Morgunblaðið - 10.07.1940, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
3
Miðvikudagur 10. júlí 1940.
Þjónusta Islands
erlendis skipuð
með lögum
Bráðabirgðalog titgefín í gær
Ríkisstjórnín hefii* gefið út bráðabirgðalög um
utanríkisþjónustu íslands erlendis, þar sem
nánar eru mörkuð störf og launakjör þeirra
fulltrúa, sem starfa erlendis í þjónustu ríkisins.
í greinargerðinni er vitnað til aðgerða Alþingis 10. apríl
s. 1., þar sem ákveðið var, að ísland tæki meðferð utanríkismál-
anna að fullu í sínar hendur. En nauðsynlegt sje að ákveða í
löggjöf, ,,hvernig skuli skipað um starfrækslu utanríkisþjónust-
unnar, en sjerstaklega sje það aðkallandi um meðferð slíkra
mála erlendis, m. a. til þess að tryggja rjettargildi ýmissa gjörn-
inga sendimanna í þjónustu íslands þar“.
Sveinn Björnsson sendiherra
hefir verið með í ráðum um
samning laganna, en lögin eru
svohljóðandi:
1. g'r. Ríkisstjórnin ákveður með
tilskipun, á hvaða stöðum skuli vera
sendiráð. Porstöðumenn sendiráða eru
sendiþerrar (encoyé extraordinaire ét
ministre - plenipotentiaire) eða sendi-
fulltrúar (chargé d’affaires) og eru
kipaðír af ríkisstjórninni.
Ef ríkisstjórnin telur æskilegt, niá
fela forstöðpmanni sendiláðs að veita
forstöðu sendiráðum í fleiri iöndum
en einu.
Ríkisstjórnin skipar starfsmenn
sendiráða.
2. gr. Ræðismenn eru sumpart send-
ir út af ríkisstjórninni (útsendir aðal-
ræðismenn, ræðismenn og varai'æðis-
nenn,_ eða kjörnir meðal þeirra rtlanna,'
er hæfir þykja (kjörræðismenn), á
þeim stöðum erlendis, er ríkisstjórn-
in telur æskilegt.
3. gr. Ríkisstjórnin ákveður með
tilskipun, á hvaða stöðum útsendir
læðismenn skuli vera, og skipar þá.
4. gr. Laun sendiherra skulu vera
1000Ö kr. Laun sendifulltrúa og út-
sendra aðalræðismanna skulu vera
8000 kr. Laun útsendra ræðismanna
skulu ver?f 4200 kr. Auk þess skulu
utsendir menn fá greiddar launabæt-
ur (staðaruppbætur), sem rikisstjórn-
in ákveður f.yrir hvern stað mbð hlið-
sjón af kostnaði lífsnauðsynja (fæð-
is ,húsnæðis o. s. frv.) á dvalarstaðn-
um.
Oheimilt er útsendum fulltrúum að
taka laun eða þóknun fyrir aukastörf.
5 gr. Kjörræðismenn þurfa ekki
að vera íslenskir ríkísborgarar. Þeir
taka pg engin laun.
6 gr. Nú starfa tveir eða fleiri
fulltrúar fyrir ríkisstjómina í sama
landi, og setur hún þá fyrrrmæli um
embættisafstöðu þeirra hvor til ann-
ars, með tilliti til dvalarstaðar, þekk-
ingar og persónulegra ástæðna.
Falið skal sendiráðum að annast
ræðismannsstörf jafnframt öðrum
störfum.
7. gr. Útsendum starfsmönnum,
sem veita forstöðu sendiráðum eða
ræðismannsskrifstofum, er heimilt að
framkvæma þau störf i 'umdæmum
sfeium, sem notarius publicus fer með
á Islandi og varða löggerninga ís-
lenskra rikisborgara, og einnig ef ann
ar aðilinn\ er útlendur ríkisborgari.
Skjöl, sem gefin eru út í því sam-
bandi á löglegan hátt, skulu hafa
sama gildi á íslandi og notarialskjöl,
sem gefin eru þar út.
Ef ástæður mæla með því, getur
FRAMH. A SJÖTTU BÍÐV
Jarðarför Sigurðar
Sigurðssonar
búnaðarmálastjðra
T arðarför Sigurður Sig'urðsson-
^ ar fyrv. búnaðarmálastjóra,
fór fram í gær. Búnaðarfjelag
íslands kostaði útförina í heiðurs-
skyni við hinn látna forystumann
búnaðarmálanna.
Húskveðja var á heimili dætra
hans hjer í bænum og flutti sr.
Ásmundur (líslason frá Hálsi, hús
kveðjuna.
Líkfylgain staðnæmdist í Lækj-
argötu, við hús Búnaðarf jelags Ts-
lands. Þaðan var kistan borin að
kirkjudyrum. Tveir flokkar skift-
ust á um það, og voru starfsmenn
Búnaðárfjelags Tslands í öðrum,
en nemendur Sigurðar í hinum.
Báru Búnaðarfjelagsstarfsmennirn
ir kistuna í kirkju, en nemend-
urnir ur kirkjnnni.
Sr. Olafur Magnússon frá Arn-
arbæli hjelt kirkjuræðuna. At-
höfninni í kirkjunni var útvarpað.
Kistan var fagurlega blóm-
skreytt.
Margir blómsveigar höfðu verið
sendir til útfarannnar, þ. á. m.
frá eftirfarandi stofnunum: Bún-
aðarfjelagi íslands, Hólaskóla,
Iíæktunarfjelagi Norðnrlamls, Bún
aðarsambandi Suðurlands og Garð
yrkjuf jelagi fslands, sýshmefnd
Árnessýslu og Mjólkurbúi Plóa-
manna.
Jarðað var í Fossvogskirkju-
garði.
Bændur hjeðan úr nágrenninu
og austan úr sveitum báru kist-
una inn í garðinn og garðyrkju-
menn úr Garðyrkjufjelagi íslands
síðasta spölinn til grafar.
LOFTÁRÁS Á ÞÝSK
HERSKIP
Breska flotainálai'áðuneytið
tilkynti í gær, að gerðár
hefðu verið loftárásir á 4 þýsk
herskip, að líkindum tundurspilla
eða ljett beitiskip, skamt frá
Vilhelmshafen.
Tvö skip voru hæfð.
Þrír íslendingar
endurbygðu
talstöðva
Bönnuð samtöl
'úr landi við skip
Póst- og símamálastjórnin
tilkynnir:
TFORN
Fjögra farþega landflugvjel
Flugfloti íslands hefir verið stækkaður um helm-
ing, úr einni flugvjel í tvær. Þetta er e.
t. v. ekki í frásögur færandi, þegar tillit er
tekið til, hve flugmálum annara þjóða hefir 'fleygt fram
síðustu árin, ef ekki stæði svo á, að þessi 100 r< aukning
er að þakka dugnaði nokkurra áhugamanna og þó ekki
síður verkhygni þriggja íslenskra vjel og verkfróðra
manna.
MEÐ tilliti til ástandsins í
, landinu, eru hjecmeð sett-
ar eftirfarándi reglur um víð-
skifti talstöðva og lóftskeyta-
stöðva í íslenskuin skipum:
1. Öll samtöl við einstaklinga i
landi eru bönnuð.
Því að hin nýja flugvjel TF—ÖRN er að nokkru leyti ís-
lensk smíði. Hún hefir verið smíðuð upp úr leyfunum af flug-
vjelinni TF—ÖRN, sem hvolfdi á Skerjafirði í vetur.
Þegar flugvjelinni hvolfdi var talið að hún hefði gereyði-
lagst. Aðeins' flotholtin virtust vera brúkleg,- Þessi flotholt hafa
nú verið sett undir hina nýju flugvjel TF—SGL, sem varð all-
miklu ódýrari, vegna þess, að ekki þurftu að fylgja með henni
ný flotholt.
2. ÖIl viðskifti við land, livort
sem er frá talstöðvum eða
loftskeytaistöðvum, fari fram
í skeytaformi, og afrit af
skeytunum sendist póst- og
símámálastjórninni, strax eft
ii' hver mánaðamót.
3. OIl samtöl milli skipa fari
aðeins fram á 188 metra öldu-
lengd, en þó skal 181,8 metra
ölduleiiffd notuð til þess, og
einungis til. þess, að kalla upp
aðrar stöðvar og til neyðát-
þ j ónustu.
4. Samtöl ,milli skipa mega að-
eins innihalda nauðsynlegustu
tilkynningar, er varða bein-
línis fiskveiðarnar eða sigl-
ingu skipsins.
5. Samtöl, er fela í sjer dulmál,
eru stranglega bönnuð, svo
og samtðl á öðrum tungumál-
um en íslensku.
6. Dulmál og símnefni í loft-
skeytrm óg talskeytnm efu
hönnuð.
7. Fult. nafn sendanda skal vera
undir h.verju skevti.
8. Öll Toftskeytaviðskifti, nema
neyðárþjóúusta og uppköllun
annara stöðva, skal fara, fram
á 800 nieti’a öldulengd, en
loftskeytáviðskifti á 188 hietra
öldulengd. ITinsvegar á að
nota 600 metra öldulengd og
181,8 metra öldulengd til neyð
arþjónustu og til þess að kalla
upp aðrar stöðvar, en einungis
til þess.
9. T hvert skifti, sem skipatal-
stöð kallar á annað skip eða
strandarstöð, skal hún nefna
greinilega nafn skipsins, sem
hún er í, og umdæmisbókstafi
og tölu.
10. Brot gegn þessitm reglum hef-
ir í för með sjer tafarlausa
lokun stöðvarinnar, endurköll-
un leyfishrjefs og starfskír-
teinis, nema þyngri refsing
liggi við sa.mkvæmt lögum.
11. Framangreindar reglur ganga
í gildi þegar í stað.
Póst- og símamálastjórnin, 9.
júlí 1940.
30 skip
biðu lönd-
unar á
Siglufirði
RÁTT fyrir stanslausa losun
nótt og’ dag, biðu í gær um
30 skip eftir losun á Siglufirði.
Oll kómu skipin að austan.
Þjettastar eru síldartorfurnar út.
af Raufarhöfn og vestur unr Rifs-
tanga. Fjöldi skipa hafa sprengt
nætur í stórum torfum. Kvarta
sjómenn yfir því, hve seint neta-
hætingafólk ko,m norður. Það hafi
tafið mjög. og valclið tjóni.
I gær A’ar blíðviðri á miðunum,
en ekki miklir hitar. Mörg skip
liafa feng-ið 3—4 híeðslur síðan
um fyrri helgi.
Raufarhöfn.
Nýja verksmiðjan á Raufarhöfn
,vann síðasta sólarhringinn úr
4500 málum. Bf ekkert óhapp kern
ur fyrir, ættu afköstin nú að auk
,ast dag frá degi. Buist var við,
að liægt yrði að taka 12 þús.
mál í þrærnar á Raufarhöfn í
gærkveldi og nótt.
Hjalteyri.
Hjalteyrarverksmiðjan er nú
,tekin til starfa og hefir fengið 13
þús. mál. Tveir lýsisgeymar, 2000
tonn hvor, hafa verið bvgðir á
Hjalteyri í sumar.
Austfirðir.
Mikil síldarganga var í gær í
minni Reyðarfjarðar og veiddist
síld þar í lagnet og fvrir ádrætti.
Sænska landvarnalánið var í
g-ær orðið rúmlega 472 miljónir
(af 500 sem beðið var nnr).
En alt annað úr TF—ÖRN
var talið verðlítið. Keypti Fiug-
f.jelag Akureyrar (síðar' Flug-
fjelag íslands h.f.) alt flakið,
með flotholtunum og öðrum út-
búnaði, sem flugvjelinni fylgdú,
þ. á m. hjól undir hana og skíði,
sem aldrei höfðu verið notuð,
fyrir 7500 krónur.
Þegar hjer var komið, var
farið að athuga á hvem hátt
væri best hægt að hagnýta
flakið. Og hjer var það, sem
þeir Gunnar Jónasson og
Björn Olsen í Stálhúsgögn og
Brandur Tómasson vjelamáður,
komu til skjalanna.
Þeir hafa nú á nokkrum
mánuðum, eða frá því í febrúar
í vetur endurbygt TF—ÖRN og
gert flugv.jelina sem nýja. Gunn
ar og Björn hafa smíðað flug^
vjelarbolinn en Brandur hef-
ir lagfært og smíðað hreyfilinn.
Til endurbyggingarinnar háfa
þeir fjelagar fengið frá
útlöndum: Báða efri væng-
ina og allar burðarstoðir.
Eri atinar neðri vængurinn var
næstum heill og hinn neðri
vænginn smíðuðu Gunnar og
Björn. Þeir gerðu og að öllu
leyti við skrokkinn og klæddri
hann að ný.ju.
Mælingaáhöld í sambandi við
hreyfilinn voru send til Ame-
ríku og gert við þau þar.
En að öllu öðru leyti hefir
viðgerðin farið fram hjer á
landi.
Flugvjelin er nú sem ný og
var flogið með hana reynslu-
flug í fyrrakvöld. Reyndist hún
að öllu leyti hin fullkomnasta,
og nú, eftir að búið er að fljúga
henni til reynslu, verður hún
trygð. En síðan verður hægt að
fara að nota hana, til farþega-
flutninga.
Flugvjelin tekur 4 farþega
(auk flugmanns) eins og gamla
TF—ÖRN.
-Það er aðeins ein mikilvæg
FRAMH. Á SJÖTTU SÖ>U.