Morgunblaðið - 10.07.1940, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 10. júlí 1940
Tundurdufi
umhverfis
Irland!
að hefir verið tilkynt
í Dublin, að tundur-
dufl verði lögð umhverfis
*
alla írsku ströndina.
Nánari tilkynning um
þessa tundurduflalögn verð
ur birt í dag.
Híatverk
Þfóðverja
í N.-Evrópií
Alfred Rosenberg, sá maður,
sem mest hefir skrifað
um kynflokkakenjar nazista,
flutti ræðu í gær, þar sem hann
sagði m. a. að örlögin hafi ætl-
að Þjóðverjum það hlutverk, að
taka undir sinn verndarvæng
aliar þjóðir í Norður-Evrópu,
sem bygðar væri útflytjendum
af germönskum uppruna.
í ræðu sinni mintist Rosen-
berg sjerstaklega á Noreg, Dan-
mörku og Svíþjóð, sem Þjóðverj
ar rækju nú mikil viðskifti við.
En þótt Þjóðverjar tækju þessar
þjóðir undir verndarvæng sinn,
þá Ijetu þeir þær óhindrað
þroska sín menningarlegu sjer-
kenni.
Hættumerki
um loftárás
á Khöfn
Nýjar hernaðaraðgerðír gegn frönskum skípum
Bretar laska „Richelieu“ (
mesta or-
ustuskip
heimsins
)
og herne
•>•>
Isle de France“
Reynaud og Herriot
samþyktu nýju
stjórnarskrána
Herriot var í forsæti og Reynaud var viðstadd-
ur þegar fulltrúadeild franska þingsins
samþykti í gær, með 395 atkv. gegn 3, að
„tímabært væri nú að sett yrði ný stjórnarskrá fyrir
Frakkland“. Þeir þrír menn, sem greiddu atkvæði á móti,
voru 1 radikal-sósíalisti og 2 sósíalistar, ókunnir menn
utan Frakklands.
Síðar í gær gerði öldungadeild franska þingsins sömu
samþykt með 225 atkv. gegn 1.
1 dag koma þáðar deildir saman á sameiginlegan þjóðfund
og verður Leþrun forseti í forsæti. Fyrir þenna fund verður
lögð tillaga um að fe]a Petain marskálki að semja nýja stjórn-t
arskrá fyrir Frakkland, þar sem aðallega verður lögð áhersla á
að skapa vfrðingu fyrir vinnunni,, heimilunum og föðurlandinu.
,Afrek, sem fafnast
á við sfóorustuna
við Montevideo**
Hættumerki um loftárás var
gefið í Kaupmannahöfn
í gær í 10 mínútur: En engum
sprengjum var varpað niður.
Breska flugmálaráðuneytið til
kynnir, að breskar flugvjelar
hafi gert loftárás á þýskt flutn-
ingaskip fyrir utan Álaborg, og
að sprengjur hafi fallið nálægt
hafnarmannvirkjum borgarinn-
ar.
Bretar fá vopn
frá egypska
hernum
Þær fregnir komust á loft í
gær, að Bretar hefðu
krafUt þess, að egypski herinn
yrði afvopnaður.
Þessu er mótmælt í London.
Eini fóturinn fyrir þessari fregn,
segir í tilkynningu, sem birt
hefir v’erið í London, er að
breski herinn í Egyptalandi hafi
óskað þess, að fá aftur vopn,
sem lánuð hafa verið egypska
hernum og ennfremur farið
fram á að fá keypt hergögn
gegn þvi, að egypski herinn fái
ný og fullkomnari vopn síðar. I
Hertopn
Wíndsor
landstjóri
i Bahama
al
ÞAÐ var tilkynt í London í
gærkveldi að Gecrrg Breta-
konungnr hefði skipað hertogann
af Windsor (fyrrum EdHvard VII
Bretakonungur) landsstjóra og
yfirhershöfðingja á Bahamaeyj-
um (sem eru hluti af bresku Vest
ur- Indlandseyjunum).
Bahamaeyjarnar eru eyjaklasi í
bresku Vestur-Indium, og liggja á
milli 21°42'—27°34' norglægrar
breiddar og 72°40'—79°5' vestt.
lengdar og ná frá strondum Flor- stríðið.
Búist er við að þetta verði
samþykt með sama atkvæðamun
og gert var í báðum deildum
þingsins.
Þegar þjóðfundurinn kemur
saman í dag, mun Laval svara
öllum fyrirspurnunum um hina
nýju stjórnarskrá.
Samkvæmt þýskum fregnum
hefir Georg Bonnet, sem var ut-
anríkismálaráðherra Frakka
þegar stríðið hófst, lýst yfir því,
að hann hafi viljað fallast á
uppástungu Itala’ um að köll-
uð yrði saman fimmveldaráð-
stefna 1. sept. síðastliðinn, en
Bretar og Pólverjar hefði hindr-
að að ráðstefnan var haldin með
því að setja fram skilmála, sem
voru óaðgengilegir, um að
þýska herliðið í Póllandi yrði
kallað heim aftur.
I Þýskalandi er sú athuga-
semd gerð við yfirlýsingu
Bonnets, að hún sýkni hann ekki
af þeirri sök, að hafa látið
breska auðvaldið draga sig út í
Fregnir bárust í gær um nýjar mikilvægar sjó-
hernaðar aðgerðir Breta, sem miða að því,
að hindra að sjóveldi Frakka geti orðið Þjóð-
verjum eða ítölum að liði.
Flotamálaráðherra Breta tilkynti í breska þinginu í
gær, að nýjasta og öflugasta orustuskip heimsins, 35 þús.
smálesta----skipið „Richelieu“ hefði verið laskað stór-
lega, svo að það verði ónothæft í marga mánuði, í höfn-
inni í Dakar, á vestasta odda Afríku (hjá Kap Verde).
Samtímis tilkynti flotamálaráðherrann, að franska flota-
deildin, sem verið hefir í Aleyandríu, hafi verið afvopnuð með
samkomulagi við yfirmann deildarinnar. Er hjer um að ræða
eitt orustuskip, 4 stór beitiskip, og mörg minni skip.
í fregn frá TQkio í gærkvöldi var skýrt frá því, að bresk
hernaðaryfirvöld hefðu hertekið franska 43. þús. smálesta haf-
skipið „Isle de France“, sem statt var í höfninni í Singapore.
„Isle de France“ er eitt glæsilegasta skip franska hafskipaflot^
ans.
Loks var skýrt frá því í fregn frá New York í gærkvöldi,
að franska 30 þús. smálesta hafskipið „Pasteur" væri komið til
,,Halifax“. Skipsmenn á ,,Pasteur“ reyndu að sökkva skipinu,
er breskt herskip nálgaðist, en breskum sjóliðum tókst að loka
botnhlerunum aftur og sigla skipinu til hafnar.
ida í norðvestri og til Haiti í
snðaustri.
í eyjaklasa; þessum eru um 20
bvgðar eyjar, og óteljandi aragríu
smáeyja og hólma. Flatarmál
þeirra er 4,375 ferinílur og íbú-
arnir vroru árið 1937 66,908, og er
meginhluti þeirra afkomendur
Afríkuleysingja.
Aðaleyjarnar eru:
New Providenee, og þar er höf-
uðborgin, Nassau, Cat fsland,
Abaco, Grand Bahama, Exunia,
Harbour Island, Long Island, San
Salvador, Burh Cay, Long Cay
Ragged Island and Binienis.
Stjórn Eyjanna er í höndum
landstjóra, sem hefir sjer til að-
aðstoðar 9 manna framkvæmda-
ráð, 9 rnanna löggjafarnefnd og
kjörna fulltrúasamkundu með 29
fulltrúum.
Fregnir hafa borist frá Vichy
um. að þingdeildirnar hafi gert
samþyktir um að láta fara fram
rannsókn á því, hverjir eigi sök
á því, hvernig komlð er fyrir
Frakklandi. Ef slík rannsókn
yrði látin fara fram, myndu
verða fýrstir í flokki hinna ó-
háðu Daladier, Reynaud og
Gamelin.
st.tOrnmálin fyrst
J talska blaðið Giornale d’Italia
sagði í gær,
að höfuðtaknrark
Þjóðverja og Itala væri enn sem
fyr, að gjörsigra England.
En þótt hin pólitísku mál væru
meiri á oddinuin nú heldur en
hin hernaðarlegu, þá væri það
skiljanlegt með tiUiti til þess. að
verið væri að koma nýju skipvi-
la.gi á Evrópu.
247 milj.
kr. á dag: Eyðsla
breska rikisins
Breska ríkið eyðir nú að
meðaltali á dag 247
(niljónum króna (SM/g milj.
stpd.). Bretar eyða á hverri
klukkustundu 10,5 miljónum
króna. Þeir eru því í tvær
klukkustundir að eyða því,
sem íslenska ríkið eyðir á
heilu ári.
Upplýsingar um eyðslu
breska ríkisins voru gefnar í
breska þinginu í gær, er f jár-
málaráðherrann, Sir King*-
ley Wood, fór fram á 1000
miljón sterlingspunda auka-
fjárveitingu. Hann sagði, að
eftir væri af þeim 700 miljón
sterlingspundum, sem veittar
voru í mars 125 miljónir!
Eyðslan til hernaðarþarfa
hefir síðustu mánuðina verið
4—6l/2 miljón stpd. á dag.
En hjer við bætast útgjöld til
allra annara þarfa ríkisins.
Fjármálaráðherrann boð-i
aði mikla hækkun skatta.
Eins og nú er, greiða Bretar
í tekjuskatt 7V2 shilling af
hverjum 20 sh.
Þjóðverjar segjast hafa skotið
niður allar tólf flugvjelar Breta,-
fem gerðu loftárás á Solaflug-
völlinn við Stavanger í gær.
Stórvægilegust af hernað-
araðgerðum þeim, sem h jer
hafa verið taldar, er sú,
sem gerð var gegn franska
orustuskipinu „Richelieu“.
í London er þessari hernað-
araðgerð líkt við sjóorust-
una við Montevideo, er
„Graf von Spee“ var sökt.
,,Richelieu“ hljóp af stokkun-
um í janúar 1939, en var tekið
í notkun á þessu ári.
Með því að laska ,,Richelieu“
eiga Frakkar aðeins eitt or-
ustuskip eftir, sem er heilt og
óskemt. Er það systurskip
,,Richeulieu“, og heitir það
„Jeanne d’Arc“. En þetta skip
verður ekki fullsmíðað fyr en
eftir nokkra mánuði, að því er
breski flotamálaráðheri-ann upp
lýsti.
Frakkar áttu 8 orustuskip,
þar af eru 3 á valdi Breta, einu
hefir verið sökt, eitt stórlega
laskað, eitt liggur uppi í iand-
steinum í Oran (Dunkerque“)
og verður ef til vill aldrei sjó-
fært aftur, eitt komst undan til
Toulon („Strassbourg"), en
hafði áður laskast af völdum
tundurskeytis, og loks „Riche-
lieu“ og „Jeanne d’Arc“.
SKILMÁLARNIR.
Að því er flotamálaráðherra
Breta skýrði frá í gær, var
breskur sjóliðsforingi sendur á
litlu bresku herskipi til að flytja
yfirmanninum á „Rich’elieu“ svo
hljóðandi skilmála Breta:
T) Að hann sigldi skipi sínu
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.