Morgunblaðið - 24.05.1940, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 24. maí 1940.
Churchill seg’ir að barisl sje í Boulogne
ÞJÓÐVERJAR HAFA 60 KM
BREITT SVÆÐI TIL HAFS
Bandamenn reyna
að loka þe§$u svæði
Ávarp Breta
konungs
í kvöld
Idag er samveldisdagur (Bm-
pire-day) um alt Bretaveldi.
í tilefni af deginum ætlar Ge-
org Bretakonungur að ávarpa
þegna sína í iitvarp, og hefst
ræða hans kl. 8 í kvöld éftir ís-
lenskum tíma.
I dag fyrir 25 árum
Italir I
stríðið
I dag eru 25 ár liðin frá því að
Á ítalir fóru í heimsstyrjöldina
með Bandamönnum — 24. maí ár-
ið 1915.
Sumir höfðu spáð því, að Ital-
ir myndu halda upp á afmælið,
með því að fara aftur í stríð
þenna sama dag, en að þessu sinni
með Þjóðverjum geg-n Bandamönn
um. Svo mikið er víst, að ítölsk
blöð halda daglega uppi áróðri, til
þess að sannfæra þjóðina um þá
„sögulegu staðreynd“, að ítalir
fái lyklavöldin að Miðjarðarhafi,
sem þeir kalla „sitt haf“. Þeir
segjast ekki lengur vilja vera
fangar í sínu eigin hafi.
ftalir voru skuldbundnir sam-
kvæmt samningi til að hjálpa
Þjóðverjum í september síðast-
liðnum. En Hitler leysti þá frá
þessari skyldu með því að til-
kynna Mussolini, að hann þyrft.i
ekki á þessari hjálp að halda.
Árið 1914 voru ítalir einnig
skuldbundnir tál að veita Þjóð-
verjum aðstoð. En þeir komu sjer
hjá því í það skiftið með því að
lýsa yfir því, að Þjóðverjar væru
árásarþjóðin, en þeir voru ekki
skuldbundnir til að veita þeim að-
stoð nema í því tilfelli að á þá
hefði verið ráðist.
Bæði Bandamenn og Miðveldin
gerðu sitt ítrasta til að fá ítali
til að halda áfram hlutleysisstefnu
sinni, svo ekki sje meira sagt.
Þegar Austurríki rjeðist inn í
Serbíu, höfðu ítalir þó mint á
þríveldasáttmálann, sem mælti
svo fyrir, að ef Austurríki legði
Franskl herlið í út-
hverfnm Amiens
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Mr. CHURCHILL staðfesti það í breska þing-
inu í gær, að þýsku herliði hefði tekist að
sækja fram á bak við herlínu Bandamanna
í N.-Frakklandi og Belgíu alla leið að sjó. Þeir væru nú
að reyna að slíta öllu sambandi milli hersveitanna í Norð-
ur-Frakklandi og Belgíu, og franska meginhersins hjá
Somme.
Churchill upplýsti, að Abbeville væri í höndum Þjóð-
verja og sagði, að barist væri í eða við hafnarborgina
Boulogne. „í þessu felast alvarlegar hættur fyrir heri okk-
ar“, sagði Churchill, „hættur, sem Weygand yfirhershöfð-
ingi vinnur nú að, að bægja burtu“.
Hann sagði að Weygand ynni að því, að sameina breska
og franska herinn í vöminni í Norður-Frakklandi og endur-
skipuleggja varnarlínur þeirra.
60 KM. BREITT SKARÐ.
Það er nú upplýst að Þjóðverjum tókst að brjótast
til sjávar á 60 km. breiðu svæði milli borganna Arras og
Amiens. Um þetta skarð senda þeir nú herlið og hergögn
til þess að berjast í hafnarborgunum.
Hersveitir Bandamanna eru nú að reyna að loka þessu skarði
bæði að sunnan og norðan. í herstjórnartilkynningu Frakka í
gærkvöldi segir, að franskt herlið sje komið í úthverfi Amiens,
en ef Frökkum tekst að ná Amiens á sitt vald, er talið, að
þeir hafi betri aðstöðu til að loka skarðinu,.
Þeir myndu geta notað Amiens sem bækistöð fyrir áhlaup
í áttina til Arras.
En ef tækist að loka skarðinu, myndu þýsku hersveitirnar
sem komnar eru til hafnarborganna komast í mikla hættu.
I hernaðartilkynningu Breta í gær, segir að öllum tilraun-
um Þjóðverja til að víkka opið norður á bóginn hjá Arras, hafi
verið hrundið af breskum hersveitum.
TVÆR VÍGLÍNUR.
Víglínan í Belgíu og Frakklandi er nú í stórum dráttum
á þessa leið : Bandamenn verjast á vinstri bakka Scheldefljótsins
norðan frá Belgíu og suður og austur til Valenciennes. Þaðan
liggur víglínan til borgarinnar Douai og suður til Arras.En síðan
kemur skarðið, sem Þjóðverjar hafa milli Arras og Amiens.
En fyrir sunnan þetta skarð liggur víglínan frá ósum
Sommefljótsins, meðfram syðri bakka Somme og Aisne til Mont.
medy, og þar tekur Maginotlínan við til strandar.
FYRIR NORÐAN SKARÐIÐ.
Fyrir nprðan skarðið hafa Þjóðverjar gert tilraunir til að
brjótast yfir Scheldefljótið, en hafi hvergi orðið ágengt nema
hjá Oudenaarde (í Belgíu). komu þeir nokkru liði þar yfir, en
í gærkvöldi var því haldið fram í London, að þeir hafi verið
hraktir aftur austur yfir ána.
Hjá Arras hafa staðið yfir orustur milli þýskra og breskra
hersveita. Bretar segja að þeir hafi gert hjer gagnsókn gegn
Þjóðverjum. En Þjóðverjar segja að breskt herlið hafi gert
hjer árangurslausa tilraun til að brjótast út úr kreppunni, sem
hersveitir Bandamanna í Belgíu og Norður-Frakklandi sjeu
staddar í.
Deutsches Nachrichtenbúro sagði í gær, að það kunni að taka
nokkurn tíraa, áður en Þjóðverjar hafi -sigrast á þessum innikróuðu
hersveitum og segja, að hjer sje um að ræða úrvalssveitip úr liði
Bandamanna. Frjettastofan segit, að Bandamenn hafi þarna mik-
ið lið.
Oswald Mosiey
og fascistar hans
handteknir
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
OSWALD MOSLEY, foringi breskra fascista,
var handtekinn á heimili sínu í London í gær.
Með honum voru handteknir átta aðrir for-
ingjar breskra fascista.
1 skýrslu, sem breska innanríkismálaráðuneytið gaf út í
gærkvöldi um þessar handtökur segir, að þær hafi verið gerðar
samkvæmt heimild í lögum, sem samþykt voru í fyrrakvöld.
í lögum þessum er svo fyrir mælt, að heimilt sje að handtaka
menn, sem eru í fjelagsskap, sem hefir haft samband við ó-
vinaþjóð, eða er undir erlnedu áhrifavaldi og sem geti þess
vegna verið hættulegur öryggi landsins.
Auk Mosleys og fjelaga hans,
voru handteknir í gær, þing-
maður í breska þinginu, að
nafni Ramsay, sem er formaður
,fjelagsskapar, sem kallar sig
hægri.fjelagið. Hann er þing-
maður íhaldsflokksins breska í
skosku kjördæmi. Hinn maður-
inn heitir Bickett.
Forseti breska þingsins skýrði
frá því er þingfundur hófst í
gær að Ramsey kapteinn hefði
verið tekinn fastur.
FLEIRI HANDTNKUR
Sir John Anderson, innan-
ríkismálaráðherra Breta, lýsti
yfir því, í þinginu, að ekki yrði
hjá því komist að taka fleiri
menn fasta, og að það mundi
verða gert undir eins og ástæða
þætti til og öryggi ríkisins
krefðsit þess.
Menn þeir, sem hann nefndi
í þessu sambandi erú þeir, sem
fylgja Þjóðverjum að málum,
fascistar, kommúnistar og út-
lendingar.
Sir John sagði, að flóttamenn
frá Hollandi og Belgíu, yrðu að
lúta sömu lögum um eftirlit og
aðrir útlendingar. Hann sagði,
að í fangabúðum í Bretlandi
væru nú um 5 þús. útlendingar,
alt karlmenn. Eftirlit væri einn-
ig haft með kvenfólki, sem er
af útlendu bergi brotið, og
margar konur hefðu verið hand.
teknar.
Hin nýju lög um öryggi
landsins gefa ríkisvaldinu auk-
ið vald til að láta fara fram
húsrannsóknir hjá mönnum, er
grunur leikur á að kunni að
veita aðstoð þýskum fallhlífar-
hermönnum.
I gær var gerð húsleit í bú-
stað Sir Oswalds Mosley í Lon-
don og einnig á sveitaheimili
hans. Einnig var gerð húsleit
hjá öðrum foringjum fascista,
sem handteknir voru.
Lögreglan lagði undir sig að-
albækistöð fascita flokksins
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Sir Oswald Mosley.
Loftárás
á Dover?
Merki um loftárásarhættu
var gefið í Austur.Kent
í Englandi (þ. e. hjeraðinu þar
sem hafnarboorgin Dover er,
gegnt frönsku hafnarborgun-
um) í gær. Merki um að hætt-i
an væri liðin hjá var gefið
þrem stundarfjórðungum síðar.
Ekkert hefir frjest um hvort
hjer hafi óvinaflugvjelar verið
á ferðinni, eða hvort nokkurt
tjón hafi orðið.
1 hernaðartilkynningu Þjóð-
verja í gær segir m. a., að loft-
árásir hafi verið gerðar á Dover
og Dunkerque (í Frakklandi)
í fyrradag. En í Englandi er því
mótmælt að nokkur loftárás
hafi verið gerð á Dover.
Skrifstofa loftvarnanefndar bið
ur að láta þess getið, að sem
stendur hefir hún fengið nóg af
kven-sjálfboðaliðum, en karlmenn,
sem vilja hjálpa, er\ beðnir að
gefa sig fram.