Morgunblaðið - 08.04.1937, Blaðsíða 6
MORGUNBLAÐIÐ
~ 6
=;8.
Fimtudagur
8. apríl tim.
Frumv. Eyfirðinga um
síldarverksmiðjurnar
Minningarorð um
frú Jóhönnu Thorlacius.
FEAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
I gær var lokið í Ed. 2. um-
ræðu um frumvarp þeirra Ey-
firðinganna.
Eftir að þeir höfðu karpað
um málið um stund, Tímamenn
®g .sósíalistar, fóru leikar svo,
að hin rökstudda dagskrá S. Á.
Ó. var feld með 13:3 atkv., og
frumvarp þeirra Eyfirðinga síð-
an samþykt og afgreidd til 3.
umræðu með smávægilegum
þreytingum.
óvandaður eftir-
leikurinn.
Sósíalistar hafa mjög haldið
því fram í umræðunum í Ed.,
að ef frumvarp þeirra Eyfirð-
inganna verði samþykt, þá sjeu
það brigðmæli af hálfu Fram-
sóknarflokksins, sem stóð
að útgáfu bráðabirgðalaganna
ineð Alþýðuflokknum.
Jón Baldvinsson gaf það
ineira að segja fyllilega í skyn,
(índir umræðunum, að ef Fram-
sóknarflokkurinn ætlaði að
bregðast í þessu máli, þá væri
óvandaður éftifleikurinn.
Allir vissu hvað J. Bald. átti
við með þessum ummælum.
Hann átti við það, að svo gæti
farið, að bráðabirgðalög Her-
manns Jónassonar um leigu-
ránið á mjólkurvinslustöð
Mjólkursamlags Kjalarnesþings
fengju þá einnig að falla. J.
Bald hefir í nefndaráliti um
það mál lýst yfir því, að hann
vilji ekki ,,að svo stöddu“ taka
afstöðu tií málsins.
Hvað tekur við?
Ingvar Pálmason spurði at-
vinnumálaráðherrann að því,
hváð við tæki í stjórn síldar-
verksmiðja ríkisins ef þannig
skyldi fara, að hvorki bráða-
Cjbirgðalögin nje frumvarp
þeirra Eyfirðinganna yrði sam-
þykt nú á Alþingi.
g Ráðherrann svaraði, að ef
Jbráðabirgðalögin yrðu feld,
stæðu óhögguð þau ákvæði
eldri laga, sem breyting var á
gerð með bráðabirgðalögunum.
Ef hinsvegar þingið fengist
ekki til að staðfesta bráða-
birgðalögin, og engin ný skipan
væri gerð á þessi mál, yrði af-
leiðingin sú að bráðatú'rgðalög-,
*in fjéllu úr gildi sama dag og
, Alþingi hætti störfum. En þá
væri Alþingi farið, og þessvegna
"ekki hægt að framkvæma þær
^kosningar í stjórn verksmiðj-
* anna, sem eldri lögin ákveða.
„Jeg býst því við“. sagði ráð-
herrann, ,,að ef jeg ætti að
■ ráða, myndi jeg gefa út sömu
bráðabirgðalögin aftur“!
Menn«geta af þessu sjeð
hvaða virðingu þessi ráðherra
ber fyrir þingræðinu.
Annars ljet ráðherrann hvað
eftir annað á sjer skiljast að
hann myndi ekki sætta sig við
það, að bráðabirgðalög hans
yrðu feld og frumvarp þeirra
Eyfirðinga samþykt.
En menn eru nú fyrir löngu
, hættir að taka hátíðlega svona
ummæli frá þessum ráðherra.
Pann mars síðastiiðinn and
aðist hjer í bænum frú Jó-
hanna Thorlacius, kona síra
Einars Thorhicius prófasts, eftir
mjög langvarandi sjúkleika.
Jóhanna Aðalbjörg Benjamíns-
dóttir (en svo hjet hún fullu
nafni) var fædd að Stekkjarflöt-
um í Eyjáfirði 8. okt. 1865 og
voru foreldrar hennar hjónin'
Benjamín Jónsson og- kona hans
Gruðlaug Gísladóttir. Guðlaug and
aðist hjer í Reykjavík, komin
hátt á níræðisaldur, hjá syni sín-
um Magnúsi Benjamínssyni úr-
smið, en Benjamín dó á hesta
aldri frá sex börnum, sem flest
voru þá í ómegð. Varð ekkjan þá
að bregða bói og börnunum kom-
ið fyrir hjá vandalausum. Frú
Jóhanna varð fyrir því láni að
alast upp á myndarheimili, hjá
nafnkendum lijónum, Jóni Ant-
onssyni bónda og útgerðarmanni
í Arnarnesi við Eyjafjörð og
konu hans Guðlaugu Sveinsdótt-
ur. Mintist hún fóstru sinnar
jafnan með velvild og hlýju og
tók hana víst að mörgu leyti sjer
til fyrirmyndar.
Um tvítugsaldur fór frú Jó-
lianna til Akureyrar, til hannyrða
náms, og dvaldi þar hjá frú Dóm-
hildi Jóhannesdóttur og Magnúsi
Kristjánssyni, er síðast varð ráð-
herra. Þaðan fluttist hiin svo til
Reykjavíkur árið 1887. til þess
að gerast bústýra hjá Magnúsi
úrsmið bróður sínum. Hjá honurn
dvaldi hún, uns hún giftist á 24.
afmælisdegi sínmn (1889) sira
Einari Thorlacius, sem þá hafði
fyrir nokkrum dögum verið vígð-
ur prestur að. Stóruvöllum í Rang-
árvallasýslu. En vegna þess að
prestssetrið var |)á nálega komið
í auðn af sandfoki og kirkjan á
staðnum rifin og niður lögð,
dvöldu prestshjónin fvrsta vet-
urinn hjá hinum nafntogaða
merkismanni Eyjólfi Guðmunds-
syni í Hvammi. TTm vorið 1890
reistu þau svo bú á kirkjustaðn-
um Skarði, en fluttust þaðan eft-
ir fjögur ár (vegna ágangs' af
sandfoki) að Fellsmúla, þar sem
þau bjuggu í sex ár. Þau höfðu
byrjað búskap gersamlega eigna-
laus, og síra Einar vitanlega
skuldugur eftir námsárin, en þó
að prestakallið væri þá, meðan
það var Skarðssókn ein, tatið eitt
hinna rýrustu á landinu, blómg-
aðist samt hagur þeirra brátt,
þrátt fyrir vaxandi ómegð.
Árið 19(K) sótti síra Einar Thor-
laeius um .Saurbæ á Hvalfjarðar-
strönd. Hann fór vestur að Sanr-
bæ. flutti þar guðsþjónustu, og
var nokkru síðar kosinn með vf-
irgnæfandi méirihluta.
Frú Jóhanna hafði löngum ver
ið óhraust og lá þfásinriis stóv
légur, svo að títt rnátti 'eigi sj»'<
hvort sigra mundi líf eða dauði.
Eftir að hún kom til Reykjavík-
ur gat trauðlega heitið að hún
kæmist út af heimili sínu, og
mjög oft var hún sárþjáð. ÖIl
þessi ár voru samfelt dauðastríð,
og það sannast, að
hún hrópaði lengi um hjálp í
í ney
frá hjarta síns djúpa leyni,
Frú Jóhanna Thorlacius.
og hvað hún stríddi við harðan
deyð
veit hiranafaðirinn eini.
En alla þessa löngu baráttu
háði hún eins og het.ja og leitaði
þar styrks, sem hún hafði gert
alla ævi :— í bæninni.
Þeim hjónum varð átta barua
auðið. Eru nú sex á lífi, en tvö
dóu ung, annað þeirra þó komið
nær fermingu, stúlka, Helga að
nafni, sem andaðist 1905. Það ei
ekki ofinælt, að við lát hennar
tóku margir þátt í sorg foreldr-
anna, því upplag hennar virtist
frábært bæði um atgjörvi og
mannkosti, svo að hún var hvers
manns hugljúfi. Börnin, sem lifa,
eru: Rósa, kona síra Magnúsar
Guðmundssonar í Ólafsvík, Guo-
braudnr, bóndi í Kalástaðakoti,
Þóra, hefir lagt fyrir sig hann-
yrðir og saumaskap, Guðlaug hár-
greiðslukona, Anua, cand. phil.,
skrifstofustúlka, og Magnús cand.
jur., málaflutningsmaður. Þessi
eru (ill í Reykjavík.
Frú Jóhanna Thorlacius lifði í
svo. farsælu h.jónabandi, sem best
má verða. Gagnkvæm ást þeirra
hjóna entist þeim til hinsta skiln-
aðar, og svo mátti segja, að mað-
ur hennar bæri hana sífelt á hönd-
um sjer, Hún var fríðleikskona
s\'o mikil, að hvorki árafjöldan-
um nje langvarandi s.júkdómsþján
inguin tókst nokkru sinni að af-
má það, sem verið hafði. Þó var
ennþá meira um hitt vert, að hún
var bæði góð kona pg mikilhæf.
Hún var geðrík og örlynd, en aldr
ei vissi jeg þó nokkurt dæmi
]>ess, að henni inistækist að hat'a
fult vald á skapsmunum sínum,
En svo var hún hreinskilin, að
aldrei hikaði hún við að segja af-
dráttarJaust skoðun sína, hver
sem í hlut átti. Það sem hún ekki
sagði upp í eVrun, þurfti ekki að
óttast að hún segði á bak.Hún átti
viðkvæmt h.jarta og samúðarríkt,
sem opið var sinælingjum og
sorgarhörnum. Trygð hennar^i'itf
órjúfandi, og hún kunni alstaðai'
að meta manndóm og mannkosti.
Þó að hún væri alvörukona, var
hún glaðlynd, skemtin og gam-
ansöin, fi-jálsmannleg og hispurs-
laus í allri framkomu, svo að
mjög fjörgaði hún heimilislífið.
Hún i'iir ákaflega vel látin af
hjúum sínnm, og getur sá, er ]iess
ar líni'r ritar, um Jmð borið, því
að hann var um eit.t skeið í
þeirra töhi. Enguni ætla jeg að
væri uokkrii sinni kalt lil henn-
Eftir kröfu stjórnar Sjúkrasamlags Reykjavíkur otg
að undangengnum úrskurði, upp kveðnum 6. þ. m., verður
samkvæmt heimild í 87. gr. laga um alþýðutryggingar ný.
26, 1. febrúar 1936, sbr. 42. gr. og 85. gr. sömu laga, og
gamkvæmt lögum um lögtak og fjárnám nr. 29, 16, de>«,
1885, lögtak látið fram fara tii tryggingar öllum ógreidd-
um iðgjöldum til Sjúkrasamlags Reykjavíkur, þeim er
fjellu í gjalddaga 1. febrúar og 1. mars s.l., að átta dögum
liðnum frá birtingu auglýsingar þessarar, sjeu þau eigi
að fullu goldin innan þess tíma.
Lögmaðurinn í Reykjavík, 6. mars 1937.
Björn Þórðarson.
Heiniclalliir. F. U. S.
Framhaldsaöalfundur
verður haldinn föstudaginn Q. þ. m. kl. 8V2 í Varðarhúsinu.
DAGSKRÁ:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
Upptaka nýrra fjelaga.
Fjelagar fjölmennið!
STJÓRNIN.
Borðslofu-sell
selst með tækifærlsverði,
vegna burlfluttiiiigs. A. v. á.
Leslampar og skermar.
Þessa viku er síðasta tækifærið til að kaupa Les-
iampa og Skerma með niðursettu verði.
SÍMI 2812. SKERMABÚÐIN, Laugaveg 15.
ar, op' allir muiiu 1111 sakna henn-
ar, sem til hennar þektu. Að kven
le«um íþróttum var hún vel bú-
in, o<y afburða sönprkona, að því
athug'uðu, að fræðslu í söngmení
hafði hún víst aldrei notið mik-
illár. Heimili hennar var lengstum
umfang'smikið, en þó einkum í
Saurbæ, því að þar var samkomu
staður sveitarinnar, kirkjugestum
rækilega sint, og auk þess á sumr
in almenmir gististaður þeirra, er
férðnðust norður eða norðan, svo
að mjög þurfti á móti gestum að
taka, miilendum og útlendum. En
hversu mikið sein annríkið var,
gengu öll störf greiðlega nndir
röggsamri stjórn frú Jóhönnu
Thorlaeius, er sjálf Ijet aldrei sitt
eftir ligg.ja nm vinnu.
Þá er vel, meðan slíkra kvemia
er að minnast.
Gamall sóknarmaður.
Nr m dasemba n.d Gagnfræða-
skóia Revkvíkinga Iieldnr árshá-
tíð sína á laugardagskvöld í Hótel
íshind.
ágætt.
VersL Visir.
Sími 3555.
Miðdagspylsur
Kindabjúgu
Kjötfars.
BÚRFELIi,
Laugaveg 48. Sími 1505.
1 Sveinungsvík var þéss vart að
morgni hins 24. f. m. er komið
var í lambhús Guðmundar bónda
1 Eiríkssonar, að hvít tófa var kom-
in í húsið. Hafði hún skriðið nið-
í iir nm strompinn á húsinn en
hvergi koinist út. (FÚ.).