Alþýðublaðið - 10.06.1958, Blaðsíða 5

jpíiðjudaginn 10. júní 1958.
AlþýSublaðið
5
j :
' BRETAR hafa nýlega sent
Pólverjum stutta orðsendingu
©g tjáð sig mótfallna hinni svo-
kölluðu Rapaokiáætlun um
l&tómlaust svæði í Evrónu.
Rapacki, pólski utanríkis-
ráðherra!nn; lagði þessa áætlun.
fram f október síðastliðnum. I
éætluninni var gert ráð fyrir
|>ví að kjarnorkuvolpn yrðu
ek'ki staðsett í Þýzkalandi,
Póllandi eða Tékkóslóvakíu,
og skyldu stónveldin sjá um
framkvæmd málsins.
Um þetta leyti hafði enn ekki
verið tekin ákvörðun um stað-
getningu kjarnorkuvopna í
þessum löndum. Rapacki fór
|)ví livorki fram á afvopnun
|>essara landa, né niðurskurði
á hernaðarmætti þeirra, held-
ör aðeins, að ekki yrði farið
ót á hina hættulegu braut
líjarnorkuhervæðingarinnar.
Svar Vesturveidan'na við til-
Eögu Pólveria var að ,,veita“
dr. Adenauer eldflaugar bún-
er íkjarnorkusprengjum. Mata
d.or-eldflaugarnar, sem NATO
etaðsetur nú í Vestur-Þýzka
plandi', draga tæpa 1000 kíló-
snetra. Varsjá og Prag eru
Bkotmörk þeirra.
Þetta var eina svarið, sem
Rapacki fékk úr vestri.
í desembermánuði breytti
hann tillögum sínum og færði
þær í átt til samkomulags.
Ekkert svar.
Vestur-Þjóðverjar fengu
kjamorkuvopn þvert ofan í
vilja þjóðarinnar.
Á fundi Atlantshafsbanda-
lagsins í Kaupmannahöfn í
apríl síðastliðnum, lýstj Dulles
því loksins yfir, að Rapacki-
áætlunina væri ómögulegt að
samþykkja. Þessi framkoma
Dullesar virtist vera fyrirfram
ákveðin tilraun til að móðga
Pólverja.
Um miðjan maf sendi Wash-
ington loksins orðsendingu tiþ
pólsku stjómarinnar og hafn-
aði formlega tillögum hennar,
og Bretar fylgdu í kjölfarið og
höfnuðu áætluninni, — reynd-
ar kurteislegar en Bandaríkja
menn.
í orðsendingu Breta segir,
að þótt Raipacki-áætlunin verði
samþykkt, þá verði herstyrkur
Rússa óbreyttur. En Rapacki
birti tillögu sína eftir að
Vesturveldin höfðu neitað að
'fallast á, að stórveldin flyttu
herlið sitt f-rá Mið-Eivrópu.
Önnur rök Breta eru þau, að
áætlunin muni ekki auðvelda
einingu Þýzkalands, •— rétt
eins <og vetnisvopn geti sam-
einað Þýzkaland!
Mesta hindruhin í ý-eginum
fyrir sameiningu Þýzkalands,
var sú ákvörðun, að vígþúg V,-
Þýzkaland innan NATO; svar
Rússa var að vígia yýzka-
land innan Varsjárb'Vndalags-
ins. Höfnun Rapaclti-áástlunar-
inna-r leiðir til þess, að kjarn-
orkuvopn verða staðsztt j báð
um hlutum Þýzkalands., cg er
það Rússum greinilega i hag’,
íbúafjöldi Austur-Þýzkala>ds,
Póllands og Tékkóslóvakíu er
samtals 49 milljónir, og hgr-
menn þei-rra eru kommúnisman
um lítt tryggir liðsmenn. íbú-
ar Vestjir-Þýzkala^/i; eru 50
milljónir. Kjarnor>r:.vopn í
Mið-Evrópu munu styrkja
valdajafnvægið þar.
Rússar tóku tillögum Ra-
packis með mikilli varúð, enda
miðuðu þær að því, að losa
um tök Rússa á lsþiAíkjunum,
þar sern rússnesk kjarnorku-
vopn austan járntjalds hlytu
að styrkja aðstöðu þeirra.
Hafa Vesturveldin engan á-
huga á því að styrkia sjálf-
stæðisviðleitni Pólverja? Eoa
er Macmillan og Dulles meir
í mun, að dreifa vetnissprengj-
um sem víðast um veröidina?
JHIEI
miifl
er 16 síður vikulega.
er fylgiblað Alþýðublaðsins.
Gerist áskrifendur að Alþýðublaðinu.
Sími 14900.

m vll Ré Hs-
GAGNFRÆÐASKÓLANUM
við Réttarholtsveg var slitið
laugarclaginn 31. maí.
Alls stunduuðu 265 nemend-
ur nám í skóíanum s.I. vetur,
aílir á skyldimámsstigi, (I. og
II. bekkur).
Vorprófi I. bekkjar lúku 150
nemendur. Hæstar meðaleink-
unnir hlutu Grétar Marinós-
son, Fossvogsvegi 7, 9.00;
Hjálmar Sveinsson, Hólmgarði
46, 8.97 og Lóa Gerður Bald-
ursdóttir, Akurgerði 44, 8.95.
Unglingapróf þreyttu 115
nemendur II. bskkjar og stóð-
ust 110 prófið. Hæstar meðal-
einkunnir hlutu Sigrún Jóns-
dóttir, Grundargerði 35, 9.29;
Hörður Alfreðsson, Hæðargerði
10, 8.93 og Aðalheiður Bima
Gunnarsdóttir, Akurgerði 40,
8.92.
Bókaverðlaun frá skólanurtv
fengu þeir nemendur, sem bezt
Framhaíd á lJt. síðu.

1
s
'S
|v
1$
|V'
b
t
&
's
IV
k
V
's
iS
|S.
íS
iS
-s
s
jS
s
s
s
rs
s
iS
!s.
|S
V
-s:;
S'
l
\
:S
,s
s
,5
s
:s
|S
s
iS
í byrjun júní-mánaðar kemur á ma-rkaðinn rit, se-m Edda nefni-st og nokkra sérstöðu hefur í bóka og blaðaútgáfu hér á landi. Fjallar það
nær eingöngu- um sameiginleg málefnd íslendinga austan hafs og vestan, upphaf vesturferð anna, íslenz-ka landnámið í Nörð-ur-Ameor.í'ku,
dug og manndóm Vestur-íslendinga, margvísleg tengsl þeirra við ísland, starf þeir-ra að þjó ðrækni-smálum vestan hafs og stuðning þeirra
við ýms stórmál okkar hér heima.’ Aðalefni ritsins er: „Eflum -samstarfið“ tillögur í 40 liðum, eftir Árna Bjarnarson, um samskipti ís-
lendinga báðum megin hafsins og hvernig stórauka megi þau nú á öld hraðans, báðum að-ilum tii hagsbóta og mennin.garauka, Fylgir til-
lögu-m þessum formáli og ýtarleg geinargerð, sem.allir þyrftu að kynna sér rækilega. Þá skrifa auk þess í ritið 36 þjóðkunnir íslen-d-
ingar, báðum megin hafsins, og eru þeir þessir:
Forseti íslands, her-ra Ásgeir Ásgei rsson: Ávap.
Biskup íslands, herra Ásmundur Guðmundsson: Samstarf að k-ristin-
dómsmálum.
Árni G. Eylands, stjórnarráðsfulltrúi: Símaskrárnar þrjár.
Benedikt Gröndaþ alþingismaður: Landa-r í bræðslupotti.
Benja-mín Kristjánsson, sóknarpres tur: Gömul ræða.
Sarni: Tvö vestur-íslenzk skáld.
Bjarni Benediktsson, alþingismaður: Treystum forn frændsemisbönd.
Björn Björnsson, ræðism., Minneapolis: Nánari kynning nauðsynleg.
Bragi Friðriksson, æskulýðsfulltrúi: Vinátta í ve-r.ki.
Egill Bjarnason, auglýs-iíigastj.: Styðjum blöð og tímarit V.-íslendinga.
Erlendur Einarsson, forstjóri: Viðskiptin við Vesturheim.
Guðmundur Vilhjálmsson, forstjóri: Vinarhönd að vestan.
Gunnar Thoroddsen, borga-rstjóri: Máttugasta vopnið.
Gylfi Þ. Gíslason, menntaimálaráðherra: Ávarp.
Hallgrímur Flr. Haligrímsson, aðalræðismaður: Nokkur o-r.ð um sam-
starfið,
Hákon Bjarnason, skógræktarstjóri: Klæðum ísland s-kógi.
Harald S. Sigmar, háskólakennari: Árlegt heimboð æskumanna.
Helgi Elasson, fræðslú-málastjóri: Maður er manns gaman.
i-Hermann Jónasson. forsætisráðher.r a: Ávarp.
Jakob Jónsson, sóknarprestur: Þegar Nýja-ísland var sjálfstætt ríki.
-J4b»úS Jónsson, fyrrv. dómsmálaráð henra: Þök-k og kveðjur. Bréf til
Vestur-íslendinga.
Jónas Þorbergsson, fy-rrv. útvarpsstjc-ri: Landnámabók íslendinga hin
nýja.
Karl Kristiánsson alþingismaðr: ,,Þ eir sýndu það svart á hvítu."
Ólafur Sigurðsson, óðalsbóndi: Am eríkuferðirnar.
Ólafur Thors, Eyrrv. forsætisráðh.: Þið vörpuðuð Ijóma vfir ættjörðina.
Páll V. G. Kolka, hrþrtrfiuæknk: Ví ki-ngar í Vesturheimi.
Pétur Ottesen, alþingismaður: Hin andlegá brú yfir hafið.
Pétur S-igu-rðsson, errndreki: Réttu m yfir hafið hönd.
Pétur Sigurgeirsson prestur: „Rö-mm er sú taug."
Richard Beck, nrófessor: íslenzka eylandið í þjóðahafinu vestan hafs.
Steindór Steindórsson, yfirkennari: Vitinn.
Steingrímur Steinþórsson, fyrrvtra ndi forsætisráðhe'rra: Ávarp.
Sigu-rður Sigurgeirsson. bankaritari: Með Vestur-íslendingum.
Tho-r Tbors, sendiherra: Teystum t yggðaböndin. Eflum raunhæft
samstarf.
VPhiálmur Þ. Gíslason, útvarpsstj óri: Nýtt land og gamalt.
Vilhjálmur Þór, aðalbankastjóri: Þökku-m dug' og drengskap.
•Þorsteinn M. Jónsson, skólastjóri: Það gaf okkar metnaði flug.
Er hér að sjálfsögðu samankommn margvísleg ur fróðleikur um íslendinga í Vestur-heimd skr ifaður af þióðkunnum og ritfæ-rum mönnum,
sem flestir hafa dvalið um lengri eða skemmri tíma meðal landa o-kkar vestan hafs. Ættu all ir íslendingar að kvnina sér hvað þeir hafa
til málanna að leggia, um sa-mstarf Vestur-ís lendinga í framtíðinni. — Ritið verður í stóru broti yfir
meðal annars allra, sem greinar eiga þar. Til þess að allir geti- eignast ritið, verður það selt mjög ódý-rt, eða aðeins kr. 50,00-. —
Gerizt því áskrifandur sem fyrst, til að tryggja ykkur eintak,
Allir, sem vilia aukið samstarf og samvinnu vi ð landa okkar vestan. Atlantsála, kaupa og les a Eddu. Skrifið eða h-ringið strax í dag.
Ég undirritaður gerist hér með ásk-rifandi að tímaritinu Eddu.
S NAEN
5 HEIMILI POS-TSTOÐ
s
s
V
s
s
s
s ,
S sími 1852 — AKUREYRI
S
feji!r!»ir*>-«.>'i>-»>'«>-»>-«>«>«>'«>'«.>«>'«>,».>«>'«.>«.>«>'«>-*>,»>*sj!'%«r»>«.>«>,«>,«>-*>-«>*>«>-».>'«>-»>«>,»|§r>'»>«.
s
s
s
S
s
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
•s
s
\
S
s
s
s
■ V
-*
'S
's
-»
s
'S
s
s
s
s
'S
V
s
s
Á
.4