðst á þá síld, sem
veiddist framan af vertíðinni. Og
við samanburð á tekjunum af síld-
veiðinni í ár og í fyrra kemur það
til greina, að þá voru framleiddar
um 60 þús. tunnur af matjessíld,
er gott verð fekst fyrir. En nú
mun matjessíldar-framleiðslan
vera aðeins um 7000 tunnur.
Síðasta mánuðinn nam síidar-
aflinn á öllu iandinu nál. 20 þús.
tunnum. Alt reknetasíld. Herpinóta
síld hefir ekki veiðst síðan 24.
ágúst. En í fyrra veiddist shd í
herpinót á Skagafirði dagana 6.
tii 9. september.
Karfinn.
Menn gera sjer góðar vonir
um, að karfaveiðar geti orðið
arðvænlegur atvinnuvegur, eftir
þpirri reynslu sem fengist hefir
r dr.nfarnar vikur um uppgripa-
- i togaranna af karfa.
’r það mikil bót fyrir togara-
rð og starfrækslu bræðslu-
■ nna, ef hægt verður að
; a vertíð togara og starfs-
1'ar' verksmiðjanna með arð-
vær.legri karfa veiði.
.Tilfinnanlegt er það nú, að ekki
skuli vera hægt að bræða karfa-
lifrina hjer. Því viðbúið er, að hún
tapi verðmæti sínu við að vera
fryst og flutt út' til vinslu. Eu
verði hjer um framtíðar atvinnu-
veg að ræða, sem menn vona,
verður því vitaskuld kipt í lag.
Verslunin.
Útflutningurinn nam 23,4 milj.
fyrstu 8 mánuði ársins, en hefir
undanfarin 3 ár verið 24,7—25
miljónir á þessum mánuðum.
Innfluttningurinn hefir numið
30.2 milj. kr., en í fyrra var hann
31.9 miljónir þessa mánuði. í ár
hef i r innflutningur orðið 6,8
ini! jónurn meiri en útflutningur
þessa mánuði. Mismunurinn í fyrra
var 1. sept. 7 miljónir króna.
Núverandi „skipulag" á verslun-
armálum þjóðarinnar hefir komið
því td leiðar, að verslunarjöfnður-
inn liefir lagfærst um 0,2 milj. kr.
frá því sem var í fyrra.
En borið saman við. innflutning-
inn árin 1932 og 1933 hefir inn-
flutningurinn 8 fyrstu mánuði árs
ins í ár verið meiri en þá. Árið
1933 nam innflutningurinn 1. sept.
29.2 milj. kr. en árið 1932 aðeins
21.9 milj. kr. Þá var innflutning-
urinn þessa mánuði sem sje 8,3
milj. kr. minni en í ár.
Aflinn.
Aflinn var 1. sept. í ár 11.700
tonnum minni, en hann var í fyrra,
og þarf nú að leita langt aftur í
tímann til þess að finna jafnlítinn
afla. Hann var 49.278 tonn.
En munurinn á fiskibirgðunum
í landinu nú og í fyrra er 2800
tonn. 1. sept í ár voru byrgðirnar
35 þús. tonn, en í fyrra,á sama
tíma 37.800 tonn.
Skipulagið.
Þegar borinn er saman innflutn-
ingurinn í ár og undanfarin ár, og'
tekið er tillit til núverandi inn-
flutningshafta og vöruvöntunar
á mörgum sviðum, undrast menn
stórum.
Byggingaefnaskortur t- d. hjer í
Reykjavík er orðinn mjög tilfinn-
anlegur. Tekið hefir verið fvrir
innflutning' kjarnfóðurs svo harka-
lega, að viðbúið er að búrekstur
manna bíði stórhnekki. Og þannig
mætti lengi telja vörutegundir
sem nauðsynlegar eru, en nú
eru lítt fáanlegar. En samt er
upphæðin þetta há, rúml. 30 miljón
ir, sem þjóðin hefir þurft að greiða
fyrir þenna mjög svo takmarkaða
innflutning.
Tvær ástæður.
Ef yfirstjórn innflutningsins
væri í höndum vitiborinna manna,
sem kynnu skil á verslunarmálum,
betur en Skúli Guðmundsson og
slíkir amlóðar, ætti að vera hægð-
arleikur að komast að því, hvern-
ig á þessum, hrakförum stendur
á sviði verslunarmálanna.
En við yfirsýn yfir þan mál
verður manni fyrst fyrir að líta
svo á, að innflutningurinn sje orð
inn þetta dýr, rúml. 30 miljónir,
vegna þess, að vörur þær, sem fást
til landsins gegnum nálaraugu inn-
flutningsnefndar sjeu mun dýrari,
en þær þyrftu að vera. Verslunar-
samböndum er kollvarpað, og Skúli
& Co., gera sjer leik að því að
torvelda hagkvæm viðskifti kaup-
manna, gætandi ekki að því, að
með því móti eru þeir að gera bú-
skap þjóðarinnar stórkostlegt tjón.
Svikin.
En svo eru aðrar misfellur, í
meðferð rauðu flokkanna á versl-
unarmálum, sem mælasí ennþá
ver fyrir. Engu er líkara en þess-
ir menn, sem þykjast ætla að bæta
verslunarjöfnuðinn út á við, ætli
sjer beinlínis að svíkjast aftan að
J),jóðinni í þessum málum, með því
að auka innflutning þeirra versl-
unarfyrirtækja, sem eru í höndum
stjórnarliða.
Á þetta bendir ársskýrr.la Sam-
bands ísl. samvinnufjeíaga, hin
síðasta, þar sem státað er af því,
að verslun þessi hafi aukið inn-
flutning sinn svo miljónum skifti,
samtímis sem Sambandið gefur út
blöð til að flvtja þjóðinni þann
boðskap að innflutningur þurfi
að minka!
Nú er ósvífni Skúla & Co. kom-
in á það stig, og öfugstreymi í
verslun landsmanna, að efni til
húsabygginga í Reykjavík þarf að
sækja til Egils Thorarensen aust-
ur í Sigtúnum.
Einokunin mikla.
Sósíalistar hafa borið fram þá
uppástungu, að utanríkisverslun
landsmanna yrði helst lagfærð
með því að setja á hjer allsherjar
einokun, svipaða þeirri sem hjer
var í gamla daga, og nálega hafði
steindrepið þjóð vora, sem kunn-
ugt er.
Mun mega auðkenna það stefnu-
skráratriði sem ýms önnur þeirra
áhugamál, með einkunnarorðunum:
„Best sem vitlausast“.
Þessi sótsvarta afturhaldskenn-
ing' hefir og komist inn. í dálkana
í dagblaði Tímamanna, og verið
vegsömuð þar, sem einskonar
„kína lífs elixir“ fyrir þjóðarbú-
skap vorn.
En er frá leið vöknuðu þeir
Framsóknarmenn við vondan
draum, og sáu, að þesskonar „bjarg
ráð“ myndi ekki fá mikinn. byr
hjá „söguþjóðinni“. Hún myndi
ekki hafa gleymt svo gersamlega
fortíð sinni.
Þessi uppgötvun þeirra varð til
þess, að þeir settu Gísla Guð-
mundsson frá stjórn blaðsins í
skyndi, en gerðu Sig'fús Halldórs-
son þar einráðan.
Og síðan var það Sigfúsar fyrsta
verk að sýna lesendum blaðsins
fram á, að þeir mættu með engu
móti taka svo mikið mark á blað-
inu, að halda það, flokkurinn eða
blaðið væri fylgjandi þessari alls-
herjar einokun, sem fyrirrennari
hans, flokksbróðir og samverka-
maður, Gísli Guðmundsson var að
fleipra með, og aðrir Framsóknar
menn af hans sauðahúsi.
' Ekki hefir borið á því síðan,
að menn tækju 1 ilfinnanlega mikið
mark á blaði þessu. Svo hinn ný-
bakaði ritstjóri mun ekki þurfa
að kvíðu neinu í því efni.
Iðnsýningin.
Til Keílavfkur og firlndavfkur
eru fcrðir daglega
frá
Bifceiðaitðð Sleindórs.
Sími 1580.
Plltnr eða stðlka,
18—20 ára, helst vön verslunarstörfum og innheimtu, get-
ur fengið atvinnu við verslun nú þegar. Eiginhandar um-
sóknir með mynd og ugplýsingum hvar unnið áður og
kaupkröfu, sendist A. S. í. nú þegar, merkt „Strax“.
Tilboð éskasl
1. Uppsetningu á girðingu á Vatnsendahæð.
2. Málningu á 400 m. langri trjegirðingu á Vatnsendáhæð.
3. Hlið úr trje í Gufunesi.
Uppdrættir og útboðslýsing fæst hjá landssímanum.
Reykjavík, 14. september 1935.
Póst- og símamálastjóri.
Að fengnu samþykki
póst- og símamálastjórnar, tilkynnist hjer með, að frá og
með deginum 16. þ. m. verða áætlunarferðir okkar í Rauð-
hóla og Lækjarbotna, sem hjer segir:
Frá Lækjartorgi kl. 8,30 f. h. 1 og 7 e. h.
Frá Lækjarbotnum kl. 9,15 f. h. 1,45 og 7,45 e. h.
Frá 1. okt. íalla allar ferðir niður um vetrarmánuðina.
«
H.f. Slræfiivagnar Reybjavíkur.
Ýmsir af atvinnurekendum bæj-
arins hafa liaft orð á því við xút-
stjórn blaðsins, hve vel væri til
fundið, að sxi hugmynd kæmist í
framkvæmd, að stofnað yrði til
almennrar iðsýningar hjer í bæn-
um á næsta ári.
Reykjavíkurbær gæti á engan
hátt betur minst 150 ára afmælis
síns.
Fyrir hinn vaknandi og vaxandi
iðnað hjer í bænum væri það mjög
mikils virði, að slík sýning kæmist
á.
Þar gæfist almenningi tækifæri
til þess að kynnast allri fram-
leiðslu og athafnalífi bæjarins.
Og þar gætu iðnrekendur, hver
á sínu sviði sýnt livað þeir starfa
og hvað þeir hafa á boðstólum.
Slík sýning gæti blátt áfram
valdið tímamótum í iðnrekstri og
atvinnuvegum Reykvíkinga.
Englandsför.
Blöð Framsóknarflokksins til-
kyntu það hátíðlega hjer í sumar,
að Eysteinn .Jónsson fjármálaráð-
herra, væri farinn til Englands, í
„viðskiftaerindum“ fyrir stjórn-
ina.
Ekki gátu blöðin neitt frekar
um erindi hans.
Nú ér hann kominn heim fyrir
nokkru síðan.
En blöð stjórnarinnar minnast
ekki einu orði á erindislokin, og
sjálfur er ráðherrann ennþá þög-
ull sem gröfin, rjett eins og hann
hafi í utanför þessari mist allan
málanda, þó áður hafi hann reynst
fyrir það gefinn að láta á sjer
bera.
Enn hafa ménn engar nánari
fregnir af því hvað fyrir hann
liefir komið í utanför þessari, eða
hverskonar „viðskiftalífi'1 eða er-
indi hann átti þar að reka.
En vera rná a.ð ráðherrann fái
rnálið er á þing kemur. A. m. k.
væri ekki úr vegi að þingmenn
spyrðu hann frjetta úr ferðalagi
hans.
4 ára áætlunin.
Hljótt hefir verið í herbúðum
landsstjórnarinnar upp á síðkastið
um kosningaloforð þeirra sósíal-
ista er þeir bræddu saman í bækl-
ing einn og gáfu xxt fyrir kosn-
ingarnar í fyrra.
En rit þetta, sem var hið skor-
inoi’ðasta, nefndu þeir, sem kunn-
ugt er, „4 ára áætlunina“.
Var „áætlun“ þessari útbýtt
fyrir kosningarnar af miklu ör-
læti. En þó var upplagði meira
en það, að takast mætti að finna
viðtakendur nægilega marga, áð-
ur en rauðu flokkarnir mynduðu
stjórn. Um það leyti mun útsend-
ingu hafa verið hætt, þó mildð
væri enn eftir af bæklingnum í
vistarverum Alþýðuflokksins.
Og’ enn eru þar kassar og kyrn-
ur fullar af riti þessu.
1 sumar hafa nokkrir náungar
gert sjer leik að því, að spyrjast
fyrir um það á skrifstofu flokks-
ins, hvort fáanleg væru nokkur
eintök af loforðariti þessu, handa
Ennþá
seljum við*
Kaffistell, 6 rnanna 10,00
Kaffistell 12 manna 16,00
Matarstell 6 manna 14,35
|Matarstell 12 manna 19,75
| Bollapör, postulín 0,35
\ratnsglös, þykk 0,30
Asjettur, gler 0,25
! Pottar m. loki 1,00
■ Matskeiðar og gafflar 0,20
I Vekjaraklukkur 5,00
! Vasaúr frá 10,00
Sjálfhlekungasett 1,50
K. Einars§on
& Bjðrnsson.
Bankastræti 11.
fólki, sem enn vildi glöggva sig-
á því.
En þá hefir brugðið svo við, að
Alþýðuflokksforkólfar hafa sagt
rit þetta ineð öllu ófáanlegt.
1 landi rauðliða í Rauðhólum'’
hafa brennur verið haldnar við og-
við.
| Er þess getið til, að við eitt-
hvert slíkt tækifæri verði pjesi
þessi látinn ummyndast í reyk.
Væri það vissulega í góðu sam-
: ræmi við efndir rauðliða. Því,
eins og þjóðinni er kunnugt orð-
ið, hafa loforðin frá því í fyrra,
'farið ])á leiðina.