Morgunblaðið - 19.10.1938, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 19. okt. 1938.
Maðurinn sem
tók við af Benes
StjórnarbreytingíEnglandi
My.ndin er af Syrovy, forsætisráðherra Tjekka og þjóðhetju
þeirra, sem leiddi tjekknesku herdeildina þvert yfir Síberíu á
stríðsárunum. Helsta áhugamál hans er að ná samkomulagi við
nágranna sína og tryggja með því landamæri hinnar nýju
Tjekkóslóvakíu til frambúðar.
Þjóðverjar vilja
skella.skuldinni
á Breta
L.R.P. 18. okt.
Rje'ctarhöldunum gegn njósn
urum í New York var
haldið áfram í dag, og kom
fyrir rjett einn sakborninganna,
Rumich að nafni. Hann bar
það meðal annars, að sjer
hefði verið boðið, ef grunur
tæki að falla á hann, að segj-
ast vera í þjónustu Englands.
,,»Jeg átti ekki að víkja
nokkru orði að Þýskalandi, en
látast vera að vinna fyrir maj-
or Christópher Draper í Lond-
on“.
Þessi fyrirmæli kvaðst Rum-
ich hafa fengið frá dularfullri
persónu er hann nefndi hr.
Wiegand, sem Rumich hafði
hitt og fengið peninga hjá.
Benes fer til
Ameríku
London í gær. PÚ.
r. Bduoard Benes, fyrver-
andi ríkisforseti Tjekkó-
slóvakni, hefir þáS boS um að
korpa til Chicago og flytja fyrir-
iesrtra rið Chicago-háskóla (Chica-
go Unirersíty)) þar í borg. Dr.
Benes mnn fara vestur um haf
innan skamms.
Fyrirlestrar hans munu fjalla
um Iýðræðisstofnauir.
1 fregaum um þctta er leidd at-
iygli áð því, að Masaryk fyrsti £or-
seti lýðveldisina Tjekkóslóvakía, flutti
á sínum tíma fyririestra við þesaa
sötnn gaentastofaun.
Ekkert áfeng-
isbann
London í gær F.Ú.
m leið og þingkosningar
fóru fram í Nýja-Sjá-
landi fór fram atkvæðagreiðsla
um áfengisbann og greiddu
501,000 atkvæði á móti banni,
en 244.000 með.
Slík atkvæðagreiðsla hefir
áður farið fram nokkrum sinn-
um um leið og þingkosningar,
en áfengisbanni altaf hafnað.
JARÐHRUN í NOREGI
Osló í gær.
íðastl. fimtudag varð mikið
jarðhrun í Ramnefjell, Loen,
Nordfjorden. Heljar mikið bjarg,
á stærð við meðal hús, hrapaði úr
fjallinu, en klofnaði í marga hluta
er það kom niður á ströndina, áður
en það hentist út í vatnið. Varð
því minni flóðbylgja af en ella
reyndi. (NRP. —FB.).
Ungverjar hafa
I hótunum
London í gær F. Ú.
r. ímredy, forsætisráðherra
Ungverjalands, hefir i.
dag lýst yfir því, að Ungvarjar
verði að halda fast fram kröf-
un*»i uoi, að Ungverýar í
Tjekkóslóvakiu fengi að ráða
því sjálfir, hvort þeir vildi sam-
einast Ungverjalandi
Þegar samkomulagsumleitan-
irnar hefði farið út um þúfur,
sagði hann, hefði Ungverjar
sem eðlilegt væri, leitað stuðn-
ings Þjóðverja og ítala, og
sagði það ekkert laur.ungarmál,
að Ungverjar væri hlyntir þátt-
toku I þýsk-ífalskri samvinnu.
Ungverjar ætti einn'g vini þar
sem Pólverjar væri.
Höfuðmálgagn nngversku stjórnii r-
innar teknr dýprn í árinni en lr. Im-
redy og krefst þess, að T.jerrkóslóv-
akía leggi fram viðunanaí 'amkomu-
iagstillögur innan sólarhnngs, el!a geti
Ungverjar ekki tekið á -rig ábvrgð af
afleiðingunum.
Chvalkowsky, utanríkismálaráðherra
Tjekkóalóvakíu hefir í dag átt viðræð-
ur við Slóvakana, sem komu fram fyr-
ir hönd T.jekkóslóvakíu við samkomu-
lagsumleitanimar í Komárno. Það er
nú kunnugt orðið, að fulltrúar Tjekkó-
slóvakíu í nefndinni vildu slaka meira
til en áður var kunnugt.
Beek utanríkismálaráðherra Pól-
lands, leggur af sfcað til Bukarest í
dag, til þess að ræða við rúmensktt ’
etjórnina. Pör hans þangað er talin
standa í sambandi við deilumar um
T jekkóslóvakíu.
Slökkviliðið var í gær kvatt á
Njarðargötu 27. Hafði fólk sjeð
reyk eða gufu leggja út úr hús-
iuu og helt að kviknað væri í, en
er farið var að athuga þetta, kom
í ljós, að gleymst hafði að láta
vatn á miðstöð og stafaði gufan
af því.
Bauð Wiegand honum að fara
mjög gætilega, og að senda öll
þau brjef er ekki væru aend
með sjerstökum sendimanni til
frú Jesse Jordan í Dundee í
Skotlandi.
Kosntng í stjórn Stúdentaráðs,
Hið nýkjörna Stúdentaráð kaus í
gær þrjá meun í stjórn. Stjórnina
skipa þeir Higutðnr Bjarnásoh
átud. jur. formaður. Hannes Þór-
árinssoTi stud. med, fjehirðir og
Bjarni Vilhjálmsson stud. mag.
ritari.
Fyrsti forsætisráð-
tierra Slóvaka
Dr. Tisso, fyrsti /orsætisráðlierra
í Sjálfstjórnarríjtinu SÍóýakíu,
Tisso er formaður uefmlar þeirr-
ar, Sem samið hefir .fyrir hönd
Pragstjórnarinnar víð Úugverja..
Samningaleiðin:
í stað „þýsku
aðferðarinnar“
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
fundi bresku stjórnarinnar í dag, sem Mr.
Chamberlain mun stjórna, nýkominn úr fram-
haldssumarleyfi í Skotlandi, er búist við að
rætt verði um nýskipun ráðuneytisins, sem nú verður að
fara fram, aðallega vegna þess að Stanley lávarður, ráð-
herra samveldislandanna, ljest um helgina En auk þess
er búist við að rætt verði um Palestínu og hinn aukna
vígbúnað Breta.
„The Times“ segir að stór verkefni bíði stjórnarinnar
eftir breytinguna, sem á henni verður gerð: Endurskipu-
lagning eigi að fara fram á öllu landvarnakerfi þjóðar-
innar, til þess að gera varnir hennar öruggar samkvæmt
kröfum hins nýja aldaranda. Hið endurvakta og nýskipu-
lagða veldi Breta á að nota til þess að skipuleggja frið-
inn. Engar öruggar framfarir í friðarmálunum eru mögu-
legar fyi- en sainningsleiðin verður tekin upp í stað þeirra
aðferða, sem þýsk utanríkismálapólitík hefir notað fram
til þessa, segir „The Times“.
SVAR ÞJÓÐVERJA
I þýskum blöðum er látin í ljós undrun yfir því, á hvern
hátt Bretar rökstyðja hinn aukna vígbúnað sinn. Blaðið „Deut-
sche Allg’emeine Zeitung“ kastar fram þeirri spurningu, hvort
Bretar hafi gerst málsvarar friðarins í Miinchen einungis
vegna þess, að þeir hafi eklci haft hervald til þess að fylgja
fram annari stefnu.
„Frankfurter Zeitung“ hefir í hótunum, Blaðið segir, að ef
Bretar ætli að auka vígbúnað sinn til þess að geta ógnað Þjóð-
verjum, þá verði Þjóðverjar að íhuga sitt mál og leita stuðn-
ings hjá þeim vinum sínum einum, sem reynst hafi vinir, þegar
á átti að herða.
BYLTINGIN í PALESTINU
London í gær F.Ú.
Fregnir frá Palestínu herma, að alt lögreglulið landsins
hafi verið sett undir yfirstjórn hersins, samkvæmt tilskipun,
sem gefin hefir verið út í dag. Engar aðrar fregnir hafa borist
frá Palestínu frá því snemma í morgun, er sagt var frá því, í
skeytum, að frá því í dögun hafi verið látlaus vjelbyssu- og
rifflaskothríð í gamla borgarhlutanum í Jerúsalem.
Þar hafði sem fyr var getið
verið umferðarbann og í gær-
kveldi var borgarhliðunum lok-
að, en hinir arabisku uppreisn-
armenn í borgarhlutanum hafa
búist þar til varnar og reist
virki við borgarhliðin.
Umferðarbanni hefir verið
komið á í nýja borgarhlutan-
um, næst því svæði, þar sem
bardagar standa yfir milli upp-
reisnarmanna og bresks herliðs
og lögreglu.
STÓRFELD SÓKN.
Berlín í gær F.Ú.
Enska hlaðiö „News Chronicle“ boð-
ar, að Englendingar muni í næstu viku
hefja stórfelda sókn á hendur Ariibum
í Palestínu. Segir það Eugland hafa
þar reiðubúið iuikið lið.
Frjettaritari blaðsins í Palestínu
skrifar, að Bretar muni taka upp alt
aðrar og harðari ráðstafanir gegn
Áröbum en árið 193(5. Nefnd sú, sem
skipuð var til að athuga ástandið í
Palestínu hefir komist að þeirri niður-
stöðu, að það sje þannig, að ekki vcrði
lengur við unað.
Heyrst hefir, að breska stjómin
muni sjá sig ti.1 neydda að stöðva all-
an innflutning Gyðinga til Palestínu
um 2 ára bii. í ávarpi Araba, sem
dreift hefir verið út í landinu, er sagt,
að til sje nægilega mikið af vopnum
og hergögnum til að sjá fyrir þörfum
hinna arabisku s.jálfboðaliða.
„Enginn er
svo heimskur“ -
London í gær F.Ú.
Yfirmaður framkvæmdar-
stjórnar Suðvestur-Afríku,
sem var þýsk nýlenda, hefir
gert kröfur Þjóðverja, um að
þeim verði skilað aftur sínum
gömlu nýlendum í Afríku, að
umtalsefni. Beindi hann orðum
sínum til íbúa Suð-vestur-
Afríku og sagði:
„Mjer hefir borist til eyrna,
að sumir yðar sjeu svo heimsk-
ir að ætla, að láta Suðvestur-
Afríku af hendi við Þjóðverja.
Jeg fullvissa yður um, að Suð-
ur-Afríkjasambandið tekur
slíkt ekki í mál“.